سواد مالی

زمینه: سواد مالی، که به معنای داشتن دانش، نگرش و رفتارهای مرتبط با این حیطه است، اهمیت مضاعفی برای جوانان بخصوص دانشجویانی دارد که از وابستگی به سوی استقلال حرکت می کنند و اشتباهات مالی آن ها پیامدهای مستمری در آینده آن ها خواهد داشت. با وجود اهمیت سنجش و ارزیابی رفتارهای مالی، در زمینه بررسی این موضوع در جامعه مورد مطالعه شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: هدف این تحقیق سنجش میزان سواد مالی دانشجو - معلمان دانشگاه فرهنگیان گیلان و تحلیل رابطه چند متغیر روانشناختی و جمعیت شناختی با آن بود. روش: تحقیق حاضر در ردیف پژوهش های توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق را 613 نفر از دانشجویان دانشگاه فرهنگیان استان گیلان تشکیل می دهند که از میان آن ها، 242 نفر، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. دو پرسشنامه معین الدین (2011) و پرسشنامه پاتریچ و همکاران (2016) برای جمع آوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین نمره دانشجو - معلمان در دانش مالی 4/50 (از 24)، نگرش مالی 60/29 (از 75) و رفتار مالی 62/45 (از 100) است. همچنین بررسی رابطه متغیرهای روانشناختی و جمعیت شناختی با ابعاد سواد مالی نشان داد که به غیر از چند متغیر، در اغلب متغیرها وضعیت سواد مالی دانشجویان مشابه است و گروه های مختلف دانشجویی سواد مالی یکسانی دارند. نتیجه گیری: این یافته ها نشان می دهند که سواد مالی دانشجویان، در بعد دانش در سطح بسیار پایینی قرار دارد ولی در دو بعد نگرش و رفتار وضعیت سواد مالی دانشجویان مناسب است. گروه های مختلف نیز سطح سواد مالی مشابهی دارند.

زمینه: پژوهش های متعددی به پیش بینی رفتار تصمیم گیری سرمایه گذاری به عنوان یکی از مهم ترین تصمیمات افراد و اثرات سواد مالی بر آن پرداخته اند. اما پژوهشی که به نقش هم زمان میانجی خودکارآمدی مالی و سواد مالی در رابطه توانایی های شناختی و رفتار تصمیم گیری سرمایه گذاری پرداخته باشد، مغفول مانده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی رابطه میان توانایی های شناختی و رفتار تصمیم گیری سرمایه گذاری سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران با نقش میانجی گر خودکارآمدی مالی و سواد مالی انجام شد. روش: در پژوهش توصیفی - همبستگی حاضر، جامعه مورد مطالعه کلیه سرمایه گذاران فعال در بازار سرمایه ایران می باشند. از این جامعه آماری 380 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در طی فرآیند نمونه گیری سعی گردید تا سرمایه گذارانی با حداقل یک سال سابقه فعالیت انتخاب شوند. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسشنامه توانایی های شناختی نجاتی (1392)، پرسشنامه خودکارآمدی مالی لون (2011)، پرسشنامه سواد مالی بونگومین و همکاران (2016) و پرسشنامه رفتار تصمیم گیری لیم (2012) است. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است. یافته ها: نتایج نشان داد که توانایی های شناختی با رفتار تصمیم گیری سرمایه گذاری رابطه مثبت و معنی داری دارد (0/05>p). همچنین نتایج بوت استرپ نشان داد که خودکارآمدی مالی و سواد مالی می توانند رابطه میان توانایی های شناختی و رفتار تصمیم گیری سرمایه گذاری را میانجی گری کنند (0/05 >p). نتیجه گیری: بهبود مهارت ها و توانایی های شناختی، خودکارآمدی مالی بالا و سواد مالی بالا، می توانند کیفیت رفتار تصمیم گیری سرمایه گذاران را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین لزوم توجه به این عوامل در بهبود کیفیت رفتار تصمیم گیری سرمایه گذاری ضروری است

