راهبرد اجتماعی فرهنگی

هدف از مطالعه حاضر «مطالعه عوامل جامعه شناختی مؤثر بر رفتارهای اوباش گری (هولیگانیستی) تماشاگران زن در فوتبال لیگ برتر ایران» است. در تحقیق حاضر نابهنجاری از بعد جامعه شناختی مورد تبیین و بررسی قرار گرفته است. روش این پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری این پژوهش را تماشاچیان زن حاضر در ورزشگاه های ورزشی فوتبال در هنگام برگزاری مسابقات لیگ برتر تشکیل می دهند که از این تعداد ۲۰۳ نفر به عنوان حجم نمونه از طریق نمونه گیری تمام شماری انتخاب شدند. یافته ها نشان دادند بین تخلیه هیجانات (240/0)، احساس ناکامی (432/0)، احساس جوانی و هویت (273/۰)، احساس تعلق اجتماعی (733/0-)، محرومیت نسبی (303/0)، انزوای اجتماعی (332/0)، مصرف رسانه ای (276/0)، مسئولیت پذیری اجتماعی (332/0)، پایگاه اجتماعی اقتصادی (223/0-) و نابهنجاری رابطه معناداری وجود دارد. نتایج پژوهش نشان داد پیش شرط های اجتماعی و روان شناختی که بر فعالیت و رفتار اجتماعی افراد تأثیر می گذارند، تا چه حد متأثر از محیط های اجتماعی شامل نهادها و ساختارهای اجتماعی، اعتقادات و ارزش های فرهنگی است که افراد در آن زندگی می کنند.

لغو روادید یکی از سیاست های تشویقی برای جذب گردشگر ورودی است که البته نبایستی به عنوان تنها سیاست مدنظر کشورها قرار گیرد. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت و چالش های لغو روادید جمهوری اسلامی ایران با کشورهای دیگر و تأثیر آن بر گردشگری ورودی از طریق روش شناسی کیفی، انجام مصاحبه با روش گلوله برفی و تأیید یافته ها از طریق روش دلفی صورت گرفت که روایی و پایایی پژوهش نیز از این مسیر حاصل شد. نوآوری مقاله حاضر دستیابی به علل عدم موفقیت سیاست لغو روادید در توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران است که از شش مشکل عمده شامل کاستی ها در حمایت از سیاست لغو روادید، جهت گیری نادرست سیاست لغو روادید، فقدان نگاشت نهادی، عدم هماهنگی بین بخشی، فقدان نگاه فرابخشی و عدم توجه به مسائل بین المللی ناشی می شود. نادیده گرفتن ملاحظات سیاسی و امنیتی، ضرورت ارتقای زیرساخت ها (خصوصاً زیرساخت های امنیتی)، محدودیت های بین المللی به واسطه تحریم های نامشروع آمریکا، عدم تسهیل گری کافی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، فقدان قانون یا مصوبه برای رفع تعارض های بین دستگاهی، ضعف در ارائه خدمات بیمه، لغو روادید یک طرفه، آمار و ارقام نادرست و ضعیف و ضعف در زیرساخت های رفاهی به عنوان مسائل این حوزه، ذیل مشکلات فوق شناسایی شد؛ لذا پیشنهاد می شود تا از ظرفیت شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری برای تهیه نگاشت نهادی و تقسیم کار بین دستگاهی این حوزه استفاده شود، تقویت زیرساخت ها مدنظر قرار گیرد، بخش خصوصی در فرایندهای مذکور دخیل شود و به پنج دسته از کشورهای عضو اکو، جهان عرب، بریکس، آمریکای لاتین و حوزه آسه آن به منظور برقراری تفاهم نامه های لغو روادید توجه گردد.

