مطالب مرتبط با کلیدواژه

تغییر اقلیم


۱۸۱.

آینده نگری تغییرات در مناطق مورفوکلیماتیک استان البرز برپایه سناریو های تغییر اقلیم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) 229 - 247

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم مناطق مورفوکلیماتیک مدل SDSM استان البرز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۲۴۵
آینده نگری مناطق مورفوکلیماتیک برپایه سناریو های تغییر اقلیم و اثرات آن می تواند نقشی کلیدی در برنامه ریزی برای سازگاری با شرایط پیش رو، داشته باشد. درک تاثیر تغییرات اقلیمی بر شرایط محیطی سطح زمین یکی از موضوعات ضروری است که نتایج آن می تواند در سایر حیطه های پژوهشی مفید باشد. هدف این تحقیق بررسی اثرات تغییر اقلیم در سال های 2030 -2050 و 2080-2100 بر تغییر مرز نواحی مورفوکلیماتیک و شرایط مورفولوژیک در استان البرز است. برای این منظور از داده های هواشناسی 8 ایستگاه سینوپتیک در اطراف استان البرز و نقشه ها و تصاویر ماهواره ای استفاده شده است. روش انجام این تحقیق استدلال استقرایی می باشد و برای این منظور ابتدا بر اساس روش پلتیر منطقه بندی مورفوکلیماتیک کنونی استان البرز انجام شده است و سپس از ریز مقیاس نمایی گردش عمومی جو CanESM2 تحت سه سناریوی RCP 2.6 ، RCP 4.5، و RCP 8.5 بوسیله مدل SDSM برای بازسازی ارزش های دما و بارندگی آینده، استفاده گردید و در نهایت بر مبنای روش پلتیر، مناطق مورفوکلیماتیک 2050 و 2100 بر اساس سه سناریو خوش بینانه، میانه و بد بینانه، بدست آمد. نتایج این تحلیل نشان می دهد که تا سال 2050 و 2100 مناطق مورفوکلیماتیک مجاور یخچالی و معتدل به نفع گسترش مناطق نیمه خشک و خشک، کاهش خواهند یافت که میزان این تغییرات براساس سناریو های مختلف، متفاوت است. با توجه به نتایج بدست آمده، پیشنهاد می شود در برنامه ریزی فعالیت های انسانی، سازگاری ها و برنامه ریزی های لازم صورت گیرد.
۱۸۲.

تحلیل مطالعات تغییر اقلیم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۵۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۵) 37 - 74

کلیدواژه‌ها: اجتماعی اقتصادی ایران تغییر اقلیم مخاطرات منابع آب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۲۱۳
مطالعات تغییر اقلیم به دو گروه مدل سازی تغییر اقلیم و پیامدهای تغییر اقلیم تقسیم می شود که در این پژوهش به مطالعه گروه دوم تحقیقات پرداخته شده است. بنابراین، در مرحله اول موضوعات به چند دسته تقسیم شد که شامل اثر تغییر اقلیم بر وقوع مخاطرات محیطی، منابع آب، اقتصادی و کشاورزی است و همچنین اثر آن بر پیامدهای اجتماعی و سکونتگاهی که تاکنون در ایران انجام شده است و نهایتا تحلیل این موضوعات. روش به کارگرفته شده در این مطالعه مطالعات کتابخانه ای و جست وجو در پایگاه های استنادی علمی مگیران، SID، و ScienceDirect بوده است. بر اساس نتایج این پژوهش، مرور منابع نشان داد، به نظر بیشتر پژوهشگران، مهم ترین پیامد پدیده تغییر اقلیم در ایران افزایش فرین های جوی بوده که به طور کلی یا بازه زمانی- فضایی الگوهای آب وهوایی تغییر کرده است یا رخداد آن ها بیشتر یا کمتر از میانگین بوده است. اما بر اساس نتایج مطالعات مورد بررسی، پدیده های حدی مانند خشک سالی بیش از سایر پدیده ها تحت تأثیر تغییر اقلیم قرار گرفته اند. همچنین، تحقیقات نشان دادند که در ایران، به عنوان کشوری در حال توسعه، در مقایسه با اقتصادهای قدرتمند، تغییر اقلیم بیشتر به بروز مسائل اجتماعی و اقتصادی منجر شده است.
۱۸۳.

تفکیک نقش عوامل درونی و بیرونی در وردایی دهه ای بارش سالانه ایران زمین طی چهار دهه اخیر (1394-1355)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۵۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۵) 91 - 107

کلیدواژه‌ها: ایران بارش تغییر اقلیم تغییرپذیری دهه ای وردایی بارش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۲۲۳
طی سده گذشته، اقلیم به گونه های مختلفی تغییر یافته است. این روند تغییرات احتمالاً برای آینده ادامه خواهد داشت. یکی از جلوه های تغییر اقلیم در وردایی رفتار دهه ای بارش قابل ردیابی است. به منظور ردیابی وردایی بارش ایران طی چهار دهه اخیر (1355-1394) و تفکیک تغییرپذیری متأثر از مختصات (موقعیت) جغرافیایی (طول جغرافیایی و عرض جغرافیایی) و توپوگرافی (ارتفاع، جهت، و میزان شیب دامنه ها)، به عنوان عوامل درونی مؤثر بر بارش، از الگوی رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شد. بدین ترتیب، بارش متأثر از مختصات جغرافیایی- عوامل توپوگرافیک برای هر دهه از میانگین بارش دهه ای تفکیک شد و الگوی مکانی بارش حاصل از عوامل بیرونی اقلیم بارشی به دست آمد. بنابراین، تغییرات دهه به دهه بارش در ارتباط با عوامل بیرونی مورد مداقه قرار گرفت. نتایج نشان داد طی چهار دهه اخیر تأثیر عوامل بیرونی مؤثر بر بارندگی ایران موجب کاهش پهنه های بارشی شده اند؛ به طوری که از اولین دهه مورد بررسی (1355-1364) به سمت دهه انتهایی (1385-1394) سهم عوامل بیرونی در وردایی بارش افزون تر شده است. بعد از دهه دوم تأثیر عوامل بیرونی حتی نسبت به میانگین کل افزایش داشته است؛ به طوری که در دهه اول 4/54 درصد و در دهه آخر نزدیک به 60 درصد از گستره کشور با وردایی بارش حاصل از عوامل بیرونی مواجه بوده است.
۱۸۴.

