رهبری آموزشی کاربردی

رهبری آموزشی کاربردی

رهبری آموزشی کاربردی سال 5 زمستان 1403 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

شناسایی شایستگی های کلیدی مدیریتی در عصر انقلاب صنعتی چهارم با رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شایستگی های کلیدی مدیران انقلاب صنعتی چهارم فراترکیب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۱۳
مقدمه و هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی شایستگی های کلیدی مدیریتی در عصر انقلاب صنعتی چهارم با رویکرد فراترکیب می باشد. روش شناسی پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، توسعه ای؛ از لحاظ ماهیت و سبک تحلیل مؤلفه ها، جزء پژوهش های کیفی و براساس جمع آوری داده ها، اسنادی است. از منظر روش انجام پژوهش، تحلیلی- توصیفی است و مؤلفه های پژوهش با استفاده از روش کیفی فراترکیب هفت مرحله ای ساندلوسکی و باروسو جمع آوری و تحلیل شده اند. به منظور شناسایی شایستگی های کلیدی مدیریتی در عصر انقلاب صنعتی چهارم، پژوهشگران به جستجوی سیستماتیک پژوهش های انجام شده مربوط به این عوامل در شش پایگاه علمی ساینس دایرکت، امرالد، وایلی، سیج، تیلور اند فرانسیس، اشپرینگر و همچنین پایگاه استنادی اسکوپوس بین سال های 2010 تا 2024 پرداختند. در بررسی های اولیه، تعداد 107 منبع یافت شد که پس از طی مراحل غربال گری و اعتبارسنجی و بهره گیری از ابزار CASP در نهایت 18 مقاله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای بررسی کیفیت یا پایایی شاخص ها از ضریب کاپا در نرم افزار SPSS استفاده شده است که در پژوهش حاضر برابر با 86/0 است که نشان دهنده پایایی مناسب شاخص های این پژوهش می باشد. یافته ها: براساس یافته های پژوهش، شایستگی های کلیدی مدیریتی در عصر انقلاب صنعتی چهارم شش شایستگی اصلی شامل؛ شایستگی های فردی، اجتماعی، روش شناختی، حرفه ای، فنی و مدیریتی، و 225 شایستگی فرعی می باشد. بحث و نتیجه گیری: مدیرانی که در عصر انقلاب صنعتی چهارم کار می کنند، برای موفقیت به شایستگی های متفاوتی نیاز دارند و مدل شایستگی های شناسایی شده، می تواند مبنایی را برای انتخاب و انتصاب، ارزیابی عملکرد، آموزش و توانمندسازی مدیران فراهم نماید.
۲.

شناسایی و سنجش مؤلفه های شایستگی رهبری راهبردی مدیران سازمان آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رهبری راهبردی شایستگی مدیران آموزش و پرورش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۱۵
مقدمه و هدف: شناسایی و سنجش مؤلفه های شایستگی رهبری راهبردی مدیران سازمان آموزش و  پرورش شهر شیراز. روش شناسی پژوهش: این مطالعه با رویکرد ترکیبی و با استفاده از طرح پژوهش اکتشافی متوالی انجام گرفته است. در بخش کیفی از روش تحلیل اسنادی و در بخش کمی از روش توصیفی-پیمایشی بهره گرفته شده است. جامعه آماری بخش کمی، مدیران مدارس و کارمندان ادارات آموزش و پرورش شهر شیراز بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، نمونه های پژوهش شامل 105 نفر کارمند و 200 نفر مدیران آموزشی اعم از مدیران ادارات و مدارس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده جهت سنجش شایستگی های رهبری راهبردی مدیران آموزش و پرورش، پرسشنامه محقق ساخته بود که پس از سنجش و تأیید روایی و پایایی آن، پرسشنامه توزیع و داده ها جمع آوری گردید. یافته ها: شایستگی های شناسایی شده در این پزوهش شامل شایستگی های ارزشی-منشی، هوشمندی راهبردی، عملکرد متعالی، بین فردی و فرهنگی بودند. میزان شیوع شایستگی های مذکور در بین مدیران قلمرو پژوهش، به جز شایستگی هوشمندی راهبردی که از سطح متوسط پایین تر بود، سایر شایستگی ها در حد متوسط یا بالاتر از متوسط بودند. همچنین نمره مجموع شایستگی های مذکور در حد بالاتر از متوسط ارزیابی گردید. بحث و نتیجه گیری: برنامه ریزان و سیاستگذاران آموزش و پرورش کشور می توانند از یافته های این پژوهش، به منزله مبنایی برای تربیت، انتصاب و همچنین جانشین پروری مدیران آینده ی نظام آموزشی برپایه ی الگوی رهبری راهبردی استفاده نمایند.
۳.

