راهبرد اجتماعی فرهنگی

دهه گذشته به منظور ساماندهی نظام آموزشی کشور دو سند مهم تحت عناوین نقشه جامع علمی و سند تحول بنیادین آموزش وپرورش منطبق بر نیازها و مسائل بومی کشور تدوین، تصویب و ابلاغ شده است. هدف این مقاله نسبت سنجی دو سند سیاست گذاری کشور در حوزه آموزش و پیشبرد سیاست های آموزش کشور انجام شده است. ازاین رو مسئله اصلی مقاله حاضر بررسی نسبت سند بنیادین تحول آموزش وپرورش با نقشه جامع علمی کشور است. بدین منظور از روش کیفی استفاده شده و تحلیل داده های اسناد با رهیافت داده بنیاد صورت پذیرفته است. یافته های تحقیق پیش رو نشان می دهد، ایجاد جامعه دانش بنیان پدیده محوری نقشه جامع علمی کشور و پدیده محوری سند بنیادین تحول آموزش وپرورش است. نتیجه تحقیق نشان داده است نسبت همسانی بین این دو سند در ایجاد کارآفرینی به عنوان پیامد وجود دارد اما جنبه تربیتی و اعتقادی در سند تحول بیشتر و جنبه کارآفرینی در نقشه جامع علمی کشور پررنگ است.

ارتباطات میان شیعه و اهل سنت به دلیل اختلافاتی که دو گروه در زمینه های مختلف ازجمله فرهنگی با یکدیگر دارند، در حوزه ارتباطات میان فرهنگی قابل بررسی است. «نظریه مدیریت اضطراب/عدم قطعیت در ارتباط مؤثر» یکی از نظریات نوین ارتباطات میان فرهنگی به شمار می رود که هدف آن مدیریت اضطراب و عدم قطعیت در تعامل ما با غریبه (دیگری) و نگه داشتن آن در سطح مطلوب - جایی میان آستانه حداکثر و حداقل- به منظور برقراری یک «ارتباط مؤثر» با «دیگری» است. در این پژوهش تلاش شده با کنکاش در منابع کتب روایی شیعه و با استفاده از روش تحلیل مضمون سیره گفتاری و رفتاری و توصیه های معصومین علیهم السلام در تعامل با اهل سنت در چارچوب نظریه مدیریت اضطراب/عدم قطعیت در ارتباط مؤثر مورد مطالعه قرار گیرد و راهکارهایی برای افزایش همگرایی شیعه و اهل سنت و کاهش اختلاف میان ایشان استخراج شود. درنتیجه تحلیل روایات گردآوری شده، 38 مضمون اولیه، 16 مضمون سازمان دهنده و پنج مضمون فراگیر شناسایی شدند. مضامین فراگیر شناسایی شده که به عنوان محورهای اصلی مدیریت اضطراب/عدم قطعیت در ارتباطات میان فرهنگی با اهل سنت به شمارمی روند، عبارتنداز: «همدلی با اهل سنت»، «عفت کلام و پرهیز از بدزبانی و توهین به مقدسات»، «حسن معاشرت با اهل سنت»، «همراهی با اهل سنت و شرکت در اجتماعات مسلمانان» و «پرهیز از خودبرتربینی و برائت جویی از اهل سنت».

دستیابی به فرهنگ جهش تولید نیازمند شناسایی عواملی است که در شکل گیری آن نقش بسزایی دارند. براین اساس، هدف از انجام مطالعه حاضر، شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر در شکل گیری فرهنگ جهش تولید بوده است. این مطالعه براساس هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها در حوزه مطالعات توصیفی از نوع پیمایشی قرار دارد. شناسایی عوامل موثر بر شکل گیری فرهنگ جهش تولید ازطریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 14 نفر از اساتید دانشگاهی و مدیران مرکز ارزیابی و نظارت راهبردی اجرای سیاست های کلی نظام باتوجه به اصل کفایت نظری انجام گرفت. کدگذاری داده ها با روش تحلیل محتوای کیفی به کمک نرم افزار Atlas ti منجر به شناسایی 12 مقوله اصلی شد. در گام بعد، به منظور اولویت بندی این عوامل از روش فازی مثلثی استفاده شد. جامعه آماری این مطالعه در بخش کمّی را کلیه مدیران ارشد شرکت های تولیدی صنایع غذایی تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 45 نفر از این جامعه به عنوان نمونه پژوهش تعیین شدند. نتیجه حاصل شده از تحلیل پرسشنامه ها با روش فازی مثلثی نشان داد که به ترتیب آموزه های دینی، فرهنگ مصرف، سرمایه انسانی، فرهنگ کار، فرهنگ کارآفرینی، جمع گرایی، اندیشکده های فکر، رهبری هدفمند، فرهنگ بهره وری، خوداتکایی، خودباوری و رقابت محوری مهم ترین عوامل موثر در شکل گیری فرهنگ جهش تولید هستند. براین اساس، مدیران واحدهای صنعتی در حوزه مواد غذایی با بهره گیری از دوره های آموزشی ضمن خدمت برای کارکنان خود، می توانند ارزش های محوری همچون آموزه های دینی مرتبط با کسب وکار، پرهیز از اسراف گرایی و .. را توسعه داده و بستر لازم جهت ارتقای کمّی و کیفی تولیدات خود را فراهم سازند.

