درخت حوزه‌های تخصصی

حکومت‌ حق‌مدار علوی ‌در نهج‌البلاغه» انجام‌ ‌پذیرفته ‌است. در این پژوهش، پنج فرضیه مدنظر قرار گرفته‌اند که بر «ویژگی‌های اهداف»، «نحوه تدوین دستور کارها و شکل‌دهی به خط‌مشی‌ها»، «ماهیت روش‌ها و رویه‌های اجرایی»، و «نحوه ارزیابی سیستم خط‌مشی‌گذاری حق‌مدار» دلالت دارند؛ ضمن این‌که‌ در فرضیه پنجم بر «حساسیت اعضای جامعه به حق‌طلبی و عدل‌پذیری»، به مثابه یکی از عوامل بسیار مهم مؤثر بر استقرار و پایداری حکومت عدل تأکید شده است؛ زیرا پیامد نهایی فعالیت هر سیستم خط‌مشی‌گذاری در جامعه ارزیابی می‌شود و اعضای جامعه از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر استمرار فعالیت سیستم حکومتی حق‌مدار محسوب می‌شوند. در این تحقیق، علاوه بر تحلیل محتوای مباحث مربوط به عدالت در نهج‌البلاغه، از روش تحلیل منطقی، برای استخراج اصول منطقی مبنایی معرف عدالت حق‌مدار استفاده شده است. حاصل کار، دستیابی به مجموعه‌ای از اصول و مبانی منطقی است که می‌توان ویژگی‌های اصلی سیستم خط‌مشی‌گذاری حق‌مدار را برمبنای آن تعریف کرد. اگرچه این تحقیق بر مبنای متن نهج‌البلاغه انجام‌ شده، اما رویکرد ایدئولوژیک نداشته‌و با رویکرد علمی کمال‌جویانه، در صدد دستیابی به متقن‌ترین و منقح‌ترین وجوه معرف عدالت حق‌مدار بوده است. از این‌رو، در جریان آن از روش تحلیل منطقی استفاده شده است؛ روشی که قابلیت دارد برای تحلیل هر متنی مورد استفاده قرار گیرد و اگر این کار با نهج‌البلاغه انجام‌ شده، توفیق محقق بوده که به یکی از بهترین و غنی‌ترین منابع معرف عدالت حق‌مدار دست یافته است. حاصل کار، تدوین نظام منطقی نهایی است که بر پنج اصل توحید، برابری مبتنی بر یکسانی در خلقت، آزادی و اختیار ناشی از همانندی در خلقت، تناسب حق و تکلیف،و تسهیل کمال‌گرایی بنیان نهاده شد و با استناد به نهج‌البلاغه، نوزده قضیه از اصول فوق استنباط گردید که با تشریح برخی ابعاد نظریه عدالت حق‌مدار، امکان تعیین شاخص‌های غالب طراحی سیستم را فراهم می‌آورند. براساس این پنج اصل و قضایای استنباط شده از آن‌ها، عدالت آمیزه‌ای از برابری و آزادی است که بر پایه توحید و اعتقاد به یکسانی خلقت، ثبات یافته، با تأکید بر ضرورت تناسب حق و تکلیف پویا و منعطف گشته، با معطوف شدن به کمال‌گرایی جهت می‌یابد. بنابراین آموزه حق‌مدار، تحقق عدالت را مستلزم تمهید شرایط دستیابی همه آحاد جامعه به حق خود در برخورداری از امنیت کامل، رفاه نسبی، و آگاهی کافی می‌داند.