تبیین عوامل بهروزی سازمانی معلمان آموزش و پرورش دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهروزی آموزش و پرورش آموزگاران بهروزی سازمانی مدرسه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۱۹
مقدمه و هدف: افزایش بهره وری نیروی انسانی، یکی از مهم ترین مسائل دهه جدید است؛ بنابراین سیاست های سازمانی جدیدی در نظام های آموزشی شکل گرفته که یکی از آن ها توجه به بهروزی سازمانی است. هدف پژوهش حاضر تحلیل تجارب زیسته آموزگاران ابتدایی از عوامل و مفاهیم بهروزی سازمانی در نظام آموزش و پرورش بود. روش شناسی پژوهش: این پژوهش به شیوه کیفی و از نوع تحلیل مضمون انجام شد. با روش نمونه گیری هدفمند و مصاحبه عمیق با 20 آموزگار ابتدایی، داده ها به اشباع رسید. تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون و نرم افزار MAXQDA 12  انجام شد. جهت اعتباریابی از ملاک های چهارگانه گوبا و لینکن (1985) استفاده شد.   یافته ها: یافته ها در قالب 4 گروه رضایت، ارزش ها، رضایت از کار و انگیزاننده های کار و 13 مضمون اصلی طبقه بندی شدند: "رضایت ذهنی"، "رضایت روانشناختی"، "رضایت اجتماعی"، "ارزش روانشناختی"، "ارزش اجتماعی"، "ارزش معنوی"، "ارزش ذهنی"، "رضایت از شرایط کار"، "رضایت از ارتباطات"، "رضایت از محتوای کار"، "انگیزاننده های اقتصادی"، "انگیزاننده های اجتماعی" و "انگیزاننده های سازمانی". بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بهروزی شغلی آموزگاران ابتدایی تحت تأثیر رضایت شغلی، ارزش ها و انگیزاننده های درونی و بیرونی بود. چالش های عمده شامل رویکرد مصرف گرای دولت به آموزش، کاهش منزلت معلمان و عدم عدالت آموزشی و مالی بود. راهکارها شامل برقراری عدالت آموزشی و مالی، بازگرداندن منزلت معلمان، تمرکززدایی و ایجاد سیستم تشویقی مناسب بود. ارتقای منزلت و شخصیت معلمان برای بهبود کارایی آن ها ضروری است.
۴.

