طراحی و تبیین مدل مدیریت کج رفتاری مالی مدیران در سازمان های دولتی ایران (مورد مطالعه: مدیران سازمان های دولتی استان سیستان و بلوچستان) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

این پژوهش کیفی با هدف مدیریت کج رفتاری مالی مدیران در دستگاه های دولتی ایران با استفاده از طرح نظام مند نظریه داده بنیاد انجام شده است؛ به این منظور، ضمن انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با بیست نفر از خبرگان، مدیران، کارشناسان دانشگاهی و دستگاه های دولتی، به عنوان نمونه، مجموعه ای از مضامین اولیه طی فرایند کدگذاری باز گردآوری شد و از دل آن ها مقوله هایی بیرون آمد؛ سپس در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله ها ذیل عناوین شرایط علّی، پدیده محوری، راهبردهای کنش و کنش متقابل، بستر، شرایط مداخله گر و پیامدهای مدیریت کج رفتاری در قالب پارادایم کدگذاری تعیین شد. در ادامه و در مرحله کدگذاری انتخابی، یکایک اجزای پارادایم کدگذاری تشریح شده، سیر داستان ترسیم و نظریه خلق شد؛ سرانجام گزاره های حکمی و فرضیه های راهبردی پژوهش تدوین شد. نتایج نشان داد که معنابخشی کج رفتاری، به عنوان پدیده محوری ناشی از عوامل فردی، سازمانی و عوامل فراسازمانی در ذهن مدیران شکل می گیرد. عوامل زمینه ای (مدیریت منابع) نیز به عنوان عوامل محرک کج رفتاری مالی مدیران و عوامل مداخله گر مدیریتی به عنوان عوامل کنترلی و بازدارنده کج رفتاری مالی مدیران شناسایی شد. مدیران در کنش و واکنش خود به عوامل مؤثر محرک و بازدارنده و تحت تأثیر معنابخشی ذهنی خود، دو دسته راهبرد اتخاذ می کنند: راهبرد سازنده و راهبرد مخرب.  راهبردهای سازنده، پیامدهای مثبت (سازمانی و فراسازمانی) در پی دارد و راهبردهای مخرب پیامدهای منفی (سازمانی و فراسازمانی) به دنبال خواهد داشت.