استرس براساس دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته که یکی از آن ها، مدل همخوانی فرد- محیط است. هدف از این پژوهش حاضر، بررسی نیکویی برازش مدل ناهمخوانی فرد- محیط با استرس و بازتاب های آن به صورت عوارضی روانی است. آزمودنی های پژوهش، شامل 985 نفر با میانگین سنی و سنوات خدمت به ترتیب 42.5 و 19 سال هستند که در 8 گروه شغلی مشغول به کارند و به صورت سرشماری در پژوهش شرکت کرده اند. به علاوه، مسوولان پالایشگاه نیز 111 پرسشنامه برای کارکنان در این مورد تکمیل کردند. ابزار پژوهش در دو بخش کلی پرسشنامه کارکنان که بر بررسی همخوانی فرد- محیط ذهنی و پرسشنامه مسوولان که به بررس همخوانی فرد- محیط عینی می پردازد، بوده است. علاوه بر این، کلیه آزمودنی ها به پرسشنامه استرس شغلی، و چک لیست نشانه یابی 90 سوالی (SCL-90-R) نیز پاسخ گفتند. نتایج حاصل حاکی است که بین فرد و محیط ناهمخوانی و عدم تطابق در دو بعد توانایی های فردی- خواسته های محیطی، و امکانات محیطی- انتظارات فردی وجود دارد. به علاوه، اظهارات مسوولان در مورد ناهمخوانی فردی- محیطی کارکنان با اظهارات خود کارکنان تفاوت بارز و معنادار دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای توانایی های فردی، تقاضای محیطی و امکانات محیطی در تغییر فشار روانی کارکنان تاثیر منفی و معکوس داشته، ولی متغیرهای ارزش ها و انتظارات فردی تاثیر مثبت و مستقیم داشته است. نهایتا نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام دیگر مشخص کرد که از دو بعد توانایی های فردی- خواسته های محیطی، و امکانات محیطی- انتظارات فردی فقط متغیر دوم (امکانات محیطی- انتظارات فردی) وارد مدل رگرسیون شده و در تغییرات متغیر فشار روانی تاثیرات معنادار داشته است. بنابراین، نتایج پیشنهاد می کنند که مدل همخوانی فرد- محیط می تواند مدل مناسب در تبیین میزان فشار روانی باشد.

با توجه به تأثیر نگرش در رفتار در عملکرد مدیران، پژوهش حاضر به بررسی رابطه نگرش مدیران صنایع استان اصفهان نسبت به علوم رفتاری مهم در فاصله سالهای 79-1377 اختصاص یافته است. مرور پژوهشها بیانگر اهمیت هر دو مبحث مدیریت و نگرش بود، ولی مرور مزبور فقدان تحقیقات مشابه، چه در ایران و چه در سایر کشورها، را نیز نشان داد. بر همین اساس، پرسشنامه محقق ساخته ای برای سنجش نگرش مدیران نسبت به علوم رفتاری به همراه دو پرسشنامه دیگر تنظیم گردید. پایایی و روایی پرسشنامه در مرحلة مقدماتی تحقیق مورد سنجش و تأیید قرار گرفت و سپس پرسشنامه ها اجرا گردید. جامعة آماری پژوهش را کلیه مدیران صنایع استان در نیمه اول سال 1379، و نمونه مورد بررسی را مدیران مراکز صنعتی دارای حداقل یکصد نفر کارمند یا کارگر، تشکیل داد. پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع پیمایشی بوده است. داده های توصیفی مربوط به 124 نفر از مدیران که پرسشنامه ها را تکمیل و اعاده کرده بودند مورد محاسبه قرار گرفت. تحلیل داده ها در رابطه با یافته های جانبی و به ویژه سه فرضیة اصلی پژوهش انجام پذیرفت. بررسی فرضیه اول، بیانگر وجود تفاوت معنی دار بین نگرش مدیران فارغ التحصیل رشته های دانشگاهی مدیریت با مهندسی – فنی (0.05=?) و همچنین بین نگرش مدیران فارغ التحصیل رشته های دانشگاهی مدیریت با مدیران دیپلمه بود (0.01=?). فرضیه دوم تحقیق تأیید نشد؛ بنابراین، نگرش متفاوت مدیران دارای سوابق خدمت و مدیریت متفاوت مورد تأیید قرار نگرفت. آزمون فرضیه سوم، بیانگر وجود نگرش متفاوت مدیرانی بود که میزان آشنایی آنان با علوم رفتاری متفاوت بود. در راستای یافته های اصلی پژوهش، محدودیتهای تحقیق و همچنین پیشنهادهای سودمند برای پژوهشگران و مسؤولان، مدیران، و برنامه ریزان ارائه گردیده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی کاربرد سه سبک مکانیزم¬های دفاعی در سنجش فرسودگی شغلی کارکنان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران است. فرضیه اصلی پژوهش امکان استفاده از سبک¬های دفاعی مورد استفاده کارکنان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران جهت سنجش فرسودگی شغلی آنان می¬باشد. در این پژوهش 234 نفر (137 نفر مرد و 97 نفر زن) از کارکنان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران از طریق نمونه¬گیری در دسترس، انتخاب شده¬اند. ابزارهای اندازه-گیری در این پژوهش پرسشنامه سبک¬های دفاعی (DSQ اندروز، 1993) و پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش و جکسون است که پس از جمع¬آوری پرسشنامه¬ها، کار تجزیه و تحلیل با بهره¬گیری از روش¬های آمار توصیفی، همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندمتغیری و آزمون T مستقل در مورد داده¬های حاصله انجام گرفته است. نتایج این پژوهش پس از تجزیه و تحلیل داده¬ها نشان¬دهنده این است سبک دفاعی رشد نایافته دارای اثر مثبت و معنادار بر متغیر خستگی عاطفی است و سبک دفاعی رشد یافته و نوروتیک دارای اثر معنادار بر متغییر مسخ شخصیت می¬باشد. هم¬چنین یافته¬ها نشان می¬دهد سبک دفاعی رشد یافته و نوروتیک بر مولفه موفقیت فردی اثر معنادار دارند.

