خوداستنادی

این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی انجام شده. نتایج نشان داد که رابطه معناداری در سطح 01/0 بین ضریب تأثیر و خود‌استنادی مجله وجود دارد، بدین‌معنا که مجلات با ضریب تأثیر پایین دارای خود‌استنادی کم‌تری هستند- یعنی خوداستنادی بر ضریب تأثیر مجله اثر مثبت دارد. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه معناداری در سطح 01/0 در جهت منفی بین ضریب تأثیر و تعداد مقاله در حوزه علوم انسانی در سال­های مورد بررسی برقرار است؛ یعنی با افزایش تعداد مقالات، ضریب تأثیر مجله افزایش پیدا نمی‌کند. رابطه معناداری در سطح 01/0 بین تعداد مقاله و تعداد خوداستنادی مجله وجود دارد؛ بدین‌‌معنا که هرچه تعداد مقالات بیش‌تر باشد، تعداد خوداستنادی مجله افزایش می‌یابد. نتایج نشان داد که نرخ خوداستنادی مجله در حوزه علوم انسانی در سال­های مورد بررسی، روند نزولی داشته است. پس از حذف خوداستنادی مجله، رتبه 108 مجله کاهش، و 240 مجله افزایش یافته و در رتبه 23 مجله تغییری حاصل نشده است.‌

این تحقیق به بررسی روابط خوداستنادی و هم‌آیندی مؤلفان با ضریب تأثیر نشریات حوزه اقتصاد، نمایه‌سازی‌شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (آی‌اس‌سی) پرداخته است. نوع تحقیق، علم‌سنجی است که با استفاده از روش‌های تحلیل استنادی و کتابخانه‌ای به انجام رسیده. داده‌های تحقیق با استفاده از آی‌اس‌سی و تورق نشریات مورد مطالعه، گردآوری شده است. خوداستنادی، هم‌آیندی مؤلفان، و ضریب تأثیر نشریات مورد مطالعه، متغیرهای تحقیق را تشکیل می‌دهند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که خوداستنادی و هم‌آیندی مؤلفان، روابط معناداری با ضریب تأثیر نشریات مورد مطالعه دارند. وجود رابطه معنادار بین هم‌آیندی مؤلفان و خوداستنادی نشریات مورد مطالعه، از دیگر نتایج تحلیل همبستگی است.

هدف این پژوهش بررسی وضعیت میزان خوداستنادی در مقاله های تالیفی اعضای هیات علمی دانشگاه تهران در مجله های «نامه علوم اجتماعی» و «پژوهش های جغرافیایی» بین سال های 1378 تا 1386 است. برای نیل به مقصود تعداد 212 مقاله ی تالیفی مشتمل بر 4565 استناد با استفاده از روش تحلیل استنادی مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که نسبت قابل توجهی از مقاله های این دو مجله (در حدود نیمی از مقاله ها) از خوداستنادی برخوردارند و یک سوم نویسندگان در مقاله های تالیفی، خوداستنادگر هستند. متوسط خوداستنادی در مجله ی «نامه ی علوم اجتماعی» 8/0درصد و در مجله ی «پژوهش های جغرافیایی» 6/0 درصد به دست آمد. بررسی سالیانه ی مقاله ها نیز نشان داد که خوداستنادی در این مجله ها از روند منظمی برخوردار نیست و مقاله های مجله ها از نظر نوع مدرک بیشترین مدرک مورد استفاده در خوداستنادی ها را تشکیل می دادند. همچنین تفاوت معنی داری میان میزان خوداستنادی و تعداد نویسندگان در مقاله ها وجود دارد. در بررسی عمر خوداستنادی نیز مشخص شد که حدود 46 درصد خوداستنادی ها در بازه ی زمانی دو ساله قرار می گیرند و نویسندگان در رفتار استنادی خود بیشتر به متون و مقاله های اخیر خود استناد کرده اند.

