جغرافیای پزشکی و سلامت جغرافیایی مطالعه موردی: شناسایی آب و خاک آلوده به فلزات سنگین و ارتباط آن با سرطان ها در مناطق روستایی غرب اصفهان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

سرطان ها یکی از شایع ترین علل مرگ ومیر در جهان است؛ به همین دلیل شناسایی علل به وجودآورنده این بیماری و شناخت کانون های آن، یکی از عوامل کنترل و کاهش این بیماری است. هدف این پژوهش، بررسی ارتباط عناصر سنگین موجود در آب و خاک با بیماری سرطان در روستاهای غرب استان اصفهان است. جامعه آماری این پژوهش دو بخش جامعه انسانی و داده های محیطی را شامل می شود. جامعه انسانی پژوهش در دو بخش مطالعه شد؛ بخش نخست، مربوط به مدارک پزشکی و پرونده های موجود در مراکز بهداشت و خانه های بهداشت روستاهای غرب استان اصفهان و بخش دوم جامعه روستاهای غرب استان اصفهان. داده های محیطی نیز شامل فلزات سنگین موجود در آب و خاک است. برای تحلیل داده ها از روش های آماری و فراوانی میانگین، درصد، همبستگی اسمی و رتبه ای و برای آنالیز آب و خاک از دستگاه جذب اتمیک استفاده شد. برای برازش این مدل ها، نرم افزارهای ARC GIS ,SPSS به کار رفت. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و روش آن توصیفی تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از اسناد، گزارش ها و بررسی های میدانی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد بیشترین میزان فلزات سنگین شامل منگنز، مس، سرب، کروم و نیکل در خاک روستاهایی دیده می شود که فراوانی بیماری های فشار خون و سرطان بیشتری دارند؛ همچنین بین عناصر سنگین موجود در آب با مجموع بیماری های غیرواگیر از قبیل فشار خون و دیابت و مجموع سرطان ها رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.