مطالب مرتبط با کلیدواژه

کارکردهای اجرایی


۶۱.

بررسی کارکردهای اجرایی در افراد با اختلال شخصیت ضداجتماعی و افراد بهنجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هفتم خرداد ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۲۴) 129-140

کلیدواژه‌ها: کارکردهای اجرایی اختلال شخصیت ضداجتماعی و افراد بهنجار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۵۲۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی کارکردهای اجرایی در افراد با اختلال شخصیت ضداجتماعی و افراد بهنجار شکل گرفت. طرح پژوهش از نوع علی – مقایسه ای و جامعه آماری آن کلیه ای زندانیان زن زندان شهر ری با اختلال شخصیت ضداجتماعی و زنان بهنجار بودند که در این میان 50 نفر از زنان زندانی با روش نمونه گیری هدفمند و 50 نفر براساس روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از آزمون ویسکانسین جمع آوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق تحلیل واریانس چندمتغیری صورت گرفت. یافته های پژوهش نشان داد، تفاوت معناداری در شاخص های تعداد طبقات، درجاماندگی، پاسخ های درست و نادرست وجود دارد. نتیجه گیریافراد با اختلال شخصیت ضداجتماعی عملکرد پایین تری نسبت به افراد بهنجار در گروه بندی کارت ها داشتند .
۶۲.

بررسی اثربخشی درمان نوروفیدبک بر تکانه های عصبی مغز و اختلال محاسباتی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هفتم شهریور ۱۳۹۷ شماره ۶ (پیاپی ۲۷) 17-34

کلیدواژه‌ها: نوروفیدبک اختلال ریاضی کارکردهای اجرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۴۱۱
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیرآموزش نوروفیدبک برعملکرد تکانه های عصبی دانش آموزان و اختلال محاسباتی بود که به صورت نیمه آزمایشی انجام شد. این پژوهش شامل 10 نفر از دانش آموزان دختر با اختلال ریاضی به مرکز اختلالات یادگیری شهر لردگان بود. آزمودنی ها به وسیله آزمون های عملکرد مداوم (رازولد ، مرسکی، ساراسون، برنسوم و بک، 1965) نسخه رایانه ای برج لندن (موریس، احمد، استد و تون، 1993)، آزمون استروپ (استروپ، 1935) و آزمون حافظه کاری کورنولدی (کورنولدی و وکیا، 1995) جهت سنجش کارکردهای اجرایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه به صورت گمارش تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 20 جلسه در طی 45 روز آموزش نوروفیدبک را دریافت کردند و گروه گواه نیز طی ۲۰ جلسه جلوی مانیتور می نشستند بدون اینکه آموزش نوروفیدبک دریافت کنند. پس از آزمون نیز کارکردهای اجرایی دانش آموزان هر دو گروه اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بیانگر این بود که آموزش نوروفیدبک تأثیر معنی داری بر کارکرد اجرایی دانش آموزان با اختلال ریاضی دارد.
۶۳.

عملکرد کودکان اوتیسم در سیاه رتبه بندی کارکردهای اجرایی (بریف) از نظر معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هفتم شهریور ۱۳۹۷ شماره ۶ (پیاپی ۲۷) 63-76

کلیدواژه‌ها: کارکردهای اجرایی اوتیسم معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۵ تعداد دانلود : ۴۶۷
مقدمهکارکرد اجرایی یک توانایی شناختی است که در سال های اخیر رشد یافته است. هدفهدف از این پژوهش بررسی کارکردهای اجرایی و مولفه های آن از دیدگاه معلمان است. روشاین پژوهش از نوع مقطعی-توصیفی بود، جامعه این پژوهش شامل کلیه کودکان با اختلال اوتیسم شهر تهران بود، نمونه شامل 50 کودک می شد که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از سیاهه رتبه بندی کارکردهای اجرایی (بریف) فرم معلمان استفاده شد. نتایجنتایج این پژوهش نشان داد که کودکان با اختلال اوتیسم 7-8 ساله در کارکردهای اجرایی و مولفه های آن نقصی نشان نمی دهند اما کودکان با دامنه سنی 12-9 ساله در کارکردهای اجرایی و مولفه های آن مشکل دارند. بحثبر اساس یافته های این پژوهش می توان گفت که با افزایش سن و پیچیده تر شدن تکالیف مدرسه نقص در کارکرد اجرایی بیشتر نمایان می شود.
۶۴.

