مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱۰۱.
۱۰۲.
۱۰۳.
۱۰۴.
۱۰۵.
۱۰۶.
۱۰۷.
۱۰۸.
۱۰۹.
۱۱۰.
۱۱۱.
۱۱۲.
۱۱۳.
۱۱۴.
۱۱۵.
۱۱۶.
۱۱۷.
۱۱۸.
۱۱۹.
۱۲۰.
گردشگری پایدار
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۱)
145 - 165
حوزه های تخصصی:
هدف از پژوهش پیش رو شناسایی چالش های توسعه گردشگری پایدار در استان کرمان است. در این پژوهش، با روش تحلیل مضمون، از طریق مصاحبه نیمه سازمان دهی شده با متخصصان دانشگاهی و فعالان بخش خصوصی و مصاحبه های منتشرشده مدیران اجرایی در رسانه ها، تلاش شده است تا چالش های توسعه این صنعت شناسایی شود. نتیجه مرحله کدگذاری باز شناسایی 85 چالش توسعه گردشگری پایدار استان کرمان است. در مرحله بعد، مفاهیم به دست آمده از مرحله کدگذاری بار در هشت مضمون دسته بندی شده است:1. چالش های سیاست گذاری و برنامه ریزی، 2. چالش های مدیریتی و اداری، 3. چالش های حمل ونقل و ارتباطات، 4. چالش های هتلداری و اقامت، 5. چالش های تبلیغات و اطلاع رسانی، 6. چالش های زیرساخت ها و امکانات رفاهی و تفریحی، 7. چالش های آموزش و راهنمای گردشگران، 8. چالش های زیست محیطی. هریک از مضامین دربرگیرنده چالش هایی است که با یکدیگر قرابت مفهومی دارند و بعد خاصی از گردشگری پایدار استان کرمان را تبیین می کنند.
مقایسه شاخص های گردشگری پایدار در مناطق روستایی شهرستان های خرمشهر و آبادان با استفاده از ماتریس SWOT
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷
26 - 42
حوزه های تخصصی:
پایداری گردشگری، نیازمند وجود امکانات سخت افزاری، فراهم بودن امکانات برای تبلیغات، جذب سرمایه گذار و گردشگر، فائق آمدن با شرایط غیرمترقبه همچون شیوع بیماری کرونا، استفاده از فن آوری روز دنیا و به کارگیری کارکنان توانمند و تور لیدرهای با روابط اجتماعی بالا می باشد. در این پژوهش مقایسه شاخص های گردشگری پایدار در مناطق خرمشهر و آبادان با استفاده از روش SWOT در دستور کار قرار گرفت و مشخص شد که دست اندرکاران و برنامه ریزان هر دو منطقه با سه استراتژی مهم توجه به امکانات مالی، تغییرات در عملکرد رقبا واستراتژی نوآوری استفاده کرده که اولویت در خرمشهر با نوآوری و در آبادان با به دست آوردن منابع مالی مناسب و تبلیغات است. در این راستا مشخص شد که با توجه به قدمت، شهرت و شرایط شهر آبادان، این شهر امکان بیشتری برای تبلیغات از طریق رادیو تلویزیون محلی و ملی برای جذب گردشگر دارد و از منابع مالی مربوط به موسسات مالی و بانکی برای گسترش بخش گردشگری استفاده می-کند اما در خرمشهر بیشتر برنامه ریزی در جهت استفاده از منابع خارجی وجود دارد. در هر دو منطقه ی گردشگری، استفاده از فن آوری روز دنیا به علت عدم آشنایی تور لیدرها با چالش مواجه شده و دست اندرکاران گردشگری به دنبال آموزش کارکنان شاغل در بخش گردشگری و به استخدام تور لیدرهایی با توانایی برقراری ارتباط بالا هستند. در نهایت هر دو منطقه از شیوع بیماری کرونا و مسائل مشابه که باعث فروپاشی گردشگری شده هراس داشته و در تلاش در جهت غلبه بر این شرایط هستند.