درچند دهة گذشته کاربرد شاخصهای کتابسنجی و علم سنجی به منظور ارزیابی عملکرد علمی پژوهشگران ، بیش از پیش رایج شده است. ازمهم ترین این شاخصها که ابزاری را برای مطالعات گسترده استنادی از جنبه های مختلف فراهم آورده، شاخص «استناد» است. به دلیل اهمیت این شاخص درارزیابیهای کیفی، پژوهش حاضر نیز با کاربرد آن، تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی را درپایگاه ISI، مورد مطالعه قرارداده و ملیت استنادکنندگان به تولیدات علمی ایرانیان (به تفکیک استنادهای بومی، خود استنادی و استنادهای بین المللی براساس حدود مرزی کشورها و قاره ها) را مشخص نموده است. درادامه پژوهش، میزان همبستگی بین ملیت استناد کنندگان به تولیدات علمی ایرانیان با ملیت همکاران بین المللی پژوهشگران ایرانی، مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد از کل استنادهای رسیده به تولیدات علمی ایرانیان، 2/49% از طرف پژوهشگران سایرکشورها و 8/50% ازطرف پژوهشگران ایران بوده است که از این میزان استناد رسیده از طرف ایرانیان، 73/30% خود استنادی نویسنده و 02/20% نیز ازطرف دیگر پژوهشگران ایرانی بوده است. با وجود اینکه منحنی نرمال فراوانی کشورهای استنادکننده به ایرانیان نشان میدهد وضعیت استناد به ایرانیان درسطح مطلوبی قرار ندارد، در میان کشورهای استناد کننده به ایرانیان، ایالات متحده آمریکا، چین و هندوستان و در میان قاره ها هم قارة اروپا و آسیا، به ترتیب بیشترین استنادکنندگان به تولیدات علمی ایرانیان می باشند. آزمون همبستگی بین میزان استناد 63 کشور استنادکننده به ایران در این پژوهش با میزان همکاری بین المللی پژوهشگران این کشورها با ایرانیان، معناداری ارتباط بین این دو متغیر را تأیید مینماید

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر چندنویسندگی و خوداستنادی بر میزان استناد به مقالات ایرانی نمایه شده در وبگاه علوم است. جامعه پژوهش، مقالات ایرانی نمایه شده در وبگاه علوم در سال 2007 است که دست کم یک استناد دریافت کرده باشند. تعداد این مقالات در زمان انجام پژوهش (اکتبر و نوامبر 2010) برابر با 7355 بود که 390 مقاله از بین آنها براساس روش طبقه ای نسبتی و به صورت تصادفی، به عنوان نمونه انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که مقالات چندنویسنده در مقایسه با مقالات تک نویسنده، استنادهای بالاتری را دریافت کرده اند و این تفاوت از نظر آماری معنی دار است. از طرف دیگر، حذف خوداستنادی، به کاهش معنی دار میزان استناد به مقالات چندنویسنده و تک نویسنده منجر می شود و بعد از حذف خوداستنادی، تفاوت موجود در میزان استناد به مقالات چندنویسنده و تک نویسنده معنی داری خود را از دست می دهد. بنابراین می توان نتیجه گیری نمود که حذف خوداستنادی موجب کاهش استناد به مقالات ایرانی نمایه شده در وبگاه علوم شده است. اما، تأثیر حذف خوداستنادی بر میزان استناد به مقالات چندنویسنده بیشتر بوده است. به عبارت دیگر، میزان استناد بالای مقالات چندنویسنده ایرانی در مقایسه با مقالات تک نویسنده بیشتر تحت تأثیر خوداستنادی بوده است نه استنادهای خارجی. این یافته، با نتایج پژوهش های قبلی در تناقض و در عین حال، نوآوری این پژوهش بود

