مطالب مرتبط با کلیدواژه

زن


۳۲۱.

از زن ستیزی تا زن ستایی در حدیقه الحقیقه سنایی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۹ 9-20

کلیدواژه‌ها: زن اخلاق سنایی غزنوی حدیقه الحقیقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۳۸۲
به اعتبار پژوهش های گسترده و متقن بزرگان حوزه ی تحقیق ادب فارسی، حکیم سنایی غزنوی - شاعر بزرگ قرن پنجم - از جمله اولین کسانی است که اصطلاحات عاشقانه را با اصطلاحات صوفیانه بهم درآمیخته و طرحی نو درافکنده است. از دیگر سو در هر دو حوزه ی عشق و عرفان، زیبایی در اوج قرار دارد و چون زن نمود آشکارای زیبایی است لذا محبوب و معشوق همواره در شمایل زن تجلی یافته است؛ ازین جهت رویکرد سنایی به مقوله ی زن می تواند توجیه پذیر باشد. البته در شعر سنایی زن نیز مانند دیگر موجودات، اصل محاسبه نمی شود و تنها جنبه ی نمودی دارد، یعنی اگر در کلام وی از بدی های زن سخن گفته می شود دلیل بر بد بودن ذاتی زن نیست و به عکس سخن راندن از خوبی های وی نیز مبتنی بر پاک طینتی اش نمی باشد. با توجه به اینکه از میان آثار این شاعر «حدیقه الحقیقه» اثری کامل تر در بیان اندیشه های سنایی می باشد، لذا این پژوهش با استناد به این اثر عرفانی انجام پذیرفته است.
۳۲۳.

جایگاه زن در عرفان و تصوف اسلامی (با تکیه بر آثار سنایی، عطار و جامی)

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۰ 53-69

کلیدواژه‌ها: زن جامعه شناسی اشعار صوفیه دین، مذهب و فقه سنایی عطار جامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۷۸۴۲
زن به عنوان نیمی از جامعه ی انسانی در پژوهش های نوین، جایگاهی ویژه  دارد. نظر به دگرگونی عمده ای که در نگرش به این عنصر برجسته ی اجتماعی در عصر حاضر به  وجود آمده، مطالعه  ی دیدگاه های طبقات گوناگون جامعه در خصوص زن برای شناخت جامع  و دقیق تر او امری ضروری است. صوفیه (عرفا) به دلیل جایگاهی والا و مثبت که در میان طبقات جامعه دارند، دیدگاهشان از اهمیتی ویژه  برخوردار است. در این مقاله تلاش می شود جایگاه زن از نظر سه تن از صوفیه (سنایی، عطار و جامی) تحلیل و بررسی شود. آنچه در نمود نخست دریافت می شود، این است که آنان بیشتر اندیشه های خود را از آموزه های متعالی قرآن و احادیث نبوی دریافت نموده اند. در وهله ی دوم از حاصل این پژوهش درمی یابیم که نگاه مثبت و احیاناً منفی آنان نسبت زنان امری احساسی یا شخصی نیست، بلکه آنچنان که -گاه در قرآن کریم و کلام بزرگان دین هم با نمونه هایی از آنها روبرو می شویم، اغلب واکنشی است در برابر رفتار منفی و ناشایست فردی و نقش هایی که برخی از زنان ایفا نموده اند. انتقاد از رفتار نادرست انسان ها، نه خود آنها امروزه از دیدگاه روانشناسی نیز مورد تأیید است. برخورد منفی با رفتارهای ناپسند و شخصیت منفی افراد، امری است که اختصاص به جنس زن ندارد؛ مردان بسیاری از جمله ابوجهل ها و ابولهب ها در قرآن کم نیستند که از آنها به بدی یاد شده است. عرفای بزرگ ما به اقتضای حال و مقام سخن، گاه زنانی را به عنوان اسوه و الگو معرفی کرده اند که مردان باید درس مردانگی، توکل، فداکاری از آنها بیاموزند. چنانکه می دانیم حسن بصری بی حضور رابعه مجلس نمی گفت.
۳۲۴.

