مطالعه موردی برخی آیات بشارت دهنده در قرآن کریم از منظر نظریه زبانی کارگفت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

سنت بشارت و تبشیر که معادل آن در فارسی مژده دادن است، در قرآن کریم از سنت های قطعی و حتمی خداوند متعال محسوب می شود. سنت به معنای راه و روش و شریعت است و بشارت به معنای خبرهاى نشاط انگیز است. در رویکرد کاربردشناسی به قرآن، پیش از آنکه به واژگان، معانی آنها و نوع ارتباطات نحوی بین آنها پرداخته شود، بر روی ویژگی های متکلم و مخاطب، شرایط گفتگو و بافت حاکم بر آن تأکید می شود. در تببین بافت پیرامون تحقق بشارت باید گفت که مبشر اصلی در قرآن خداوند است و خداوند متعال از فرشتگان، بادها، و انبیاء به عنوان مبشران خویش نام برده است. در این تحقیق برآنیم تا علاوه بر ترسیم بافت پیرامونی کارگفت بشارت، شرایط لازم برای تحقق کارگفت بشارت را تبیین نماییم و نشان دهیم که چگونه گوینده متن، یعنی خداوند متعال، مخاطب و دیگر شنوندگان همگی در فهم این شرایط متفق اند. مبنای نظری پژوهش حاضر بر اساس نظریات آستین (1975) و سرل (1969) در خصوص نظریه کارگفت می باشد. روش پژوهش به کار گرفته شده از نوع توصیفی-تحلیلی است که داده های مورد بررسی ما شامل آیاتی از سوره های نساء، اعراف، اسرا، توبه، یونس، زمر، شوری، انفال، کهف و فصلت است که در آنها خداوند به نوعی به مخاطبان خود بشارت داده است.