در عصر مدرن، بررسی رفتار انسان و ارائه راهکارهایی در جهت بهبود تصمیم گیری را می توان یکی از مهم ترین اهداف در علوم مدیریت، اقتصاد و روانشناسی دانست. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر ویژگی های شخصیتی و سواد مالی افراد بر رفتار اقتصادی شان بود. اقتصاددانان ریشه مشکلات تصمیم گیری در افراد را در چارچوب به حداکثر رساندن مطلوبیت می بینند و مطلوبیت افراد، به وسیله ترجیحاتی همچون ریسک، زمان و ترجیحات اجتماعی شکل می گیرد. این ترجیحات در ترکیب با انتظارات، ادراکات، باورها، محدودیت ها منجر به شکل گیری رفتار می شوند. روانشناسی شخصیت نیز به دنبال معرفی ویژگی های انسان ها و تفاوت های آن ها در سرتاسر جهان است. این ویژگی ها بر افکار، احساسات و رفتار تأثیرگذار است و پاسخ افراد به مسائل گوناگون و تحت شرایط خاص خود، نشائت گرفته از آن است. از طرفی، سواد یا دانش مالی، اطلاعاتی است که به وسیله آن اهمیت تحصیلات مالی و تنوع برآمدهای مالی را نشان داده می شود. تعریف و به کارگیری مفهوم سواد مالی و ارزیابی آن می تواند فهم بهتر از تأثیر تحصیلات و همچنین موانع یک انتخاب مالی درست ضرورت داشته باشد. پژوهش حاضر پس از سنجش ترجیحات اقتصادی افراد با استفاده از بازی های اقتصادی و همچنین سنجش ویژگی های شخصیتی با استفاده از آزمون معتبر شخصیت شناسی مدل 5 عاملی و سواد مالی به بررسی تأثیر شخصیت و سواد مالی افراد بر تصمیمات اقتصادی آن ها پرداخته است. نتایج این پژوهش که از مشارکت 1000 نفر به دست آمده است، ضمن تأیید نتایج پژوهش های گذشته، نشان داد که ویژگی های شخصیتی و سواد مالی بر ترجیحات اقتصادی اثرگذار است.

هدف: هدف از این پژوهش بررسی الگوی ارتباطی بین رفتارهای گذشته و سواد مالی با قصد سرمایه گذاری در بازار سهام با نقش میانجی متغیرهای فردی بوده است .   روش: این تحقیق از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و در دسته تحقیق های توصیفی- علّی قرار دا ر د. قلمرو موضوعی تحقیق در حوزه رفتاری مالی است و از نظر موضوعی در حوزه بررسی الگوی ارتباطی بین رفتارهای گذشته و سواد مالی با قصد سرمایه گذاری در بازار سهام با نقش میانجی متغیرهای فردی است. جامعه مورد پژوهش شامل سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار در شهر اصفهان بوده که برای سنجش وضعیت موجود از پرسشنامه 20 سؤالی استفاده شد که پس از تأیید روایی و پایایی جهت جمع آوری داده ها مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق برای بررسی روابط بین اجزاء مدل از معادلات ساختاری استفاده شده است. از نرم افزار لیزرل برای تجزیه و تحلیل فرضیه ها استفاده شده است.   یافته ها : با توجه به تجزیه و تحلیل داده ها نتایج حاکی از آن بوده است که نگرش، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتاری ادراک شده و رفتار گذشته تأثیر مثبت و معناداری بر قصد سرمایه گذاری در بازار سهام دارد. رفتار گذشته، سواد مالی تأثیر مثبت و معناداری بر نگرش دارد و سواد مالی تأثیر مثبت و معناداری بر کنترل رفتاری ادراک شده دارد. رفتار گذشته و سواد مالی تأثیر مثبت و معناداری بر قصد سرمایه گذاری در بازار سهام از طریق نگرش دارد و سواد مالی تأثیر مثبت و معناداری بر قصد سرمایه گذاری در بازار سهام از طریق کنترل رفتاری ادراک شده دارد.   نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از تأیید تمام فرضیات به جزء فرضیه چهارم است؛ یعنی رفتار گذشته تأثیر مثبت و معناداری بر قصد سرمایه گذاری در بازار سهام ندارد.