تحلیل و بررسی مخاطرات جوی آتی منطقه سیستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و یکم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۶۲ 410-395

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم مخاطرات جوی مدل CanESM2 مدل Hadcm3 سیستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۲۱۴
امروزه تغییرات اقلیمی ناشی از افزایش غلظت گازهای گلخانه ای موجب افزایش رخداد های حدی و مخاطرات جوی شده است. هدف از این پژوهش، تحلیل و بررسی آینده اقلیم بر مخاطرات جوی منطقه سیستان است. در این مطالعه جهت شبیه سازی داده های کمینه و بیشینه دما از داده های مدل CanESM2 تحت سه سناریوی ( RCP2.6 ,RCP4.5 ,RCP8.5 ) با ریزگردانی آماری SDSM و جهت شبیه سازی داده های بارش از مدل Hadcm3 تحت سناریوهای ( A1B ,A2, B1) با ریز گردانی آماری LARS-WG استفاده شده است. بدین منظور، پس از انجام واسنجی، صحت سنجی و مدلسازی داده ها در ایستگاه منتخب، کارایی مدل از نظر میزان انطباق داده های پایه دما (2005-1984) و بارش (2015-1986) با مقادیر شبیه سازی (2039-2020) در سطح اطمینان معنی داری مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت انطباق داده های پایه با داده های شبیه سازی شده از سه معیار ریشه میانگین مربعات خطا ( RMSE) ، ضریب تعیین ( R2) و میانگین مربعات خطا ( MSE) استفاده شده است. با توجه به داده های شبیه سازی شده چهار مخاطره مهم جوی یخبندان، امواج گرمایی، بارش های حدی و خشکسالی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که امواج گرمایی و خشکسالی در آینده تهدیدات جدی در منطقه هستند بطوریکه در سال 2021 و تحت سناریوی انتشار RCP 2.6 ، 32 موج گرما پیش بینی شده و محدوده مورد مطالعه بیشتر از 5 موج گرما را در سال تجربه خواهد کرد. همچنین بیشترین فراوانی خشکسالی در سال 2020 و تحت سناریوی انتشار A1B پیش بینی گردیده است. بارش های حدی در بعضی از سالها و تحت سناریوی B1 می توانند تهدید قابل توجهی در منطقه باشند. شدت و فراوانی یخبندان سالانه تحت سناریوی انتشار RCP2.6 نسبت به سناریوهای دیگر بیشتر و نسبت به تهدیدات جوی بررسی شده کمتر است.
۱۸۵.

مدیریت تولید آینده در نیروگاه های برقابی تحت تأثیر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: نیروگاه سد کارون 4)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۷ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ 215 - 242

کلیدواژه‌ها: بهینه سازی تولید نیروگاه برقابی تغییر اقلیم مخزن سد تقاضای انرژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۶
افزایش تقاضا و کاهش بالقوه منابع، تولید انرژی در آینده را به یکی از چالش های مهم تبدیل کرده است. در نیروگاه های برقابی، تغییر اقلیم از دلایل اصلی محدودیت منابع تأمین تولید است. دما و بارش می تواند شرایط هیدرولوژیکی آینده را تغییر دهد و بر میزان و توزیع زمانی تولید اثر مستقیم بگذارد. برای مشخص شدن تغییرات آینده تولید و امکان مدیریت آن، یک مدل ریاضی بهینه سازی تحت بسته نرم افزاری Lingo توسعه داده شده است. بررسی های تغییر اقلیم با ایجاد گروهی از سناریوهای آینده عوامل تأثیرگذار انجام گرفته است. این تحقیق با استناد به داده های تاریخی 30 سال منطقه کارون 4، مدل های لازم برای برآورد تبخیر و جریان رودخانه را تهیه کرده و با ایجاد سناریوهای آینده دما و بارش، با استفاده از مدل های مذکور، مقدار و توزیع زمانی جریان رودخانه در 86 سال آینده را برآورد کرده است. نتایج نشان می دهد تا انتهای قرن، با 2/17 درصد کاهش بارش، و 6/22 و 1/26 درصد افزایش دما و تبخیر، جریان رودخانه به طور متوسط 9/10 درصد کاهش خواهد یافت. در مدیریت تولید، با ضریب بار نیروگاهی 2/0 می توان تولید نیروگاه برقابی را در محدوده کاهش 12 تا 46 درصدی و به طور متوسط 20 درصد با لحاظ محدودیت های متعدد کنترل بهینه سازی کرد. 
۱۸۶.