اثربخشی تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی(TDCS)بر کارکردهای اجرایی بازماندگان جنگی مبتلا به اختلال استرس پس آسیبی(PTSD)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال سوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 103 - 114

کلیدواژه‌ها: تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم الکتریکی (TDCS) کارکردهای اجرایی بازماندگان جنگ اختلال استرس پس آسیبی(PTSD)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۸ تعداد دانلود : ۷۰۱
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی  تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم  الکتریکی(TDCS) بر کارکردهای اجرایی بازماندگان جنگی مبتلا به  اختلال استرس پس آسیبی(PTSD) انجام گرفت. روش: این پژوهش از منظر اجرا از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه آزمایش و شم/پلاسیبو بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه افراد آسیب دیده (مجروحین جنگی) شهر کرمانشاه بود و حجم گروه های آزمایش و شم/پلاسیبو جمعاً شامل 30 نفر (هر گروه 15 نفر) بود که به روش نمونه گیری هدفمند(در دسترس)انتخاب شدند.جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه ارزیابی اختلال کارکردهای اجرایی روانشناختی بارکلی (BDEFS) و فهرست اختلال استرس پس آسیبی وودرز و همکاران (1994) استفاده شد و داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس چندمتغیره تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد بین میانگین نمرات پس آزمون خودمدیریتی زمان، خودانگیزشی، خودنظم جویی هیجانی و نمره کل کارکردهای اجرایی بعد از حذف اثر پیش آزمون، در گروه های آزمایش و گواه تفاوت معنی داری وجود دارد (01/0˂P). به عبارتی می توان گفت که تحریک فراجمجمه ای مغز با استفاده از جریان مستقیم  الکتریکی(TDCS)منجر به افزایش سازه های مذکور در گروه آزمایش، در مقایسه با گروه شم/پلاسیبو شده است. اما نتایج حاکی از آن بود که بین میانگین پس آزمون خودسازماندهی/حل مسئله و خودکنترلی/بازداری در گروه های آزمایش و شم/پلاسیبو تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0
۶۵.

تغییرهای تحولی در ظرفیت و مولفه های حافظه کاری بر اساس الگوی بدلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره ششم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۵)

کلیدواژه‌ها: ظرفیت حافظه کاری کارکردهای اجرایی بازداری بروز رسانی توجه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۶ تعداد دانلود : ۵۸۷
چکیده حافظه کاری یک نظام شناختی جامع است که دربرگیرنده مکانیسم های حافظه ای و مکانیسم های توجهی است و به همین دلیل در مطالعه نظام مند مشکلات شناختی می تواند به کار گرفته شود. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر شناسایی تغییرات تحولی ظرفیت و مولفه های حافظه کاری در کودکان شامل حلقه واج شناختی، لوح دیداری فضایی و اجرایی مرکزی (بازداری و به روزرسانی) بر اساس الگوی بدلی بوده است. یک نمونه 356 نفر (184 دختر و 172 پسر) از کودکان 8 و 12 ساله دبستان های شهر تهران به روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش ظرفیت حافظه کاری از تکلیف فراخنای وارونه اعداد، برای سنجش حلقه واج شناختی، لوح دیداری فضایی و اجرایی مرکزی به ترتیب از تکالیف فراخنای مستقیم اعداد، حافظه دیداری کیم کاراد و دو تکلیف استروپ و نگه داشتن رد استفاده شده است. نتایج تحلیل واریانس چندگانه نشان داده است هم ظرفیت حافظه کاری و هم مولفه های آن به موازات افزایش سن ظرفیت و کارایی بیشتری نشان می دهند. مهارت بیشتر در توانایی های عددی، انعطاف در انجام وظایف اندوزشی و پردازشی، تجربه سال های بیشتر تحصیل مدرسه ای و استفاده موثرتر از راهبردهای فراشناختی می تواند دلایل احتمالی یافته های پژوهش باشد.
۶۶.

مدل ساختاری کارکردهای اجرایی و روابط فرازناشویی با بررسی نقش میانجی خودکنترلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره ششم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۵)

کلیدواژه‌ها: روابط فرازناشویی خیانت کارکردهای اجرایی کنترل اجرایی کنترل شناختی خود کنترلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۷ تعداد دانلود : ۶۲۴
هدف مطالعه حاضر ارائه مدل ساختاری گرایش به روابط فرازناشویی باکارکردهای اجرایی با میانجیگری خودکنترلی می باشد. روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی- معادلات ساختاری بوده است. تعداد 210 نفرنمونه به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در شرایط آزمایشگاهی، ابتدا برای سنجش کارکردهای اجرایی 4 آزمون کامپیوتری ویسکانسین، برو نرو، چند محرک پیشین( ان بک ) و استروپ را انجام داده و سپس پرسشنامه های خودکنترلی تانجی و گرایش به روابط فرازناشویی واتلی را پر کردند. تحلیل مدل با روش معادلات ساختاری از نوع رگرسیونی نشان داد که مدل دارای برازش مناسبی می باشد و به طورکلی کارکردهای اجرایی و خودکنترلی 0/12 از واریانس گرایش به روابط فرازناشویی را مورد پیش بینی قرار می دهند. همچنین کارکردهای اجرایی شامل بازداری (0/13-) ، انعطاف پذیری(0/13-) و حافظه فعال(0/16-) و خودکنترلی(0/10-) اثر مستقیمی بر روابط فرازناشویی دارند. همچنین کارکردهای اجرایی بازداری (0/23-)، انعطاف پذیری(0/11-) و حافظه فعال(0/27-) با میانجیگری نقش خودکنترلی دارای اثر غیرمستقیمی بر روابط فرازناشویی می باشند.
۶۷.

