رهبری زهرآگین

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی سایش اجتماعی در رابطه بین رهبری زهرآگین و بی تفاوتی سازمانی بوده است. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری پژوهش کارکنان سازمان امورمالیاتی استان آذربایجان شرقی با تعداد 812 نفر بوده است، از این جامعه تعداد نمونه مورد نظر از طریق جدول مورگان تعداد291 نفر به دست آمده است. که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه های استاندارد؛ رهبری زهرآگین آشمیت(2008)، سایش اجتماعی دافی(2002) و پرسشنامه بی تفاوتی سازمانی دانایی فرد و همکاران(1389) بوده است. جهت تعیین روایی از روایی صوری و شاخص سی وی آر و جهت تعیین پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. مقدار آلفا برای متغیرهای رهبری زهرآگین، بی تفاوتی سازمانی و سایش اجتماعی به ترتیب مقادیر 894/0، 821/0 و 858/0 بدست آمده است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از طریق تحلیل مسیر و مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داده است که رهبری زهرآگین بر سایش اجتماعی با شدت اثر 361/0 و بر بی تفاوتی سازمانی با شدت اثر 276/0تاثیر دارد، همچنین سایش اجتماعی در رابطه بین رهبری زهرآگین و بی تفاوتی سازمانی با شدت اثر 173/0 نقش میانجی داشته و سایش اجتماعی نیز با شدت اثر 479/ . بر بی تفاوتی سازمانی تاثیر دارد. بر اساس یافته های پژوهش پیشنهاد می شود برنامه ریزان سازمانی جهت کاهش سایش اجتماعی و بی تفاوتی کارکنان به اقدامات پیشگیرانه از رهبری زهرآگین در سطح سازمان کمک نماید.

رهبرى همواره به عنوان نیاز اساسى در جوامع انسانى و سازمان ها مطرح بوده است. هدف این پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل ایجاد کننده رهبری زهرآگین در فرماندهی انتظامی استان مازندران بود. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش اجرا، توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی بود. در مرحله کیفی، جامعه آماری ده نفر از خبرگان دانشگاهی بودند که به روش هدفمند و شیوه گلوله برفی انتخاب شدند و در مرحله کمی، تمام کارکنان فرماندهی انتظامی استان مازندران به تعداد480 نفر بودند که حجم نمونه مطابق جدول کرجسی و مورگان 214 نفر تعیین و از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. برای شناسایی عوامل از روش دلفی و برای تحلیل روابط متغیرها از روش معادلات ساختاری با نرم افزار SmartPLS3 استفاده شده است. نتایج نشان داد عوامل ایجاد کننده رهبری زهرآگین در فرماندهی انتظامی استان مازندران شامل 47 مؤلفه در قالب شش بعد (ویژگیهای روانشناختی رهبر، خودشیفتگی، رهبری خودکامه، سرپرستی توهین آمیز، رفتارهای غیرقابل پیش بینی، جاه طلبی) است. هم چنین نتایج معادلات ساختاری نشان داد ویژگیهای روانشناختی رهبر (390/0)، خودشیفتگی (362/0)، رهبری خودکامه (401/0)، سرپرستی توهین آمیز (337/0)، رفتارهای غیرقابل پیش بینی (315/0) و جاه طلبی (418/0) بر ایجاد رهبری زهرآگین تأثیر مثبت و معنی دار دارد. در نهایت پیشنهاد می شود از طریق اعمال شایسته سالاری، اصلاح نظام تشویقی و تنبیهی و نظارت و رفع ابهام از مشاغل، اهتمام ورزیده شود تا اگر مدیریت به رهبری زهرآگین تمایل نشان داد، محملی برای تحقق خواسته های خود نداشته باشد.