اثر تغییرات اقلیم بر صادرات و واردات و رفاه مصرف کنندگان شهری و روستایی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اقتصادی سال بیست و یکم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۰) 79 - 109

کلیدواژه‌ها: ایران تغییر اقلیم رفاه صادرات و واردات مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۱۰
مطالعه حاضر سعی داشته که اثر تغییرات اقلیم را بر صادرات و واردات و رفاه مصرف کنندگان شهری و روستایی در ایران بررسی کند. برای این منظور از مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر (CGE) به عنوان ابزار تجزیه و تحلیل و ماتریس حسابداری اجتماعی (SAM) سال 1390 به عنوان پایگاه داده بهره جسته است. در این مطالعه، حساب های فعالیت و کالا به حساب های غلات، سایر محصولات کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات تفکیک شدند. نتایج مدل با استفاده از سه سناریوی شبیه سازی نشان داد که در نتیجه تغییرات اقلیم، مقدار تولید تمامی بخش ها به استثنای صنعت و معدن کاهش خواهد یافت که پیامد آن افزایش قیمت غلات و در مقابل کاهش قیمت سایر فعالیت ها خواهد بود. علاوه بر این، مقدار صادرات غلات در سناریوهای مختلف کاهش و صادرات بقیه کالاها افزایش خواهد یافت. همچنین واردات غلات با افزایش و واردات سایر کالاها با کاهش روبه رو خواهد شد. در این رابطه، رفاه خانوارهای شهری و روستایی نیز کاهش خواهد یافت که برای خانوارهای شهری، این کاهش بیشتر مشهود است. براساس نتایج، اثرات کلان این سناریوهاکاهش تولید ناخالص داخلی اسمی و واقعی، جذب کل و مصرف خصوصی خانوارهاست.
۱۸۷.

تعیین عمق بهینه چاه ها در یک حوضه با در نظر گرفتن تغییر اقلیم و مدیریت منابع آب (مطالعه موردی: حوضه آبریز خاش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 160 - 174

کلیدواژه‌ها: مدیریت منابع آب تغییر اقلیم آب زیرزمینی عمق بهینه چاه مدل WEAP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۱۵۷
مقدمه و هدف : از روش های متداول استفاده از آب های زیرزمینی بهره برداری از قنات و حفر چاه ها است. همه ساله سطح آب زیرزمینی به علت برداشت بی رویه چاه ها بیش ازحد مجاز پایین می رود دبی آن ها به میزان زیادی کاهش می یابد. محدوده مطالعاتی خاش  ازجمله مناطقی است که بیلان آب زیرزمینی در آن منفی می باشد و به عنوان منبع اصلی تأمین نیاز آبی در منطقه محسوب می شود. با توجه به این موضوع یکی از راه حل های تأمین نیاز آبی و دستیابی به دبی اولیه، کف شکنی چاه ها است. در این تحقیق عمق بهینه چاه ها از سال 2014 تا 2044 طوری تعیین گردید که تا سال هدف نیازی به کف شکنی مجدد چاه ها وجود نداشته باشد. مواد و روش ها : در بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر این کاهش دبی، داده های بارندگی منطقه با استفاده از مدل LARS-WG و تحت مدل MPEH5 و سناریوی A1B تولید شد و با R2، 94/0 توانایی آن مورد تأیید قرار گرفت. درنهایت 8 سناریو در مدل WEAP تعریف و شرایط منطقه تحت آن ها شبیه سازی و عمق بهینه کف شکنی برای سه چاه، محاسبه گردید. نتایج نشان داد که با ادامه شرایط موجود تا سال 2044، 88/54 درصد از آب ذخیره شده در آبخوان خالی می شود و متوسط سطح آب زیرزمینی 67/13 متر افت می کند. یافته ها : سناریوی S8 با بیشترین تاثیرپذیری صرفه جویی در بخش کشاورزی و کاهش سطح زیر کشت موثرثرین سناریو درکاهش آب ذخیره شده آبخوان در سال 2036 به میزان 65/10 درصد حجم اولیه است و در آن متوسط سطح آب زیرزمینی در افق زمانی موردمطالعه 67/1 متر افت می یابد و نسبت به سایر سناریوهای مدیریتی در بخش مصارف شرب وضعیت مطلوبتری را به منطقه خواهد داد. این امر، نشانه تاثیر زیاد آب کشاورزی در برنامه ریزی برای منابع آب خواهد بود. همچنین، میانگین دبی ها ثابت است ولی هزینه ها افزایش می یابد درنتیجه دبی تأثیری بر کاهش یا افزایش هزینه ها ندارد. بنابراین عمق کف شکنی و هد پمپ ها تنها عواملی هستند که تأثیر بیشتری بر تغییرات هزینه ها خواهند داشت.
۱۸۸.

اثرات تغییر شرایط آب و هوایی بر بخش کشاورزی حوضه آبریز رودخانه خیرآباد: کاربرد مدل WEAP(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 208 - 223

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم WEAP نیاز خالص آبی عملکرد بهره وری اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۳۲
مقدمه و هدف: با توجه به تأثیرات گسترده و متقابل اقلیم با بخش های مختلف تولیدی، امروزه از تغییر اقلیم به عنوان یکی از مهم ترین چالش های زیست محیطی قرن بیست و یکم یاد می شود که پیامدهای جدی اقتصادی به دنبال دارد. در این میان اثرپذیری بخش کشاورزی از تغییرات آب و هوایی نسبت به سایر بخش های دیگر بیشتر بوده و تولید محصولات کشاورزی به طور مستقیم به این تغییرات وابسته اند. در این مطالعه تلاش شد تا اثر تغییر شرایط آب و هوایی بر بخش کشاورزی حوضه آبریز رودخانه خیرآباد مورد ارزیابی قرار گیرد. مواد و روش ها : در این مطالعه به منظور ارزیابی اثرات تغییرات شرایط آب و هوایی از مدل شبیه سازی  WEAP استفاده شده  است. مدل WEAP یک ابزار برنامه ریزی منابع آب است که بر اصل بیلان آب استوار می باشد و زیرحوضه های مختلف، گره های تقاضای آب، زیرساخت ها، جریان های آب و کانال های انتقال آب که همگی با یکدیگر مرتبط هستند را نشان می دهد. روش MABIA موجود در نرم افزار WEAP ابزاری مناسب جهت شبیه سازی اثرات تغییرات اقلیم است می باشد. این روش نیازهای آبی و عملکرد محصولات را شبیه سازی و به کاربران اجازه می دهد که اثرات تغییرات آب و هوایی و آب در دسترس بر رشد محصول را در نظر بگیرند. یافته ها : نتایج نشان داد که تحت سناریو اقلیمی میانه میزان عملکرد محصولات افزایش و نیاز خالص آبی آن ها کاهش می یابد. در این بین بیشترین افزایش عملکرد مربوط به محصول جو و کمترین آن مربوط به محصول هندوانه است. این در حالی است که با تغییر شرایط دما و بارش بر اساس سناریو اقلیمی بدبینانه، عملکرد محصولات مورد مطالعه در سطح پایین تری نسبت به شرایط پایه قرار می گیرد. همچنین تحت این شرایط نیاز خالص آبی محصولات نیز افزایش یافته و برای دو محصول جو و گندم بیش از سایر محصولات دستخوش تغییر شده است و با تنش افزایش نیاز آبی مواجه می باشند. در نهایت نتایج نشان داد که شاخص بهره وری اقتصادی و فیزیکی آب محاسبه شده در شرایط اقلیمی میانه برای محصولات جو، گوجه و خیار بیشترین اثرپذیری را از تغییر شرایط آب و هوایی داشته است. بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که با اعمال سناریوی اقلیمی بدبینانه بهره وری اقتصادی و فیزیکی نهاده آب نسبت به سناریو پایه برای تمامی محصولات کاهش می یابد که این امر پیامدهای منفی رخداد پدیده تغییر اقلیم را در محدوده مطالعاتی حوضه آبریز رودخانه خیرآباد و برای کشاورزان این منطقه بازگو می کند.
۱۸۹.