واکاوی پشیران های مؤثر و تدوین سناریوهای توسعه گردشگری ماجراجویانه در کویر مرنجاب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره سوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱۰
17 - 28
حوزه های تخصصی:
امروزه گردشگری ماجراجویانه سریع ترین بخش گردشگری روبه رشد در جهان را دارد و به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای توسعه پایدار در کشور میزبان مورد توجه قرار گرفته است. کویر مرنجاب در ایران، به عنوان یک ناحیه ممتاز، قابلیت تبدیل شدن به یک نمونه محرک توسعه پایدار را دارد. عوامل متعددی بر تحقق این مهم تأثیرگذار هستند. این مقاله قصد دارد با رویکرد آینده پژوهی نشان دهد که چه مؤلفه هایی باعث می شود گردشگری ماجراجویانه به گونه ای توسعه یابد که سهم آن در روند توسعه پایدار مقصد، بهینه شود؛ یعنی شاخص رشد اقتصادی را افزایش داده و برای جامعه بومی رفاه اجتماعی به ارمغان آورد، ضمن آنکه مخاطرات زیست محیطی نیز کاهش یابد. در این پژوهش، ساخت مفاهیم و الگوها با استفاده از دو استراتژی شناسایی پیشران های کلیدی با نرم افزار میک مک و سناریونویسی با نرم افزار سناریوویزارد انجام شده اند. دوازده پیشران کلیدی از طریق سناریوهای سازگار و قوی برای هر متغیر در سه وضعیت مختلف (تداوم، وخامت و رشد) تبیین شد. یک سناریوی قوی و سه سناریو با سازگاری بالا که احتمال وقوع بیشتری دارند، حاکی از تداوم روند کنونی در آینده میان مدت است. نتایج نشان می دهد، خصوصی سازی در حوزه گردشگری، بیشترین ارزش سازگاری را در بین دیگر وضعیت های احتمالی داراست.
بازسازی معنایی تفسیر مردم محلی از تأثیر تغییرات گردشگری در توسعه فرهنگی- اقتصادی جامعه بومی شرق استان گلستان: ارائه نظریه ای داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۱)
293 - 306
حوزه های تخصصی:
در تعاریفی که از گردشگری بیان شده است، مطالعه و شناخت بشر در کانون توجه آن قرار دارد و بیشتر پژوهش های انسان شناسان درباره نوع بشر به فرهنگ باز می گردد. اگر فرهنگ را هر صورتی از رفتار اکتسابی و غیرغریزی درنظر بگیریم، این مقاله به توصیف و تبیین این رفتار در قلمرو پژوهش در مواجهه با موضوع پژوهش با تمام تأثیرات فرهنگی و اقتصادی می پردازد. بررسی سیر تغییرات گردشگری در نیم سده اخیر و بازسازی معنایی آن و تغییرات حاصل از رواج گردشگری در حوزه های ذکرشده، مسئله مهم و ضرورت انجام این پژوهش است که نیازمند پشتوانه نظری قوی و مبتنی بر اتخاذ رویکردی پارادایم تفسیرگرایی است که در آن از رویکرد امیک استفاده می شود و بدین وسیله کمک می کند تا نحوه درک و تفسیر مردم سرزمین موردمطالعه از تأثیرات گردشگری در توسعه جامعه محلی بررسی شود. پژوهش با روش کیفی انجام شده و از رویکرد مردم نگاری به منزله روش عملیاتی پژوهش و از رویکرد نظریه زمینه ای به منزله روش تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها در قالب هفت مقوله عمده و یک مقوله هسته، یعنی رویکرد مؤثر به گردشگری پایدار، بیان می شود. بر اساس این مقوله، حوزه هایی از گردشگری در قلمرو پژوهش از حالت انبوه خارج شده و در مسیر نیل به وضعیت گردشگری پایدار است.
توسعه پایدار گردشگری روستایی با رویکرد کاهش فقر (موردپژوهش روستای بیشه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۲
43 - 58
حوزه های تخصصی:
گردشگری فعالیتی است همه جانبه که در توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار مؤثر است. از طرفی گردشگری در جهت کاهش فقر به منظور افزایش دریافت سود خالص قشر فقیر از گردشگری و اطمینان از کمک رشد گردشگری به کاهش فقر، طراحی شده است. این پژوهش با هدف برنامه ریزی گردشگری پایدار با تأکید بر کاهش فقر در روستای بیشه که از مناطق دارای پتانسیل گردشگری در شهرستان خرم آباد است تدوین گردیده است که در بطن خود از مفاهیم گردشگری روستایی نیز استفاده می کند. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. در شناخت از روش های مطالعات اسنادی و روش های پیمایشی نظیر پرسشنامه استفاده شده است. در پرسشنامه از مردم بومی، مسئولین و گردشگران نظرخواهی شد و به دلیل پایین بودن تعداد جامعه آماری از روش اشباع نظری برای دستیابی به تعداد هر نمونه استفاده شد. در تجزیه وتحلیل از روش های برنامه ریزی راهبردی نظیر ماتریس qspm و جدول سوات استفاده شد. همچنین بر اساس مدلی منتج شده از سه گونه گردشگری مطرح شده در پژوهش، شش مقوله جاذبه های توریستی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، آموزشی، محیط زیستی و دولتی با شناخت، تحلیل و ارائه راهکارها مسیر دستیابی به اهداف را ترسیم کردند. در پایان نتایج تحقیق نشان داد که روستای بیشه به همراه روستاهای قمر آن می توانند از طریق زیرساخت سبز (سبزراه ها) به یکدیگر متصل شوند و یک مجموعه ی گردشگری ایجاد شود و گردشگر بیشتری را به این منطقه جذب کنند، از پتانسیل های طبیعی و صنایع دستی روستا استفاده شود و با مشارکت مردم در فعالیت های مربوط به گردشگری، فقر مردم محلی این منطقه نیز کاهش یابد.