تأمین اجتماعی به عنوان بخشی از خدمات عمومی که توسط دولت ها به شهروندان ارائه می شود؛ یکی از شاخص های امنیت ملی پایدار در نظام های سیاسی محسوب می شود که پایداری آن منوط به کارکرد درست صندوق های بیمه اجتماعی به مثابه منابع تأمین مالی است. به همین منظور، مقاله حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی-توصیفی و مطالعات اسنادی مترصد پاسخ به این سؤال است که؛  بحران صندوق های بازنشستگی تأمین اجتماعی چه تهدیداتی را متوجه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران خواهد کرد و راهبردهای مقابله با آن چیست؟ یافته های مقاله نشان می دهند که بحران در صندوق های بازنشستگی، منجر به تهدیدات امنیت ملی در زمینه هایی چون شکل گیری بی نظمی های متنوع  عمومی، شکاف اجتماعی و دوقطبی شدن جامعه، کاهش سطح همبستگی ملی، کاهش مقبولیت و اعتبار دولت، کاهش قدرت خرید بازنشستگان، احساس محرومیت و فقر، اضمحلال شاخصه های کفایت و پایداری در حقوق بازنشستگان و... می شود. برای مقابله با این تهدیدات چندگانه، باید اصلاحاتی را در سه سطح پارامتریک، سیستمی و ساختاری در نظام تأمین اجتماعی انجام داد.

هدف اصلی تحقیق حاضر پهنه بندی و تبیین توسعه پایدار اجتماعی- انسانی مناطق روستایی استان چهار محال بختیاری با مدل تاپسیس بوده است. ابتدا مبانی نظری پایداری اجتماعی و انسانی و سوابق مطالعاتی آن مورد مطالعه قرار گرفت و بعد از اعتبارسنجی توسط متخصصان در سطح دهستان های استان بررسی شد. روش تحقیق با استفاده از م دل تاپس یس در میان روستاییان 6 شهرستان استان چهارمحال بختیاری در 16 دهستان بوده که روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی با انتساب متناسب در 130 روستا انجام شد. 18 شاخص های اجتماعی انسانی در پنج بعد پویایی جمعیت، مدیریت آموزش و اطلاعات، امنیت و رضایت اجتماعی، تعاون و سرمایه اجتماعی و بهداشت و سلامت مورد بررسی قرار گرفتند که بعد مدیریت آموزش و اطلاعات بالاترین رتبه و بعد امنیت و رضایت اجتماعی پایین ترین رتبه را به خود اختصاص داده است. در پهنه بندی دهستان ها، دهستان بازفت پایین با مقدار 795/0 بهترین وضعیت توسعه پایدار اجتماعی روستایی را دارد و پس از آن فلارد و پشتکوه به ترتیب با ارزش نهایی 728/0 و 696/0 وضعیت مساعدتری نسبت به دیگر دهستان ها به لحاظ توسعه پایدار اجتماعی روستایی دارند. دهستان دیناران با ارزش وزنی 043/0، پس از دوراهان و دوآب با ارزش نهایی 212/0 و 215/0 ضعیف ترین دهستان ها به لحاظ توسعه پایدار احتماعی روستایی بودند. مطابق یافته های محلی برای ایجاد هماهنگی و تعادل پایداری اجتماعی- انسانی جهت دستیابی به توسعه پایدار متوازن در استان پیشنهادهای کاربردی ارائه گردید.

خواندن در جامعه شبکه ای قرن 21 دیگر به خواندن منابع چاپی محدود نمی شود. دامنه خواندن به منابع اینترنتی گسترش پیدا کرده که موجب تغییر فرهنگ، عادات و رفتار خواندن افراد شده است.در این راستا پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی بر عادت خواندن در میان دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر اهواز انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع علی -مقایسه ای (پس رویدادی) محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی دانش آموزان مدارس دخترانه و پسرانه مقطع متوسطه دوم شهر اهواز شامل 7113 نفراست. تعداد حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 364 نفر تعیین گردید که از این تعداد 260 پرسشنامه برگشت داده شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای محقق ساخته بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج تحلیل داده ها نشان داد، بین دو گروه دانش آموزان وابسته و غیروابسته به شبکه های اجتماعی از نظر عادت خواندن کتب درسی تفاوت معنی داری به نفع گروه دانش آموزان غیروابسته وجود دارد . از پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که وابستگی به شبکه های اجتماعی برای دانش آموزان دبیرستانی که شغل اصلی آنها مطالعه و خواندن است مفید نمی باشد و ممکن است به مرور چالش های بیشتری را در بحث خواندن برای آنها ایجاد کند.