با عنایت به تغییرات پویا در محیط های اقتصادی، خصوصاً در حوزه بازارهای مالی که از پیچیدگی خاصی برخوردار است، ارتقاء دانش مالی سرمایهگذاران امری ضروری است تا بتوانند تصمیمات آگاهانه تری اخذ نمایند. با توجه به این موضوع، ضرورت تحلیل و پژوهش در این زمینه و واکاوی موضوع سواد مالی را روشن می نماید. بنابراین مسأله اصلی در این پژوهش به این صورت است که، سواد مالی سرمایه گذاران خرد در ایران چگونه باید اندازه گیری شود ؟ ازاین رو، هدف این پژوهش، تعیین عوامل اثرگذار بر میزان سواد مالی و سنجش، ارزیابی سواد مالی سرمایه گذاران خرد بازار سرمایه در ایران است . برای این منظور، از مدل بومی طراحی شده سواد مالی(عاصی و همکاران، 1399) استفاده می شود . در پژوهش حاضر از روش کمّی برای اعتباریابی مدل از روش مدل یابی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزیی با نرم افزار PLS استفاده شد که ابتدا مدل از طریق تحلیل عاملی تأییدی بررسی شد سپس مدل ساختاری از طریق برآورد مسیر بین متغیرها و شاخص های برازش مدل بررسی گردید. شاخصهای برازندگی مدل حاکی از برازش مطلوب دادهها با مدل مفهومی می باشد و به عبارتی داده های کمّی با مدل مفهومی پژوهش برازش مطلوبی داشته و مؤید دادههای کیفی بوده است.نتایج آزمون فرضیات در مدل های ساختاری و با آماره آزمون t استودنت نشان داد که همه فرضیات این مطالعه به غیر از فرضیه 1-4 (ویژگی های محیطی و دموگرافی بر سواد مالی سرمایه گذران خرد بازار سرمایه اثر دارد) در سطح احتمال معناداری 5 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد) تأیید می شود. در واقع، فقط فرضیه 1-4 این مطالعه تأیید نمی شود اما بقیه فرضیه ها پذیرش می شود.

هدف پژوهش طراحی الگوی برنامه درسی سواد مالی در دوره ابتدایی است. پارادایم پژوهش کیفی و به شیوه سنتزپژوهی با تکنیک تحلیل محتوا و فراترکیب انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در زمینه موضوع پژوهش مربوط به سال های 1385 تا 1399 و 2005 تا 2020 بود که بر اساس نمونه گیری هدفمند 114 منبع شامل اسناد، کتاب و مقالات ملی و بین المللی، از پایگاه های اطلاعاتی معتبر انتخاب گردید. داده های کیفی به شیوه کدگذاری و با استفاده از نرم افزار اطلس تی، تجزیه وتحلیل شد. اعتبارسنجی الگوی طراحی شده با بهره گیری از دو معیار اعتبارپذیری و قابلیت اعتماد انجام گردید. یافته ها نشان داد براساس 7 بعد کلی 32 مقوله استخراج گردید. این جستار منجر به ترسیم الگوی برنامه درسی سواد مالی، حول سه محور مبانی فلسفی، جامعه شناختی و روانشناختی و عناصر چهارگانه هدف، محتوا، فعالیت های یادگیری و روش های ارزشیابی گردید. براساس یافته ها سواد مالی با نظر به مسائل اقتصادی کشور، یکی از حلقه های مفقوده برنامه درسی دوره ابتدایی بوده و آموزش مهارت های بنیادی مالی ضروری است. نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در بازنگری برنامه درسی دوره ابتدایی و تدوین برنامه های توسعه حرفه ای معلمان مورد توجه سیاستگذاران، برنامه ریزان و دست-اندرکاران تعلیم و تربیت قرار گیرد و به ذی نفعان و متولیان آموزشی در شناخت عمیق نشانگان تربیت مالی یادگیرندگان کمک شایانی نماید.

تحقیق حاضر قصد دارد به بررسی میزان ریسک پذیری افراد در بازارهای مختلف مالی سه گانه ارزهای دیجیتال، بورس اوراق بهادار و فارکس بپردازد. یکی از مهمترین منابع تأثیرگذار مطابق ادبیات نظری بر میزان ریسک پذیری افراد، سواد مالی آنهاست. به این معنا که آن دسته از افرادی که از سواد مالی بالاتری برخوردارند ریسک های کمتری می کنند و این ریسک ها عمدتاً حساب شده است. این تحقیق با نمونه ای به حجم 384 نفر از سرمایه گذاران بازارهای سه گانه فوق به روش پیمایش و با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای انجام یافت. مطابق یافته های تحقیق میزان ریسک پذیری فعالان بازار رمز ارزها از دو بازار دیگر بیشتر بوده ضمن اینکه سواد مالی این دسته از افراد نیز از فعالان دو بازار دیگر بسیار پایین تر بوده است. از طرفی مطابق آزمون آنالیز واریانس این تفاوت به لحاظ آماری معنی دار است و نتایج آزمون همبستگی پیرسون نیز ارتباط بین ریسک پذیری افراد و دانش مالی را تأیید می کند. با این حساب می توان گفت بخشی از ریسک پذیری فعالان بازار رمزارزها ناشی از دانش مالی پایین آنها می باشد.