مدل ساختاری - تفسیری گردشگری پایدار ماجراجویانه در کویر مرنجاب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۲)
83 - 103
حوزه های تخصصی:
امروزه گردشگری ماجراجویانه سریع ترین بخش گردشگری روبه رشد در جهان است و یکی از مهم ترین ابزار توسعه ی پایدار در کشورها و مقاصد گردشگری به شمار می رود. ازاین رو، کویر مرنجاب در ایران، به منزله ی ناحیه ای ممتاز، قابلیت تبدیل شدن به نمونه ی مرکز توسعه ی پایدار گردشگری ماجراجویانه را دارد. تحقیقات نشان می دهد که عوامل متعددی در تحقق این مهم تأثیرگذار است. پژوهش حاضر با هدف ارائه ی الگویی برای توسعه ی گردشگری ماجراجویانه خلاق و پایدار در کویر مرنجاب انجام شده است. از حیث روش، پژوهشی آمیخته (کیفی - کمّی) و کاربردی است که تحلیل داده ها از طریق دو روش فراترکیب و مدل سازی ساختاری - تفسیری و در دو مرحله انجام شده است. در گام اول، عوامل تأثیرگذار در توسعه ی گردشگری ماجراجویانه با مرور نظام مند شناسایی شدند و 18 متغیر در 10 شاخص و ۴ بعد پایداری اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و زیست محیطی با نظر محققان انتخاب و تأیید شدند. در گام دوم، کدهای اولیه استخراج و در پرسش نامه ی مدل سازی ساختاری - تفسیری قرار گرفتند تا روابط میان آن ها با بهره مندی از نظر متخصصان و مدیران گردشگری شهر کاشان و آران و بیدگل و فعالان گردشگری ماجراجویانه در کویر سطح بندی و به صورت مدل ارائه شود. نتایج پژوهش بیانگر این امر است که رضایت گردشگر و وفاداری جامعه ی بومی زمانی حاصل می شود که اول سیاست گذاری و برنامه ریزی روشن و جامعی وجود داشته باشد و، بعد از آن، بخش خصوصی با سرمایه گذاری در محیط بتواند شرایط را برای دیگر عوامل مؤثر به ویژه مدیریت منابع زیستی و اجتماعی فراهم کند.
عوامل بازدارنده توسعه طبیعت گردی در آبشار آب سفید الیگودرز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۲)
245 - 260
حوزه های تخصصی:
توسعه طبیعت گردی صرفاً به دلیل وجود زیبایی و جذابیت مناطق اکوتوریستی رخ نخواهد داد. این امر پس از قابلیت طبیعی هر منطقه، نیازمند پیدایش و وجود عوامل گوناگونی مانند زیرساخت های رفاهی، راه دسترسی، امنیت گردشگران، بازاریابی و تبلیغات و مواردی از این قبیل است؛ به طوری که ممکن است نبود یا حتی کمبود برخی از این موارد به منزله عوامل بازدارنده توسعه طبیعت گردی در هر منطقه اکوتوریستی به شمار آید. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل بازدارنده توسعه طبیعت گردی در آبشار آب سفید الیگودرز انجام شد. برای شناسایی عوامل بازدارنده، بیست مصاحبه نیمه ساختاریافته با صاحب نظران استانی انجام شد. تحلیل داده های گردآوری شده از مصاحبه ها، به شناسایی 34 مفهوم، در قالب 6 دسته کلان موانع منجر شد. سپس از روش دلفی فازی دومرحله ای برای دستیابی به توافق گروهی بین صاحب نظران و رتبه بندی عوامل بازدارنده استفاده شد. طبق نتایج، عوامل بازدارنده توسعه طبیعت گردی در آبشار آب سفید الیگودرز به ترتیب عبارت بودند از: موانع فرهنگی و اجتماعی با میانگین 829/0، معرفی ضعیف منطقه با میانگین کل فازی زدایی 811/0، موانع سرمایه گذاری و برنامه ریزی مالی با میانگین کل فازی زدایی 803/0، موانع زیربنایی و زیرساختی با میانگین کل فازی زدایی 779/0، موانع امنیتی با میانگین کل فازی زدایی 767/0 و مشکلات دسترسی و اطلاعاتی با میانگین کل فازی زدایی 648/0. ازاین رو پیشنهاد کلی این تحقیق، برنامه ریزی دقیق، جذب حمایت های مالی و تلاش سازمان های تصمیم گیرنده مدیریت طبیعت گردی شهرستان الیگودرز و استان لرستان برای رفع و کاهش موانع یادشده ازطریق پیشنهادهای اجرایی ارائه شده در این پژوهش است.