رهبری یادگیری محور و انگیزش پژوهش: چگونه تعاملات مدیر - معلم مسیر یادگیری و پژوهش را هموار می سازد؟(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رهبری یادگیرنده محور انگیزش پژوهش معلمان آموزش یادگیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۱۹
مقدمه و هدف: پژوهش حاضر باهدف رهبری  یادگیری محور و انگیزش پژوهش: تنیدگی یادگیری و پژوهش در پرتو تعاملات مدیر - معلم مدارس ابتدایی شهر شهریار در سال 1403-1402 انجام شده است. روش شناسی پژوهش: پژوهش بر اساس هدف کاربردی و از منظر گردآوری داده ها، کیفی و با رویکرد تحلیل محتوا بود. میدان پژوهش را مدیران مدارس ابتدایی شهر شهریار تشکیل دادند. نمونه گیری به صورت هدفمند بود که با 15 نفر از مدیران مدارس شهر شهریار مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام گرفت. جهت روایی و اعتبار مصاحبه ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور صاحب نظران غیر مشارکت کننده در تحقیق استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل محتوا با رویکرد عرفی/ قراردادی در سه مرحله برچسب ها، زیر مقوله ها و مقوله ها از طریق نرم افزار 18  MAXQDA مورد تحلیل قرار گرفت یافته ها: در قسمت موانع، رهبری یادگیری محور دارای پنج مقوله شامل: بروکراسی و ناکارآمدی، چالش های رهبری، موانع پژوهش و یادگیری، انگیزش و توانمندی، مسائل اجتماعی و اقتصادی؛ و انگیزش پژوهش داری شش مقوله شامل: ضعف انگیزش در پژوهش، چالش های مدیریتی و ساختاری، موانع و مشکلات پژوهشی، آموزش و توسعه مهارت ها، نیازهای نامنطبق، چالش های تحقیقاتی است. در قسمت راهکارهای استقرار، برای رهبری یادگیری محور دارای  چهار مقوله شامل: شوق آفرینی و حمایت، مدیریت مؤثر آموزشی، همکاری و تعامل، فرهنگ و حل مسئله؛ و برای انگیزش پژوهش داری  چهار مقوله شامل: توجه به انگیزه های معلم در پژوهش، زیرساخت های پژوهشی و آموزشی، رهبری و مدیریت پژوهش، عملگرایی و نوآوری در پژوهش است. در قسمت نتایج پیاده سازی برای رهبری یادگیری محور دارای شش مقوله شامل: یادگیری تحول آفرین، پژوهش های کاربردی، رفع موانع بودجه ای، رفع معضلات آموزشی و معلمی، بهبود فناوری مدارس، بهبود وضعیت آموزش وپرورش؛ و برای انگیزش پژوهش دارای چهار مقوله شامل: رشد پژوهشی و آموزشی، بهبود روش های تدریس و یادگیری، توسعه مهارت های تخصصی و همکاری، حل مسائل اجتماعی است بحث و نتیجه گیری: رهبران آموزشی در مدارس ابتدایی با درگیرکردن معلمان در فعالیت های یادگیری مدرسه، می توانند انگیزه پژوهشی را در معلمان ایجاد کنند.
۵.

رابطه سواد دیجیتال و رهبری تحول آفرین با توسعه حرفه ای معلمان نقش میانجی خودکارآمدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سواد دیجیتال رهبری تحول آفرین خودکارآمدی توسعه حرفه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۱۷
مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سواد دیجیتال و رهبری تحول آفرین با توسعه حرفه ای معلمان با نقش میانجی خودکارآمدی انجام شد. روش شناسی پژوهش: این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی از نوع همبستگی و مبتنی بر مدل معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری پژوهش، شامل تمامی معلمان مدارس دولتی شهر سیلوانا در سال تحصیلی 1401- 1402 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 256 نفر براساس جدول مورگان به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از چهار پرسشنامه استاندارد رهبری تحول آفرین باس و آوولیو (۲۰۰۰)، خودکارآمدی شانن و موران (۲۰۰۲)، توسعه حرفه ای گودالی (۲۰۱۶) و سواد دیجیتال دانشگاه اوپن (۲۰۱۲) که تحت عنوان چک لیست ارزیابی سواد دیجیتال توسط دانشگاه اوپن ارائه شده بود، استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری در نرم افزارهای SPSS 24 و LISREL 8.8 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد اثر مستقیم سواد دیجیتال بر توسعه حرفه ای (56/0) و بر خودکارآمدی (49/0)، مثبت و معنی دار می باشد. اثر مستقیم رهبری تحول آفرین بر توسعه حرفه ای (63/0) و  بر خودکارآمدی (31/0)، مثبت و معنی دار می باشد. همچنین نتایج پژوهش، اثر غیرمستقیم و معنادار رهبری تحول آفرین (۱۱/۰) و سواد دیجیتال (۱۸/۰) بر توسعه حرفه ای معلمان را از طریق خودکارآمدی نشان داد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مدیران مدارس با بهره گیری از سبک رهبری تحول آفرین و فراهم کردن زمینه لازم برای فراگیری دانش دیجیتال می توانند نقش تعیین کننده ای در جهت افزایش خودکارآمدی و توسعه حرفه ای معلمان داشته باشند.
۶.