پیش بینی وضعیت خشک سالی در دوره های آتی با استفاده از مدل LARS-WG (مطالعه موردی: شهرستان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره هفدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 647 - 669

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم ریزمقیاس نمایی شاخص های SPI و PNI مدل LARS-WG

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۱۹
پیش بینی تغییرات اقلیمی به دلیل آثار مخرب بر منابع آبی، زیست محیطی، اقتصادی، و اجتماعی از اهمیتی ویژه برخوردار است. بنابراین، هدف از این تحقیق پیش بینی تغییرات اقلیمی شهرستان کرمانشاه با استفاده از مدل های ریزمقیاس گردش عمومی جوّ قابل دسترس در مدل LARS-WG6 (GFDL-CM3, MPI-ESM-MR, MIROC5) تحت سناریوهای RCP4.5 و RCP8.5 برای دوره 2020 تا 2100 با دوره پایه 1980 تا 2010 بود. برای ارزیابی داده های پیش بینی شده در مدل LARS-WG به بررسی میزان خطای داده های مشاهداتی و پیش بینی شده با استفاده از معیارهای R2, RMSE, MSE, MAD پرداخته شد. نتایج نشان داد مدل LARS-WG قابلیت لازم را برای پیش بینی داده های اقلیمی در آینده دارد و بین زیرمدل ها مدل MPI-ESM-MR تحت سناریوی RCP4.5 از ضریب اطمینان بالاتری نسبت به سایر زیرمدل های ارزیابی شده برخوردار است. همچنین، همه مدل ها بیانگر افزایش متوسط دمای حداقل و حداکثر و تغییر الگوی بارش در دوره های زمانی آینده در منطقه مورد مطالعه بودند. در ادامه شاخص های SPI و دو مارتن برای همه مدل ها محاسبه شدند. بر اساس شاخص SPI همه مدل های اقلیمی مورد ارزیابی نشان دادند تا سال 2100 سال های با شاخص نرمال کاهش یافته در مقابل شرایط خشک افزایش خواهند یافت و همچنین بر اساس شاخص دو مارتن مدل GFDL تحت سناریوی RCP8.5 میزان تغییرات اقلیم بیشتر از سایر مدل ها برآورد شد و سال های خشک و نیمه خشک بیشتر از سال های مرطوب خواهد بود. اما در مقابل مدل MIRO تحت سناریوی RCP45 خوشبینانه تر عمل کرد و میزان تغییر اقلیم کمتری صورت خواهد گرفت.
۱۹۰.

آسیب پذیری شبکه حمل ونقل جاده ای ناشی از تغییرات اقلیمی (موردمطالعه: جاده های استان لرستان با استفاده از آزمون جرم مضاعف)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۴ 57 - 88

کلیدواژه‌ها: اقلیم جاده جرم مضاعف حمل و نقل تغییر اقلیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۲۲۸
صنعت حمل ونقل، نقش کلیدی و مؤثری در اجرای برنامه های توسعه پایدار کشورها ایفا می کند. یکی از بخش های مهم صنعت حمل ونقل، امنیت حمل ونقل جاده ای است. هدف اصلی این پژوهش تحلیل آسیب پذیری شبکه حمل ونقل جاده ای در شرایط تغییر اقلیم است. روش مورداستفاده در پژوهش حاضر «آزمون جرم مضاعف» است که برای بررسی درستی و همگنی داده ها[1] و کنترل کیفیت آمار مورداستفاده قرار می گیرد. در این روش از مدل «اقلیمی جهانی»[2] و از یک دوره آماری ده ساله استفاده شد که با روش وزن دهی و با هدف تحلیل زمانی و مکانی داده ها بررسی شده است. نتایج حاصله و بررسی ها نشان داد، شاخص های حدی اقلیمی-هواشناسی که بر اساس آستانه های دما و بارش (صدک، مطلق، تداوم، تعداد روز و سایر) استخراج شده، در مدل رگرسیون با توجه به میزان تصادفات جاده ای در نواحی مختلف استان دارای وزن های مختلفی بودند؛ در نتیجه میزان تأثیرپذیری متفاوتی داشتند. در نواحی شمالی مؤثرترین شاخص در بین (۵) شاخص تعیین شده، حداکثر بارش یک روزه در ماه بود. به جز در محور جنوبی استان لرستان که شاخص شب های گرم تأثیر بیشتری بر بارش داشت. آنچه در روند تغییرات درصد تصادفات به وضوح مشخص بود، مطابقت روند فصلی شاخص ها و درصد تصادفات و معنی داری همبستگی (۰۰۰/۰) میان آن ها بود؛ بنابراین فرضیه های پژوهش مبنی بر تأثیر تغییر اقلیم بر عناصر اقلیمی مؤثر بر حمل ونقل جاده ای و تغییر اقلیم به عنوان عامل اصلی آسیب پذیری شبکه حمل ونقل جاده ای، مورد تأیید قرار گرفتند.   [1]- آمار تصادفات جاده ای، منبع آمار پلیس راه فرماندهی انتظامی استان لرستان. [2]- GCM
۱۹۱.