بازنمائی نقش زنان در سینما (سیاست گذاری های فرهنگی در سینمای قبل و پس از انقلاب اسلامی)

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۰ 87-96

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری های فرهنگی جامعه شناسی تحولات سیاسی - اجتماعی سینما زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۶ تعداد دانلود : ۴۰۰
بررسی رابطه فرهنگ، ارزش ، اخلاق و هنر که از دل زندگی روزمره برخاسته است در عصر زندگی مدرن با چالش جدی مواجه شده است . سینما به عنوان ابزاری منحصر به فرد برای بیان و سامان بخشی مسایل زندگی علاقه رهایی بخش و انتقادی خود را در راستای کشف قواعد اخلاقی ایجاد نموده و بر آنست که از زندگی ابهام زدایی و با انتقاد به زبانی هنری آنها را بازنمایی کند . با مقایسه فیلم های سینمایی قبل و بعد از انقلاب اسلامی درمی یابیم که مضامین و محتوای اصلی بیشتر فیلم های بعد از این تاریخ در ارتباط با موضوعات زنان متفاوت گردیده است. سؤالی که این پژوهش درصدد پاسخ دادن به آن است این است که با توجه به تضاد در سیاستگذاری ها و برنامه ریزی های فرهنگی در دو دوره قبل و بعد از انقلاب اسلامی حضور زن ، در سینمای این دو دوره دارای چه تفاوت هایی در مضامین و محتوا بوده است . چهارچوب نظری مورد استفاده در این مقاله نظریه انتقادی در جامعه شناسی هنر است. این نظریه مبتنی بر فرضیه بازتاب است که هنر را آیینه جامعه و منعکس کننده ویژگی های آن می داند. روش تحقیق اسنادی و توصیفی است . فرضیه پژوهش این است که "تفاوت معناداری بین بازنمایی زن در سینمای قبل و بعد از انقلاب اسلامی در مضامین و محتواوجود دارد". مطالعات نشان داده که بازنمایی زن در دو دوره مورد بررسی تغییرات و تحولات چشمگیری داشته است. و این تغییرات در موارد مختلفی چون: میزان حضور زنان در فیلم ها، کیفیت مشاغل، نوع پوشش، مهارت های فردی، مضامین دیالوگ ها، میزان تحصیلات، اعتقادات، زبان، مکانیسم حل مشکلات شخصی و خانوادگی و غیره بوده است. نتیجه کلی اینکه تغییر در سیاست گذاری های فرهنگی در سینمای ایران باعث شکل گیری گونه متفاوتی از بازنمایی زن در فیلم های پس از انقلاب اسلامی شده است .
۳۲۵.

نگاهی به زنان حماسی و اسطوره ای ایرانی و یونانی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۰ 97-110

کلیدواژه‌ها: اسطوره جامعه شناسی حماسه زن ایران یونان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۰ تعداد دانلود : ۴۳۴
هر چند در هر موضوعی نقش و تاثیر زن بی اهمیت نبوده است اما از آن جهت که رویکرد اسطوره ها و حماسه ها نشان بر یکسویه بودن نقش و تاثیر مرد در رویدادها بوده است؛ از این سوی می بایست با نگاهی ژرفکاوانه به این موضوع پرداخت. در ساختار هر اسطوره ای زن دارای موجودیتی خاص و گاه بعنوان ایزدبانو مورد احترام وستایش قرار می گرفته است؛ که اطاعت از این نوع زن الزامی بوده است.تا آنجا که گاه موجب رخدادهای مهم و تاثیر گذار در ملت ها و حکو مت ها شده است.در این مقاله به بررسی نقش زن در اسطوره های حماسی و تطبیق زنان اسطوره ای و حماسی ایران با یونان پرداخته شد و میزان تاثیر پذیری زن درحماسه ها مورد کاوش قرار گرفت. و این نتیجه گرفته شد : زن ، در حماسه های ایرانی بر خلاف آنچه در حما سه های اروپایی مورد ارزیابی قرار گرفته است ، دارای ارزشمندی و وفادار به اصالت نژادی خود بوده است.
۳۲۶.