نقش واسطه ای کارآفرینی درون سازمانی در رابطه بین ابعاد سازمان یادگیرنده و عملکرد شغلی: شواهد تجربی از یک دانشگاه تربیت معلم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سازمان یادگیرنده کارآفرینی درون سازمانی عملکرد شغلی دانشگاه فرهنگیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۱۳
مقدمه و هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی اثر واسطه ای کارآفرینی درون سازمانی در رابطه بین سازمان یادگیرنده و عملکرد شغلی کارکنان دانشگاه فرهنگیان بود. روش شناسی پژوهش: نوع تحقیق توصیفی و روش آن همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان سازمان مرکزی به تعداد ۲۸۵ نفر بود. داده ها از نمونه ۱۴۴ نفر از کارکنان سازمان مرکزی دانشگاه فرهنگیان به شکل تصادفی ساده جمع آوری شد. از مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) به منظور بررسی رابطه بین ابعاد سازمان یادگیرنده و عملکرد شغلی و همچنین تأثیر واسطه ای کارآفرینی درون سازمانی در رابطه بین سازمان یادگیرنده و عملکرد شغلی استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین ابعاد سازمان یادگیرنده و عملکرد شغلی رابطه معنادار، خطی و مثبت وجود دارد. علاوه بر این، کارآفرینی درون سازمانی می تواند نقش واسطه ای بین ابعاد سازمان یادگیرنده و عملکرد شغلی داشته باشد. بحث و نتیجه گیری: این مطالعه به مدیران و سیاست گذاران دانشگاه فرهنگیان کمک می کند تا ضمن درک ویژگی های سازمان یادگیرنده و رابطه آن با عملکرد شغلی و اهمیت نقش واسطه ای کارآفرینی درون سازمانی، برنامه ها و ابزار لازم را در زمینه ارتقا عملکرد شغلی کارکنان به خدمت بگیرند.
۷.

شناسایی مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در آموزش عالی: فراترکیب براساس مدل اروین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت ک‍ی‍ف‍ی‍ت‌ ف‍راگ‍ی‍ر دانشگاه فراترکیب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۱۸
مقدمه و هدف: توجه به مدیریت کیفیت فرگیر در دانشگاه از جمله مهم ترین رویکردهای بهبود کارآیی و اثربخشی آموزش عالی در سال های اخیر به شمار می رود. از این رو هدف پژوهش حاضر  شناسایی مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در آموزش عالی است. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و مبتنی بر روش فراترکیب بر مبنای مدل اروین(2011) انجام شده است. جامعه پژوهش، متشکل از 214مقاله و پایان نامه تحصیلات تکمیلی درباره مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در مراکز آموزش عالی است که بین سال های 1395 شمسی و 2017 میلادی تا 1402 شمسی و 2024 میلادی ارائه شده اند. نمونه پژوهش شامل 30 مقاله پژوهشی است که به صورت هدفمند جمع آوری و براساس پایش موضوعی داده ها انتخاب شده اند. داده های پژوهش بر اساس تحلیل مضمون در سه سطح پایه، مضامین سازمان دهنده و فراگیر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها،  مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در مراکز آموزش عالی  در 7 بُعد و 66 عامل طبقه بندی شدند. این ابعاد شامل عوامل زمینه ای و زیرساختی، مستندسازی فرآیندها، برنامه درسی، منابع انسانی، مشتری مداری، نظارت و ارزشیابی و رهبری و مدیریت می باشد. بحث و نتیجه گیری: مدیریت کیفیت فراگیر از ضرورت های بهبود وضع موجود در آموزش عالی است با توجه به مؤلفه های شناسایی شده در این زمینه ضرورت ارزیابی و پایش منابع ساختاری موجود در دانشگاه، شبکه سازی اطلاعاتی در دانشگاه، دیدگاه تحولی در آموزش عالی و توسعه حرفه ای باید مورد توجه قرار گیرد.
۸.

