تبیین فرسودگی تحصیلی دانش آموزان بر اساس خود دلسوزی و حس انسجام (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه و هدف: فرسودگی تحصیلی به عنوان یکی از شاخص های مهم سلامت روانی در میان افراد در حال تحصیل به شمار می رود و تأثیرات منفی بر بهزیستی روان شناختی دانش آموز و اطرافیان وی دارد. پژوهش حاضر با هدف تبیین فرسودگی تحصیلی دانش آموزان بر اساس خود دلسوزی و حس انسجام انجام شد. روش: روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. نمونه مورد مطالعه شامل 373 دانش آموز شهرستان اردبیل در سال تحصیلی 96-1395 بود که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه فرسودگی تحصیلی (برسو و همکاران، 1997)، پرسشنامه حس انسجام (آنتونوسکی، 1987) و مقیاس خود دلسوزی (نف، 2003) بود. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته ها: اثر ادراک پذیری (0/067-= β : 0/003> p )، مهربانی به خود (0/167-= β : 0/012> p )، و ذهن آگاهی (0/317-= β : 0/001> p ) بر فرسودگی تحصیلی، مثبت و معنادار؛ و اثر انزوا (0/745= β : 0/001> p ) بر فرسودگی تحصیلی منفی و معنادار بود. همچنین خود دلسوزی 89 درصد و حس انسجام 86 درصد از واریانس نمرات فرسودگی تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی می کند (0/001> P ). نتیجه گیری: براساس نتایج این پژوهش، خود دلسوزی و حس انسجام با فراهم کردن راهبردهای مقابله ای مؤثر هنگام رویارویی با تنیدگی های تحصیلی و ایجاد انگیزه تحصیلی در موفقیت تحصیلی دانش آموزان و کاهش فرسودگی تحصیلی آنها تأثیر می گذارد.