در دو دهه اخیر همراه با توسعه و تکامل فضای مجازی و افزایش استفاده مردم از شبکه های اجتماعی مجازی کوشش بسیاری جهت یافتن الگوهای مناسب برای مطالعه فضای مجازی و کشف ابعاد تأثیرگذاری این فضا بر زندگی انسان شده است. مدیریت فضای مجازی و رفتار هوشمندانه در این فضا نیازمند وضع راهبردهای درست، برنامه ریزی صحیح، تولید محتوای مناسب، اقناع مخاطب است. در این میان موضوع زنان و خانواده به جهت محوری بودن عنصر زن در خانواده از اهمیت فراوانی برخوردار است. این مقاله با هدف تعیین شاخص های تولید محتوای اقناعی در فضای مجازی برای زنان و ارائه الگویی با رویکرد سبک زندگی ایرانی اسلامی ارائه شده است. پژوهش حاضر اکتشافی و روش تحقیق کیفی و از نوع تحلیل مضمون است که طی فرایندکدگذاری مضامین پایه، مضامین سازمان دهنده و مضامین فراگیر استخراج شدند. نتایج با استفاده از نرم افزار «NVivo» تحلیل شد. در اجرای این پژوهش مصاحبه عمیق با 18 نفر از صاحب نظران حوزه رسانه و فضای مجازی، زنان صورت گرفته است. یافته های حاصل از تحقیق «تولید پیام عقلایی»، «تبدیل محتوا به باور مخاطب»، «تکرار بهنگام پیام»، «توجه به کرامت انسانی»، «تبدیل آگاهی به هنجار درونی»، «اقناع مبتنی بر تربیت» و «تقویمی و مناسبتی کار نکردن» را به عنوان شاخص های الگوی تولید محتوای اقناعی احصاء نمود.

امروزه آسیبهای فراوان فکری و فرهنگی گریبان فرزندان را گرفته و آنها را دچار انحرافات اخلاقی ساخته است. بخش مهمِ این انحرافات در مدرسه و به خاطر دوستی با افراد نااهل اتفاق میفتد و محیطی که باید برای رشد علمی و تربیتی باشد، زمینه ساز انحرافات فکری و اخلاقی دانش آموزان می شود. از آرمان های انقلاب اسلامی، پیاده سازی نظام تعلیم و تربیت اسلامی است. عملکرد مجریان نظام آموزشی در آموزش وپرورش با اهداف انقلاب اسلامی چندان منطبق نیست و نارضایتی امام خامنه ای در شهریور1399 گواه این مدعا است. اجرای نظام آموزشی و تربیتی در تراز انقلاب اسلامی نیازمند برخورداری از اندیشه های امامین انقلاب است. آرای امامین انقلاب به دلیل غنا و عمق و نیز درگیری مستقیم با مسائل روز حکمرانی اهمیتی دوچندان دارد. هدف نوشتار حاضر ارائه شاخصه های معلم تراز انقلاب اسلامی از دیدگاه امامین انقلاب و کشف الگویی مطلوب برای تربیت معلم تراز در نظام جمهوری اسلامی است. پرسش اصلی این است که از دیدگاه امامین انقلاب، معلم تراز انقلاب چه شاخصه هایی دارد و الگوی تربیت چنین معلمی چیست؟ مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی برپایه سخنان امامین انقلاب مهم ترین ویژگی های تربیت معلم مطلوب را با بررسی فراوانی تکرار هرشاخصه در سخنان آنها ترسیم کرد و در قالب جدولی به تفکیک گزارش داد. از مهم ترین نتایج پژوهش حاضر ترسیم الگویی پنج ضلعی متشکل از تربیت اعتقادی، عقلانی، اخلاقی، عاطفی، سیاسی با محوریت «انسان سازی» برای تربیت معلم است؛ همچنین شانزده شاخصه مهم ذیل این پنج ضلع از فرمایشات امامین به دست آمد که نقشه راه و چشم اندازی برای تربیت معلم تراز انقلاب اسلامی فراروی مدیران و سیاست گذاران آموزشی می گشاید.

