سبک های تربیتی

هدف از این مطالعه بررسی رابطه و عوامل پیش بینی کننده سلامت روانشناختی نوجوانان از طریق نوع سبک های تربیتی و همچنین وضعیت اقتصادی اجتماعی والدین آنان بوده است. 1396 دانش آموز دختر و پسر 15-18 ساله شهر تهران، از طریق تقسیم بندی مناطق مختلف تهران، مقیاس سلامت روانشناختی (دینر، 1992) و مقیاس وضعیت اقتصادی اجتماعی محقق ساخته را کامل کردند و پس از آن، مادران این دانش آموزان پرسشنامه سبک های تربیتی والدینی (بورای، 1991) را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که پایین ترین شاخص سلامت روانشناختی در مناطق جنوب شهر و بالاترین شاخص آن در مناطق شمال شهر است. از بین سبکهای والدینی نیز، سبک اقتدار منطقی و سبک استبدادی از توان پیش بینی معنادار سلامت روانشناختی نوجوانان برخوردار بودند. در پایان، نتایج مورد بحث و نتیجه گیری قرار گرفتند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفیت ارتباط والد- فرزند به عنوان پیش شرط تربیت دینی فرزندان طراحی و اجرا گردید. تعداد 374 نفر دانشجو (177 پسر و 197 دختر) به عنوان نمونه طبقه ای نسبتی در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه سبک تربیتی یا محیط خانوادگی (نقاشان، 1358) و پرسشنامه محقق ساخته را تکمیل نمودند. به طور کلی نتایج آزمون مجذور کا نشان داد در حالی که در سبک تربیتی مقتدرانه بیشترین فراوانی مربوط به آزمودنی هایی است که والدین خود را «افرادی مذهبی در نظرگرفته اند که برای تربیت دینی آن ها سعی و تلاش کرده اند»، در سبک تربیتی مسامحه کارانه بیشترین فراوانی مربوط به آزمودنی هایی است که والدین خود را «افرادی بی تفاوت نسبت به مذهب در نظر گرفته که برای تربیت دینی آن ها سعی و تلاش نداشته اند». هم چنین در حالی که درصد آزمودنی هایی که خود را در گروه های «من مسلمان هستم و اگرچه دوست دارم که دستورات دینی را رعایت کنم، ولی گاهی چنین نیستم» و «من به خدا ایمان دارم و اگرچه دوست دارم خواسته های او را انجام دهم ولی گاهی اوقات نمی توانم» در سبک تربیتی مقتدرانه دارای بیشترین فراوانی است. درصد آزمودنی هایی که خود را در گروه های «هنوز در مورد دین خود تصمیمی نگرفته ام» و «ممکن است خدا وجود داشته باشد، ولی این امر به زندگی من ارتباطی ندارد» قرار داده اند، در سبک تربیتی مسامحه کار بیشترین فراوانی را دارد. در مطالعه حاضر هم چنین نشان داده شد که منابع شناخت دینی در سبک های تربیتی مختلف، متفاوت است. به طوری که در سبک تربیتی مقتدر شناخت دینی بیشتر از طریق خانواده و در سبک تربیتی مسامحه کار شناخت دینی بیشتر از طریق اماکن مذهبی است. در تبیین نتایج فوق به ارتباط والد ـ فرزند در دوران کودکی با توجه به نظریه های روابط موضوعی، دلبستگی و یادگیری اجتماعی اشاره شده است. این نظریه ها فرض می کنند که ارتباط بهینه والد ـ فرزند در جامعه پذیری دینی فرزندان نقش مهمی ایفا می کند.