ارزیابی بارش و دما بر مبنای توسعه و تعمیم شاخص دریای شمال-خزر برای دوره آتی در سواحل جنوبی دریای خزر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای تغییرات آب و هوایی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۸) 1 - 22

کلیدواژه‌ها: شاخص NCP تغییر اقلیم سناریوهای اقلیمی فازهای مثبت و منفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۹
تغییرپذیری مولفه های دما و بارش و نقش تغییر اقلیم بر روی آنها و همچنین تأثیر شاخص های بزرگ مقیاس اقلیمی در سالهای اخیر توسط محققین در حوزه های مختلف علمی مورد توجه خاصی قرار گرفتند. یکی از مهم ترین شاخص ها با مقیاس منطقه ای که به نوعی در شرق اقیانوس اطلس با شاخص NAO در یک محدوده عمل می کند به شاخص دریای شمال- خزر (NCP) اشاره نمود. در این پژوهش، از سه دسته داده شامل مولفه های دما و بارش، داده های بازکاوی شده ارتفاع ژئوپتانسیل 500 هکتوپاسکال و داده های ارتفاع ژئوپتانسیل 500 هکتوپاسکال بر اساس 14 مدل اقلیمی استفاده کردیم. در مرحله اول شاخص NCP برای دوره های آتی توسعه و تعمیم و سپس فازهای مثبت و منفی آن برای دو سناریوی RCP4.5 و RCP8.5 مشخص شد و همچنین مولفه های حداکثر دما، حداقل دما، نرخ بارش و تعداد روزهای بارشی نیز برای دوره های آتی ریزمقیاس نمایی گردیدند. با توجه به آینده نگری انجام شده برای فازهای مثبت و منفی این شاخص مشخص شد که برای دوره آتی 2060-2041 دمای حداکثر و حداقل در هر دو فاز بر مبنای دو سناریو افزایش خواهند یافت. آینده نگری نرخ و تعداد روزهای بارشی نیز نشان داد که رفتار تغییرات بارش در دوره آتی نسبت به دوره پایه بی نظم تر از مولفه دما خواهد بود. بطوریکه مشخص گردید میانگین تعداد روزهای بارش در سناریوی RCP4.5 در هر دو فاز از روند کاهشی برخوردار خواهند بود و همچنین در هر دو فاز نرخ بارش در ایستگاههای که با بدنه آبی دریای خزر فاصله نزدیکی دارند افزایش قابل توجهی را خواهند داشت. همچنین بر مبنای سناریوی  RCP8.5 متوسط تعداد روزهای بارش منطقه مورد مطالعه در فاز مثبت نسبت به دوره پایه در حدود ۵ روز کاهش و در فاز منفی ۴ روز افزایش خواهد یافت.
۱۹۲.

بررسی اثرات بارش بر بیلان آبی سرشاخه های رودخانه های مرزی غرب ایران و نقش الگوهای پیوند از دور در این تغییرات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 33 - 46

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم دما بارش پیوند از دور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۲۳
در این پژوهش اثر تغییر اقلیم بر آب های سطحی و زیرزمینی حوضه آبریز رودخانه های غربی ایران بررسی شد. بدین منظور جهت بررسی تغییرات اقلیمی دوره های آتی برونداد مدل HadCM3 تحت سناریوهای A2 و B1 توسط مدل آماری LARS-WG ریزمقیاس شد. سپس داده های شبیه سازی شده دما و بارش با دوره پایه انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که در دوره آتی متوسط بارش سالانه افزایش 20/14 تا 69/57 میلیمتری در ایستگاه سنندج و افزایش 41/9 تا 31/31 میلیمتری در ایستگاه مریوان خواهد داشت. به منظور بررسی تاثیر سناریوهای مختلف اقلیمی بر سطح آب زیر زمینی از سناریوهای A2 و B1 استفاده شد. نتایج نشان داد که در سناریوی A2 در دوره ی 2020-2029 میزان افت آبخوان به میزان 02/1 متر می باشد. در دوره 2030-2039 این مقدار برابر 40/1 و در نهایت در دوره 2040-2046 سطح آب زیرزمینی برابر با 46/306 است که دارای افت به میزان 61/1 متر می باشد. سناریوی B1 نیز افت سطح آب زیر زمینی برای دوره آتی را به ترتیب 70/0، 88/0 و 28/1 متر پیش بینی نموده است. نتایج کلی تحقیق نشان داد که سطح تراز آب زیرزمینی با توجه به سناریوهای اقلیمی دارای روند کاهشی خواهد بود و با گذشت زمان کاهش سطح آب بیشتر خواهد بود. همچنین سناریوی A2 تغییرات کاهشی بیشتری را نسبت به سناریوی خوش بینانه B1 خواهد داشت.
۱۹۳.