مقایسه اثربخشی آموزش بازسازی مهارتهای ادراکی و آموزش کارکردهای اجرایی(توجه، برنامه ریزی، بازداری پاسخ)برحافظه کاری، استدلال ادراکی و عملکردریاضی دانش آموزان پایه سوم بااختلال یادگیری ویژه ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره ششم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: بازسازی مهارت های ادراکی کارکردهای اجرایی استدلال ادراکی حافظه کاری عملکرد ریاضی اختلال یادگیری ویژه ریاضی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۹ تعداد دانلود : ۵۴۳
چکیده [E1] هدف پژوهش حاضر، مقایسه تأثیر برنامه بازسازی مهارت های ادراکی و آموزش کارکردهای اجرایی (توجه، برنامه ریزی، بازداری پاسخ) بر استدلال ادراکی، حافظه کاری و عملکرد ریاضی دانش آموزان پایه سوم با اختلال یادگیری ویژه ریاضی بود. روش پژوهش آزمایشی، با پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری آن شامل کلیه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه ریاضی در پایه سوم در سال تحصیلی 1396 می باشد. نمونه موردنظر شامل 45 نفر از این دانش آموزان بوده که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه مداخله و یک گروه کنترل جایدهی شدند. برای جمع آوری داده ها از آزمون های کی- مت، ریون، مقیاس استدلال ادراکی وکسلر چهار، آزمون تشخیصی اختلال ریاضی و مقیاس حافظه کاری استانفورد-بینه استفاده شد که پیش از مداخله و در هفته های یک و هشت پس از مداخله به وسیله شرکت کنندگان گروه های مداخله و کنترل تکمیل گردید. گروه آزمایش الف تحت 17جلسه آموزش کارکردهای اجرایی(هر جلسه 45دقیقه)و گروه آزمایش ب تحت 16جلسه آموزش بازسازی مهارت های ادراکی قرار گرفتند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آنالیز واریانس با اندازه های تکراری استفاده شد یافته ها نشان داد که هر دو شیوه مداخله بر استدلال ادراکی، حافظه کاری غیرکلامی و عملکرد ریاضی مؤثر بوده وبر حافظه کاری کلامی مؤثر نبودند.از طرفی میان اثربخشی این دو شیوه تفاوت معناداری وجود نداشت. بر اساس نتایج، به نظر می رسد که می توان از این دو روش به عنوان یک رویکرد مؤثر برای درمان اختلال یادگیری ویژه ریاضی دانش آموزان استفاده نمود. [E1] باسلام واحترام:کلیه موارد خواسته شده برای اصلاح همگی انجام شد. چکیده بدون ساخت تنظیم گردید-2-چکیده تاحد امکان خلاصه، وویرایش شد.
۶۸.

اثربخشی نوروفیدبک بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با اختلال ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه های نوین تربیتی دوره سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 173 - 188

کلیدواژه‌ها: نوروفیدبک اختلال ریاضی کارکردهای اجرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۰ تعداد دانلود : ۳۷۴
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیرآموزش نوروفیدبک بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با اختلال ریاضی بود، که به صورت نیمه آزمایشی انجام شد، این پژوهش شامل 10 نفر از دانش آموزان با اختلال ریاضی دختر مرکز اختلالات یادگیری شهر تهران بود. آزمودنی ها به وسیله آزمون های عملکرد مداوم (رازولد ، مرسکی، ساراسون، برنسوم و بک، 1965) نسخه رایانه ای برج لندن (موریس، احمد، استد و تون، 1993)، آزمون استروپ (استروپ، 1935) و آزمون حافظه کاری کورنولدی (کورنولدی و وکیا، 1995) جهت سنجش کارکردهای اجرایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه به صورت گمارش تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. گروه آزمایشی به مدت 20 جلسه در طی 45 روز آموزش نوروفیدبک را دریافت کردند و گروه گواه نیز طی ۲۰ جلسه جلوی مانیتور می نشستند بدون اینکه آموزش نوروفیدبک دریافت کنند.پس آزمون نیز کارکردهای اجرایی دانش آموزان هر دو گروه اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بیانگر این بود که آموزش نوروفیدبک تأثیر معنی داری بر کارکرد اجرایی دانش آموزان با اختلال ریاضی دارد.<br />د.
۶۹.

