مقام معظم رهبری

آشکارسازی و تشریح بایسته ها و راهکارهایی که مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله خامنه ای، در راستای نیل به تمدن نوین اسلامی به عنوان مهم ترین هدف نظام جمهوری اسلامی مطرح کرده اند، از اهمیت خاصی برخوردار است و می تواند همگان را در پیمودن این مسیر کمک کند. دستیابی به این بایسته ها و راهکارها که با تأکید بر بیانیه گام دوم انقلاب و با شیوه توصیفی و تحلیلی صورت گرفته، نشان می دهد در راستای نیل به این هدف، برخی امور همانند بهره گیری از تجربه و عبرت های گذشته، امید و نگاه خوش بینانه به آینده، توجه به امور معنوی و اخلاقی و حفظ و تداوم عزت ملی، استقلال و آزادی، اموری لازم و ضروری به حساب می آیند. برخی امور نیز همانند بهره گیری از علم و دانش، تلاش در جهت دستیابی به اقتصاد مقاومتی، بهره گیری از ظرفیت های طبیعی و انسانی و اصلاح سبک زندگی، راهکارها و تدابیری هستند که می بایست به منظور پیمودن این مسیر مورد توجه قرار گیرند.

قرآن کریم حاوی رهنمودها و فرمان هایی است که پیاده سازی آنها در جامعه نیازمند طی مراحلی است تا درنهایت بتوان با طی مراحل، از عینیت جامعه قرآنی سخن به میان آورد. باتوجه به دیدگاه مقام معظم رهبری، با شکل گیری جامعه قرآنی، علاوه بر اینکه بسیاری از مسائل و گرفتاری های موجود در جامعه به راحتی حل می شود، یکی از حلقه های تمدن اسلامی نیز شکل می گیرد. همچنین برای تحقق چنین جامعه ای، باید نهضت انس دائمی با قرآن صورت گیرد. از همین رو در بیانات خود همواره از لزوم حاکمیت قرآن در جامعه سخن به میان آورده اند و به فراخور همین امر مراحلی را برای انس با قرآن در راستای به وجود آمدن جامعه قرآنی ذکر می کنند. این تحقیق با روش گردآوری کتابخانه ای و اسنادی، ضمن استخراج بیانات مقام معظم رهبری با استفاده از روش داده بنیاد و تحلیل محتوا، به تبیین مراحل انس با قرآن در نظر ایشان پرداخته است. نتیجه آن شد که از دیدگاه معظم له برای حاکمیت مطلق قرآن بر جامعه، طی چهار مرحله ضروری است: آشنایی با قرآن کریم ؛ خواندن قرآن ؛ تأمل و تدبر در قرآن ؛ و درنهایت عملی سازی مراحل قبل که منجر به تحقق جامعه قرآنی تمدن ساز می شود.

رسانه های اجتماعی، علاوه بر نقش رسانه ای خود در فضای مجازی، ظرفیت ساماندهی و سازماندهی حرکت های اجتماعی و مانورهای خیابانی را در فضای حقیقی دارند. شبکه های اجتماعی، شامل: وبلاگ ها، میکروبلاگ ها، سایت های به اشتراک گذاری لینک، عکس، فیلم و خبر، ویکی ها، فروم ها، خبرخوان ها و سایت های اجتماعی، از جمله فنّاوری هایی هستند که امکان تعامل اطّلاعات و دیدگاه ها را در محیط اینترنت به وجود می آورند. سرمایه گذاری ایالت متحده روی فنّاوری شبکه های اجتماعی با برنامه ریزی، راهبرد مدون و بودجه مصوب در حمایت از اغتشاش های ایران، نشان دهنده اهمیت فوق العاده و بهره گیری ابزاری نظام سلطه از این نوع رسانه است. در این گفت وگو، حجّت الاسلام والمسلمین سعید صلح میرزایی، مسئول دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب اسلامی در قم، به بررسی دغدغه ها و منظومه فکری رهبری در باره فضای مجازی و آسیب های این حوزه پرداخته است که در ادامه، تقدیم می شود.