آشکارسازی تغییر اقلیم محلی به کمک بررسی نوسانات زمانی روزهای یخبندان (مطالعه موردی مشهد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال اول پاییز ۱۳۸۳ شماره ۳ 81 - 91

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم روزهای یخبندان نوسان روند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۲۷
در این تحقیق به منظور آشکارسازی تغییرات احتمالی اقلیم محلی، نوسانات زمانی روزهای یخبندان مشهد طی دوره آماری 1951-2000 مورد مطالعه قرار گرفت . در بررسی های اولیه مشخص شد که میانگین سالانه دما و دمای حداقل مطلق طی دوره یاد شده، روند صعودی دارند که این امر با روند نزولی تعداد روزهای یخبندان هم خوانی مناسبی از خود نشان می دهد. پس از انجام آزمون همگنی بارتلت همگن بودن داده های مورد مطالعه اثبات شد، با هدف آشکار شدن روند در این داده ها از ضریب بحرانی کندال استفاده شد و معلوم شد در مجموع روزهای یخبندان سالانه شهر مشهد دارای روند نزولی است. پس از انجام آزمو ن های بعدی نیز نتیجه گرفته شد که این روند تا حدودی مداوم بود چون در بعضی سال ها به هم خورده است. در نهایت معادله همبستگی تعداد روزهای یخبندان مشهد و سا لهای دوره آماری ب هصورت رابطه Y=107/35-0/53X محاسبه شد که این همبستگی نیز معنی دار بوده و بیانگر تغییرات 29/5- روزه در تعداد روزهای یخبندان طی دوره 50 ساله ی مورد مطالعه می باشد. چنین استنباط شد که داده های مذکور روند خطی مداوم شدیدی از خود نشان نداده، بلکه بیشتر رفتار نوسانی داشته است . در نهایت نیز با استفاده از آزمون Mann-kendail دو روند صعودی و دو روند نزولی معنی دار مشاهده شد . در انتهای دوره نیز یک نقطه تغییر دیده شد که معنی دار نبود و به طور کلی از حدود سال 1976 به بعد تعداد روزهای یخبندان در مشهد یک روند نزولی را پیش گرفته است. در مرحله بعد به منظور برازش یک مدل سری زمانی مناسب بر داده های مورد مطالعه از روش Box-Jenkins استفاده شد و با استفاده از منحنی های P-P¹ و اعمال تفاضل گیری از مرتبه اول، داده ها نرمال شدند و سپس با تحلیل منحنی های PACF³ و ² ACF خاصیت ایستایی داده ها و حذف واریانس نیز بررسی و لحاظ گردید و در نهایت مدل سری زمانی ( 0,ARIMA (1, 1, برای سری مورد مطالعه، مناسب تشخیص داده شد و به منظور آزمون برازش از روش رگرسیون بهره گیری شد و در حد اعتماد 0/005 صحت مدل مورد تایید قرار گرفت به گونه ای که این مدل توانست تعداد روزهای یخبندان سال 2001 مشهد را با خطایی در حدود 3/3 درصد پیش بینی کند.
۱۹۴.

ارتباط تغییر اقلیم و پدیده ENSO و تاُثیر این پدیده بر نوسانات دما در استان خراسان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال دوم بهار ۱۳۸۴ شماره ۱ (پیاپی ۵) 78 - 87

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم دما همبستگی النینو لانینو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۱۲۱
در این پژوهش به منظور بررسی میزان ارتباط تغییر اقلیم با پدیده ENSO و ارتباط آن با تغییرات پارامترهای آب و هوایی ابتدا با استفاده از رابطه همبستگی سالانه و فصلی، شاخص نوسانات جنوبی (SOI) با داده های دما به دست آمده و سپس به منظور مطالعه دقیق تر نحوه تأثیر پدیده ENSO بر نحوه تغییرات دمای مناطق مختلف استان خراسان نقشه های پهنه بندی مربوطه ترسیم شد . به طور کلی می توان نتیجه گرفت دمای کلیه مناطق استان (به ویژه نوار مرکزی و تا حدودی شمالی ) نسبت به پدیده ENSO واکنش معنی داری نشان می دهد بi عبارت دیگر میانگین ضرایب همبستگی دما با مقادیر SOI به طور سالانه و فصلی منفی است، به طور سالانه و فصلی منفی است، یعنی با افزایش مقادیر SOI مقادیر دما در سطح استان خراسان در فصول و سال های مختلف کاهش می یابد. با توجه به افزایش دمای مناطق مختلف استان (به طور فصلی و سالانه ) در زمان فعالیت فاز منفی ENSO شرایط النینو )، تغییرات دمای استان در این شرایط را می توان به دگرگونی الگوی وقوع پدیده ENSO در اثر تغییرات اقلیمی در سطح جهان مرتبط دانست.
۱۹۵.

بکارگیری مدل های آماری در شناسایی پدیده تغییر اقلیم (مطالعه موردی: ایستگاه های کرمان و بم)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال دهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۹) 91 - 103

کلیدواژه‌ها: آزمون تابع خود همبستگی آزمون من - کندال تغییر اقلیم دما رطوبت نسبی روند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۲۵
پژوهش حاضر با هدف بررسی روند تغییرات اقلیمی دو ایستگاه کرمان و بم به عنوان ایستگاه های منتخب استان کرمان صورت گرفته است. در این راستا از پارامترهای میانگین دمای خشک، دمای حداقل، دمای حداکثر، دمای شبانه روزی، حداقل مطلق دما، حداکثر مطلق دما، میانگین رطوبت نسبی، حداکثر رطوبت نسبی، حداقل رطوبت نسبی و مجموع بارش در مقیاس ماهانه و سالانه طی مقطع زمانی 2005-1957 استفاده به عمل آمد. در ابتدا بهنجاری و همگنی داده های مورد استفاده توسط آزمون های اندرسون-دارلینگ و کای اسکور بررسی شد. سپس جهت داده های با توزیع نرمال، آزمون تابع خود همبستگی و جهت داده های با توزیع غیرنرمال، آزمون آماری-گرافیکی من- کندال بکار گرفته شد. در نهایت مدل تحلیلی روند به روش کمترین مربعات بر روی داده های با توزیع نرمال صورت پذیرفت. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که در ایستگاه کرمان با توجه به روندهای مشاهده شده در ماه هایی که از الگوهای روند پیروی می کردند؛ میانگین دمای خشک از روند کاهشی، حداکثر مطلق دما بدون روند و سایر عناصر دمایی از روند افزایشی برخوردار بوده اند. در عناصر رطوبتی نیز میانگین رطوبت نسبی و حداکثر رطوبت نسبی دارای روند افزایشی و حداقل رطوبت نسبی دارای روند کاهشی بوده است. در مقابل وجود روند افزایشی در عناصر دمایی و روند کاهشی در عناصر رطوبتی ایستگاه بم تأیید شد.
۱۹۶.