زمینه و هدف: فشار و شوک روانی شدید ناشی از رخ دادن رویدادهای ناگوار پیش بینی نشده می توانند پیامدهای مخرب بسیاری بر فرد و سازمان بر جای بگذارند. سبک رهبری یکی از عواملی است که می تواند در بروز این حالت روانی اثرگذار باشد. از این رو، این پژوهش نقش رهبری زهرآگین در بروز ترومای سازمانی را راه ترویج رفتارهای ریاکارانه و ماکیاولی گرانه بررسی کرده است. روش شناسی: این پژوهش کاربردی، کمی و توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری آن را کارکنان سازمان های دولتی شهر کرمان تشکیل می دهند برای نمونه گیری نیز از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده است که روایی آن از طریق روایی صوری و پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ ارزیابی و تأیید شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شده است. یافته ها: رهبری زهرآگین هم به طور مستقیم و هم از راه رفتارهای ماکیاولی گرانه و ریاکارانه بر ترومای سازمانی تأثیر مثبت داشته است. نتیجه گیری: پیشگیری و اصلاح رفتارهای غیرکارکردی مدیران به عنوان الگوهای رفتاری در سازمان می تواند از بروز رفتارهای مخربی که سلامت روانی کارکنان را به خطر می اندازند جلوگیری کند.

هدف: اشتراک دانش یکی از فرایندهای اصلی مدیریت دانش در سازمان ها بوده و متأثر از عناصر مختلف انسانی، فنی و زمینه ای است. پژوهش حاضر با تمرکز بر عناصر انسانی-بین فردی، درصدد شناسایی تأثیر روابط حرفه ای و رهبری زهرآگین بر اشتراک دانش است. روش: از نظر هدف، یک تحقیق کاربردی و از منظر روش گردآوری داده ها توصیفی- همبستگی تلقی می شود. داده های مطالعه از نمونه ای به تعداد 313 نفر از کارکنان مؤسسات آموزشی که با توجه جدول کرجسی-مورگان و به روش دسترس انتخاب شده بودند، جمع آوری گردید. علاوه بر این، سهم نسبی طبقات در انتخاب نمونه در نظر گرفته شده است. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد تسهیم دانش دیکسون، مقیاس مربی گری (منتورینگ) نوئه و مقیاس رهبری زهرآگین اشمیت و هنگنز استفاده شد. بعد از حذف داده های پرت با استفاده از روش های متعارف، تعداد نمونه به 248 نفر رسید. 235 نفر از این کارکنان، آموزشی-فرهنگی بودند و تحلیل ها داده های مربوط به آنها، با بهره گیری از آزمون همبستگی پیرسون در نرم افزار SPSS 26 و مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار LISREL 8.8 انجام گرفت.  یافته ها: نتایج گویای برازش مطلوب مدل مفهومی و تأیید تمامی فرضیه ها از جمله تأثیر مستقیم و مثبت روابط حرفه ای بر تسهیم دانش و همچنین تأیید اثر غیرمستقیم آن با میانجی گری رهبری زهرآگین بر تسهیم دانش در سطح اطمینان ۹۵ درصد است. اثر منفی و معنادار روابط حرفه ای بر رهبری زهرآگین و نیز اثر منفی و معنادار رهبری زهرآگین بر تسهیم دانش نیز مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه گیری: برای جلوگیری از اثر کاهشی رهبری زهرآگین بر اشتراک دانش و همچنین ممانعت از اثر کاهشی آن در اثرگذاری روابط حرفه ای بر اشتراک دانش، کارکنان آموزشی-فرهنگی این مؤسسات نباید به دلیل بیم از تاوان دادن به رهبران و مدیران، از ارائه دیدگاه ها و نقطه نظرات خود امتناع ورزند؛ چرا که همین اقدام آنها می تواند زمینه را برای یکه تازی رهبران زهرآگین فراهم سازد.

اقدامات یک رهبر سمی می تواند اثر دومینوی منفی بر عملکرد کلی سازمان داشته باشد. هدف از اجرای این تحقیق، واکاوی پیامدهای منفی رهبری زهرآگین در سازمانهای حوزه گردشگری است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و در زمره تحقیقات کیفی قرار دارد. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته و از روش نمونه گیری هدفمند با تکنیک گلوله برفی استفاده شد. بیست نفر از خبرگان علمی شامل اساتید مطرح دانشگاهی با زمینه علمی گردشگری و خبرگان تجربی شامل مدیران کل و مدیران بخش توسعه گردشگری سازمانهای گردشگری در سطح استان و رؤسای سازمان گردشگری در سطح شهرستان های منطقه شمال کشور بعنوان جامعه نمونه درنظر گرفته شد. پیامدهای رهبری زهرآگین در دو عنوان اصلی پیامدهای درون سازمانی و پیامدهای برون سازمانی شناسایی شد. پیامدهای درون سازمانی به پیامدهای فردی و پیامدهای گروهی – سازمانی، منقسم گردید. پیامدهای فردی در دو مقوله پیامد فیزیولوژیکی- روانشناختی و نگرشی و رفتارهای انحرافی- غیر مدنی، شناسایی گردید. پیامدهای گروهی- سازمانی نیز با دو مقوله ارتباطات و جو سازمانی و عقب ماندگی باطنی، واکاوی گردید. همچنین پیامدهای برون سازمانی در قالب جامعه میزبان و گردشگر بررسی شد. در جامعه میزبان، سه پیامد اجتماعی- فرهنگی، پیامد زیست بوم- محیطی و پیامد اقتصادی، مورد بررسی قرار گرفت. در قالب گردشگر با زمینه رفتاری- نگرشی، نگرش منفی بازار هوشمند گردشگری نیز بررسی شد.