رهبر انقلاب اسلامی با بینش حکیمانه خود در برهه های زمانی مختلف و بیانات گوناگون از جمله بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، ضرورت ایجاد جامعه اسلامی مطلوب را خاطر نشان نموده اند. پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه اسلامی مطلوب در اندیشه مقام معظم رهبری شکل گرفته و به دنبال پاسخگویی به این سوال است که جامعه اسلامی مطلوب در اندیشه رهبری از بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی دارای چه ابعاد، مؤلفه ها و مفاهیمی است؟ روش تحقیق، داده بنیاد بوده و جامعه آماری اختصاص به متن کامل بیانیه گام دوم انقلاب داشته و حجم نمونه شامل بخش هایی از بیانیه است که مقام معظم رهبری در آن به تشریح ویژگی ها یا خصیصه های جامعه اسلامی مطلوب می پردازد. روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و ابزار پژوهش، فیش برداری است. بر این اساس، تعداد 128 خصیصه (داده) برای جامعه اسلامی استخراج شد. نتایج کدگذاری ها، به ترتیب منجر به استخراج 36 مفهوم، 13 مؤلفه و 6 بُعد گردید.

عقلانیت و معنویت دو عنصر اساسی در بیانیه گام دوم هستند که مقام معظم رهبری از آنها به عنوان شعارهای جهانی انقلاب یاد کردند که « هرگز بی مصرف و بی فایده نخواهند شد.» وجه آن در فطری بودن آن و تضاد با مدلهای دیگر است. عقلانیت انقلاب اسلامی معنویت گرا و معنویت آن خردپذیر است. ترابط اینچنینی برآمده از باورهای قرآنی و روایی بوده و انقلاب اسلامی در عصر کنونی به احیای این آموزه قرآنی پرداخته است. عقلانیت و معنویت در منظومه فکری مقام معظم رهبری رابطه ای دو سویه دارند. از سویی عقلانیت دینی به دنبال تعالی انسان بوده و از طرف دیگر بنیان این عقلانیت، معنویت دینی است که برپایه های توحیدی بنا گریده و بدون تربیت و خودسازی در دامن آموزه های اسلام ناب هیچگاه شکل نمی گیرد. نوشتار حاضر با رویکردی توصیفی تحلیلی درصدد بازکاوی ترابط عقلانیت و معنویت در منظومه فکری مقام معظم رهبری با تأکید بر بیانیه گام دوم است.

سنن الهی جایگاهی پربسامد و مؤثر در تحلیل ها و تدبیرهای سیاسی اجتماعی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای دام عزّه دارد که این تحقیق درصدد تبیین کارکردهای اجتماعی سنن الهی با روش توصیفی-تحلیلی و تفسیری-استنباطی از کلام ایشان است. سنن در این مقاله قوانین و ضوابط الهی حاکم بر جهان و انسان است که به صورت تکوینی و مطلق یا به صورت تشریعی و مشروط به نیت و عمل انسانی پدیدار می گردد. سنت های الهی، روش های هستند که خدای متعال امور عالم و آدم را بر پایه آنها تدبیر و اداره می کند. همان طور که در عالم طبیعی، سنن و قوانین الهی وجود دارد، قوانین و سننی نیز در جوامع انسانی وجود دارد که ممکن است کسی با چشم مادی نتواند درک کند، امّا وجود دارد. کارکرد، اصطلاحی جامعه شناختی است که به معنای اثر و نتیجه به کار می رود. کارکرد سنن الهی و نتایج و آثاری که بر سنن مترتب می شود، هم فردی و هم اجتماعی است؛ این نوشتار درصدد بیان کارکردهای اجتماعی می باشد. تحقق نظارت، پاسداشت ارزش ها، تحقّق عزت، قدرت و مقاومت، معنویت، عقلانیت، عدالت، بصیرت، دشمن شناسی و تحقق پیشرفت در جامعه و... از مهمترین کارکردهای اجتماعی است که از کلام مقام معظم رهبری می توان استخراج نمود.