پیش بینی وضعیت خشکسالی استان لرستان طی دوره 2030-2011 با استفاده از ریز مقیاس نمایی خروجی 4 مدل گردش عمومی جو(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال دوازدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 1 - 14

کلیدواژه‌ها: خشکسالی تغییر اقلیم مدل اقلیمی ریزمقیاس نمایی شاخص SPI استان لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۱۲۷
یکی از پیامدهای تغییر اقلیم وقوع رخدادهای حدی نظیر خشکسالی می باشد که شناسایی، پایش، ارزیابی و نیز اطلاع رسانی به موقع در زمینه وقوع این خشکسالی ها حائز اهمیت بسیار زیادی می باشد. به دلیل اهمیت استراتژیک استان لرستان از نظر تولید محصولات کشاورزی و باغداری مطالعه و شناخت پدیده خشکسالی از اهمیت زیادی برخوردار است. در این تحقیق به ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر وضعیت خشکسالی استان لرستان طی دو دهه آینده با استفاده از شاخص خشکسالی بارش استاندارد شده (SPI) پرداخته شده است. در ابتدا داده های روزانه خروجی 4 مدل گردش عمومی جو ( (HADCM – INCM - IPCM - NCCCSM تحت سناریوهای (B1, A2, A1B) توسط مدل آماری LARS-WG نسخه 5، ریز مقیاس شده و توانایی مدل WG LARS- در شبیه سازی اقلیم گذشته (2012-1991) 9 ایستگاه سینوپتیک استان مورد تأیید قرار گرفته سپس پارامترهای اقلیمی دمای کمینه، دمای بیشینه، بارش و ساعات آفتابی دوره 2030-2011 برای ایستگاه های مورد مطالعه با استفاده از مدل های مذکور شبیه سازی شده است. پیش بینی نهایی با توجه به وزن هر سناریو و هر مدل در پیش بینی عناصراقلیمی برای همه ایستگاه های همدیدی مورد مطالعه در این پژوهش صورت گرفته است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که به طور متوسط در همه ایستگاه ها در دهه اول و دوم دوره پیش بینی افزایش بارش خواهیم داشت. در مرحله بعدی با استفاده از داده های بارش وضعیت خشکسالی استان با استفاده از شاخص خشکسالی SPI در مقیاس سالانه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد طی دو دهه آینده خشکسالی در اغلب ایستگاه ها کاهش می یابد و در حالت کلی تقریباً در همه ایستگاه های سینوپتیک استان لرستان طی سالهای آتی تا 2030 وضعیت ترسالی افزایش می یابد.
۱۹۷.

بررسی اثرات تغییر اقلیم و گرمایش جهانی بر زیرساخت ها و رویدادهای ورزشی (مطالعه موردی: ورزش اسکی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال هفدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 79 - 95

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم گرمایش جهانی زیرساخت های ورزشی اسکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۴۱
هدف از این تحقیق، بررسی پیامدهای گرمایش جهانی بر زیرساخت های ورزش اسکی در سالیان آتی می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی است که به طریق مدل سازی و با استفاده از نرم افزار Matlab انجام شده است تا از این طریق امکان برگزاری مسابقات ورزشی و تورهای گردشگری در 28 سایت فعال و پرکاربرد اسکی در سال های 2030 و 2050 ارزیابی گردد. سناریوهای مورد بررسی، خط تراز برف قابل اتکا در محدوده پایین تر و بالاتر از 1500 متری از سطح دریا بوده است. نتایج نشان داد که با ادامه روند کنونی، برخی از مناطق کوهستانی در اروپا با خطر جدی مواجه می شوند. این اثرات ممکن است حتی در کشورهایی نظیر آلمان و اتریش، به دلیل ارتفاع پایین تر تفریح گاههای اسکی آنها، شدیدتر باشد. در اتریش خط کنونی برف با تغییر اقلیم در 30 تا 50 سال آینده 200 تا 300 متر بالاتر خواهد رفت. در صورتی که خط تراز برف از 1200 به 1500 متر افزایش یابد، از تعداد پیست های اسکی استاندارد کاسته خواهد شد. همچنین اگر این تراز به بالاتر از 1500 متری برسد، تعداد تفریح گاههای اسکی در منطقه آلپ به 63% تقلیل خواهد یافت و تنها 44% مناطق اسکی را می توان به عنوان با برف قابل اتکا نامید.
۱۹۸.