شعر زنان و ویژگیهای آن در صدر اسلام

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۱ 31-41

کلیدواژه‌ها: شعر هنر و معماری زن عاطفه اغراض شعری صدر اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۶۸۸
این پژوهش به ادبیات زنان و ویژگیهای آن در عصر صدر اسلام پرداخته است. از آنجایی که نگارش تاریخ ادبیات عرب مرد سالار بوده ، یافتن آثار ادبی و شعری زنان در مواردی با مشکلات فراوانی روبرو بوده است . لیکن در دوران معاصر و در نتیجه ی مطالعات و پژوهشهای متعدد ، نقش زنان در ساحت شعر و ادبیات تا حدودی متجلی شده و تعداد قابل توجهی از منابع به بررسی شعر زنان پرداخته اند. با بررسی شعر زنان می توان دریافت که این نوع شعر در مقایسه با شعر مردان تفاوتهای ویژه ای داشته است. از جمله این تفاوتها این است که زنان شعر خویش را به بهای ناچیز نفروختند و با آن تکسب نکردند. عاطفه در شعر زنان از قوت خاصی برخوردار بوده است. اغراض شعری زنان با مردان تفاوت چندانی نداشت، گرچه زنان بیشتر در اغراض خاصی چون رثاء به سرودن شعر پرداختند.
۳۲۷.

بررسی مقام وجایگاه زن در اسلام و مسیحیت

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۱ 61-73

کلیدواژه‌ها: زن جامعه شناسی قرآن دین، مذهب و فقه انجیل حقوق اجتماع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۳ تعداد دانلود : ۴۸۴
یکی از مهمترین دیدگاه هایی که اثر قاطع و دیر پایی در شکل بخشیدن به دیدگاه های عمومی نسبت به زنان داشته است، دیدگاه دینی وطرز تلقی عالمان دین نسبت به زنان است ؛در این رابطه از جمله عوامل بدبینی مغرب زمین به ادیان در زمینه حقوق زنان، نگاه قشری وتعلیمات کلیسا بوده به نحوی که ایشان نظر عهدین را نظر دین الهی قلمداد کرده اند لذا در این مقاله سعی شده با استناد به کتب مقدس(قرآن و انجیل) تصویری صحیح وجامع از نگرش این ادیان نسبت به زن وحقوق وی در خانواده واجتماع ارائه شود که این مهم با پاسخگویی به سوالاتی نظیر: نحوه نگرش کتب مقدس (قرآن وانجیل)نسبت به زنان چگونه است؟ وجامع ترین دین در این زمینه کدام است؟ میسر می گردد.در ادامه نتیجه می گیریم انجیل برخلاف دیدگاه قرآن کریم در رابطه با آفرینش زن، وی را موجودی غیر مستقل وبالطبع در مرتبه ای پایین تر از مرد قرار می دهد؛ همچنین پذیرش اغوای آدم به وسیله حوا نگرشی منفی نسبت به زن به وجود آورده است که این به نوبه خود عاملی برای محرومیت وی در بسیاری از حقوق انسانی،اجتماعی و...شده است. در حالی که قرآن کریم در بیان مسائل مربوط به زنان ازچنان جامعیت وتکاملی برخوردار است که هر خواننده ای را به آسمانی بودن وحقانیت این کتاب رهنمون می نماید.
۳۲۸.