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر تعدیلگر سیاستهای سازمانی ادارک شده در ارتباط بین رهبری زهرآگین و ایمنی رواشناختی کارکنان سازمان سنجش آموزش کشور انجام شد.روش شناسی پژوهش: این تحقیق از نظر نوع، به صورت کمی بوده و از نظر روش تحقیق نیز یک تحقیق توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را کارکنان و مدیران سازمان سنجش آموزش کشور به تعداد 460 نفر است که بر اساس فرمول کوکران تعداد 210 نفر به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزار اصلی جمع اوری اطلاعات پرسشنامه 28 سوالی رهبری زهراگین متائوس (2018)، پرسشنامه 15 سوالی  شرایط سازمانی ادراک شده کاکمر و کاسون(2009) و پرسشنامه 9 سوالی ایمنی روانشناختی کورکوراتون و گیفیین (2018) بود که روایی آن به صورت صوری و محتوایی (CVR-CVI) و پایایی آن با روش الفای کرونباخ محاسبه و تایید شد.یافته ها: اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار آزمون مدل معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSSنسخه 23 و Smart PLS نسخه 2 تجزیه و تحلیل شد.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد رهبری زهرآگین و ابعاد مختلف آن (سرپرستی توهین آمیز، رهبری خودکامه، خودشیفته، جاه طلبی و غیرقابل پیش بینی بودن) بر ایمنی رواشناختی کارکنان سازمان سنجش آموزش کشور تاثیر منفی دارد.

هدف از مطالعه حاضر، طراحی مدل رهبری زهرآگین بر ترومای سازمانی و اینرسی سازمانی با نقش میانجی بطالت اجتماعی در کارکنان وزارت ورزش و جوانان بود. این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی بود که داده های آن به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. نمونه آماری مطالعه شامل ۳۷۲ نفر از کارکنان وزارت ورزش و جوانان بودند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری برای جمع آوری داده ها، «پرسشنامه رهبری زهرآگین اشمیت» (2008)، «پرسشنامه ترومای سازمانی وی-وان و هورمن» (2015)، «پرسشنامه PSLQ» (هوگارد و همکاران، 2010) و «پرسشنامه اینرسی سازمانی استفی هاگ»(2014) می باشند که پایایی آن ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه رهبری زهرآگین، ترومای سازمانی، اینرسی سازمانی و بطالت اجتماعی به ترتیب ۸۶/0=α ؛۹۴/0=α؛ ۸۲/0=α و ۸۱/0=α مورد تأیید قرار گرفت. داده ها با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار SPSS و PLS تحلیل شدند. نتایج آزمون تحلیل معادلات ساختاری بر روی مدل پیشنهادی پژوهش نشان داد که مدل از برازش خوب و قابل قبولی برخوردار است. بیشترین ضریب مسیر مربوط به رابطه بین ترومای سازمانی و اینرسی سازمانی (53/0=β، 53/10=T، 001/0=P) و ضعیف ترین رابطه علی بین رهبری زهرآگین با بطالت اجتماعی بود.  در نتیجه برای کاهش اینرسی سازمانی و بطالت اجتماعی در کارکنان باید رفتارهای زهرآگین در رهبران و ترومای سازمانی در کارکنان را کاهش داد.  با توجه به نتایج حاصله پیشنهاد می گردد که اقدامات و سازوکارهای لازم جهت پیش گیری از به وجود آمدن سبک رهبری زهرآگین در کارکنان وزارت ورزش و جوانان به عمل آید.