از جمله الزامات توسعه بازار سرمایه، تحلیل رفتار سرمایه گذاران حقیقی از جنبه های مختلف است. در این پژوهش رفتار سرمایه گذاران حقیقی براساس تئوری رفتار برنامه ریزی شد بسط یافته (شامل دو متغیر خوش بینی-بدبینی و سواد مالی) مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. داده های این پژوهش از طریق توزیع پرسش نامه بین 266 سرمایه گذار حقیقی فعال در بورس اوراق بهادار تهران جمع آوری شده است. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزارهای اسمارت پی ال اس نسخه 3 و اس پی اس اس نسخه 26 انجام گرفته است. بنابر یافته های این پژوهش، هر 10 فرضیه پژوهش تایید شدند. از 10 فرضیه، 7 مورد مربوط به اثرات مستقیم و 3 مورد نیز مربوط به اثرات غیرمستقیم است. بدین معنی متغیرهای نگرش، هنجارهای ذهنی، کنترل رفتاری ادراک شده، خوش بینی-بدبینی بر قصد سرمایه گذاری افراد اثر مثبت و معناداری دارد. به علاوه متغیر خوش بینی-بدبینی بر نگرش و متغیر سواد مالی بر متغیرهای نگرش و کنترل رفتاری ادراک شده اثر مثبت و معناداری دارند. همچنین متغیرهای نگرش و کنترل رفتاری ادراک شده بر روابط بین متغیرهای خوش بینی-بدبینی و سواد مالی با قصد سرمایه گذاری افراد اثر میانجی دارند. درنهایت، طبق نتایج این پژوهش به کارگیری مدل تئوری رفتار برنامه ریزی شده بسط یافته در بازار سرمایه می تواند به رشد و توسعه این بازار کمک نماید.

سواد مالی و درک مفاهیم آن برای دانشجویان اهمیت ویژه ای دارد زیرا تصمیمات رفتاری و مالی اتخاذشده توسط آن ها تأثیر به سزایی بر وضعیت مالی و شغلی آنان در آینده خواهد داشت. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه علی آموزش اقتصاد با سواد مالی، مهارت های تصمیم گیری و قصد کارآفرینی دانشجویان است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، با توجه به نحوه گردآوری داده ها توصیفی- همبستگی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری مورد مطالعه دانشجویان دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه ارومیه به تعداد 2733 نفر است که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 338 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده های پژوهش پرسش نامه است و برای تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا شاخص های متغیرهای پژوهش به روش تحلیل تناظر چندگانه به وسیله نرم افزار XLSTAT 2019 محاسبه و سپس مدل مورد نظر با استفاده نرم افزار Stata 17 برآورد شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش اقتصاد بر سواد مالی دانشجویان تأثیر مثبت و معناداری داشته و آموزش اقتصاد از طریق سواد مالی بر مهارت های تصمیم گیری و قصد کارآفرینی دانشجویان تأثیر دارد. بنابراین به تصمیم گیرندگان آموزش عالی توصیه می شود که در برنامه درسی رشته های مهندسی، واحدهای درسی مرتبط با اقتصاد در نظر بگیرند و با آموزش سواد مالی، زمینه بهبود تصمیم گیری های مالی- اجتماعی دانشجویان و رشد اقتصادی و توسعه پایدار جامعه را فراهم آورند.

هدف: هدف این مطالعه، بررسی نقش میانجی تصمیمات مالی، ساختار سرمایه و مدیریت ریسک بر رابطه بین سواد مالی و مزیت رقابتی در شرکت های کوچک و متوسط است.   روش: داده ها به روش میدانی و با استفاده از یک پرسشنامه استاندارد جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق، شرکت های کوچک و متوسط در شهر یزد بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول معرفی شده برای مدلسازی معادلات ساختاری در سطح اطمینان 95 درصد (سطح خطای 5 درصد)، حداقل 140 نمونه و در بهترین حالت 420 نمونه تعیین شده که در نهایت، 392 پرسشنامه تکمیل و با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری در نرم افزار PLS تحلیل شده است.   یافته ها: نتایج دلالت بر آن دارد که سواد مالی از کانال های مختلف شامل تصمیمات مالی، ساختار سرمایه و مدیریت ریسک منجر به تقویت مزیت رقابتی می شود.   نتیجه گیری: با توجه به نتایج، به شرکت های کوچک و متوسط پیشنهاد می شود که به سواد مالی مدیران و کارکنان شرکت توجه داشته باشند.