هدف اصلی این پژوهش بررسی و شناسایی رابطه هر یک از متغیرهای ساختار خانواده، نوع جامعه پذیری، سنّت گرایی و تقدیرگرایی با نگرش به طرحواره جنسیّتی بود. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و داده های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه جمع آوری شد. اعتبار و روایی مقیاس های تحقیق با توجه به نتایج ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. جامعه آماری کلیه زنان بالای 15 سال منطقه کاشان در سال 1390 بودند که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش سهمیه ای تصادفی انتخاب و بررسی شدند. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون یافته های پژوهش، عوامل خانوادگی شامل سبک های تربیتی والدین و نوع جامعه پذیری در خانواده و ویژگی های سنّت گرایی و تقدیرگرایی بر گرایش پاسخگویان به برابری جنسیّتی مؤثر است. بیش ترین تأثیر بر برابری گرایی جنسیّتی مربوط به متغیر سنّت گرایی است که دارای 17/0-=β است. در مرتبه دوم تأثیرگذاری، شیوه تربیتی مقتدرانه با 144/0=β و پس از آن تقدیرگرایی با دارا بودن 14/0-=β قرار گرفته اند. در نهایت کم ترین تأثیرگذاری مربوط به متغیر جامعه پذیری با 11/0-=β است.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی عوامل خانوادگی مؤثر بر مدارای اجتماعی است. در این پژوهش که از نوع پژوهش های پیمایشی است، داده ها با پرسش نامه، جمع آوری و با نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده اند. جامعة آماری را دانشجویان دانشگاه شهید چمران تشکیل می دهند که با فرمول کوکران، تعداد 374 نفر نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری، طبقه بندی متناسب با حجم است. آزمون فرضیه نشان داد از بین متغیرها تنها دو متغیر دینداری خانواده و سبک تربیتی اقتدارگرایانه با مدارای اجتماعی رابطة معنادار داشتند و بقیة متغیرها یعنی سبک تربیتی دموکراتیک و سهل گیرانه و شبکة روابط اجتماعی خانواده با مدارای اجتماعی رابطة معنادار نداشتند. نتایج تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد متغیرهای مستقل پژوهش به میزان 5/38%، تغییرات متغیر مدارای اجتماعی را پیش بینی می کنند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش سبک های تربیتی و اسنادی در پیش بینی اختلال سلوک با واسطه گری کارکرد اجرائی در دانش آموزان مقطع اول متوسطه بود. جامعه آماری، شامل تمامی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر خوی در سال تحصیلی 1400- 1399 بود که از میان آن ها بعد از برآورد حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای 400 نفر انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسش نامه های سیاهه رفتاری کودک آخنباخ نسخه والدین(2007) ، پرسش نامه سبک های فرزند پروری بامریند(1971) و پرسش نامه سبک های اسنادی پترسون و همکاران(1982) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری در نرم افزار Smart-PLS3 و SPSS-25 استفاده شد. نتایج حاصل از بررسی داد ها نشان داد سه مقدار 01/0، 25/0و 36/0 به عنوان مقادیر ضعیف، متوسط و قوی برای GOF  نشان از برازش مناسب مدل پیشنهادی داشت. همچنین نتایج نشان داد سبک اسنادی مثبت با ضریب تأثیر(202/0-)، سبک تربیتی سهل گیرانه با ضریب تأثیر(338/0)، سبک تربیتی مقتدرانه با ضریب تأثیر(432/0-) و نقص کارکرد اجرائی با ضریب تأثیر (363/0) به صورت مستقیم بر اختلال سلوک تأثیر داشتند. با توجه به تأثیر سبک تربیتی و اسنادی و نقص کارکرد اجرائی در اختلال سلوک، پیشنهاد می شود پژوهش های بیشتری جهت شناسایی بیشتر عوامل مذکور انجام گیرد و کارگاه های آموزشی برای والدین در زمینه اهمیت این موضوع برگزار شود.

زمینه و هدف: اختلال نقص توجه/بیش فعالی یکی از شایع ترین مشکلات کودکان و نوجوانان و علت مراجعه به روان پزشک و روانشناس است و یک الگوی رفتاری است که علاوه بر دوره کودکی، در بزرگ سالی هم ظاهر می شود و از نظر تکاملی با میزان نامتناسبی از عدم توجه، تکانشگری و پرتحرکی بروز می کند؛ لذا هدف این پژوهش مقایسه سبک های تربیتی والدین با و بدون کاستی توجه / بیش فعالی در کودکان 6 تا 12 سال شهرستان اسلامشهر بود. روش پژوهش: روش تحقیق علی- مقایسه ای بوده و جامعه آماری کلیه والدین مادر اسلامشهر بودند که حجم نمونه 200 نفر و از هر گروه 100 نفر در نظر گرفته شدند که تعداد 91 نفر از مادران کودکان عادی از دو مدرسه به روش نمونه گیری خوشه ای و تعداد 88 نفر کودکان با نقص توجه از دو مرکز مشاوره وابسته به آموزش وپرورش به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و توسط پرسشنامه های سبک های فرزندپروری بامریند (1973) و فهرست نشانگان مرضی اسپیرافکین و گادو (1994) مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها به روش تحلیل واریانس نشان داد که تفاوت معنی داری بین سبک تربیتی «سهل انگارانه» و «سخت گیرانه» والدین دارای کودکان با و بدون نقص توجه/بیش فعالی وجود دارد (05/0=P)؛ همچنین نتایج نشان داد تفاوت معنی داری بین سبک تربیتی «مقتدرانه» والدین دارای کودکان با و بدون نقص توجه/بیش فعالی وجود نداشت (05/0=P). نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که شیوه های فرزندپروری از مهم ترین مؤلفه های تحول فرزند است و نقشی مؤثر در سلامت رفتار فرزندان دارد.