تفکر پایه عمل است و فکر می تواند جنگ طلبانه یا صلح آمیز باشد و در این دوگانگی انواع تفکر، تفکر صلح آمیز با شرایطی خاص، دارای فضیلت است. بنابراین سؤال این است که اولاً، منطق حاکم بر صلح از دیدگاه مقام معظم رهبری چیست؟ و ثانیاً، راهکارهای دستیابی به تفکر صلح آمیز کدام هاست؟ البته پاسخ به این سؤال از آن نظر اهمیت دارد که نوع مواجهه مذاهب اسلامی در طول تاریخ، متفاوت بوده و گاه بر محور عداوت قرار گرفته و همین موجب تضعیف جبهه اسلام در برابر دشمنان شده است. بنابراین پرداختن به مسئله تفکر صلح آمیز در میان مذاهب اسلامی، اهمیت و ضرورت دارد. فرضیه مقاله این است که منطق حاکم بر صلح، «صلح عدالت محور» بوده و مقام معظم رهبری برای دستیابی به تفکر صلح آمیز عدالت محور، راهکارهایی ارائه نموده است. نتیجه اینکه هر صلحی دارای ارزش نیست و سکوت در برابر ظالم، مطرود است. همچنن راهکارهای دستابی به صلح، «همگرایی»، «تمرکز بر اشتراکات»، «حرکت بر پایه اصول»، «تکیه بر مظاهر وحدت»، و «داشتن نگاه تمدنی» است. تحقق این راهکارها در جامعه، موجب صلح ملت ها شده، تنازعات را کاهش می دهد. بیان نتایج و اثبات فرضیه از طریق مطالعه بیانات مقام معظم رهبری و برخی مکتوبات ایشان انجام شده، سپس با شیوه «تحلیلی» راهبردهای ایشان استنباط، استخراج و تبیین گردیده است.

دولت اسلامی از نگاه رهبری، دارای ویژگی ها و کارکردهایی می باشد که در مقاله حاضر با توجه به بیانات و اندیشه های معظم له مورد بحث واقع شده است. الهی بودن دولت اسلامی، آن را از دیگر دولت ها متمایز کرده است؛ دولتی است که مبتنی بر قهر و غلبه و استیلای ظالمانه نیست. مختص طبقه ای نبودن و مردمی بودن از ویژگی های دیگر دولت اسلامی بوده که از آن دولتی کریمه ساخته که هدف اساسی دولتمردان و نظام جمهوری اسلامی تأمین نیازهای مردم باشد، امنیت مردم مهم باشد؛ و همچنین برخی ویژگی ها را ایجاب و برخی را از خود سلب نماید. دولت اسلامی در قبال مردم و جامعه از منظر مقام معظم رهبری کارکردهای تربیتی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی و اجتماعی دارد که در هر کدام از این کارکردها، مباحث اسلام و احکام دین مورد توجه بوده و این که از اهداف تشکیل جمهوری اسلامی بوده در این مقاله بدان پرداخته می شود. تحقیق حاضر که موضوع پژوهی بوده، از روش تحلیلی بدست آمده است.

تغییر و تحول و زندگی در شرایط و دنیایی متفاوت، بطور طبیعی زاینده افکاری جدید خواهد بود. نسل جوان بطور طبیعی دارای ایده های نو برای اداره جامعه است. چرا که از منظرگاه متفاوت به مسایل می نگردد و دنیای ذهنی او متفاوت از پیشینیان است. این ویژگی می تواند مولد فرصت های مناسبی برای تحول و تکاپو در هر جامعه ای باشد. دوران جوانی را می توان نقطه اوج تجلی اراده سالاری دانست. نیروی جوانی برآمده از سه مولفه انرژی، امید، ابتکار است که می تواند آن را مبدل به موتور محرک جامعه نماید. قشر جوان در هر جامعه ای به لحاظ برخورداری از توان، انرژی و استعدادهای فراوان قادر است، نقش تعیین کننده ای در آینده آن جامعه داشته باشد و جوانان در هر جامعه ای سرمایه اصلی آن جامعه محسوب می گردند که می توانند زمینه های رشد و پیشرفت آن جامعه را در عرصه های مختلف فراهم نمایند. این پژوهش با رویکرد توصیفی- اکتشافی بدنبال آن است تا بر مبنای روش «تحلیل محتوا» در مطالعات علوم انسانی، الگوی «جوان انقلابی» را از دیدگاه فرزانه حکیم انقلاب، حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، متناسب با روش شناسی تحقیق و اهداف ارایه نماید. تحقیق، ناظر به شناسایی و معرفی مضامین اصلی، از درون داده ها با استفاده از بیانات مقام معظم رهبری به صورت تمام خوانی تا رسیدن به اشباع، مورد مطالعه قرار گرفته است. از کدگذاری (مفهوم سازی) ۳۸۶کد و مفهوم، ۴۸ مضمون سازمان دهنده و ۶ مضمون اصلی به نام معنویت گرایی» «بصیرت» «انقلابی گری» «دانایی محوری» «کارآمدی» و «تمدن ساز» در قالب «الگوی جوان انقلابی» شکل گرفت.