مقایسه فراشناخت، انعطاف پذیری شناختی و توجه متمرکز در افراد وابسته به متامفتامین و افراد سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 59 - 75

کلیدواژه‌ها: اعتیاد به متامفتامین انعطاف پذیری شناختی توجه متمرکز فراشناخت کارکردهای اجرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۳۹۲
سوء مصرف متامفتامین، اعتیادی است که برای ترک یا کنترل آن داروی مناسبی وجود ندارد. لذا این پژوهش با هدف بررسی کارکردهای شناختی و مدل شناختی – اجرایی مغز افراد مبتلا، و مقایسه آن با افراد سالم انجام شد. 60 نفر شرکت کننده به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به طور مساوی در گروههای افراد مبتلا به سوءمصرف متامفتامین و افراد سالم قرار گرفتند. ملاکهای ورودی سن، تحصیلات و مدت مصرف کنترل شدند. داده ها با آزمونهای ویسکانسین، فراشناخت و عملکرد پیوسته بدست آمده و توسط تحلیل واریانس چند متغیری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افراد مبتلا به سوءمصرف متامفتامین در فراشناخت، انعطاف پذیری شناختی و توجه متمرکز به میزان معنی داری ضعیف تر از افراد سالم هستند. همچنین، بیشترین تفاوت در میزان فراشناخت و سپس در توجه متمرکز بین دو گروه بود. طبق یافته های بدست آمده، افراد وابسته به سوء مصرف متامفتامین نسبت به افراد سالم در کارکردهای اجرایی ضعف عملکردی معنی داری نشان می دهند. برای نتیجه گیری، مطالعات بیشتری مورد نیاز است؛ اما احتمال دارد، ارتقاء سطح کارکردهای اجرایی مغز، بتواند در کنترل و ترک سوءمصرف متامفتامین موثر باشد.
۷۰.

کارکردهای اجرایی و راهبردهای اثربخش برای بهبود آن در دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت استثنایی سال هجدهم مهر و آبان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۵۳)

کلیدواژه‌ها: معلمان کارکردهای اجرایی راهبردها اختلال نارسایی توجه بیش فعالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۱ تعداد دانلود : ۸۹۸
زمینه: هدف از این پژوهش معرفی کارکردهای اجرایی (توجه پایدار، حافظه کاری، بازداری پاسخ) و استفاده از راهبردهایی برای بهبود آنها در دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی بود. کارکردهای اجرایی وظایف و نقش های مختلفی دارند که در تمامی این افراد در هر سن و جنس به فراخور سن، قدرت و سلامت کارکردها در زندگی تاثیرگذار هستند. درواقع این نیرو که به عنوان یک سازه شناختی مطرح است، وظایفی مانند حل مسئله، توجه، استدلال، سازماندهی، برنامه ریزی، حافظه، بازداری پاسخ، کنترل بازدارنده، کنترل تکانه، حفظ آمایه و تغییر آمایه را بر عهده دارد. در نتیجه نارسایی در این زمینه با اختلال در عملکردهای روزانه همراه است. روش: پژوهش حاضر با روش مرور سیستماتیک پیشینه انجام شد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که با استفاده از تکنیک ها و راهبردهای مطرح شده با توجه به موقعیت می توان در جهت بهبود و تقویت کارکردهای اجرایی عمل کرد و کمک شایانی به دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی در زندگی تحصیلی، اجتماعی و فردی آنها نمود.
۷۱.

تأثیرآموزش نظریه ذهن بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان پسر با ناتوانی یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: آموزش نظریه ذهن کارکردهای اجرایی ناتوانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۳۵۹
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش نظریه ذهن بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی و از توع طرح پیش آزمون -پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان پسر با ناتوانی یادگیری شهر شیراز بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 30 نفر از دانش آموزان پسر مبتلا به ناتوانی یادگیری در دامنه سنی10تا 11 سال شهر شیراز بودند که از بین آنان نمونه ای به حجم 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دوگروه آزمایش (15نفر) و گواه (15 نفر) به صورت تصادفی گمارش شدند. گروه آزمایش آموزش نظریه ذهن را در 24 جلسه 45 دقیقه ای دریافت کردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشتامه عصب شناختی کولیج (2002) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که میانگین نمرات کارکردهای اجرایی و خرده مقیاس-های (تصمیم گیری -برنامه ریزی، سازمان دهی و بازداری) در گروه آزمایش به طور معناداری افزایش یافته است (001/0>P). براساس نتایج پژوهش حاضر می توان گفت از آنجا که بخش عمده ای از دانش آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری در کارکردهای اجرایی دچار نارسایی هستند، بنابراین آموزش نظریه ذهن می تواند به عنوان یکی از شیوه های مکمل شیوه های دیگر در این دانش آموزان به کار رود.
۷۲.