پژوهش حاضر باهدف بررسی پژوهش های مرتبط باسواد مالی در برنامه درسی مدارس ایران انجام شده است. روش پژوهشْ کیفی و فراتحلیل و جامعه آماری شامل 1650 کار منبع بوده است که ابتدا تعداد 80 منبع بر اساس چکیده انتخاب، سپس 25 منبع بر اساس محتوا گزینش و درنهایت 18 منبع به عنوان منابع مرتبط به عنوان نمونه آماری انتخاب شده است . مطالعات و پژوهش های انجام شده در شهرهای مختلف ایران انجام شده اند که بیشترین فراوانی در سطح ملی و استان تهران بوده است ملاک رشته پژوهشگران نویسنده مسئول هستند که 55.6 درصد رشته تحصیلی آن ها علوم تربیتی است پس از بررسی و مرور نظام مند پژوهش ها مؤلفه های مرتبط باسواد مالی در برنامه درسی مدارس شامل توانمندسازی مالی، ارتباط مالی، دانش مالی، نظارت مالی، اعتماد مالی، آموزش رفتار مالی، طراحی الگوی برنامه درسی سواد مالی، سنجش سواد مالی دانش آموزان، درآمد و هزینه، اولویت بندی مؤلفه های سواد مالی، مدیریت اعتبار و بدهی، مدیریت ریسک، نیازسنجی برنامه درسی سواد مالی دانش آموزان، بررسی وضعیت سواد مالی دانش آموزان، راهکارهای مناسب ارتقا سواد مالی دانش آموزان، تحلیل مؤلفه های سواد مالی در کتب درسی، تصمیم گیری سواد مالی از طریق برنامه درسی، رابطه سواد مالی و ویژگی های جمعیت شناختی دانش آموزان می باشند

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش سواد مالی بر کاهش مصرف گرایی دانش آموزان پایه دوم ابتدایی به روش شبه آزمایشی و با استفاده از طرح چهارگروهی سولومون انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه دوم ابتدایی شهرستان کاشان بود که از این تعداد 60 نفر به صورت چهار گروه 15 نفره برای نمونه انتخاب شد. ابتدا پیش آزمون برای گروه آزمایش اول و گروه گواه اول اجرا شد. سپس دوره آموزش سواد مالی برای هر دو گروه آزمایش (25 جلسه یک ساعته) برگزار و درنهایت، برای هر چهار گروه پس آزمون اجرا شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل چک لیست مشاهده رفتار محقق ساخته در شش مقوله لوازم التحریر، اسباب بازی، خوراکی، انرژی، لوازم بهداشتی-آرایشی و پوشاک رفتار مصرفی دانش آموزان را از سوی اولیا سنجش می کرد و آزمون محقق ساخته سطح سواد مالی دانش آموزان را براساس روش GISS در چهار حیطه خرج کردن، پس انداز، سرمایه گذاری و بخشش می سنجید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 22 استفاده شد. یافته ها نشان دهنده آن بود که آموزش سواد مالی به روش GISS تأثیر معناداری بر کاهش مصرف گرایی داشته و میانگین نمره مصرف در همه حیطه ها کاهش یافته است؛ همچنین کاهش مصرف در حیطه های خوراکی، انرژی و لوازم بهداشتی-آرایشی معنادار بود و نمره سواد مالی در گروه آزمایش در پس آزمون افزایش چشمگیری نسبت به پیش آزمون و گروه گواه داشت که این امر نشان دهنده آن بود که سواد مالی را می توان از دوران کودکی آموزش داد؛ بنابراین با عنایت به نتایج پژوهش، آموزش سواد مالی برای حل معضل مصرف گرایی پیشنهادی مؤثر است.    