جبهه استکبار از همان ابتدای پیروزی انقلاب و تکوین نظام اسلامی، سعی داشت که با نقشه ها و ابزارهای مختلف آن را سرکوب یا استحاله نموده و پیام انقلاب و دستاوردهای بزرگ آن را تحریف نماید. لذا از دروغ، ابهام افکنی، واورنه نشان دادن واقعیت ها برای غلبه بر قلب و اذهان مردم استفاده نمود. رهبر فرزانه انقلاب روایت صادقانه حقایق و تبیین منطقی و هوشمندانه آرمان ها و دستاوردهای انقلاب، را علاج این فتنه استکبار دانسته و بر جهاد تبیین تأکید دارند. با این مفروض شناخت ابعاد مختلف جهاد تبیین در منظومه فکری مقام معظم رهبری(مدظله العالی)هدف این مکتوب می باشد. این پژوهش با رویکرد آمیخته انجام شد. در بخش کیفی از مطالعات کتابخانه ای جهت گردآوری داده ها و از روش تحلیل محتوای قراردادی و دلفی جهت استخراج ابعاد و مؤلفه ها بهره گرفته شده است، و در بخش کمی به صورت میدانی به ارزیابی روایی و پایایی داده ها پرداخته شد. روایی داده ها با آلفای کریپندورف و پایایی آنها با ضریب هماهنگی کندال ارزیابی و تأیید شد، که در مجموع 294مفهوم اولیه، 29مقوله فرعی و8 مقوله اصلی شناسایی گردید. یافته ها نشان داد، که جهاد تبیین در6 عرصه فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، دینی و فکر و اندیشه تبلور می یابد. همچنین اخلاق-مداری، دین مداری، دانش و آگاهی، انقلابی گری، ولایت مداری، مدیریت جهادی و عقلانیت، ازجمله عوامل زمینه ساز جهاد تبیین می-باشند. کامیابی در جهاد تبیین دستاوردهای همچون دستیابی به تمدن نوین اسلامی، امیدآفرینی، توسعه و پیشرفت، اقتدار و عزت-مندی، امنیت ملی و بین المللی و انسجام و وحدت اسلامی را در پی خواهد داشت.

هدف این مقاله، تحلیل جایگاه عزت ملی در روابط خارجی در بیانیه گام دوم انقلاب است که مقام معظم رهبری در 22 بهمن 1397 خطاب به ملت ایران صادر کردند. در این بیانیه «عزت ملی، روابط خارجی و مرز بندی با دشمن» به مثابه قدرت نرم به عنوان شاخه هایی از اصل« عزت، حکت و مصلحت» که راهنمای سیاست خارجی جمهوری اسلامی است، مطرح شده است. سؤال اصلی مقاله اینگونه مطرح شده است:«عزت ملی در روابط خارجی به مثابه قدرت نرم در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی دارای چه جایگاهی است ؟» فرضیه مقاله نیز اینگونه صورت بندی شده است:« عزت ملی در روابط خارجی و مرزبندی با دشمن به عنوان قدرت نرم برآمده از اصل استقلال و آزادی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی است، با عزت ملی در روابط خارجی، اصل استقلال و آزادی نهادینه شده در گام دوم انقلاب بیشتر تثبیت می شود.» یافته های مقاله که با روش کیفی و تحلیل محتوای بیانات مقام معظم رهبری بویژه در بیانیه گام دوم و نیز سایر بیانات مرتبط از پایگاه دفتر حفظ و نشرآثار ایشان استخراج و با منابع معتبر علمی تحلیل شده، بیانگر آن است که مجموعه تحولاتی در منطقه غرب آسیا موجب برتری منطقه ای جمهوری اسلامی شده و با حفظ این دستاوردها و نیز با تدقیق مرز با دشمن، بی اعتمادی به طرف اروپایی و عدم مذاکره با آمریکا در باره مسائل هسته ای و سایر مسائل مورد اختلاف، عزت ملی جمهوری اسلامی در گام دوم انقلاب اسلامی نهادینه می شود.