زن از نگاه پیامبر (ص)

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۲ 23-35

کلیدواژه‌ها: پیامبر(ص) اخلاق زن دین، مذهب و فقه مرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۱ تعداد دانلود : ۲۹۹
ظهور شخصیت حقیقی زن و انجام رسالت های سنگین و مسئولیت های الهی و انسانی و راهیابی به کمال واقعی اش اقتضا می کند تا از دیدگاههای افراطی و تفریطی پرهیز نموده و نظر صحیح و منطبق بر فطرت که مبتنی بر آموزه های دینی می باشد را تببین نمود.ازآنجا که خداوند،پیامبر(ص) را به عنوان الگو معرفی نموده است تا مؤمنان از سخنان و اعمال و رفتار آن حضرت درس بگیرند.یکی از موضوعاتی که در سخنان پیامبر(ص) مورد تأکید قرارگرفته، معرفی شخصیت زن و نوع نگاهی است که به زن دارد. پیامبر اکرم (ص) الگوی کامل انسانیت، زن را از زوایای مختلف مورد بحث و بررسی قرار داده که مهم ترین آنها عبارت از :عظمت و هویت دینی زن،نقش مادر و وظایف پروروشی ایشان،همکاری و پاداش خدمت به شوهر،توجه به فرزند دختر،وظیفه ی مرد نسبت به همسر،منفور بودن طلاق می باشد.درصورتیکه فرمایشات پیامبر(ص)مورد توجه قرار گیرد،آرامش در خانواده ها،افزایش و زمینه رشد و تعالی افراد خانواده فراهم می گردد.
۳۲۹.

مقام زن در شعر ابوالقاسم لاهوتی ایرج میرزا و عارف قزوینی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۲ 65-80

کلیدواژه‌ها: زن حقوق و علوم سیاسی شعر مشروطه هنر و معماری ابوالقاسم لاهوتی ایرج میرزا عارف قزوینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۹ تعداد دانلود : ۴۳۹
برخی از شاعران در دوره مشروطه عمدتاً به دلیل بی بهره بودن از درک عمیقِ مبانی آموزه های اسلام و تنها با تکیه بر دریافتهای خود از ظواهر قوانین شرع و با تأثیر پذیری از تحوّلات اجتماعی و فرهنگی نو ظهور و بی سابقه زمان؛ مانند رواج نگرش غرب گرایانه به زن موضوعاتی را از قبیل حقوق و آزادی زنان، انتقاد از حجاب و مخالفت با ازدواج دختران در سنین نوجوانی، در شعر خود مطرح کردند و در این راه تا مرز عناد و ستیزه جویی با آموزه های دینی پیش رفتند. ایرج میرزا، عارف قزوینی و ابوالقاسم لاهوتی از جمله این شعرا هستند. در این جستار، با نگرشی توصیفی- تحلیلی به بررسی و مقایسه تجلّی این موضوع در شعر این سه شاعر پرداخته می شود. بر اساس نتایج این پژوهش، هر چند دیدگاه های این سه تن، نسبت به زنان و مسائل مربوط به آنها، به دلایلی چون؛ قلّت بضاعت علمی، تأثر از نگرش یک بعدی اومانیستی و مرعوبیت در برابر فرهنگ غربی، با نگرشی انتقادی به فرهنگ بومی و پشتوانه های مذهبی آن، همراه است؛ امّا مواضع آنها در این خصوص، بدلیل تفاوت عوامل تأثیر گذار فردی؛ چون شخصیت، نگرشِ فلسفی و محیط زندگی،تا حدّی بایکدیگر تفاوت دارد.
۳۳۰.