پژوهش پیشرو باهدف بررسی تأثیر سواد مالی، استرس مالی و خودکارآمدی مالی بر سلامت مالی، انجام پذیرفت. پژوهش از نظر ماهیت و روش، از نوع پژوهش های توصیفی - پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانشجویان مؤسسه آموزش عالی امام جواد (ع) یزد در سال 1401 در نظر گرفته شده که تعداد 306 نفر از طریق فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری در دسترس بوده و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه می باشد که برای سنجش سلامت مالی، سواد مالی و استرس مالی از پرسش نامه ایسلام و زکی (2019) و برای سنجش خودکارآمدی مالی از پرسش نامه لون (2011) استفاده شد. روایی (تحلیل عاملی تأییدی، روایی همگرا و واگرا) ابزار پژوهش، بررسی و مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن نیز با استفاده از آزمون ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی سنجیده شد و باتوجه به نتایج به دست آمده، می توان پایایی ابزار پژوهش را تأیید کرد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی با روش حداقل مربعات جزئی، به وسیله نرم افزارهای SPSS و SmartPLS انجام شد. نتایج کسب شده از این پژوهش نشان داد سواد مالی و خودکارآمدی مالی بر سلامت مالی دانشجویان تأثیر مستقیم و معناداری داشته؛ ولی استرس مالی بر سلامت مالی آنان تأثیری ندارد.

نیاز به دستیابی به سطحی از رفاه یکی از اهداف اصلی مردم جامعه به حساب آمده که بخش مهمی از آن تحت تاثیر مسائل و امور مالی می باشد. شرایط مالی زندگی جاری و آینده افراد را در موقعیت های شغلی مختلف شامل می شود و این مسئله آن ها را وادار می نماید تا به واسطه مدیریت بهینه و کارآمد منابع مالی خود بتوانند علاوه بر تامین رفاه مالی خود تا حدی از میزان دغدغه ها و نگرانی های ذهنی و فشارهای جسمی که ممکن است به خاطر مشکلات مالی ایجاد شوند، بکاهند. سواد و دانش مالی افراد پیش آیندی برای رفاه افراد از جنبه های مختلف بوده به این دلیل که به آن ها در درک مسائل و امور مالی و انجام اقدامات درست در موقعیت کمک می کند. بر همین اساس؛ هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه بین سواد مالی با رفاه مالی، جسمی و ذهنی می باشد. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از جهت ماهیت و روش پژوهش به شکل توصیفی از نوع همبستگی و به صورت پیمایشی با رویکرد کتابخانه ای-میدانی است. جامعه آماری این پژوهش شامل شامل کارکنان شرکت توزیع برق یزد بوده که تعداد 175 نفر بر اساس قاعده 5 برابری تعداد سنجه های پرسشنامه و با روش نمونه گیری در دسترس در این تحقیق مشارکت داشته اند. ابزار پژوهش جهت گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد برگرفته از منابع معتبر بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS22 و آزمون فرضیه ها با تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار AMOS انجام شده است. یافته های این پژوهش گویای این است که سواد مالی بر رفاه مالی رابطه معنادار و مثبتی دارد. سواد مالی بر رفاه جسمی تاثیر مثبت و معناداری دارد. رابطه معنادار و مثبتی بین سواد مالی و رفاه ذهنی وجود دارد.

یکی از مهمترین اهداف اصلی زندگی بسیاری از مردم جامعه دستیابی به سطحی از ثبات و رفاه در زندگی بوده که مولفه های مالی به واسطه تأثیرگذاری بر جنبه های مختلف زندگی فرد در این زمینه دارای اولویت و ارزش بالایی می باشند. جامعه ای که افراد در آن زندگی می کنند و شامل خانواده و دوستان و حتی تعاملات در رسانه های اجتماعی می شود در کسب دانش، مهارت ها و قابلیت های مالی آن ها که پیش آیندی برای رفتارهای درست مالی و تحقق رفاه مالی به حساب می آیند نقش به سزایی را ایفا می نمایند. با این حال؛ بسیاری از افراد به دلیل عدم اتخاذ رفتارها و تصمیمات درست مالی در زندگی جاری و آتی خود با چالش های عمده ای مواجه شده که این مسئله می تواند نشأت گرفته از عدم داشتن آگاهی و اطلاعات درست مالی باشد. بر همین اساس؛ هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر جامعه پذیری مالی بر پیامدهای مالی مانند سواد مالی (دانش، مهارت، خودکارآمدی مالی)، رفاه مالی و رفتار مالی می باشد. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از جهت ماهیت و روش به صورت توصیفی از نوع همبستگی و در قالب پیمایشی با رویکرد کتابخانه ای-میدانی است. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان شهر یزد بوده که تعداد 289 نفر بر اساس قاعده 5 برابری تعداد سنجه های پرسشنامه و با روش نمونه گیری در دسترس در این تحقیق مشارکت داشته اند. ابزار پژوهش جهت گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد برگرفته از منابع معتبر بوده که روایی آن با توجه به نظر استاد راهنما و مشاور و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ تأیید شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS22 و آزمون فرضیه ها با تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار AMOS انجام شده است. یافته های این پژوهش گویای این است که جامعه-پذیری مالی بر رفتار مالی و رفاه مالی تأثیر معناداری ندارد. جامعه پذیری مالی با دانش مالی، مهارت مالی و خودکارآمدی مالی رابطه معنادار و مثبتی دارد. دانش مالی، مهارت مالی و خودکارآمدی مالی با رفتار مالی دارای رابطه معنادار و مثبتی می باشند. دانش مالی، مهارت مالی و خودکارآمدی مالی با رفاه مالی رابطه معناداری ندارند. رفتار مالی بر رفاه مالی تأثیر مثبت و معناداری دارد.