بررسی ارتباط اعتماد سازمانی با رفتار مدنی با نقش میانجی هوش هیجانی معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اعتماد سازمانی رفتار مدنی سازمانی هوش هیجانی معلمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۱۴
مقدمه و هدف: تحقیقات در مورد تأثیر اعتماد سازمانی بر رفتار مدنی سازمانی کارکنان سال هاست که انجام شده است، اما تأثیر مکانیسم داخلی برای اعتماد سازمانی بر رفتار مدنی سازمانی به خوبی بررسی نشده است. این مطالعه بر اساس تئوری تبادل اجتماعی و نظریه هویت سازمانی، تأثیر اعتماد سازمانی را بر رفتار مدنی سازمانی بررسی نموده و نقش میانجی هوش هیجانی را از منظر شناختی و روان شناختی کارکنان نشان داد. روش شناسی پژوهش: این تحقیق از یک استراتژی دو موجی و چند منبعی برای انجام اعتبار سنجی فرضیه ها با 163 پرسشنامه معتبر در بین معلمان استفاده کرد. بدین منظور از جامعه آماری دبیران دوره متوسطه دوم شهر اسلام آباد غرب با تعداد 282 نفر، حجم نمونه ای بالغ بر 163 نفر با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردیده و نمونه ها به روش تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده های پژوهش شامل سه پرسشنامه استاندارد اعتماد سازمانی Kanawattanachai & Yoo (2002)؛ رفتار مدنی سازمانی Bell & Menguc (2002) و هوش هیجانی Siberia Schering (1998) بود. یافته ها: نتایج تحلیل تجربی با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد که: هوش هیجانی نقش میانجی بین اعتماد سازمانی و رفتار مدنی سازمانی ایفا می کند. اعتماد سازمانی بر رفتار مدنی سازمانی معلمان تأثیر مثبت می گذارد. اعتماد سازمانی بر هوش هیجانی معلمان تأثیر مثبت می گذارد. هوش هیجانی بر رفتار مدنی سازمانی معلمان تأثیر مثبت می گذارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه درک اعتماد سازمانی را عمیق تر کرده و پیامدهای عملی مهمی برای بهبود رفتار مدنی سازمانی و هوش هیجانی معلمان دارد.
۹.

طراحی الگوی بازی وارسازی آموزش کودکان پیش دبستانی با رویکرد سازه گرایی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازی وارسازی کودکان پیش دبستانی سازه گرایی اجتماعی نظریه مبنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۲۲
مقدمه و هدف: اجرای بازی وارسازی در آموزش کودکان همواره با موانعی همانند کمبود زمان برای آماده سازی بازی، عدم دانش روش شناختی معلمان و کمبود منابع روبرو بوده است. بر همین اساس مطالعه بازی وارسازی از منظر رویکردهای یادگیری از جمله سازه گرایی اجتماعی که بر تعامل اجتماعی بین یادگیرندگان تاکید می کند، لازم است. هدف این پژوهش طراحی الگوی بازی وارسازی آموزش کودکان پیش دبستانی با رویکرد سازه گرایی اجتماعی است. روش شناسی پژوهش: این پژوهش ذیل پارادایم تفسیرگرایی و با رویکرد کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد به دنبال ارائه الگوی بازی وارسازی آموزش کودکان پیش دبستانی با رویکرد سازه گرایی اجتماعی است. داده ها از طریق مصاحبه عمیق با 12 نفر از متخصصان و خبرگان آموزش کودکان بویژه افراد دارای تجربه اجرای آموزش کودکان در سطح پیش دبستانی و مدیران مراکز پیش دبستانی در شهر تهران و 8 نفر از اساتید دانشگاه گردآوری شد. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار مکس کیودا و مبتنی بر نظریه داده بنیاد در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی دسته بندی شدند. یافته ها: مفهوم بازی وارسازی آموزش در محیط یادگیری سازنده گرا به عنوان پدیده محوری انتخاب شد. شرایط علی در چهار دسته عوامل محتوای برنامه درسی، عوامل نهادی، انگیزه ها و نگرش های مدیر مهدکودک و تسهیلگر بودن معلم جای گرفتند و چهار مقوله اصلی شامل تربیت مربی، طراحی محیط یادگیری سازنده گرا در کلاس درس، تشویق کودکان از طریق انگیزه های بیرونی و فضای یادگیری آگاهانه به عنوان راهبردهای کنش و واکنش انتخاب شدند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه می تواند به مدیران مراکز پیش دبستانی در پیاده سازی بازی وارسازی با رویکرد سازاگرایی در آموزش کودکان کمک نماید.
۱۰.