تجلی زن در اندیشه ابن عربی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۲ 101-113

کلیدواژه‌ها: پیامبر(ص) دین، مذهب و فقه ابن عربی زن انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۵۰۴
درباره خلقت، نقش و جایگاه زن در هستی نظرات مختلفی ارائه شده است وبطور کلی،بحث پیرامون شخصیت زن و تفاوت یا برابری بین زن ومرد به بلندای قامت تاریخ انسان است. تمام شرایع آسمانی و مکاتب بشری در مورد زن حساسیت نشان داده اند و موضع گرفته اند ولی مهم این است که چه کسی و چه مکتبی در این خصوص به واقعیت رسیده است.آنچه به جرأت می توان گفت این است که:نظرات ابن عربی در مورد زن ازدیدگاه عرفانی مفصل ترین و درعین حال باطنی ترین آراءاست. هدف از نگارش این مقاله شناخت ارزش وجودی زن وجایگاه ویژه اودر اندیشه شیخ نامی محی الدین ابن عربی عارف مشهور قرن هفتم است.در حقیقت در این مقاله سعی بر این شده است که به پرسشهای موجود در مورد مقام و منزلت زن ازجمله اینکه: آیا زن نیز میتوانددر کسب کمال با مرد برابری کند و یا اینکه آیا زنان نیز می توانند همچون مردان به سلوک عرفانی بپردازندو...ازدیدگاه این عارف عظیم الشأن پاسخی در خور داده شود.
۳۳۱.

نقش پیکرک های زنان در دنیای باستان (با تکیه بر مکشوفات باستان شناسی)

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال چهارم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۴ 9-17

کلیدواژه‌ها: پیکرک جامعه شناسی زن الهه آیین باستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۳۲۹
پیش از ابداع خط، بشر با ساختن پیکرک هایی از گل، سنگ و غیره، اندیشه های خود را نمودار می ساخت. اقوام پراکنده فلات ایران از هزاره های قبل از میلاد همواره پایبند تقلید صرف از طبیعت نبودند بلکه اغلب میل داشتند حاصل خاطره خیال خود را با نوک تیشه یا سر انگشت های هنرمندانه خود از سفال و سنگ برآورند و هر یک از پیکرک ها را مطابق آرزوها و اندیشه ها و باورهای آئینی خود جلوه گر سازند. پیکرواره های کوچک حیوانات و انسان احتمالا جنبه پیشکشی و نذری داشته است. پیکره های زنان نماد زایش (الهه مادر) و جنبه های مذهبی و آیینی داشته اند. تحلیل های روانشناسانه از این آثار هنری نشان دهنده این است که هنرمند فقط به دلیل ایجاد یک شیء هنری این آثار را خلق نمی کند، بلکه در پشت سر این هنر یک اندیشه است. از اولین آثار هنری که بشر ساخته همان پیکرک های انسانی بوده است که بیشتر به شکل زن بودند. زن برای مردمان آن دوران، انسانی پیچیده بوده و این پیچیدگی در پیکرک های ساخته شده نیز دیده می شود. از نظر هنرشناسان و باستان شناسان، در جهان بینی انسان شناسیِ باستانی، زن نماد اسطوره بوده است. خدا بانوها اولین نمونه نمایش خصایص زن بوده اند. خدابانوها نه تنها مادر انسان ها بلکه مادر تمام موجودات زنده اند، جانورانی که با هر پیکرک کشیده شده اند نشان دهنده این امر هستند.
۳۳۲.

بررسی سیمای زن در آثار احمد عزیزی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال چهارم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۴ 83-93

کلیدواژه‌ها: احمد عزیزی هنر و معماری زن الگوسازی ایجاد تقابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۳۰۹
احمد عزیزی به دلیل خلق سبک و زبانی نو و مخصوص به خود، آفرینش مضامین و ترکیبات مبتکرانه و سرشار بودن آثارش از موضوعات اجتماعی متنوع، در میان شعرای پس از انقلاب، چهره ای شاخص و ممتاز به شمار می آید. یکی از مهمترین موضوعات اجتماعی مطرح در آثار عزیزی، موضوع زن و مسائل مرتبط با زنان است. هدف این جستار آن است که با رویکردی توصیفی – تحلیلی به تبیین جنبه های گوناگون این موضوع در گستره آثار ادبی منظوم و منثور این شاعر می باشد. بر اساس نتایج این پژوهش، رویکرد عزیزی به زن از سویی کاملاً متأثّر از عقاید و آموزه های اسلامی، فرهنگ تشیع و ارزشهای انقلابی است و از سوی دیگر جنبه تعلیمی دارد؛ یعنی او با بازآفرینی سیما و منزلت زن در جهان نگری و انسان شناسی اسلام و مکتب تشیع، در هیأت جذّاب هنر و تصاویر و تلمیحات شاعرانه، کوشیده است تا نگاه جامعه به زن و نگاه زن به خودش را با تعالیم قرآن، سیره اهل بیت (علیهم السلام) و ارزشهای انقلاب اسلامی منطبق سازد. او برای نیل به این هدف، از دو ابزار آموزشی الگو سازی و ایجاد تقابل سود جسته است.
۳۳۳.

