گزارش استنادی نشریات

هدف: مجله های نمایه شده توسط پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس کلریویت انلیتیکس در صورتی که از طریق خوداستنادی زیاد و یا تبادل استنادی قراردادی با مجله های دیگر اقدام به دستکاری ضریب تأثیر خود کنند، به صورت موقت از پایگاه گزارش استنادی نشریات تعلیق می شوند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه ویژگی مجله های تعلیق شده طی سال های 2010 تا انتهای 2014 انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر رویکرد، نوعی مطالعه توصیفی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 225 مجله است که طی سال های 2010 تا انتهای 2014 از پایگاه گزارش استنادی نشریات تعلیق شده اند. داده های پژوهش با استفاده از پایگاه گزارش استنادی نشریات و وب آو ساینس گردآوری شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که مجله هایی از 117 حوزه موضوعی از سابقه تعلیق برخوردار بوده اند که بیشترین تعداد تعلیق در حوزه های موضوعی مهندسی برق و الکترونیک، مدیریت و هوش مصنوعی به وقوع پیوسته است. بررسی سهم کشورهای جهان از مجله های تعلیق شده نشان داد که کشورهای ایالات متحده، انگلستان و هلند دارای بیشترین تعداد مجله های تعلیق شده، بوده اند. بررسی مدت زمان تعلیق مجله ها نیز نشان داد که 3/41 درصد از مجله ها به مدت یک سال و 2/38 درصد نیز به مدت دو سال در حالت تعلیق قرار داشته اند. همچنین 65 درصد از مجله های تعلیق شده در سال پیش از تعلیق، در چارک های اول و دوم رشته خود قرار داشته اند. نتیجه گیری: با توجه به این که دو نشریه علمی کشور سابقه حضور در لیست مجله های تعلیق شده را داشته اند، آگاهی بخشی به پژوهشگران و دست اندرکاران نشریات علمی در کنار رصد منظم عملکرد استنادی مجله ها می تواند از وقوع رخدادهای مشابه در آینده جلوگیری نماید.  

مقدمه: همزمان با افزایش تعداد مجلات ایرانی نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی و استنادی بین المللی، بررسی نحوه عملکرد کیفی و جایگاه این مجلات نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد و جایگاه بین المللی مجلات علوم پزشکی ایران انجام شده است. روش کار: پژوهش حاضر با استفاده از شاخص های کتاب سنجی انجام شده است. در این پژوهش عملکرد 21 مجله علوم پزشکی ایرانی نمایه شده در پایگاه گزارش استنادی نشریات سال 2013 با استفاده از 20 شاخص مختلف بررسی شده است. جهت گردآوری داده ها از پایگاه های گزارش استنادی نشریات، وب علوم و وب سایت مجلات استفاده گردید. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که اکثر مقاله های منتشر شده در مجلات علوم پزشکی ایران توسط پژوهشگران داخلی تالیف شده است. از سوی دیگر تنها حدود 23 درصد از استنادهای دریافتی مجله های مذکور از سوی مقاله های نویسندگان خارجی و یا مقاله های مشارکتی نویسندگان ایرانی و خارجی بوده است. یافته های پژوهش نشان داد که میانگین ضریب تاثیر تمامی مجلات علوم پزشکی ایرانی از میانه ضریب تاثیر مجلات هم رشته آن ها در پایگاه گزارش استنادی نشریات کمتر بوده است. نهایتا وجود رابطه آماری معنادار میان تعداد مقالات خارجی و تعداد استنادهای خارجی و همچنین تعداد مقالات مشارکتی و تعداد استنادهای مشارکتی، بر لزوم جذب هر چه بیشتر مقالات پژوهشگران برجسته بین المللی جهت افزایش کیفیت مجلات ایرانی تاکید دارد. نتیجه گیری: برخی از مجله های ایرانی علی رغم نمایه شدن در پایگاه های اطلاعاتی و استنادی معتبر جهان، از نظر ترکیب نویسندگان، استنادکنندگان و اعضای هیات تحریریه در سطح بین المللی قرار ندارند.