سنجش برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان: از نظر تا عمل واقعیت مدیریت آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سنجش برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان از نظر تا عمل آموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۱۵
مقدمه و هدف: تحقیقات در مورد تأثیر اعتماد سازمانی بر رفتار مدنی سازمانی کارکنان سال هاست که انجام شده است، اما تأثیر مکانیسم داخلی برای اعتماد سازمانی بر رفتار مدنی سازمانی به خوبی بررسی نشده است. این مطالعه بر اساس تئوری تبادل اجتماعی و نظریه هویت سازمانی، تأثیر اعتماد سازمانی را بر رفتار مدنی سازمانی بررسی نموده و نقش میانجی هوش هیجانی را از منظر شناختی و روان شناختی کارکنان نشان داد.روش شناسی پژوهش: پژوهش از نوع کمّی با روش توصیفی پیمایشی انجام شد. جامعه هدف در پنج گروه (معلمان، کادر اداری آموزش و پرورش، کادر اجرایی مدارس، اعضای هیئت علمی و دانشجو معلمان) بودند. جمعیت آماری 5000 نفری بود و بر اساس جدول مورگان 350 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. برآورد روایی پرسشنامه از روایی محتوایی و صوری استفاده شد. پایایی پرسشنامه به روش ضریب آلفای کرونباخ در حد 92/0 تعیین گردید.یافته ها: تحلیل داده ها در زمینه اهداف، محتوا، راهبردهای آموزشی، فعالیت های یادگیری و ارزشیابی برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان نشان داد اهداف و محتوای برنامه درسی میزان کمی از انتظارات جامعه هدف را برآورده ساخت اما در زمینه راهبرد و روش نوین تدریس توانست نیازهای جامعه را برآورده سازد همچنین فعالیت های مساله محور در فعالیت های یادگیری نقطه نظر خوبی نشان داده شد. در زمینه ارزشیابی، ساختار ارزیابی محتوایی انسجام اجرایی مناسب داشت اما در ارزشیابی یادگیری دانشجویان از دنیای واقعی آموزش اهمیت کمتری یاد شد.بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق بر اهمیت تطابق برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان با نیازهای واقعی نظام آموزشی کشور است و عوامل مهم برنامه درسی از جمله اهداف، محتوای آموزشی، راهبردهای یادگیری، فعالیت های یادگیری و ارزشیابی مورد بررسی قرار گرفت و نشان داد برخی عوامل توانسته اند به طور مؤثری به تحقق انتظارات آموزش و پرورش پاسخ دهند، در حالی که برخی دیگر نیاز به بهبود دارند.
۱۱.