زن و اعجاز طلاق خلع

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۵ 37-44

کلیدواژه‌ها: طلاق طلاق خلع زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۷۳۸
پیمان زناشوئی و تشکیل خانواده در قوانین اسلام مورد تأکید قرار گرفته و به وسائل گوناگون، مسلمانان را تشویق به این امر نموده است، اما مواردی هم پیش میآید که طلاق ضرورت پیدا میکند و چنانچه زن یا مردی مبادرت به طلاق نکند چه بسا مشکلات طاقت فرسا و جنایتها و ناراحتیهای روانی و نگرانیهای شدید پدید آید که نه تنها زندگی زناشوئی را تلخ و ناگوار میسازد بلکه فاجعههای بزرگی در جامعه به وجود میآورد. طلاق از ریشه طلق به معنای جدا شدن زن از شوهرش است و طلاق خلع آن است که زن به خاطر کراهتی که از شوهر دارد مالی را به او میدهد تا شوهر او را طلاق دهد. با بررسی آیات قرآن و سنت، این نتیجه بدست می آید که بین زن و مرد از نظر حکم طلاق تبعیض وجود ندارد و هیچگونه حقی از زن در طلاق ضایع نمی شود و زن می تواند با داشتن هرگونه کرامتی از مرد طلاق بگیرد.
۳۳۴.

زن از دیدگاه جامی «لیلی و مجنون»

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۵ 87-103

کلیدواژه‌ها: جامی لیلی ومجنون زن نظامی دهلوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۴۷۸
بررسی جایگاه زن در ادبیات فارسی با مطالعه ی متون برجسته ی نظم و نثر امکان پذیر است. یکی از آثار کم نظیری که بیش از همه به زن پرداخته، مثنوی هفت اورنگ جامی و داستان لیلی و مجنون در آن، است. در این داستان عاشقانه، لیلی در مقام زن، معشوق و محبوبی است که دارای ویژگی هایی چون زیبایی، عقلانیت، عزت نفس، وفاداری، لطافت، روحیه بخشی و مانند آن است.روایت جامی با نظامی، مکتبی و دهلوی تفاوت هایی دارد که شاخصه ی اصلی آن دیدگاه مثبت نسبت به زن می باشد و در آن واژه ی زن بسامدی بسیار بالاتر از مرد دارد.
۳۳۵.

بررسی تاریخی نقش اسلام در تغییر سبک زندگی زنان

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۷ 55-64

کلیدواژه‌ها: زن حقوق پایگاه اجتماعی اسلام طبقات جنسیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۲۳۲۷
مقاله حاضر به بررسی جایگاه زن در دیدگاه اسلامی و تشریح منزلت زن به صورتی عملی وآنچه اتفاق افتاده و نه آرمانی وخیال پردازانه است و در این راستا با تکیه بر آیات قرآن ومصادیقی از زنان برجسته مسلمان به این نتایج دست یافته است: قرآن کریم وپیامبر (ص) زنان را با حقوق خود آشنا ساخته اند و به آنان این جرات و جسارت داده شده که حق خود را به دست آورند و این عمل دقیقاً تکلیفی بود که خدای تعالی بر دوش پیامبر نهاده بود، حجاب، قوانین حقوقی، سلامت اخلاقی حضور زنان، بخشی از تلاش الهی است برای احیاء حقوق زنان که توسط دین مبین اسلام به منصه ی ظهور رسیده و حاصل آن تحولی بی نظیر در مقام و سبک زندگی زنان بود.
۳۳۶.