این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها، میدانی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای بوده و نحوه اجرا، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر، کارکنان شرکت پالایش نفت آفتاب می باشند که در این تحقیق بر اساس فرمول کوکران، 127 نفر به عنوان حجم نمونه آماری انتخاب شدند. برای دسترسی سریع تر به نظرات پرسش شوندگان بهترین روش جمع آوری داده ها در این تحقیق پرسشنامه در نظر گرفته شد. در این پرسشنامه سواد مالی کارکنان (معین الدین،1392) از 25 سؤال سنجیده می شود. هم چنین عملکرد سازمانی با استفاده از پرسشنامه 42 سؤالی عملکرد سازمانی (اچیو) سنجیده شد. این پرسشنامه از هفت مؤلفه توانایی، وضوح، کمک، مشوق، ارزیابی، اعتبار و محیط تشکیل شده است. در بخش تجزیه و تحلیل اطلاعات آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS22 و آزمون های همبستگی و رگرسیون انجام شد. یافته ها نشان داد بین سواد مالی و عملکرد سازمانی میزان همبستگی برابر با 367/0 می باشد، جهت همبستگی مثبت و مستقیم است یعنی هر چه سواد مالی افراد بیشتر باشد عملکرد سازمانی بالاتر است. همچنین نتایج نشان داد سواد مالی بر عملکرد سازمانی و تمام جنبه های فرعی آن شامل بعدهای توانایی، وضوح،کمک،مشوق،ارزیابی،اعتبار،محیط اثر مثبت و معنا داری دارد. پس میتوان نتیجه گرفت که یکی از مولفه های اصلی عملکرد سازمانی ،سواد مالی کارکنان می باشد و هرچه سواد مالی افزایش یابد، عملکرد سازمانی افراد بهبود خواهد یافت.

توانایی شناختی با بسیاری از نتایج مالی ارتباط مثبت دارد. توانایی شناختی به مهارت های طبیعی مغز اشاره دارد که برای کارهای ساده و پیچیده استفاده می شود. در مجموع، این مهارت ها که به نحوه پردازش اطلاعات، شناسایی الگوها و تحلیل مسائل مربوط است، توانایی شناختی نامیده می شود و می تواند با تمرکز بر حوزه های مختلف بهبود پیدا کند. یک رابطه مهم برای درک میزان ارتباط توانایی شناختی با دانش بیشتر از اقتصاد است، اما این به طور گسترده آزمایش نشده است. در این مطالعه رابطه بین توانایی شناختی و دانش اقتصادی و سواد مالی در میان 353 نفر از سرمایه گذاران فعال در بازار بورس با استفاده از تکنیک مدلسازی ساختاری مورد آزمون قرار گرفته است. در این راستا نتایج این مطالعه نشان داده است که ارتباط مثبت و معناداری میان دانش اقتصادی و سواد مالی و توانایی شناختی برقرار است. این در حالی است که این روابط به طور مثبت توسط آموزش میانجی گری می شوند.