یک گروه شامل 62 زن متاهل و شاغل در دانشگاه اصفهان انتخاب وبه طور تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند و به پرسشنامه هـای تعارض کار ـ خانواده (نت مه یر ،1996) و باور به خوداثربخشی (سیمون و هنسی، 2005) پاسخ دادند.گروه آزمایشی به مدت 6 جلسـه (دو ساعته) طی یک ماه تحت آموزش برنامه مدیریت تعارض بین کار و خانواده قرارگرفت. نتایج تحلیل کوواریانس کاهش معنادار تعارض کارـ خانواده و افزایش باور بـه خوداثربخشی را درگروه آزمایشی در مقایسه با گروه گواه نشان دادند و تاثیر آموزش را در حل تعارضها برجسته کردند.

استرس براساس دیدگاههای مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از این دیدگاههای مدل همخوانی فرد – محیط است که از مهمترین دیدگاههای موجود می باشد. در این تحقیق سعی شده است این مدل در میان معلمان تبریز به کار گرفته شود، تا نکویی بر ارزش آن مورد ارزیابی قرار گیرد.به این منظور 976 نفر از معلمان مقاطع مختلف تحصیلی (656 نفر زن و 330 نفر مرد) پرسشنامه محقق ساخته ای را تکمیل نمودند. علاوه بر آن مدیران مدارس انتخابی نیز 196 پرسشنامه راجع به معلمان تکمیل نمودند. نتایج به دست آمده حاکی است که ناهمخوانی معلمان با محیط شغلی تاثیر قابل ملاحظه ای در فشار روانی و عوارض جسمی و روانی آنان دارد. علاوه بر آن، این بررسی نشان می دهد که اظهارات مدیران در مورد عدم همخوانی فردی – محیطی معلمان با اظهارات خود معلمان تفاوت بارزی دارد و دیدگاههای متفاوتی را در این زمینه نشان می دهد.

هدف این تحقیق بررسی اخلاق حرفه ای مدیران و رابطه آن با تعهد سازمانی معلمان بود. مولفه های پنج گانه اخلاق مدیران در این تحقیق مشتمل بر اخلاق فایده گرایانه، اخلاق فردگرایانه، اخلاق عدالتی، اخلاق وظیفه گرایانه و اخلاق حقوقی بود. مولفه های سه گانه تعهد سازمانی معلمان نیز تعد هنجاری، مستمر و عاطفی بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و در زیر مجموعه تحقیقات کمی به روش همبستگی (رگرسیون) انجام شد. جامعه آماری این پژوهش معلمان مقطع متوسطه ناحیه 3 آموزش و پرورش شهرستان کرج بودند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده نمونه ای معادل 274 نفر انتخاب شد. برای انجام پژوهش، ابتدا نمره اخلاق حرفه ای اندازه گیری و سپس نمره تعهد سازمانی محاسبه و پس از بررسی این دو در نهایت قابلیت پیش بینی پذیری نمره تعهد سازمانی بر اساس نمره اخلاق حرفه ای تعیین شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که: 1) میزان اخلاق حرفه ای مدیران مورد مطالعه در سطح بالایی قرار دارد. 2) میزان تعهد سازمانی کارکنان مورد نظر در سطح بالایی قرار دارد. 3) بین اخلاق حرفه ای مدیران و تعهد سازمانی کارکنان در این تحقیق رابطه معنی داری وجود داشت. 4) مولفه های اخلاق حرفه ای مدیران قابلیت پیش بینی مولفه های تعهد سازمانی کارکنان را داشتند. با استناد به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که رابطه مثبتی بین اخلاق حرفه ای مدیران و تعهد سازمانی کارکنان در جامعه مورد مطالعه وجود دارد. به بیان دقیق تر با افزایش مولفه های اخلاق حرفه ای مدیران، مولفه های تعهد سازمانی کارکنان نیز افزایش می یابد و بالعکس.