بررسی ظرفیت پذیرش گردشگری با تاکید بر توسعه پایدار، مطالعه موردی: سرعین
منبع:
فضای گردشگری سال سوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۹
95 - 114
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش سنجش و ارتقاء ظرفیت پذیرش گردشگری شهر سرعین در راستای توسعه پایدار گردشگری بوده و ظرفیت پذیرش این شهر با در نظر گرفتن رویکرد مقصد محور در ابعاد مختلف زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی سنجیده شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه استفاده شد و حجم نمونه با استفاده از روش کوکران تعیین شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون در نرم افزار SPSSاستفاده شد. بررسی نتایج، بیانگر آن است که توسعه گردشگری در شهر سرعین به لحاظ اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی متناسب با ظرفیت پذیرش این شهر بوده؛ اما در مقابل توسعه گردشگری بیشتر از ظرفیت پذیرش زیست محیطی –کالبدی این شهر بوده است. نتایج آزمون فرضیات بیانگر آن است که رابطه مستقیم و معناداری بین امکانات گردشگری و تعداد گردشگران و هم چنین رابطه مستقیم و معناداری بین تعداد گردشگران و کیفیت تجربه گردشگری وجود دارد. در نهایت پیشنهاداتی برای توسعه پایدار گردشگری و افزایش ظرفیت پذیرش شهر سرعین ارایه گردید.
گردشگری سبز، محیط زیست و توسعه پایدار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۴
39 - 48
حوزه های تخصصی:
اگر بخواهیم از صنعت جهانگردی تعریف مشخصی داشته باشیم که متناسب با نگاه جمهوری اسلامی ایران به این مقوله باشد، باید بگوییم: جهانگردی یک فعالیت فرهنگی منبعث از فطرت جستجوگر انسانی است. در جریان تکامل رویکردهای برنامه ریزی برای توسعه جهانگردی، رویکردی که بیشتر از سایر رویکردها مقبولیت یافت، توجه به گردشگری پایدار بود، بدین معنی که گردشگری را به عنوان مکمل همه شیوه های امرار معاش انسان ها در مناطق گردشگر پذیر ارزیابی می کرد. امروزه جهانگردی سبز یا فرهنگی یا پایدار، اشکال تکامل یافته جهانگردی هستند و در واقع جهانگردی در این مرحله تبدیل به یک رشته ی مستقل علمی شد که به آن از منظر علوم انسانی و به عنوان یک معرفت نوین نگاه می شود. این نوع از گردشگری بیشتر طرفدار محیط زیست بوده و پایداری آن را در نظر می گیرد. روش تحقیق در این مقاله از نوع مطالعات کتابخانه ای بوده و هدف بررسی گردشگری سبز بر محیط زیست و توسعه پایدار می باشد.
بررسی و شناخت قابلیت های توسعه پایدار گردشگری شهرتبریز با استفاده از مدل SWOT(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۹
19 - 40
حوزه های تخصصی:
امروزه صنعت گردشگری جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها دارد و نقش فعال و موثری در ارتقاء ساختار اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی کشورها به خصوص در کشورهای روبه توسعه ایفا می کند.گردشگری اگرچه یک صنعت است ولی بیشترین تبادلات فرهنگی در آن انجام می گیرد.گردشگری در فرایند توسعه پایدار،نقش اساسی دارد و این مسیری است که ایران درآن از مزیت های مناسبی برخوردار است.پژوهش حاضر که از نوع پژوهش کاربردی توصیفی است با استفاده از روش های کتابخانه ای و مطالعات میدانی ،ضمن شناسایی نقاط قوت ،ضعف ها با استفاده از مدل کیفی SWOT، برنامه های راهبردی و اجرایی جهت توسعه پایدار گردشگری ارائه می شود. وبه بررسی و ارزیابی وضعیت موجود و توانمندی ها و محدودیت های توسعه گردشگری شهر تبریز می پردازد.و در نهایت از آزمون Tتک نمونه ای برای آزمون فرضیه های مربوط به متغیرهای مستقل و آزمون فریدمن جهت رتبه بندی وضعیت مطلوب مؤلفه های مورد مطالعه استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان دهنده ناکارآمدی سیستم حمل و نقل درون شهری در راستای توسعه گردشگری شهری، کم توجهی به جاذبه های فرهنگی و هنری،کمبود پارکینگ مجهز و کافی در بافت تاریخی،کم توجهی به مبلمان شهری وهمچنین زیباسازی جاذبه های گردشگری،نبود مدیریت و برنامه ریزی در امور مربوط به گردشگری توسط سازمان های شهری و گردشگری می باشد.