موفقیت در بازگشت زندانیان به جامعه به عوامل گوناگونی وابسته است که تحقیقات اخیر در این زمینه به آن پرداخته اند. یکی از جوانب که تاکنون توسط جرم شناسان نادیده گرفته شده است، سواد مالی و ارتباط آن با نرخ تکرار جرم و بازگشت به زندان می باشد. فرضیه اصلی این تحقیق این است که سواد مالی به عنوان یکی از مفاهیم مهم اقتصادی، معکوساً با نرخ تکرار جرم در ارتباط است. افراد با سواد مالی بهتر، قادر به مدیریت مناسب ثروت و بهبود وضعیت اقتصادی خود هستند که این ممکن است باعث کاهش احتمال ارتکاب جرم، به ویژه جرایم مرتبط با نیازهای اقتصادی، گردد. از تحلیل واریانس و ضریب همبستگی پیرسون به منظور بررسی فرضیات فرعی و اصلی استفاده شده است.تحقیق با استفاده از آزمون شاپیرو ویلک بر روی نمونه جامعه انجام شده و تمامی مراحل با استفاده از نرم افزار SPSS24 اجرا گردیده است.یافته های حاصل از پژوهش نشان می دهد که بین متغیرهای مورد بررسی، از جمله سطح تحصیلات، سن و تاهل با سواد مالی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان می دهد که رابطه بین سواد مالی و نرخ تکرار جرم و بازگشت به زندان از نوع معکوس است.این تحقیق همچنین نشان می دهد که مجرمین کلاهبردار نسبت به سارقین، سطح سواد بالاتری دارند. به نظر می رسد که آموزش سواد مالی و اقتصادی در کنار آموزش مهارت های شغلی، بخش قابل توجهی از برنامه های آزادسازی مؤثر است. این آموزش به زندانیان مهارت های لازم برای مدیریت امور مالی محدود را ارائه می دهد و مانع قرارگرفتن آن ها در مسیر شکست بلافاصله پس از آزادی می شود.

با توجه به اهمیت رفتار مالی مدیران در عملکرد مالی بنگاه های صنعت گردشگری، این مطالعه با هدف تجزیه وتحلیل تأثیر نگرش و سواد مالی در رفتار مالی و عملکرد مالی آن ها انجام شده است. ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، متغیرها و معیارهای اثرگذار شناسایی و سپس با استفاده از نظر نُه تن از خبرگان، متغیرها برای طراحی مدل اولیه مشخص شدند. در ادامه، با رویکرد الگوسازی ساختاری تفسیری، متغیرهای سطح بندی شده و به منظور تأیید آماری الگوی ساختاری تفسیری شکل گرفته و اعتبارسنجی آن، از روش کمینه مربعات جزئی ازطریق نرم افزار اسمارت پی ال اس۳ بهره گرفته شده است. روش نمونه گیری در این مقاله، روش های اشباع نظری و گلوله برفی بوده و از پرسش نامه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که نگرش مالی و سواد مالی به بهبود و ارتقای رفتار مالی مدیران و عملکرد مالی بنگاه های گردشگری کمک می کند و رفتار مالی نیز عملکرد مالی را بهبود می بخشد و قادر است تأثیر نگرش و سواد مالی در عملکرد مالی بنگاه ها را واسطه کند؛ بنابراین مدیران گردشگری باید نگرش و سواد مالی خود را توسعه دهند تا در برنامه ریزی های مالی و عملکرد مالی مؤثر باشد.

هدف از این پژوهش حاضرمعرفی جایگاه سواد مالی در نظام آموزش و پرورش می باشد. این پژوهش از نوع توصیفی به روش مروری سیستماتیک آمیخته است. پژوهش منتشر شده بدین گونه بوده است که برای جمع آوری این اطلاعات از پایگاه اطلاعاتی مگ ایران، نورمگز، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، ایرانداک، google scholor، since direct ،springer و در مجلات و فصلنامه بررسی درسی ، برنامه درسی مالی ، مؤلفه های برنامه درسی مالی ، سواد مالی ،سواد اقتصادی و ترکیبی دربازه زمانی بین سال 2017 تا 2020میلادی مورد جستجو قرارگرفت . با روش نمونه گیری هدفمند ، از میان 172مقاله و پایان نامه مورد بررسی شده 24 مقاله مرتبط با موضوع انتخاب شدند . سپس باتوجه به مولفه های برنامه درسی مالی در نظام آموزش و پرورش از مقاله های مرتبط استخراج و در قالب ساختاری تنظیم شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که با توجه به نقش سواد مالی و اقتصادی در دنیای امروز تأکید بیشتر بر مؤلفه های سواد مالی و اقتصادی در محتوای کتب درسی بیش از پیش ضروری به نظر می رسد و رویکرد های فعال تدریس در آموزش این مفاهیم مورد انتظار است. معلم نقش راهنما و تسهیل گر دارد و می توان از منابع متنوع استفاده کرد.