اثربخشی بسته توانبخشی شناختی آرام بر بهبود کارکردهای اجرایی بر اساس ارزیابی های رفتاری کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی توانبخشی ترمیمی کارکردهای اجرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴ تعداد دانلود : ۵۲۵
کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی معمولاً نقص در کارکردهای اجرایی دارند. این پژوهش در نظر دارد به بررسی اثر توانبخشی ترمیمی بر کارکردهای اجرایی کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه بپردازد. در مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی حاضر از طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان دارای نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی پیش از سن مدرسه مراجعه کننده به کلینیک های مشاوره شهر تهران در سال 1396-1395 می شد. ابزار سنجش پرسشنامه اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی (گدو و اسپرافکین، 1998) و پرسشنامه رفتاری کارکردهای اجرایی کودکان پیش از سن مدرسه (جیویا، اپسی و اسکوئیت، 2002) بود. پس از اجرای اولیه پرسشنامه اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، 32 کودک که به طور معناداری نشانه ها را داشتند، با استفاده از نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره مداخله و 17 نفره کنترل جای گرفتند. گروه مداخله برنامه توانبخشی ترمیمی آرام را در 12 جلسه 20 دقیقه ای دریافت کردند در حالیکه گروه کنترل چنین آموزشی را دریافت نکرد. در پایان هر دو گروه مورد ارزیابی پس آزمون و پیگیری قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر بررسی شدند. تحلیل داده های پژوهش نشان داد که توانبخشی ترمیمی به طور معناداری منجر به بهبود کارکردهای اجرایی و نشانه های نارسایی توجه/بیش فعالی شده است (001/0> p). بنابراین می توان نتیجه گرفت که توانبخشی ترمیمی با استفاده از تکالیف کامپیوتری منجر به تقویت توانایی های شناختی و در کاهش نشانه های اختلال شده است.
۷۳.

اثربخشی فعالیت های موسیقیایی بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با کم توانی ذهنی خفیف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: فعالیت های موسیقیایی کارکردهای اجرایی کم توانی ذهنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۱ تعداد دانلود : ۳۳۲
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی فعالیت های موسیقیایی بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان با کم توانی ذهنی خفیف انجام شد. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان با کم توانی ذهنی آموزش پذیر 14-11 ساله در دو مدرسه استثنایی شهر کرج در سال تحصیلی 96-1395بود. از میان جامعه آماری، 30 دانش آموز به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تخصیص داده شدند. در طی مدت تحقیق 4 نفر از گروه آزمایش و 4 نفر از گروه گواه از ادامه مداخله انصراف دادند (11=N ). گروه آزمایش طی هشت هفته در 24 جلسه ی گروهی 1 ساعته فعالیت های موسیقیایی که هفته ای سه بار برگزار می شد، شرکت کردند. گروه گواه طی این مدت مداخله ای دریافت نکردند. همه شرکت کننده ها آزمون رایانه ای دسته بندی کارت ویسکانسین، برای ارزیابی انعطاف پذیری شناختی؛ آزمون برو/نرو برای ارزیابی کنترل مهاری؛ و خرده آزمون فراخنای ارقام از ویرایش چهارم مقیاس هوش وکسلر کودکان برای ارزیابی حافظه فعال را قبل و پس از اجرای مداخله انجام دادند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل کوواریانس، نشان داد که بین میانگین نمرات پس آزمون در سطح 05/0= α تفاوت معنا داری وجود نداشت. بدین معنا که برنامه فعالیت های موسیقیایی مورد نظر بر بهبود عملکرد گروه آزمایش در آزمون های کارکردهای اجراییِ به کار رفته تأثیر معنا داری نداشته است.
۷۴.

تاثیر توانبخشی شناختی رایانه یار بر کارکردهای اجرایی و توانایی های شناختی دانش آموزان مبتلا به دیابت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال چهارم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۵) 55 - 74