فاطمه واران ایران

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۷ 93-103

کلیدواژه‌ها: زن علی شریعتی فاطمه (س)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۲۱
در دوره ی معاصر، یکی از چهره هایی که خوش درخشیده، دکتر علی شریعتی، متفکر و معلم شهید است. یکی از مؤلفه های اندیشه ی وی، بررسی مسأله ی زن مسلمان ایرانی است. معلم شهید می کوشد تا بر اساس چهره ی حقیقی الگوی زنان مسلمان یعنی حضرت فاطمه (س)، سیمایی از زن آرمانی و به راستی مسلمان ایرانی را بر پرده ی اذهان تصویر کند و جایگاه حقیقی زنان را به آن ها بنمایاند. در این مقاله، با جستاری در اندیشه ها و آثار دکتر شریعتی، مشخص شده که چهره ی واقعی زن بدین صورت می باشد که زنان لازم است چهره ی حقیقی و ارزشمند حضرت فاطمه (س) را بهتر بشناسند تا هر کدام از زنان، خود، فاطمه ی دوران باشند.
۳۳۷.

«خمسه ی» نظامی نردبان صعود زن

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۸ 25-40

کلیدواژه‌ها: خمسه نظامی زن عشق آرمان آنیما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۷۵۵
با وجود آموز ه های متعالی قرآن و سیره پسندیده ی معصومین(ع) در مورد زن، غالباً در گذشته این عنصر برجسته ی اجتماعی و انسانی به دید منفی و گاه تحقیر آمیز نگریسته می شد. در چنین فضای مرد سالارانه، در بین شاعران کمتر کسی را می توان یافت که از این عنصر برجسته به نیکی یاد کرده باشد. حکیم نظامی از اولین شاعران زبان فارسی است که در دفاع از حقوق زن و بیان فضایل و کمالات او داد سخن داده و مظلومیتش را فرا یاد آورده است. شاید یکی از دلایل آن این باشد که در طول زندگی از چشمه زلال محبت مادر و عشق پاک همسر بهره مند بوده است .بنابراین آنیمای شاعر او را بر آن داشته تا در منظومه های خود نگرش مثبت و والایی نسبت به زن از خود نشان دهد. از دیدگاه او زن شخصیتی خردمند و مدبر دارد و می تواند راهنمای خوبی برای مرد باشد. این مقاله سیر تحول و اوج گرفتن نگاه نظامی به زن را از مخزن الاسرار تا اسکندرنامه بررسی می کند تا مقام ویژه ی او را با توجه به جامعه ی مردسالار آن روز نشان دهد. در اندیشه ی نظامی زن ضعیفه نیست بلکه بازتاب زیبایی های پروردگار است. تدابیر او راهنمای مردان بزرگ و حتی پادشاهان قدرتمند است و نشان می دهد که چه بسا زنانی با اعمال و کردار سنجیده، در کشورداری و پادشاهی عملکردی با شکوه تر از مردان روزگار به یادگار گذاشته اند.
۳۳۸.