وجود تنوع در تعاریف امنیت اجتماعی و تهدیدهای آن، بیانگر عدم وفاق درباره این موضوع است که بخشی از آن ناشی از تأثیرپذیری این دیدگاه ها از شرایط اجتماعی کشورهای مورد بررسی است. بنابراین گرچه توجه به دیدگاه های دیگران در پژوهشی علمی سودمند است، لکن برای کاربردی بودن آن ها باید شرایط کشور و آرای اندیشمندان داخلی و نگاهی بومی را مورد توجه قرار داد. در پژوهش حاضر بر مبنای این تفکر، دیدگاه یکی از متفکران مسلمان ایرانی یعنی حضرت آیه الله خامنه ای درباره تهدیدهای امنیت اجتماعی (که بسیار تحت تأثیر وضعیت بومی کشور است) مورد بررسی قرار گرفت. برای این کار از روش کیفی و ابزار تحلیل محتوا استفاده گردید. در فرایند پژوهش به همه سخنان مقام معظم رهبری از آغاز ولایت یعنی سال 1368 تا 1390 مراجعه شد و تهدیدها استخراج و دسته بندی شد و در نهایت، نتایج به تأیید 36 نفر از نخبگان نظامی و امنیتی کشور رسید. بر اساس نتایج بررسی، تهدیدهای امنیت اجتماعی در ایران از دیدگاه رهبر شامل ایجاد فتنه و آشوب، تهدید و ارعاب، تبلیغات سوء دشمنان، ایجاد شبهه در عقاید جوانان، ایجاد تفرقه مذهبی، دخالت دشمنان در امور داخلی کشور، فساد اخلاقی و مالی، تفرقه قومی، قانون شکنی، ناامنی محیط اجتماعی، شیوع مواد مخدر و اعتیاد در جامعه و عدم اشتغال جوانان است.

تشکیل کرسی های آزاداندیشی در دانشگاه ها موضوعی راهبردی است که از سوی رهبری برای رشد اجتماعی و ارتقای سطح دانش سیاسی دانشجویان مطرح شده است. کرسی های آزاداندیشی یکی از مفاهیم مهم و بحث انگیز در گفت وگوهای سیاسی امروز جامعه ایران است که می تواند علاوه بر حل و فصل بسیاری از مسائل روز جامعه ایران، در بلندمدت آثار تمدنی شگرفی داشته باشد. با این حال این موضوع در محافل علمی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. پژوهش حاضر که با هدف بررسی نگرش دانشجویان به کرسی های آزاداندیشی در دانشگاه به لحاظ اثرگذاری در توسعه اجتماعی و سیاسی دانشگاه ها در بین دانشجویان دانشگاه تبریز انجام شده ، از نظر هدف، پژوهشی کاربردی، به لحاظ وسعت پهنانگر، از نظر دامنه، خرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی است. روش پژوهش، روش میدانی با استفاده از پیمایش، و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. حجم نمونه نیز در این تحقیق 376 نفر است. پژوهش حاضر بر اساس نظریه های توسعه و توسعه اجتماعی از جمله لرنر، اینگلس و اسمیت، مک کله لند، راجرز و . . . به دنبال بررسی ارتباط بین استفاده دانشجویان از رسانه های جمعی داخلی، نوع تربیت دانشجویان در خانواده، مشارکت اجتماعی، پایگاه اقتصادی، اعتماد اجتماعی، دینداری و انسجام اجتماعی به عنوان متغیرهای مستقل و نگرش به عنوان کرسی های آزاداندیشی به عنوان متغیر وابسته است. بر اساس نتایج پژوهش، بین استفاده از رسانه های جمعی داخلی، مشارکت اجتماعی، پایگاه اقتصادی، اعتماد اجتماعی، دینداری، انسجام اجتماعی، با آزاداندیشی ارتباط معنادار وجود دارد. اما بین نوع تربیت در خانواده با نگرش به عنوان کرسی های آزاداندیشی ارتباط معناداری مشاهده نشد.