کلیدواژه‌ها: توانبخشی شناختی کارکردهای اجرایی توانایی های شناختی توجه ادراک دیابت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۴ تعداد دانلود : ۵۰۸
هدف: پژوهش حاضر، تحقیقی شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است که با هدف بررسی تاثیر توانبخشی شناختی رایانه یار بر کارکردهای اجرایی و توانایی های شناختی دانش آموزان مبتلا به دیابت، انجام یافت. روش: 18   دانش آموز مبتلا به دیابت از انجمن دیابت شهرستان بناب انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه 9 نفری آزمایش و کنترل انتساب شدند. کارکردهای اجرایی و توانایی های شناختی هردو گروه آزمایش و کنترل در مراحل پیش آزمون و پس آزمون با ابزارهای تحقیق سنجش شدند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه نرم افزار کامپیوتری بهسازی حافظه و توجه، نسخه نرم افزاری آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین، و نرم افزار کاگلب (کشف تغییر از مجموعه آزمون های توجه، و کشف علامت از مجموعه آزمون های ادراک) بود. برای مداخله، گروه آزمایش به صورت انفرادی در 10 جلسه نیم ساعته (دوبار در هفته) با کمک نرم افزار بهسازی حافظه و توجه، مورد توانبخشی شناختی قرار گرفتند. یافته ها: داده ها با تحلیل کواریانس یکطرفه، تجزیه و تحلیل شدند. و نتایج، حاکی از افزایش توانایی های شناختی (توجه برای کشف تغییر و ادراک) در گروه آزمایش بود. اما، مداخله اعمال شده، کارکردهای اجرایی گروه آزمایش را افزایش نداده بود. نتیجه گیری: این مطالعه به این نتیجه رسید که مداخله و تعداد جلسات مقرر شده در این مطالعه، هرچند برای ارتقاء توانایی های شناختی مفید بود، ولی برای بهبود کارکردهای اجرایی، از توان کافی برخوردار نبود.
۷۵.

مقایسه کارکردهای اجرایی بیماران دوقطبی نوع I و افراد بهنجار با استفاده از آزمون های ویسکانسین و برج لندن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال پنجم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۶) 75 - 90

کلیدواژه‌ها: کارکردهای اجرایی اختلال دوقطبی I آزمون ویسکانسین آزمون برج لندن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۶۶۹
مقدمه:عملکرد اجرایی،یک سیستم چند بعدی همراه با پردازش های چندگانه است که در بیماران دوقطبی،صدمه دیده است، لذا هدف از مطالعه حاضر مقایسه کارکردهای اجرایی بیماران دوقطبی نوع I که به مدت 5 سال تحت درمان توانبخشی قرار داشتند و افراد بهنجار است.روش:پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه ای است که روی دو گروه 30 نفره از بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک که از سال 91 تحت درمان توانبخشی بودند و یک گروه از افراد بهنجار که با بیماران دوقطبی همتاسازی شدند، انجام شد. ابزارهای مورد مطالعه نسخه کامپیوتری آزمون ویسکانسین و برج لندن بود. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری مانوا مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها:نتایج نشان داد بین دو گروه در کارکردهای اجرایی تفاوت معناداری وجود دارد(88/0=partial h2 و00/0< P و 66/20=(21و8)F).نتیجه گیری:بر اساس نتایج به دست آمده با وجود آن که بیماران دوره های درمانی متعدد توانبخشی را در طول چندین سال گذرانده اند اما صدمات شناختی آن ها همچنان پایدار بوده است.
۷۶.

مقایسه کارکردهای اجرایی سالمندان با نشانگان داون با و بدون اختلال آلزایمر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۲ 113 - 125

کلیدواژه‌ها: شانگان داون کارکردهای اجرایی بازداری تغییر آمایه اختلال آلزایمر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۴۱۴
مقدمه و هدف: مطالعات نشان میدهند پیشروی اختلال آلزایمر در افراد مبتلا به نشانگان داون همراه با اختلال سریعتر در برخی از کارکردهای اجرایی همراه است. هدف پژوهش حاضر مقایسه کارکردهای اجرایی بزرگسالان با نشانگان داون با و بدون اختلال آلزایمر میباشد. روش: طرح مطالعه حاضر از نوع علیمقایسهای است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام افراد با نشانگان داون بالای 40 سال و نمونه آن شامل 10 فرد یا نشانگان داون با اختلال آلزایمر و 10 فرد با نشانگان داون بدون اختلال آلزایمر(در مجموع 30 نفر) بود که به صورت در دسترس انتخاب و سپس با ابزار کارتهای ویسکانسین و آزمون استروپ ارزیابی شدند. به منظ ور مقایس ه گروههای مورد مطالعه از آزم ون تحلیل واریانس چند متغی ره (مانوا) اس تفاده کردیم. یافتهها: نتایج تحلیل دادههای بهدست آمده نشان داد که بین افراد با نشانگان داون با آلزایمر با افراد با نشانگان داون بدون آلزایمر در هر دو آزمون ویسکانسین و استروپ تفاوت معنی داری وجود دارد. نتیجهگیری: نتایج نشان داد افراد با نشانگان داون با آلزایمر عملکرد ضعیف تری نسبت به گروه دیگر داشته اند. در واقع کاهش اندازه مخزن شناختی در لوب فرونتال منجر به اختلال زودهنگام سپس پیدایش نشانه هایی از اختلال در کارکردهای اجرایی می شود.
۷۷.