زن مظهر جلوه گری جمال خداوند در عالم هستی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۸ 41-54

کلیدواژه‌ها: زن جلوه گری عالم هستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴۴ تعداد دانلود : ۹۶۹
انسان جلوه گر جامع و کامل تمامی اسماء و صفات خداوند در عوالم چهارگانه لاهوت،جبروت،ملکوت و ناسوت است چه زن باشد چه مرد، اما خداوند زن را مظهر جمال علی الاطلاق و تجلّی «یا من اظهر الجمیل» و مرد را مظهر صفات جلال علی الاطلاق خویش قرار داده است. اسلام برخلاف مکاتب بشری برای حفظ شأن و جایگاه زن ضمن معرفی انسان به عنوان مظهر تامّ اسماء الهی و جامع تمام مراتب عالم هستی، مجموعه احکام و قوانینی ارائه نموده است تا زن را به مقام مظهریّت کامل جمال الهی برساند و در این طریق زن باید بر طبق حکمت پروردگار صفات زنانه و زیبائی ظاهری، و روحیه احساسی و عاطفی اش را که خداوند برای استحکام نظام خانواده و گسترش مودّت و رحمت فراهم نموده است در جهت اهداف حکیمانه خداوند به کار گیرد واحکام و قوانین اسلامی که مربوط به زنان می شوند در این جهت وضع شده اند.
۳۳۹.

جایگاه زندگی در اشعار پژمان بختیاری

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال پنجم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۹ 91-99

کلیدواژه‌ها: زندگی اخلاق زن همسر مادر پژمان بختیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۲۶۵
هدف این نوشتار، بررسی دیوان اشعار پژمان بختیاری در خصوص نقش مؤثر زن در جایگاه همسر و در مقام مادر است.بخشی از سروده های این شاعر به این مهم اختصاص داده شده است.توصیه های او در این خصوص اکثراً اخلاقی است که جنبه ی کاربردی دارد و غالباً با موازین دین مبین اسلام ، علم روان شناسی و رهنمودهای کارشناسان مسائل خانواده و علوم تربیتی مطابقت دارد .وی روی سخنش با زنان است و از آن ها می خواهد با ویژگی هایی چون شرم و حیا، خوشخویی، دلسوزی و همدردی با همسر و احترام گذاشتن به شخصیت او، زندگی مشترک خود را با حلاوت سازند و در تربیت معنوی، عاطفی و اخلاقی فرزندان خود بکوشند.
۳۴۰.

تجلی ایمان وعشق (در شانتال، شخصیت زن رمان لذت)

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال پنجم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۹ 101-108

کلیدواژه‌ها: ژرژبرنانوس روان شناسی زن فلسفه و عرفان عشق ایمان سعادت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۶۲۴
ژرژ برنانوس نویسنده قرن بیستم فرانسه، در آثار خود نقش چشمگیری به زنان داده است. در این میان، مضامین معنوی که درونمایه نوشته های اوست،دستمایه پرداختن به هویت انسانی، برخورد میان نیروهای خدایی و اهریمنی، و مسایل پدید آمده از این دو واقعیت ماورایی می شود. هر چه بیشتر در آثار او پیش می رویم،شاهد تحول شخصیت های مختلف ایم. به نحوی که در بسیاری از رمان های برنانوس،در انتهای داستان، شاهد مرگ توأم با آرامش گنهکارانی هستیم که تابش نور ایمان و حرارت عشق شخصیت های روحانی، موجب دگرگونی دلهای سرد و ظلمت زده شان گشته و بازگشت به سرچشمه پاکی ها را به ارمغان می آورد. در این نوشتار به بررسی نقش قهرمان زن (شانتال) در رمان لذت پرداخته شد. سیر زندگی روحانی و سراسر نور این دختر جوان در پرتو عشق و ایمانو هدایت گنهکاران به سوی جایگاه متعالی از اهداف این پژوهش بود. در جدال میان ظلمت و نور، این زن است که موجب پویایی و حرکت قصه شده و واسطه پیدایش ارتباط معنوی میان شخصیت های مختلف می شود.ونقش کلیدی رمان لذت به شانتال داده شده است. این زن با انگیزه دستیابی به قله معنویت، تفاوت فاحشی با دیگر شخصیت های زن آثار برنانوس دارد. توجه خاص برنانوس به موقعیت های مختلف وظرافت رفتار قهرمان زن، بیانگر شناخت نویسنده از پیچیدگیهای حیات معنوی است.