تحلیلی بر زمینه های توسعه گردشگری در نواحی روستایی، با تاکید بر سرمایه اجتماعی، مطالعه موردی: دهستان دستجرده، شهرستان طارم(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۴
101 - 114
حوزه های تخصصی:
بهره مندی از آثار و نتایج گردشگری روستایی نیازمند ارزیابی و بررسی زمینه های این نواحی جهت توسعه گردشگری در این نواحی می باشد. یکی از زمینه های ضروری، وجود سرمایه اجتماعی مطلوب در جامعه میزبان می باشد. در همین راستا، در تحقیق حاضر به تحلیل سرمایه اجتماعی جهت توسعه گردشگر و در منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است. تحقیق حاضر از نظر نوع کاربردی، از نظر ماهیت و روش به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) ، روش تجزیه و تحلیل به صورت توصیفی و استنباطی (مدل پرومتی و ضریب همبستگی) می باشد. قابل ذکر است که یکی از مراحل مدل پرومتی[1] وزن دهی به شاخص ها می باشد. در تحقیق حاضر وزن دهی شاخص ها به روش دلفی انجام شده است. نتایج بدست آمده از تحقیق نشان می دهد وضعیت سرمایه اجتماعی روستاهای مورد مطالعه جهت جذب گردشگر در وضعیت مطلوبی قرار داشته و شاخص مشارکت اجتماعی بیشترین همبستگی را با سرمایه اجتماعی دارا می باشد. <br clear="all" /> 1- promeethe
سطح بندی شهرستان های استان همدان بر اساس ظرفیت های گردشگری با استفاده از تکنیک تحلیل عامل(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۵
117 - 133
حوزه های تخصصی:
برنامه ریزی مناطق گردشگری با در نظر گرفتن ظرفیت در این مناطق صورت می پذیرد و این مهم سبب خواهد شد که هدایت گردشگران با انسجام بیشتر صورت پذیرد. در نتیجه آثار سوء حضور جمعیت در برخی نقاط که هزینه های زیست محیطی را در پی خواهد داشت به حداقل کاهش خواهد یافت. این پژوهش با هدف اصلی ظرفیت بندی گردشگری بر اساس برخی از عوامل مؤثر جاذب گردشگر شهری و با بهره گیری از مدل های آماری پیشرفته می باشد. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و از حیث برداشت اطلاعات پیمایشی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss 19 استفاده شده است. نتایج اولیه این تحقیق مشخص کرد که معیارهای مورد نظر برای ظرفیت بندی گردشگاه های شهری در استان به ترتیب عبارت از همدان، ملایر، کبودرآهنگ، نهاوند، تویسرکان، رزن، اسدآباد و بهار می باشند. پس از الویت دهی، مناطق مورد مطالعه را از لحاظ زیرساخت های گردشگری ظرفیت بندی شد که همدان و ملایر در سطح بسیار خوب و شهرستان های کبودرآهنگ و نهاوند در سطح متوسط و شهرستان تویسرکان در سطح ضعیف و شهرستان های رزن، اسدآباد و بهار در سطحی بسیار ضعیف قرار گرفته اند.