اثربخشی توانبخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی افراد دچار سکته مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۴ 197 - 226

کلیدواژه‌ها: توانبخشی شناختی حافظه کاری توجه کارکردهای اجرایی سکته مغزی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۵ تعداد دانلود : ۶۴۴
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، سکته مغزی مجموعه ای از علایم کلینیکی است که به طور ناگهانی ایجاد می شوند و هیچ علت واضحی جز منشأ عروقی ندارند. نقص در حافظه کاری از متداول ترین پدیده ها بعد از آسیب مغزی می باشد. توجه و کارکرد اجرایی حل مسئله رابطه تنگاتنگی با حافظه کاری دارند. توانبخشی شناختی یک برنامه مداخلات شناختی است که در جهت بازسازی نقایص شناختی طراحی شده است.هدف پژوهش حاضر اثر توانبخشی شناختی را بر حافظه کاری، توجه و کارکرد اجرایی حل مسئله در افراد بزرگسال دچار سکته مغزی، مورد بررسی قرار داد. 20 بیمار به صورت مساوی در دو گروه کنترل و آزمایشی قرار گرفتند. برنامه توانبخشی، طی5 هفته و5 روزهفته و به مدت 30-40 دقیقه به صورت کامپیوتری اجرا شد. متغیر های پژوهش توسط آزمون حافظه کاری وکسلر، آزمون حافظه کاری فضایی N-back، برنامه توجه انتخابی و پراکنده، آزمون مرتب کردن کارت های ویسکانسین قبل و بعد از برنامه توانبخشی اندازه گیری شدند. بهبود معنی داری در حافظه کاری شنیداری و دیداری و توجه انتخابی مشاهده شد. این بهبودی ممکن است در نتیجه تغییرات در سازماندهی عصبی در پاسخ به آسیب رخ دهد. برنامه توانبخشی شناختی باعث یادگرفتن مجدد اعمال ذهنی و بر اساس انعطاف پذیری مغزی باعث بهبود حافظه کاری و توجه انتخابی بیماران شده است. به نظر می رسد عدم بهبود مشاهده شده در توجه پراکنده و حل مسئله ناشی از عدم هماهنگی و پرادزش موازی در مناطق مختلف مغزی به علت بافت انفارکت شده می باشد.
۷۸.

بررسی مقدماتی الگوی ترسیم ساعت درکودکان با و بدون حساب نارسایی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۱۹ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۷۴)

کلیدواژه‌ها: آزمون ترسیم ساعت حساب نارسایی ارزیابی عصب روان شناختی کارکردهای اجرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۳ تعداد دانلود : ۵۸۳
هدف : هدف پژوهش حاضر تعیین الگوی ترسیم ساعت در کودکان با و بدون حساب نارسایی و ارزیابی آزمون ترسیم ساعت ( CDT ) به عنوان ابزاری برای غربال گری در جمعیت کودکان ایرانی بود . روش : در پژوهش پس رویدادی حاضر 45 دانش آموز حساب نارسا 5/9 تا 7/11 ساله و 45 دانش آموز عادی که از نظر سن، جنسیت، دست برتری، پایه تحصیلی و هوش بهر با آن ها همتا بودند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها بر پایه تکمیل پرسش نامه نشانگان کودکان، نسخه معلم و پدر/ مادر ( CSI )، مقیاس تجدیدنظر شده هوش وکسلر کودکان ( WISC-R )، آزمون ریاضیات ایران کی- مت ( IKMT ) و مصاحبه نیمه ساختاریافته بر پایه DSM-IV-TR انتخاب شدند. سپس آزمون ترسیم ساعت ( CDT ) روی آنان اجرا شد. مفهوم سازی زمان و ترسیم ساعت به طور جداگانه و با استفاده از سامانه نمره گذاری کوهن و همکاران ارزیابی شد. داده ها با تحلیل واریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها : عملکرد کودکان با حساب نارسایی، ضعیف تر از کودکان عادی بود. تحلیل کیفی عملکرد، خطاهایی را آشکار ساخت که ناشی از برنامه ریزی ضعیف در انجام تکلیف های نیازمند هماهنگی است. نتیجه گیری : با توجه به تحلیل های کمی و کیفی و تفاوت میان الگوی ترسیم ساعت در کودکان با و بدون حساب نارسایی، آزمون ترسیم ساعت ابزار غربال گری مناسب و بخش سودمندی از ارزیابی جامع عصب روان شناختی در کودکان با حساب نارسایی ایرانی است.
۷۹.