فرزندآوری، موضوعی کلیدی در هر جامعه است که با موضوعات جمعیت شناسی، جامعه شناسی، مطالعات خانواده، سیاستگذاری های فرهنگی و توسعه ای و اقتصادی پیوند محکمی دارد. آنچه که در مطالعات آماری تحت عنوان نرخ باروری بررسی می شود، هم می تواند متأثر از شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی جامعه باشد و هم می تواند برآنها اثرگذار باشد. ازاین رو در مطالعات و شناخت هرجامعه موضوع فرزندآوری، از دریچه فرهنگی، به منظور آگاهی به شرایط، برای ترسیم برنامه های آینده، ضروری و بااهمیت است. در این پژوهش، هدف، استخراج نگرش ها و ارزش ها و درنهایت تحلیل جامعه شناختی مؤلفه های فرهنگی «گفتمان فرزندآوری» در خانواده ایرانی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) است. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی و چهارچوب نظری تحقیق بر پایه «پروژه فرزندآوری» بک وبک می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد فرزندآوری در جامعه امروز ایرانی، از امری طبیعی و وظیفه اجتماعیِ تولید نسل برای جامعه، خارج شده و در انحصار نظر شخصی افراد و منوط به رضایت قلبی و عقلی آنان است. در نتیجه تحلیل محتوای کیفی توئیت ها، ۳ مقوله اصلی در گفتمان فرزندآوری شناسایی شد: مهارت های فرزند پروری، فردگرایی و ارزش های فرزندآوری. بر اساس چهارچوب نظری تحلیل ها صورت گرفت و مؤلفه های فرهنگی «پروژه ای شدن فرزندآوری»، «فن سالاری»، «کیفیت»، «مصرف گرایی»، «فردیت»، «حب به خود» ، «لذت گرایی» و «آنیّت»، «هویت شخصی»، «آزادی انتخاب» و «قداست خانواده» در گفتمان فرزندآوری (کاربران فارسی زبان شبکه اجتماعی ایکس) شناسایی شدند.

شناسایی عوامل تأثیرگذار بر فرزندآوری، اهمیت و کاربرد بسیاری در سیاست گذاری اجتماعی و اقتصادی دارد. هدف پژوهش حاضر این است که با مروری بر پژوهش های پیشین، عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مؤثر بر فرزندآوری زوج ها طی 10 سال اخیر در ایران شناسایی گردد. این مطالعه با روش پژوهش اسنادی انجام شده است. با جستجو با کلیدواژه های باروری و فرزندآوری در بانک اطلاعات نشریات کشور مشخص گردید 251 مقاله علمی پژوهشی فارسی از 266 مقاله یافت شده، طی 10 سال اخیر چاپ شده است. از 251 مقاله چاپ شده طی سال های 1392-1402، 57 مقاله مرتبط با موضوع پژوهش حاضر بود و در آنها عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تأثیرگذار بر فرزندآوری زوج ها در ایران بررسی شده بود. 57 مقاله مذکور در پژوهش حاضر به دقت مطالعه شد و یافته های آن در سه بخش یعنی عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تأثیرگذار بر فرزندآوری دسته بندی گردید. یافته ها نشان داد در بخش اجتماعی، افزایش سطح تحصیلات، اشتغال زنان، مشارکت اجتماعی، حمایت رسمی و غیررسمی، کیفیت روابط زوج ها، تحولات خانواده، توسعه شبکه اجتماعی، احساس امنیت، عدم توانایی در ایجاد هماهنگی بین کارهای بیرون از خانه و بچه داری و در بخش فرهنگی نیز باورهای مذهبی، ارزشمندی فرزندآوری، قومیت، دگرگونی های ارزشی، فردگرایی، تقسیم کار بین زن و مرد در خانواده، مصرف فرهنگی و در بخش اقتصادی هم وضعیت اقتصادی و مسکن ازجمله عوامل تأثیرگذار بر فرزندآوری بودند. بر پایه یافته ها می توان نتیجه گرفت هرکدام از عوامل و ویژگی های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و جمعیتی به تنهایی نمی توانند نقش تعیین کننده ای در این زمینه داشته باشند و ترکیبی از عوامل مذکور، در گرایش افراد به فرزندآوری مؤثر هستند.

این پژوهش بر تحلیل راهبردی نقش «انجمن آثار و مفاخر فرهنگی» در پیشبرد دیپلماسی نرم و تقویت هویت ملی ایران اسلامی تمرکز دارد. هدف اصلی، شناسایی و ارزیابی مؤلفه های دکترین نشان (برند) ملی و هویت ایرانی اسلامی است. این پژوهش همچنین در پی ارائه الگویی عملیاتی برای ارتقای فعالیت های اجرایی و رسانه ای انجمن در معرفی بهتر میراث فرهنگی و هنری ایران اسلامی به جامعه جهانی است. پژوهش پیش رو با رویکرد توصیفی تحلیلی و بهره گیری از مطالعات اسنادی و پژوهش های میدانی انجام شده است. داده ها از فعالیت های انجمن طی سال های 1396 تا 1400 خورشیدی گردآوری شده اند. نتایج نشان می دهد که هرچند انجمن آثار و مفاخر فرهنگی سهمی برجسته در حفظ و گسترش هویت ملی ایفا کرده؛ اما نیازمند تقویت ساختارهای مدیریتی و توسعه بسترهای ارتباطی داخلی و بین المللی است. پیشنهاد پژوهش، ایجاد ساختاری هماهنگ برای بهره گیری از ظرفیت های رسانه ای و فرهنگی ایران در تعامل با سازمان های جهانی همچون یونسکو و آیسسکو است. این ساختار می تواند علاوه بر ارتقای نشان (برند) ملی، به جلوگیری از تحریف و مصادره میراث ملموس و ناملموس ایرانی کمک کند. همچنین، ایجاد شبکه ای متشکل از هنرمندان، پژوهشگران و نهادهای فرهنگی در داخل و خارج از کشور می تواند به تقویت دیپلماسی نرم و ارائه روایتی واحد و منسجم از فرهنگ ایرانی اسلامی در سطح بین المللی بینجامد.