تبیین نقش مؤلفه «پایداری» در فرآیند شکل گیری «مجموعه های گردشگری اکولوژیک» (نمونه مورد پژوهش: استان مازندران، بهشهر، دریاچه عباس آباد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۶
123 - 142
حوزه های تخصصی:
رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی- اجتماعی، اثرات زیست محیطی به همراه دارد که در صورت ادامه یافتن می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به بار آورد. گردشگری پایدار محیطی یا اکولوژیک، عبارت است از: گسترش صنعت گردشگری و جذب جهانگردان به کشور با استفاده از منابع موجود، به گونه ای که ضمن پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ضوابط قانونی جامعه و انتظار جهانگردان، بتوان وحدت و یکپارچگی و هویت فرهنگی و سلامت محیط زیست، تعادل اقتصادی و رفاه مردمان کشور و میهمانان آنها را به طور متوازن و پیوسته در حد بهینه تأمین کرد. برنامه های توسعه پایدار گردشگری در هر کشور می بایست با ارزش ها و ایدئولوژی های خاص آن کشور سازگار باشد، در واقع همواره باید اصل انعطاف پذیری و تغییر رعایت شود. ساختار اصلی مقاله بر پژوهش با رویکرد تحلیلی به روش کتابخانه ای و پیمایشی از نوع کاربردی استوار است که به واکاوی و تحلیل اطلاعات مرتبط با مبانی نظری صنعت گردشگری می پردازد؛ سپس نگاهی به مبانی گردشگری پایدار و رابطه آن با عوامل شکل دهنده مجموعه های گردشگری اکولوژیک با هدف ارتقای مجموعه های گردشگری در منطقه مورد پژوهش براساس نظریات پرداخته و فرآیند شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک تببین می شود و سپس نمونه مورد مطالعه به عنوان یک محیط گردشگری پایدار که بر اساس رویکرد طراحی اکولوژیک (زیست محیط گرا) با بهره گیری از مفاهیم و مبانی نظری تحقیق انجام شده است، ارائه می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک در اطراف جاذبه های طبیعی- تاریخی در کشورمان می تواند گامی مؤثر در توسعه پایدار گردشگری باشد؛ همچنین اگر «برنامه ریزی فیزیکی گردشگری» در ایران با شیوه ای نظام یافته انجام گیرد، می تواند به «ایجاد اشتغال» و «افزایش ارزش پول داخلی» منجر شود.
بررسی و تحلیلی بر چالشهای توسعه توریسم شهری، نمونه موردی: شهر تبریز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۰
33 - 46
حوزه های تخصصی:
امروزه گردشگری به عنوان یک پدیده اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی مورد توجه کشورهاست و در دهه های اخیر، رشد مداوم و روز افزونی داشته است. گردشگری مدرن با فرایند توسعه مرتبط است و اهداف گوناگونی را دنبال می کند. دراین فرایند، گردشگری به یکی از اهداف و جنبه های اصلی پیشرفت اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده است. گردشگری در فرایند توسعه پایدار،نقش اساسی دارد و این مسیری است که ایران درآن از مزیت های مناسبی برخوردار است.پژوهش حاضر که از نوع پژوهش کاربردی توصیفی است با استفاده از روش های کتابخانه ای و مطالعات میدانی ، به بررسی و ارزیابی وضعیت موجود و توانمندی ها و محدودیت های توسعه گردشگری شهر تبریز می پردازد.و با استفاده از نرم افزار spssنتایج به دست آمده به شناخت و بررسی چالشهای توسعه توریسم شهری می پردازد که می تواند نقش موثری در ساماندهی و برنامه ریزی فضاهای توریستی متناسب با شرایط اجتماعی،طبیعی و فرهنگی و استفاده از ظرفیت های موجود داشته باشد.توسعه توریسم همبستگی مستقیم با ارتقاء سطح استانداردهای زندگی و درآمد مردم جهان خصوصا کشورهای درحال توسعه دارد.
ارزیابی آثار و پیامد های گردشگری در نگرش و کیفیت زندگی شهروندان مطالعه موردی: مشکین شهر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱
41 - 56
حوزه های تخصصی:
امروزه گردشگری به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی دنیا، جایگاه ویژه ای در عرصه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به خود اختصاص داده است. با توجه به این که شهرستان مشکین شهر با واقع شدن دردامنه های کوه سبلان، با دارا بودن اقلیمی مناسب، منابع آبی گسترده و طبیعتی بکر را دارا می باشد، بررسی و شناخت نقش توسعه گردشگری شهری بر بهبود سطح کیفیت زندگی شهروندان می توان گامی مؤثر در توسعه پایدار سکونت گاه های شهری گردشگرپذیر برداشت. روش تحقیق این پژوهش با توجه به هدف از نوع تحقیق کاربردی بوده و با توجه به نحوه گردآوری داده های تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی است. در این پژوهش با بکارگیری مدل تاپسیس وآنتروپی به بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی جامعه میزبان پرداخته شده است. نتایج حاکی از این است که اثرات به ترتیب: اثرات اقتصادی دارای امتیاز731/0، اثرات اجتماعی–فرهنگی نمره569/0 رتبه دوم، اثرات زیر ساختاری524/0 و زیست محیطی با کسب نمره 505/0جایگاه سوم وچهارم را به خود اختصاص داده است.