تأثیر آموزش مبتنی بر نظریه ذهن بر عملکرد ذهن خوانی و کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال های طیف اوتیسم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۱ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۱)

کلیدواژه‌ها: نظریه ذهن ذهن خوانی کارکردهای اجرایی اختلال های طیف اوتیسم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۳ تعداد دانلود : ۵۱۹
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر نظریه ذهن بر عملکرد ذهن خوانی و کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال های طیف اوتیسم انجام شده است. روش : طرح پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی با استفاده از گروه شاهد بود. نمونه متشکل از 24 کودک (22 پسر و 2 دختر) مبتلا به اختلال های طیف اوتیسم در سنین 6 تا 12 سال بود که بر اساس جنسیت و ضریب هوشی همتا شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و شاهد قرار گرفتند. اعضای گروه آزمایش، به مدت 25 هفته (100 جلسه)، در برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه ذهن شرکت کردند؛ در حالی که اعضای گروه شاهد تنها برنامه های آموزشی رایج روزانه را دریافت کردند. عملکردهای ذهن خوانی و کارکردهای اجرایی، پیش و پس از ارائه مداخله اندازه گیری شدند و آزمون پیگیری به فاصله دو ماه بعد از اتمام مداخله اجرا شد. یافته ها : نتایج آزمون تحلیل اندازه گیری های مکرر نشان داد که در مورد متغیر ذهن خوانی مقدماتی، واقعی و کل، تأثیر عامل زمان معنادار بوده است. تعامل معنادار عامل زمان و عضویت گروهی بیانگر آن بود که آموزش مبتنی بر نظریه ذهن به طور معناداری به بهبود عملکرد ذهن خوانی مقدماتی، واقعی، پیشرفته و نمره کل اعضای گروه آزمایش، در زمان «پس آزمون» و«پیگیری» منجر شده است. همچنین، تأثیر عامل زمان در مورد زیرمقیاس های برنامه ریزی-حل مسأله، سازمان دهی رفتاری-هیجانی و نمره کل مقیاس کارکردهای اجرایی نیز معنادار بود. تعامل معنادار زمان و عضویت گروهی نشان داد که آموزش مبتنی بر نظریه ذهن، به طور معناداری مشکلات زیرمقیاس سازمان دهی رفتاری- هیجانی و کل کارکردهای اجرایی را در زمان «پس آزمون» و «پیگیری»، در مقایسه با «پیش آزمون»، کاهش داده است. نتیجه گیری : آموزش مبتنی بر نظریه ذهن یک عامل مهم در پیشرفت مهارت ذهن خوانی و کارکردهای اجرایی در کودکان مبتلا به اختلال های طیف اوتیسم است. درباره تلویحات نظری این یافته ها در مقاله بحث شده است.
۸۰.

مقایسه کارکردهای اجرایی مغز در کودکان دارای اختلال بیش فعالی و نقص توجه با کودکان دارای اختلال بیش فعالی نقص توجه همراه با اضطراب(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۶)

کلیدواژه‌ها: اختلال بیش فعالی/ نقص توجه اضطراب کارکردهای اجرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴
اهداف هدف پژوهش حاضر مقایسه کارکردهای اجرایی مغز در دوگروه از کودکان دارای اختلال نقص توجه/ بیش فعالی دارای اضطراب یا فاقد اضطراب بود. مواد و روش ها در این مطالعه مقطعی-مقایسه ای، 15 کودک و نوجوان مبتلا به بیش فعالی/ نقص توجه بدون اضطراب و 15 کودک و نوجوان مبتلای دارای اضطراب، از بین بیماران مراجعه کننده به مراکز روان پزشکی سه منطقه تهران (مناطق یک، سه و نُه) و با توجه به نتایج حاصل از تکمیل مصاحبه نیمه ساختاریافته تشخیص اختلالات روانپزشکی کودک ونوجوان (K-SADS)، پرسش نامه کانرز-فرم والد و مقیاس تجدیدنظرشده اضطراب آشکار کودکان (RCMAS) انتخاب شدند. سپس آزمون های برج لندن و ویسکانسین در دو گروه اجرا شدند و نتایج حاصل با استفاده از آزمون تحلیل واریانس تک متغیری مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها یافته ها نشان دادند که میان کارکردهای اجرایی مغز کودکان (قدرت حل مسأله و تصمیم گیری؛ انعطاف پذیری ذهنی و تفکر انتزاعی؛ قدرت مهار و تکانش گری) دارای اختلال نقص توجه/ بیش فعالی و دارای نقص توجه/ بیش فعالی همراه با اضطراب، تفاوت وجود دارد (05/0=p). نتیجه گیری اضطراب بیمارگون موجب کاهش خطرپذیری، عدم مپهار و تکانش گری در افراد دارای اختلال نقص توجه/ بیش فعالی می شود و تفکر انتزاعی را بهبود می بخشد. اما در قدرت تصمیم گیری و حل مسأله این افراد، اختلال جدی ایجاد می کند.