مقاله حاضر در پی تحلیل و بررسی شالوده های مفهومی و دال های مفصل بندی گفتمان بیداری اسلامی از منظر مقام معظم رهبری است. در این تحقیق، در چارچوب روشی ترکیبی از نظریه زبان شناسی انتقادی نورمن فرکلاف در تحلیل متون و از نظریهه گفتمان لاکلاو و موفه در چگونگی فراآیند هژمونیک شدن و تفوق یافتن گفتمان بیداری اسلامی بهره برده شده است. تحلیل متون آثار و سخنرانی های مقام معظم رهبری نشان داد که در هندسهه معرفتی ایشان، بیداری اسلامی گفتمانی است که از دال های «امام خمینی(رض) مظهر بیداری اسلامی»، «احیاء هویت اسلامی»، «فلسطین مسئلهه محوری جهان اسلام»، «جنبش نرم افزاری و تولید علم»، «ارتقاء علم در سایهه دین»،«اعتقاد به مهدویت»، «عدالت اجتماعی»، «مردم سالاری دینی»، «حوزه های علمیه»، «مبارزه با تهاجم فرهنگی» و «استکبار ستیزی» حول دال مرکزی و نقطهه کانونی «ایجاد تمدن اسلامی بر پایهه دین، عقلانیت، علم و اخلاق» تشکیل شده است. در این راستا از منظر مقام معظم رهبری، جهت تفوق یافتن این گفتمان و ایجاد تمدن اسلامی، وظیفه روحانیون و حوزه های علمیه و نخبگان فکری ،  فرهنگی و سیاسی پراکندن و اشاعهه ی نظم معنایی مورد تأاکید این گفتمان در مقام نظر و فراهم آوردن زمینه های تحقق آن در ساحت عمل اجتماعی و سیاسی با گستره ای وسیع در ابعاد داخلی و منطقه ای و جهانی است

این مقاله  به دنبال آن است که منظومه فکری مقام معظم رهبری را به عنوان نظریه ای بومی در حوزه اقتصاد دانش بنیان، مورد بررسی قرار دهد. بازخوانی این اندیشه ها سبب می شود که تصویر بهتری از این حوزه در اختیار داشته باشیم و با مسیر اصلی و خطوط حرکت اقتصاد دانش بنیان آشنا شویم. تأکید بر اقتصاد مقاومتی در این مقاله به عنوان یکی از مهم ترین راهبردهای کلان کشور مورد تأکید قرار گرفته است. تعریف اقتصاد دانش بنیان از منظر مقام معظم رهبری و تمایزات آن و همچنین اثر این رویکرد در رشد و توسعه اقتصادی، چشم انداز کشور در این حوزه و نیز لزوم حمایت از این شرکت ها و همچنین الزامات و باید و نبایدها در این حوزه مهم ترین موضوعاتی است که در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد. لزوم بومی سازی، داشتن غایت مبتنی انسانیت و مبتنی بر پیشرفت و همچنین تسری اقتصاد دانش بنیان به همه بخش های اقتصادی از مهم ترین کلیدواژه های این منظومه فکری است. در این زمینه تعداد 15 راهبرد برای افق اقتصاد دانش بنیان استخراج شده است.

