طراحی الگوی سرمایه اجتماعی مبتنی بر تعالیم دینی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف این پژوهش، طراحی الگویی از سرمایه اجتماعی مبتنی بر تعالیم دینی است. روش انجام این پژوهش، کیفی و با رویکرد استقرایی است. به منظور استخراج مطالب، از فن تحلیل مضمون استفاده شد. منابع موردبررسی نیز نامه های حضرت علی(ع) در نهج البلاغه و همچنین بیانات ایشان در کتاب میزان الحکمه است. نتایج به دست آمده براساس داده های پژوهش، بیانگر سه مجموعه الزام است که باید در سه سطح فردی، شبکه ای و اجتماعی رعایت شود. با رعایت نکات هر سطح می توان به یک سرمایه اجتماعی منسجم و حداکثری دست یافت. در سطح فردی، هر شخص باید ظرفیت هایی را درون خویش به وجود آورد، مانند خیرخواهی و ایثار؛ این دست ظرفیت ها به نگرش و ذهنیت فرد نسبت به جهان خارج مربوط می شود و بستر اولیه خلق سرمایه اجتماعی است. در سطح شبکه ای باید تعاملات بین فردی (و عموماً روزانه افراد) سامان پیدا کند، مانند بخشندگی و دستگیری از نیازمندان. در سطح اجتماعی نیز توصیه هایی برای مدیران و مسئولان قرار دارد که با رعایت آن می توان فضای کلی جامعه را سالم و حامی سرمایه اجتماعی کرد.