امنیت از کلیدی ترین نیازهای جوامع بشری است و یکی از اهداف مهم دولت ها نیز تأمین و حفظ آن است. امنیت سازی در گرو نقش آفرینی عوامل و فرایندهای گوناگونی است. در بیشتر مطالعات به عوامل مولد امنیت و نیروهای حافظ امنیت توجه می شود. نظر به آنچه بیان شد، مسئله پژوهش آن است که به جز عوامل یادشده، چه متغیرهایی در ایجاد امنیت و پیشگیری از بحران ها نقش آفرین هستند؟ در راستای مسئله بیان شده، نویسنده این پرسش اصلی را مطرح نموده است که سوادهای امنیتی چه نقشی در پیشگیری از بحران ها در ج.ا.ایران دارند؟ نویسنده برای پاسخ به این پرسش ابتدا، با بررسی اسناد و منابع معتبر داخلی و خارجی تعاریفی از سوادهای امنیتی ارائه نموده و در ادامه نقش این سوادها را در پیشگیری از بحران ها تبیین نموده است. به منظور اعتبارسنجی یافته های نظری، نویسنده پرسش نامه ای محقق ساخت را تنظیم و آن بین 50 نفر از خبرگان مرتبط توزیع نمود. یافته های پژوهش که از سوی کارشناسان و متخصصان مورد تأیید قرار گرفت، نشان می دهد رابطه معنادار و مستقیمی بین میزان و سطح سواد امنیتی جامعه و جلوگیری از وقوع بحران ها وجود دارد؛ به عبارتی میزان و کیفیت سوادهای امنیتی جامعه از شاخص های تعیین کننده توان پیشگیری کشور از وقوع بحران هاست. با نهادینه و درونی سازی سوادهای امنیتی، بستر مناسبی برای ایمن و مصون سازی جامعه در برابر چالش هایی همچون بحران ها و یا جلوگیری از تشدید و اوج گیری آن فراهم خواهد شد

زمینه و هدف: بهره گیری از برنامه ریزی راهبردی به عنوان یک ضرورت در دولت ها، سازمان ها و جوامع مطرح شده است. نظام آموزشی همانند دیگر سازمان های امروزی لازم است از دس تاوردهای ن وین دان ش ازجمله برنامه ریزی راهبردی بهره ببرد و طراحی، تدوین و اجرای چنین برنامه ای را به عنوان اولویتی اجتناب ناپذیر، مورد توجه قرار دهد. این مقاله با هدف، ارائه مدل برنامه ریزی راهبردی در سازمان های آموزشی تهیه گردیده است.روش: در این پژوهش از طریق رویکرد کیفی فراترکیب بیش از 80 سند علمی و مطالعه منتشر شده در پایگاه های اطلاعاتی علمی معتبر داخلی و خارجی بررسی و مبتنی به روش هفت مرحله ای سندلوسکی و بارسو مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته و پس از احصاء کیفیت ابراز (روایی و پایایی) با استفاده از شاخص کاپای کوهن (۱/۸۹ درصد) ابعاد و مؤلفه های مدل برنامه ریزی راهبردی در سازمان های آموزشی احصاء شد.یافته ها و نتایج: از مجموع بیش از 80 سند مرتبط با موضوع پژوهش ، تعداد 23 پژوهش با مقیاس مهارت های ارزیابی انتقادی انتخاب و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش، مدل برنامه ریزی راهبردی در سازمان های آموزشی شامل ابعاد تدوین (173 مؤلفه)، اجراء (37 مؤلفه) و ارزیابی (16 مؤلفه) می باشد.