رسالت جدید ملت ایران در «گام دوم انقلاب» و فصل جدید زندگی جمهوری اسلامی، با ورود به دهه پنجم بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، جامعه پردازی است. مرحله ای که بعد از نظام سازی و دولت سازی مقدمه تمدن اسلامی-ایرانی در شکل نوین آن و مطلع بایسته ی طلوع خورشید ولایت عظمی بوده و مناسبات زندگی اجتماعی انسان ها را در هزاره جاری تحت تأثیر قرار می دهد. اما این جامعه سازی خود مبتنی بر شعارهای انقلاب اسلامی ، روحیه و حرکت انقلابی است، سوالی که در این میان ارزش طرح و بررسی دارد این است که آیا میان «جوشش انقلابی» که مقتضای تحرک، بسیج، خصال جهادی، حرکت و تغییر خواهی مستمر است و «جامعه سازی» که برایند نظم و ثبات اجتماعی است، تضاد و تنافری وجود ندارد؟ در مقام پاسخ به این سوال و با روش توصیفی و تحلیلی با ابتنا به اندیشه مقام معظم رهبری به دست آمد که میان انقلابی گری و نظم اجتماعی و حتی نظم سیاسی تضاد و تنافری وجود ندارد، بلکه اتفاقاً از بایسته های شکل دهی به جامعه مطلوب در اندیشه های اجتماعی آیت الله خامنه ای ، انقلابی گری نظام اسلامی در معنای واقعی آن است.

ویژگی اسلامی بودن انقلاب کبیراسلامی ایران که حکایت از فرامرزی بودن باور های دینی است ، بازتاب وآثار برون مرزی خود را در در جهان وکشورهای مسلمان در منطقه غرب آسیا در لایه های مختلف داشته است که ؛ نمونه بارز آن پیشرانی در حمایت از فلسطین با هدف احیاء هویت کشور فلسطین تحت حاکمیت مردم این سرزمین بوده است . این نوشتارعهده دار بررسی وتحلیل موضوع " پیشرانی نظام اسلامی در راستای تحقق رهایی فلسطین از یوغ صهیونیسم در هندسه نوین جهانی با محوریت اندیشه رهبران انقلاب اسلامی ) می باشد .هدف در این مقاله ، تبیین و تحلیل عملکرد (ا قدامات و برنامه ها ) یی که مبتنی بر اندیشه رهبران انقلاب اسلامی ایران و نشانگر پیشرانی در حمایت و تحقق آرمان مقاومت و حاکمیت مردم فلسطین می باشد .نتایج تحقیق با عنایت به مبانی و ماهیت اسلام در مقابله با دشمن( قاعده نفی سبیل ) و لزوم حمایت از مظلوم حاکی از، اهمیت محوری و ضرورت هر چه بیشتر ایجاد همگرایی بین مسلمانان با توجه به ظرفیتها ی چند گانه معنوی ، مادی ، جغرافیایی و ظرفیت های دفاعی و مقاومتی در راستای حمایت از فلسطین در مقابله با نظام سلطه است که تاکنون نظام اسلامی ایران پیشرانی در این مهم بوده و زمینه ساز مقاومت واستمرار آن موجب رهایی و باز پس گیری فلسطین و نابودی غاصبان آن در هندسه نوین جهانی با افول قدرتهای امریکا و اسرائیل بشمار می آید. . که با روش کیفی و تکنیک توصیفی –تحلیلی بیان شده است

جهان در دو قرن اخیر شاهد توسعه و پیشرفت های شگرف و چشم گیری در حوزه های مختلف علمی، اقتصادی، سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی بوده است. سرعت این پیشرفت ها از نیمه دوم قرن بیستم تا امروز بطور روزافزونی تشدید گردیده است. حاصل این پیشرفت و تکامل اگر چه به نوآوری ها و تسهیلات و امکانات شگرفی منجر شده است و تحولات بنیادی در ابعاد مختلف زیست اجتماعی را سبب شده است، اما به همان نسبت و بلکه بیشتر بر معضلات جهانی و روابط اجتماعی ملل افزوده و در سطح کلان سیاست بین الملل را با مصائب و مشکلات عدیده ای روبرو ساخته است. از دیدگاه مقام معظم رهبری سامان و صورتبندی که این وضعیت از سیاست جهانی و روابط بین المللی ترسیم نموده است، ساختاری است که از منظر ایشان به «نظام سلطه» تعبیر می شود. این مقاله به سه سوال چیستی نظام سلطه، چرایی و علل شکل گیری آن و راه حل و چگونگی مقابله با آن از منظر اندیشه آیت الله خامنه ای پاسخ می دهد. و به این نتیجه میرسد که سلطه گری، و سلطه پذیری بعنوان ماهیت اصلی نظام سلطه حاصل سوء استفاده علمی و عدم پایبندی به ارزش های ادعایی غربی-آمریکایی است که آنان را به جهان خواری و استعمار و استثمارگری سوق داده است. راه مقابله با این انحراف و سلطه گری را ایشان در بکارگیری سیاست ها و شیوه های متعددی جستجو می نمایند که بازگشت به هویت و ایمان اسلامی(برای مسلمانان)، تلاش برای کسب استقلال علمی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی و مبارزه و مقاومت در برابر سلطه گران از جمله آنها می باشد.