مقالات علمی قسمت قابل توجهی از نوشته های علمی در طول چند دهه گذشته بوده اند. با این حال، هویت نویسندگان مقالات، به ویژه در علوم انسانی مانند زبانشناسی کاربردی، توجه زیادی را به خود معطوف نکرده است. مطالعه ی حاضر تجزیه و تحلیلی از استفاده ی نویسندگان ایرانی از نشانگرهای حضور نویسنده در مقالات علمی در زمینه زبانشناسی کاربردی ارایه می دهد. در این پژوهش 30 مقاله ی علمی- پژوهشی از سه مجله منتشر شده در ایران بررسی شده است. مطالعه ی حاضر در دو مرحله انجام شده است. در مرحله ی اول، محتوای مجموعه مقالات برای یافتن نشانگرهای حضور نویسنده تجزیه و تحلیل و سپس فراوانی هر یک آنها محاسبه شده است. بررسی محتوا نشان داد که محققان ایرانی انواع مختلفی از نشانگرهای حضور نویسنده را بکار میبرند، به عنوان مثال، ضمایر شخصی، خوداستنادی، و دیگرکلماتی که به خودشخص اشاره دارند. نشانگرهای حضور نویسنده از نظر فراوانی در مقالات تک نویسنده و چند نویسنده باهم متفاوتند. برجسته ترین نشانگر حضور نویسنده ضمایر شخصی است. همچنین نویسندگان مقالات نشانگرهای حضور نویسنده را برای مقاصد مختلفی همانند نشان دادن منحصربه فرد بودن مطالعات خود و شناساندن خود به عنوان چهره ای برجسته در یک زمینه ی مطالعاتی بکار می برند. نتایج این مطالعه بر تحقیقات بیشتر در زمینه ی هویت های اتخاذ شده توسط نویسندگان در آثار خود و چرایی استفاده از نشانگرهای خاص تاکید دارد. این مطالعه برای نویسندگان و استادان دوره های نگارش علمی مفید است زیرا به آنها در تشخیص گزینه های زبانی قابل استفاده برای غیرانگلیسی زبانان کمک می کند. این گزینه های زبانی به آنها در شناساندن خود در نوشته هایشان و به دست آوردن پذیرش از سوی جامعه علمی کمک می کنند.

هدف از این پژوهش بررسی میزان خوداستنادی استادان تربیت بدنی در نشریه های «المپیک» و «حرکت» طی سال های 1382 تا 1388 بود. بر این اساس، تعداد و میزان مقاله های دارای خوداستنادی، نسبت نویسندگان خوداستنادگر به کل نویسندگان، تعداد خوداستنادی و میزان آن، توزیع خوداستنادی به ترتیب سال انتشار و نسبت خوداستنادی به تفکیک نوع مدرک در دو نشریه «المپیک» و «حرکت» بررسی شد. روش تحقیق این پژوهش توصیفی بود. یافته های پژوهش نشان داد، میزان مقاله های خوداستنادی برای دو نشریه «حرکت» و «المپیک» به ترتیب 2/24 و 7/31 درصد است. میانگین خوداستنادی هر مقاله به ترتیب برای این دو نشریه 36/0 و 48/0 درصد است. در هر دو نشریه میزان خوداستنادی از رشد صعودی یا نزولی منظمی طی این سال ها برخوردار نبوده است. در هر دو نشریه بالاترین درصد مدرک مورد استفاده در خوداستنادی های نویسندگان نشریات چاپ شده قبلی است. امروزه کمیته های ترفیع دانشگاهی به منظور ارزیابی بازدهی اعضای هیأت علمی خود و شایستگی علمی کار آنها از شمارش تعداد استنادها و تعیین ضریب تأثیرگذاری نشریات استفاده می کنند، بنابراین پرداختن به این موضوع اهمیت ویژه ای دارد.

پژوهش حاضر به بررسی وضعیت استنادی مقالات منتشرشده در فصلنامه حکمت و فلسفه در دوره ده ساله 1384 تا 1393 می پردازد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل استنادی و بررسی کیفی انجام شده و داده ها با استفاده از قابلیت های آماری نرم افزار اکسل تجزیه و تحلیل شده اند. در این تحلیل، بخش هایی به تحلیل آماری مآخذ مقالات، متوسط تعداد استنادها، میزان استناد به انواع اقلام علمی، وضعیت زبانی مآخذ، میزان خوداستنادی و حوزه های موضوعی مقالات اختصاص یافته است. در قسمت بحث و نتیجه گیری این پژوهش هم ده فقره تحلیل کیفی در حوزه هایی مانند: نوآوری، علم سنجی و اخلاق پژوهش عرضه شده است. گرایش کم این تولیدات فلسفی به مقالات در مقایسه با کتاب ها و سایر منابع، مسئله «نوآوری» در این مقالات و رابطه آن با کمیت استنادها، «چند نویسندگی» و نسبت آن با نوآوری، سهم ناچیز تولیدات بومی در تولیدات جهانی این حوزه، گرایش زبانی مآخذ مقالات و نیز نسبت خوداستنادی نویسنده و خوداستنادی مجله و نیز دلالت های قابل استخراج درباره «کار جمعی» در حوزه های نظری تر علوم انسانی، ازجمله محورهایی هستند که مدلول آن ها در این پژوهش و در ارتباط با تحلیل استنادی انجام شده در حوزه فلسفه به عنوان یکی از حوزه های اصلی علوم انسانی در ایران مورد توجه قرار گرفته اند.