تحلیل عوامل کلیدی تأثیرگذار بر توسعه پایدار گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان صومعه سرا)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲
79 - 94
حوزه های تخصصی:
شهرستان صومعه سرا با توجه به دارا بودن پتانسیل ها و جاذبه های فراوان از موقعیت خوب گردشگری برخوردار است. همچنین موقعیت جغرافیایی شهرستان صومعه سرا به گونه ای است که مسافران برای رسیدن به آستارا و ... لاجرم باید از صومعه سرا عبور کنند. بنابراین موقعیت جغرافیایی شهرستان صومعه سرا نیز یک فرصت طلایی برای توسعه گردشگری به شمار می رود. در این راستا هدف اصلی از انجام این پژوهش شناسایی عوامل کلیدی در توسعه پایدار گردشگری در شهرستان صومعه سرا است. در واقع تلاش شد تا با استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان عوامل مؤثر شناسایی و با استفاده از روش تحلیل اثرات متقابل، عوامل کلیدی به عنوان نیروهای پیشران انتخاب شوند. در این راستا ابتدا 27 عامل شناسایی شده، سپس با استفاده از روش اثرات متقابل در محیط نرم افزار میک مک و با نظر خواهی از کارشناسان به تحلیل عوامل پرداخته شد. براساس مطالعات انجام شده در زمینه توسعه پایدار گردشگری در شهرستان صومعه سرا، در مجموع تعداد هشت عامل، به عنوان عوامل کلیدی انتخاب شد. در این زمینه می توان به عواملی همچون بازار یابی و تبلیغات، هزینه اقامت، کیفیت خدمات، شیوه مدیریت و هماهنگی سازمان ها و شبکه حمل و نقل منطقه ای اشاره کرد.
ارزیابی عوامل موثر بر بهبود صنعت گردشگری با تاکید بر توسعه درآمد پایدار در شهر رامسر مورد مطالعه (دو طرح چشمه آبگرم و تله کابین رامسر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳
119 - 133
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عوامل موثر بر بهبود صنعت گردشگری با تاکید بر توسعه درآمد پایدار در شهر رامسر در رابطه با دو طرح چشمه آبگرم و تله کابین رامسر به صورت توصیفی- تحلیلی و به شیوه پیمایشی صورت گرفت. بدین منظور از طریق منابع کتابخانه ای و همچنین تهیه پرسشنامه و مصاحبه با کارشناسان و متخصصان حوزه مدیریت شهری در شهرستان رامسر داده های لازم گردآوری گردید و سپس از طریق تکنیک تحلیل سلسله مراتبی(AHP) شاخص های لازم تعیین و داده های گردآوری شده حاصل از نظر جامعه آماری در نرم افزار اکسپرت چویس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که در ارزیابی شاخص های اصلی، شاخص"مدیریت و برنامه ریزی" با وزن 0.289 از بیشترین اهمیت برخوردار بوده و شاخص های"مسائل اقتصادی"، "مسائل امنیتی"، "امکانات رفاهی" و "مسائل فرهنگی و اجتماعی" به ترتیب با اوزان 0.284، 0.240، 0.100 و 0.087 در رتبه های دوم تا پنجم قرار دارند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که نقش و اهمیت برنامه ریزی در صنعت گردشگری می باشد به گونه ای که با وجود تامین تمامی شاخص ها در صورت عدم تدوین برنامه ای که چشم انداز صنعت گردشگری را به خوبی روشن ننماید، وجود منابع مالی و رفاهی کمکی به صنعت گردشگری در این شهرستان نخواهد نمود و امینت مورد نظر گردشگران نیز تامین نخواهد شد.
عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری شهر لاهیجان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴
27 - 48
حوزه های تخصصی:
شهرلاهیجان به عنوان مرکز شهرستان، از نظر تاریخی و جاذبه های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و همچنین فرصت های بیشمار طبیعی گردشگری تاریخی، تفریحی و طبیعت گردی می-تواند تبدیل به یک قطب گردشگری منطقه ای و حتی فرامنطقه ای گردد. این شهر با حوزه نفوذ و منطقه پیرامونی خود و وجود جاذبه های تاریخی (مانند آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، بقعه میر شمس الدین، آرامگاه کاشف السلطنه و موزه تاریخ چای، پل خشتی لاهیجان، حمام گلشن لاهیجان)، فرهنگی (مانند مسجد چهار پادشاهان، مسجد اکبریه، مسجد جامع لاهیجان)، طبیعی ( کوه و آبشار شیطان کوه، تالاب سوستان، تالاب امیر کلایه) یکی از مراکز گردشگری استان گیلان به حساب می آید. اما به دلیل عدم برخورداری مناظر طبیعی، تاریخی و فرهنگی این شهر از زیر ساخت های لازم در جهت توسعه و آبادانی با مشکلات فراوانی دست به گریبان است. در این راستا تحقیق حاضر تلاش دارد با روش توصیفی تحلیلی و عوامل موثر بر توسعه گردشگری شهر لاهیجان را از نظر گردشگران مورد بررسی قرار دهد. روش جمع آوری داده و اطلاعات پرسش نامه و اسنادی کتابخانه بوده است. حجم جامعه نمونه بر اساس نظر کارشناسی ( شامل اساتید دانشگاه و کارشناسان گردشگری) 100 نفر از گردشگران حاضر در شهر لاهیجان می باشد که به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های آماری خی 2 و فریدمن استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که جاذبه های طبیعی، جاذبه های تاریخی، وجود امنیت کافی در شهر لاهیجان به ترتیب مهم ترین عوامل موثر برای جذب گردشگری در این شهر است.
