در دوره دیپلماسی کلاسیک، نقش سفیر، دفاع از منافع ملی کشور خود در کشورهای خارجی و پیام رسانی بین مقام های دو کشور بود. با تسهیل ارتباطات، افزایش تنوع کاری سفرا و نیز گوناگونی کارکنان سفارتخانه ها ازحیث تخصص و عواملی ازاین دست، به تدریج نقش سفرا دستخوش تغییراتی اساسی شده است. پژوهش حاضر نظر به تغییر نقش سفیر در صحنه دیپلماسی و نیز ویژگی های جمهوری اسلامی ایران، درصدد آن است که مدل شایستگی سفیر جمهوری اسلامی ایران را تدوین نماید. روش به کار گرفته شده در این پژوهش، روش کیفیِ تحلیل مضمونی است. داده های تحقیق تا دستیابی به مرحله اشباع نظری، از سه منبع مصاحبه با سفرا و دیپلمات های سابق جمهوری اسلامی ایران در کشورهای مختلف، متن مقالات و مصاحبه های منتشرشده سفرای سابق اروپایی در این زمینه و همچنین بیانات مقام معظم رهبری در جمع سفرا و مدیران وزارت امورخارجه، گردآوری شده است. بدین ترتیب، با تحلیل داده ها طی چند مرحله کدگذاری با استفاده از نرم افزار مکس کیو دی ای، 6 مضمون اصلی شکل گرفته و براساس آن الگوی شایستگی سفیر جمهوری اسلامی ایران مشتمل بر شش لایه «ارزش های اسلامی و ملّی»، «ویژگی های اخلاقی، شخصیتی و عمومی»، «دانش تخصصی و عمومی»، «تجربه»، «توانایی های ذهنی و ارتباطی» و «مهارت های مدیریتی، منطقی و ارتباطی» شکل گرفت.
