مرتضی کدخدا

مقدمه و هدف: افزایش بهره وری نیروی انسانی، یکی از مهم ترین مسائل دهه جدید است؛ بنابراین سیاست های سازمانی جدیدی در نظام های آموزشی شکل گرفته که یکی از آن ها توجه به بهروزی سازمانی است. هدف پژوهش حاضر تحلیل تجارب زیسته آموزگاران ابتدایی از عوامل و مفاهیم بهروزی سازمانی در نظام آموزش و پرورش بود. روش شناسی پژوهش: این پژوهش به شیوه کیفی و از نوع تحلیل مضمون انجام شد. با روش نمونه گیری هدفمند و مصاحبه عمیق با 20 آموزگار ابتدایی، داده ها به اشباع رسید. تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون و نرم افزار MAXQDA 12  انجام شد. جهت اعتباریابی از ملاک های چهارگانه گوبا و لینکن (1985) استفاده شد.   یافته ها: یافته ها در قالب 4 گروه رضایت، ارزش ها، رضایت از کار و انگیزاننده های کار و 13 مضمون اصلی طبقه بندی شدند: "رضایت ذهنی"، "رضایت روانشناختی"، "رضایت اجتماعی"، "ارزش روانشناختی"، "ارزش اجتماعی"، "ارزش معنوی"، "ارزش ذهنی"، "رضایت از شرایط کار"، "رضایت از ارتباطات"، "رضایت از محتوای کار"، "انگیزاننده های اقتصادی"، "انگیزاننده های اجتماعی" و "انگیزاننده های سازمانی". بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بهروزی شغلی آموزگاران ابتدایی تحت تأثیر رضایت شغلی، ارزش ها و انگیزاننده های درونی و بیرونی بود. چالش های عمده شامل رویکرد مصرف گرای دولت به آموزش، کاهش منزلت معلمان و عدم عدالت آموزشی و مالی بود. راهکارها شامل برقراری عدالت آموزشی و مالی، بازگرداندن منزلت معلمان، تمرکززدایی و ایجاد سیستم تشویقی مناسب بود. ارتقای منزلت و شخصیت معلمان برای بهبود کارایی آن ها ضروری است.

زمینه و هدف: پس از همه گیری کووید-۱۹ در جهان و در راستای پیروی از سیاست های قرنطینه، آموزش مجازی جایگزین آموزش حضوری شد. آموزش مجازی علی رغم مزایای متعدد، چالش هایی را نیز به دنبال دارد که یکی از آن ها افت تحصیلی دانش آموزان علی الخصوص در دوره ابتدایی است. لذا هدف پژوهش حاضر تحلیل تجارب زیسته معلمان دوره ابتدایی از علل افت تحصیلی دانش آموزان در آموزش مجازی است. روش: پژوهش حاضر به شیوه کیفی و از نوع پدیدارشناسی بررسی شد. با توجه به ماهیت پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند از نوع معیار استفاده شد، که با مصاحبه عمیق ۱۱ معلم دوره ابتدایی، داده های اخذشده به اشباع رسید. داده های حاصل از تجارب زیسته معلمان به روش کُلایزی (۲۰۰۲) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و از نرم افزار ۱۱MAXQDA به عنوان ابزار تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از تجارب زیسته معلمان دوره ابتدایی از علل افت تحصیلی دانش آموزان در آموزش مجازی، در قالب شش مضمون اصلی: "مشکلات فنی و زیرساختی"، "مشکلات مربوط به معلم"، " مشکلات مربوط به دانش آموز و خانواده دانش آموز "، "فشارهای روانی"، "عدم ارزشیابی صحیح و اصولی" و " کاهش انگیزه دانش آموزان" طبقه بندی گردید. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از تحلیل تجارب زیسته معلمان نشان می دهد مجموعه از عوامل در افت تحصیلی دانش آموز نقش دارند که بخش عمده ای از این عوامل به وسیله معلم قابل کنترل و مدیریت است. لذا معلمان علی الخصوص معلمان دوره ابتدایی، می بایست مهارت های مدیریت، تدریس، ارزشیابی و برقراری ارتباط با دانش آموزان و والدین آن ها، تجدیدنظر کرده را در خود توسعه دهند.