خوداستنادی، گفتمانی است که در سال های اخیر از جانب پژوهشگران غرب در مواجهه با قرآن کریم به منظور یافتن معنای واژ گان قرآنی کاربست یافته و بدین معنا است که قرآن در ارائه معنای واژ گان خود، به خود، استناد کرده و ارجاع م یدهد. کتاب قرآن به روایت قرآن ) Le Coran par lui-même ( حاصل پژوهشی نوین در معنا کاوی واژ گان قرآن کریم به قلم خانم آن - سیلوی بوالیو به زبان فرانسوی است. مولف در این کتاب تاش کرده تا با نقد روش ایزوتسو و دانیل مادیگان در دریافت معنای واژ گان قرآنی، به ارائه متدی جدید در تعامل و مواجهه با قرآن کریم بپردازد. بدین منظور نویسنده کتاب براساس اهمیت و بسامد فراوان و پرتکرار واژه «کتاب » در قرآن کریم، تحقیقات خویش را بر ارائه معنای این واژه بر اساس الگوی خوداستنادی بنا نهاده است. سؤال اصلی این تحقیق معنای واژه «کتاب » در کاربست قرآنی است و هدف آن ارائه مدل و روش مؤلف در دریافت و استنباط معنای واژه «کتاب » است.

هدف: مجله های نمایه شده توسط پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس کلریویت انلیتیکس در صورتی که از طریق خوداستنادی زیاد و یا تبادل استنادی قراردادی با مجله های دیگر اقدام به دستکاری ضریب تأثیر خود کنند، به صورت موقت از پایگاه گزارش استنادی نشریات تعلیق می شوند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه ویژگی مجله های تعلیق شده طی سال های 2010 تا انتهای 2014 انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکرد، نوعی مطالعه توصیفی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 225 مجله است که طی سال های 2010 تا انتهای 2014 از پایگاه گزارش استنادی نشریات تعلیق شده اند. داده های پژوهش با استفاده از پایگاه گزارش استنادی نشریات و وب آو ساینس گردآوری شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که مجله هایی از 117 حوزه موضوعی از سابقه تعلیق برخوردار بوده اند که بیشترین تعداد تعلیق در حوزه های موضوعی مهندسی برق و الکترونیک، مدیریت و هوش مصنوعی به وقوع پیوسته است. بررسی سهم کشورهای جهان از مجله های تعلیق شده نشان داد که کشورهای ایالات متحده، انگلستان و هلند دارای بیشترین تعداد مجله های تعلیق شده، بوده اند. بررسی مدت زمان تعلیق مجله ها نیز نشان داد که 3/41 درصد از مجله ها به مدت یک سال و 2/38 درصد نیز به مدت دو سال در حالت تعلیق قرار داشته اند. همچنین 65 درصد از مجله های تعلیق شده در سال پیش از تعلیق، در چارک های اول و دوم رشته خود قرار داشته اند. نتیجه گیری: با توجه به این که دو نشریه علمی کشور سابقه حضور در لیست مجله های تعلیق شده را داشته اند، آگاهی بخشی به پژوهشگران و دست اندرکاران نشریات علمی در کنار رصد منظم عملکرد استنادی مجله ها می تواند از وقوع رخدادهای مشابه در آینده جلوگیری نماید.