چارچوب منتورینگ معلمان تازه کار در مدارس ابتدایی: یک پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بالندگی حرفه ای شایستگی منتورینگ معلمان تازه کار مدارس ابتدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹ تعداد دانلود : ۱۷
مقدمه و هدف: در دهه های اخیر، موضوع «آغازخدمت معلمان تازه کار» برای غلبه بر چالش هایی که معلمان تازه کار در سال های نخست تدریس با آن روبرویند، به موضوع مورد علاقه مطالعات آموزشی تبدیل شده است. سیستم های مدارس با کیفیت برنامه های منتورینگ را به دلیل فواید زیادی که هم برای منتور و هم برای منتی به ویژه معلمان تازه کار دارد، ترویج می کنند. بر همین مبنا، هدف اصلی پژوهش حاضر، تدوین چارچوب مطلوب منتورینگ (معلم ارشدی) معلمان تازه کار در مدارس ابتدایی تعیین شد. روش شناسی پژوهش: این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از  نظر شیوه گردآوری داده ها، پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون است. جامعه یا میدان مطالعاتی پژوهش، منابع مرتبط شامل ادبیات و اسناد موجود در زمینه بالندگی حرفه ای، منتورینگ و معلمان تازه کار بود. پس از بررسی منابع استخراج شده از پایگاه های داده، 73 منبع به عنوان نمونه هدفمند انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری و تحلیل مضمون استفاده شد و به منظور اعتباریخشی داده ها، از روش کینگ و همکاران استفاده شد. یافته ها: پس از تحلیل داده ها، در مجموع 29 مضمون پایه و 9 مضمون سازمان دهنده (: نیازهای معلمان تازه کار، پیامدهای منتورینگ معلمان تازه کار، عوامل پیش برنده، عوامل بازدارنده، ویژگی های منتور، محتوا و فعالیت های منتورینگ، نقش های اصلی، ارزیابی، رویکردهای منتورینگ) ذیل مضمون فراگیر عناصر تشکیل دهنده فرآیند منتورینگ معلمان تازه کار قرار گرفتند. بحث و نتیجه گیری: رویکرد سیستمی پژوهش حاضر به فرایند منتورینگ معلمان تازه کار که باعث شناسایی عناصر دخیل و تأثرگذار در فرایند منتوریگ شده، نقطه قوت پژوهش حاضر است؛ به عبارت دیگر، الگوی ارائه شده در پژوهش حاضر، می تواند در زمینه های مختلف اعم از سیاست گذاری بالندگی حرفه ای معلمان، طراحی برنامه های منتورینگ برای معلمان تازه کار، درک و شناخت رهبران مدرسه از نیازهای آموزشی معلمان و همچنین تعیین ضوابط و شاخص های اتنتخاب معلمان ارشد مورد استفاده قرار گیرد..
۱۲.

تاملی پدیدارنگارانه به حقوق دانش آموزان: تحلیل تجارب زیسته مدیران مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حقوق دانش آموزی پدیدار نگاری تجارب زیسته مدیران مدارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۱۸
مقدمه و هدف: پرسش های اساسی پیرامون آگاهی مدیران مدارس از حقوق دانش آموزی، میزان پایبندی به حقوق دانش آموز و فراهم نمودن زمینه تحقق آنها در عمل، یک حوزه کمتر مطالعه شده در آموزش و پرورش ایران است. لذا این پژوهش با هدف ارائه تصویری روشن از روایت های مدیران مدارس از حقوق دانش آموزی، طراحی و اجرا شده است. روش شناسی پژوهش: برای پاسخ به سوالات اساسی مطرح شده، از روش پژوهش کیفی پدیدارنگاری استفاده شد. مشارکت کنندگان به روش نمونه گیری هدفمند مبتنی بر معیار برگزیده شدند تعریف شدند و سپس به روش گلوله برفی شناسایی و دعوت به مصاحبه شدند. پس از تهیه پروتکل مصاحبه، داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته عمیق با 20 نفر از مدیران جمع آوری شده و با استفاده از روش تحلیل محتوا، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل روایت های مدیران مدارس نشان داد که اگرچه مدیران به طورکلی از حقوق دانش آموزی آگاه هستند و آن را می پذیرند، اما در عمل با مسائل متعددی در تحقق این حقوق مواجه اند. از جمله آنها می توان به تعارض میان حقوق فردی دانش آموزی و الزامات اجتماعی مدرسه، عدم تطابق سیستم آموزشی با نیازهای متنوع دانش آموزان، نابرابری در دسترسی به امکانات، ناسازگاری روش های ارزشیابی با نیازهای نسل جدید، کاستی های سیستم آموزشی در تأمین نیازهای بهداشتی و شکاف بین برابری و فراگیری در آموزش اشاره کرد. بحث و نتیجه گیری:  نتایج پژوهش نشان داد ناهماهنگی های عنوان شده علاوه بر ضعف آموزش های مدیران، عمدتاً ریشه در بافت اجتماعی و ساختار نظام آموزشی مانند محدودیت های بودجه ای، قوانین دست وپاگیر و عدم هماهنگی بین نهادها دارد. لذا، تحقق پایدار حقوق دانش آموزی مستلزم مشارکت فعال تمامی ذینفعان آموزش و پرورش در سیاست گذاری های آموزشی است.

آرشیو

آرشیو شماره‌ها:
۲۲