راهکارهای توسعه صنعت گردشگری پایدار تبریز مبتنی بر مؤلفه های منطقه ای(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵
1 - 16
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله، بررسی دقیق عوامل موثر بر گردشگری پایدار شهر تبریز به خصوص از جنبه سیستم های منطقه ای نوآوری می باشد. با توجه به مولفه های منطقه ای تاثیرگذار در امر گردشگری، روش این تحقیق بر اساس تکنیک دلفی می باشد که در سه مرحله از نظرات و پیشنهادهای خبرگان استفاده شده است. برای این کار از 25 نفر از متخصصان حوزه های تاثیرگذار گردشگری تبریز بهره گرفته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، تبریز با توجه به دارا بودن پتانسیل های متعدد از جمله مراکز تاریخی، جاذبه های طبیعت، وجود شخصیت های علمی، ادبی و مذهبی، و ثبت برخی از اماکن و صنایع آن در فرم جهانی، از معیارهای لازم برای گردشگری پایدار در آینده برخوردار است. اقدامات صورت گرفته برای پایدارسازی گردشگری در تبریز در حد مناسب می باشد و تبریز 1404 به عنوان یک سرآغاز برای توسعه گردشگری پایدار و مدرن سازی تبریز برای افق های دور مطرح می گردد. آمادگی همه جانبه شهر با توجه به معیارهای زیستی، محیطی، ارزشی، و انسانی پایدارسازی گردشگری، و فرهنگ سازی و ارتقاء دانش و بینش شهروندی برای باورسازی توریسم از مهم ترین راهکارهای توسعه گردشگری می باشد.
ارائه و اولویت بندی راهکارهای گردشگری پایدار در منطقه حفاظت شده گنو(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۶
37 - 54
حوزه های تخصصی:
امروزه گردشگری با وجود فواید اقتصادی زیادی که در بر دارد اما مشکلات زیست محیطی مختلفی را نیز برای مناطق مختلف ایجاد می کند. در این مطالعه به بررسی، ارائه و الویت بندی راهکارهای گردشگری پایدار در منطقه ی حفاظت شده گنو با استفاده از روش تاپسیس پرداخته شده است. منطقه ی حفاظت شده گنو از مناطق مهم و تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست در استان هرمزگان می باشد که از اهمیت اکولوژیکی بالایی برخوردار است و همه روزه پذیرای خیل زیاد گردشگران می باشد. جهت انجام مطالعه ابتدا معیارها و گزینه های مربوط به راهکارهای گردشگری پایدار انتخاب شدند. وزن بندی معیارها و گزینه ها توسط 15 کارشناس متخصص در این زمینه و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شد. پس از وزن بندی، الویت بندی نهایی گزینه ها با استفاده از روش تاپسیس صورت گرفت. نتایج نشان داد که بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی رتبه بندی معیارهای موثر بر گردشگری پایدار منطقه به ترتیب شامل: معیار هزینه (297/0)، معیار تداوم اثرات (273/0)، معیار دامنه تاثیرات (187/0)، معیار شدت تاثیرات (142/0) و معیار قطعیت اثر (101/0) می باشد. همچنین بر اساس روش تاپسیس اولویت بندی نهایی گزینه ها و وزن آنها برای اجرای گردشگری پایدار منطقه گنو به ترتیب زیر به دست آمد: افزایش تعداد محیط بانان(582/0)، زون بندی(569/0)، ایجاد محدودیت زمانی بازدید(538/0)، اخذ هزینه از بازدیدکنندگان(494/0)، پایش مداوم اثرات بازدیدکنندگان(440/0)، مشارکت مردم بومی در حفاظت منطقه(420/0)، آموزش مداوم کارکنان و بازدیدکنندگان(408/0)، محدود کردن تعداد افراد بازدید(393/0)، ایجاد سیاست تشویقی بازدید(384/0) .