یکی از قواعد و اصولی که معمولاً در عرصه ی جهانی وجود داشته و اکثریت اندیشمندان نیز بر آن اتفاق نظر دارند، حاکم بودن نظمی خاص برای مدیریت نظام بین الملل در هر دوره ی تاریخ می باشد که براساس آن، جایگاه ملت ها و قدرت ها تعریف شده است و معمولاً از آن تحت عنوان «نظم جهانی» یاد می شود. با توجه به این موضوع، هر کشوری با تکیه بر توانایی هایش از جمله تقویت قدرت و بنیه ی داخلی، سعی در بهبود و تقویت جایگاه خود در عرصه ی بین المللی برای حضوری فعال تر دارد. در این بین، جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری که برای نظم کنونی جهانی که دارای ماهیتی مطابق با اهداف لیبرالی غرب می باشد، اعتباری قائل نیست و مدیریت آن را به چالش می کشد، و در تلاش است تا با ارتقاء جایگاه خود در عرصه ی منطقه و نظام بین الملل، خود را به عنوان یک قدرت نوظهور، معرفی نماید، مطرح شده است. در این راستا، مقام معظم رهبری (مدظله العالی) اقدام به معرفی یکسری مؤلفه ها برای تقویت قدرت نظام جمهوری اسلامی نمودند که با در نظر گرفتن آنها می توان افقی روشن را برای نظام جمهوری اسلامی ترسیم نمود. اینکه این مولفه ها چه مواردی هستند و چگونه عملیاتی می شوند، هدف اصلی این پژوهش را تشکیل می دهد که با استفاده از یک روش تحلیلی - توصیفی به آنها پرداخته می شود. مهمترین مؤلفه های راهبردی که مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در جهت تقویت قدرت جمهوری اسلامی ایران در نظم نوین جهانی معرفی نموده اند، کدامند؟ «مقام معظم رهبری (مدظله العالی) با در نظر گرفتن موقعیت و جایگاه جمهوری اسلامی در عرصه جهانی و شناخت کافی نسبت به امور، اقدام به تدوین سه مولفه در جهت تقویت قدرت نظام نمودند، که عبارت اند از: مسائل فرهنگی، اقتصادی و علم و فناوری می باشد».

همگرایی به معنای نزدیکی، احساس برادری پیروان مذاهب و پذیرش اسلام و مسلمانی پیروان سایر مذاهب از ابتدای انقلاب در بیانات و مکتوبات مقام معظم رهبری مورد تأکید و مطالبه جدی ایشان بوده و یک اصل دینی است که بر دیگر اصول مقدم است.همگرایی دارای اقسام اسلامی، بین المللی، حکومتی و مردمی است که در مقاله حاضر راهبردهای معرفتی و عملی همگرایی اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. از نظر مقام معظم رهبری، سوق دادن اختلافات به محافل علمی، شناخت اشتراکات و کمرنگ ساختن افتراقات، تلقی همگرایی به مثابه اصل و وظیفه، شناخت مخاطب و اقتضائات از راهکارهای شناختی و معرفتی همگرایی محسوب شده، در کنار این موارد، تمرکز بر شعارهای وحدت آفرین، دقت به تنوع سلایق و جداسازی مسائل امروز از گذشته از جمله راهبردهای عملیاتی همگرایی است. همه این راهبردها در کنار یکدیگر موجب تقریب مذاهب اسلامی و در نتیجه همگرایی و احساس برادری مسلمانان خواهد شد.