مطالعه روند تغییرات دمای شبانه در ایران مرکزی به روش ناپارامتری من-کندال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال پنجم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 7 - 24

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم نوسان اقلیمی روند دمای حداقل آزمون من - کندال ایران مرکزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۲۰
   مقطع زمانی موردمطالعه در این بررسی یک دوره 46 ساله می باشد که از سال های 1965 تا 2010 را در برمی گیرد و ایستگاه های مرکز استان های اصفهان، یزد، سمنان، کرمان و اراک را به عنوان نمایندگان ایران مرکزی شامل می شود. ابتدا سعی شده است با استفاده از روش رتبه ای من - کندال تغییرات داده ها شناسایی شوند و سپس نوع و زمان آن مشخص گردد. هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات دمای حداقل در مناطق مرکزی ایران و تغییرات احتمالی آن از حالت نرمال با استفاده از آزمون ناپارامتری من-کندال می باشد.  نتایج به دست آمده از تحلیل دمای شبانه نشان می دهد که زمان شروع بیشتر تغییرات ناگهانی و از هر دو نوع روند و نوسان بوده است. در تمام ایستگاه ها روند دمای شبانه مثبت ارزیابی شده است و حاکی از گرم شدن دمای شبانه در طول دوره بوده است. همچنین نتایج نشان می دهد که درصد تغییرات فصل زمستان با تابستان و بهار با پاییز دقیقاً باهم برابر بوده است ولی زمان شروع تغییرات در ایستگاه های منطقه یکسان نیست و 100% تغییرات در 23 سال اول دوره موردبررسی صورت گرفته است.
۱۹۹.

بررسی عدم قطعیت روش های آشکارسازی تغییرات اقلیم در متغیرهای دما (مطالعه موردی حوضه کرخه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ششم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 7 - 21

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم مدل های پارامتریک و ناپارامتریک آشکار سازی عدم قطعیت متغیرهای دما حوضه کرخه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۹۰
    در این تحقیق به بررسی عدم قطعیت مدل های اقلیمی و هیدرولوژی بر پارمترهای دمای سالانه دمای حداکثر و دمای حداقل در ایستگاه های حوضه کرخه پرداخته شده است.. در این رابطه دوره آماری 41 ساله (1390 -1350)، 11 ایستگاه حوضه کرخه مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا با استفاده از مدل های پارامتری و ناپارامتری اقلیمی، آشکارسازی روند تغییرات اقلیمی متغیرهای سالانه دما، دمای حداکثر، دمای حداقل ایستگاه ها انجام گرفته است. نتایج آشکارسازی مدل های پارامتری و ناپارامتری میانگین سالانه دما نشان می دهد که روند تغییرات اکثر ایستگاه ها 82 درصد آن ها افزایشی بوده است. در این میان ایستگاه های جنوبی (پایین دست) حوضه در سطح یک درصد روند صعودی بیشتری به نسبت بخش های دیگر کرخه دارد. روند مثبت معنی داری دمای حداکثر برخلاف روند میانگین دما در بخش های شمالی حوضه گستردگی بیشتری از بخش جنوبی داشته است. شدیدترین روند افزایشی معنی داری دمای حداقل حوضه کرخه در ایستگاه اهواز با مدل های من کندال، سن، اسپیرمن و رگرسیون خطی در سطح یک درصد وتست PW در سطح 10 درصد بوده است. این روند افزایشی و کاهشی معنی داری در برخی از متغیر های دما، در ایستگاه ها با مدل های بکار گرفته شده متفاوت می باشد. در مجموع کارآیی آزمون های فوق در تغییر متغیرهای دما تطابق نداشته که خود نشان دهنده وجود عدم قطعیت در خروجی های این مدل هاست. 
۲۰۰.

شبیه سازی اثرات تغییر اقلیم بر روی منابع آب حوضه آبریز کارون بزرگ و مدیریت بحران (مورد شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲-۱ (پیاپی ۲۵) 235 - 242

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم گرمایش جهانی منابع آب گردش عمومی جو سناریو انتشار حوضه کارون بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۲۲
تغییر اقلیم یک پدیده پیچیده اتمسفری- اقیانوسی در مقیاس جهانی و درازمدت است. این پدیده متأثر از عواملی چون فعالیت های خورشیدی، آتش فشان ها، اتمسفر، اقیانوس ها و درصد گازهای گلخانه ای در اتمسفر می باشد که دارای اثرات متقابل می باشند. این تغییرات منجر به دگرگونی در وضع آب و هوا، تغییر توزیع مکانی و زمانی تغذیه سفره آب های زیرزمینی و کیفیت آب شده و به طور کلی روند جدیدی را در اقلیم جهانی موجب می شود. بارش و نوع آن (جامد یا مایع)، جریانات سطحی، تبخیر، تبعاً انقلاب صنعتی روند استفاده از انرژی شدت گرفت. گزارشات هیئت بین الدول تغییر اقلیم، حاکی از این است که در صورت عدم کاهش متوسط دمای زمین تا سال 2100 می تواند به میزان 1/1 تا 6/4 درجه سانتی گراد افزایش یابد. این امر به بروز پدیده ای به نام پدیده گرمایش جهانی و تغییر اقلیم حاصل از آن خواهد شد. در نتیجه چرخه آبی و یا سیستم منابع آب می تواند دچار تغییرات بنیادی شوند. حوضه آبریز کارون بزرگ با داشتن حدود 12 سد بزرگ احداث شده و در حال احداث و با پتانسیل تولید 20 هزار مگاوات تولید نیرو از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بنابراین آشکارسازی تغییر اقلیم و بررسی آثار و پیامدهای تغییر اقلیم در این منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق با استفاده از داده های مدل های گردش عمومی جو (GCM) تحت سناریوی گازهای گلخانه ای SRES تغییرات بارش و دما در دوره 2039- 2010 برای ایستگاه اهواز که به عنوان ایستگاه منتخب حوضه کارون بزرگ می باشد، شبیه سازی شده است. داده های مورد نیاز شامل میانگین دما و مجموع بارش ماهانه در دوره آتی از دو مدل HadCM3 و CSIRO از سری مدل های گردش عمومی جو تحت سناریوی A2 و B1 تأمین شده که با استفاده از روش تناسبی داده های دوره پایه و دوره های آتی بررسی شده است. نتایج حاکی از افزایش دما برای هر دو مدل به ترتیب 8/1 و 2 درجه سانتی گراد وکاهش بارندگی 6 و 4 درصد برای دوره 2039- 2010 می باشد.