ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۵۴۱ تا ۱٬۵۶۰ مورد از کل ۲٬۰۳۳ مورد.
۱۵۴۲.

بحثی در مبانی نظری ترجمه متون دینی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: متون دینی نظریه ترجمه ترجمه پذیری محدودیتهای ترجمه متون تخصصی مبانی نظری ترجمه مترجم متون دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰۱
"با توجه به اهمیت دقت در ترجمه متون دینی، در این مقاله ابتدا بحث کوتاهی درباره مبانی نظری ترجمه ارائه شده است. سپس دو دیدگاه در خصوص ترجمه پذیری و ترجمه ناپذیری متون دینی ارائه شده است. در دیدگاه اول با توجه به ارتباط متون دینی با وحی و اینکه تعیین ظرف زبانی وحی و هر گونه دخل و تصرف در آن از حیطه اختیارات انسان خارج است، ترجمه متون دینی غیرممکن قلمداد شده است. در دیدگاه دوم به عکس با توجه به ضرورت آگاهی همه انسانها از پیام وحی و اختصاصی نبودن پیام وحی به گویشوران زبانی خاص، ترجمه متون دینی غیرقابل اجتناب فرض شده است. نگارنده در این مقاله کوشیده است با توجه به استدلال هر دو دیدگاه به طرح نظریه سومی بپردازد که بتواند نیازها و محدودیتهای مورد نظر هر دیدگاه را رعایت کند. بر اساس نظر ارائه شده در این مقاله که به اصطلاح نظریه «ترجمه پذیری مشروط متون دینی» نامیده شده است تعریف های جدیدی از مترجم متون دینی، خوانندگان متون ترجمه شده دینی، متن دینی و انواع آن ارائه شده است. "
۱۵۴۵.

نقش ترجمه در توسعه علوم انسانی در ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸۱
"آنچه معمولا از ترجمه به معنی مرسوم کلمه به ذهن می آید ترجمه بین زبانی، یعنی انتقال یک معنی یا پیام از «صورت» یک زبان به «صورت» یک زبان دیگر است. ترجمه، چه به صورت درون زبانی و چه به صورت بین زبانی، نقش مهمی در بیان افکار و توسعه علوم و معارف بشری داشته و دارد. ترجمه درون زبانی که بیان معنی به عبارت دیگر در همان زبان است در توسعه افکار در درون یک جامعه اهمیت دارد، و ترجمه بین زبانی برای گسترش ارتباطات و توسعه علوم و فنون در بین ملتها در عرصه جهانی ارزشمند است. مروری بر سیر و تحول ترجمه در تاریخ به وضوع نشان می دهد که ترجمه به معنی متداول آن نقش بسیار ارزنده ای در انتقال علوم و فنون و نشر و توسعه علم و فرهنگ ایفا کرده است. این مقاله تلاشی است در جهت تبیین نقش ترجمه در توسعه علوم انسانی. در این راستا، ضمن اشاره به ماهیت ترجمه از دیدگاههای مختلف به بررسی سیر ترجمه در تاریخ با توجه به تاثیر آن در شکوفایی علوم و معارف بشری پرداخته می شود. "
۱۵۴۸.

چکونگی بیان معانی پیشوندهای فعلی روسی در زبان فارسی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قید حروف اضافه پیشوند فعل پیشوندى کلمات تکمیلى توضیحى

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۲۰۷۴ تعداد دانلود : ۱۲۳۰
از ویژگى هاى بارز زبان روسى، تعداد زیاد افعال پیشوندد ار است. به کمک پیشوندها معانى زیادى که اغلب براى زبان آموزان ایرانى بسیار مشکل اند، بیان، مى شوند. از آنجاکه پیشوندهاى فعلى فارسى، معانی کمترى نسبت به پیشوندهاى روسى بیان مى کنند، در ترجمهء روسى به فارسى مشکلات عمد ه ا ى بوجود مى آیند که اغلب این گونه پیشوندها تحت اللفظى ترجمه مى شوند. در برخى موارد، حتى لازم است که برخى از معانى مربوط به پیشوندها تفسیر شوند، یا از "کلمات تکمیلى- توضیحی "دیگرى، از قبیل: قیدها، حروف اضافه، افعال و غیره استفاده شود. در زبان روسى، معانى مختلف هرگونه عنصر زبانى، با توجه به بافت جمله مشخص مى شود و با توصیف دقیق موقعیت هاى خاص جمله است که مى توان به معانى مورد نظر دست یافت. با توجه به نقش بافت جمله، برخى معانى را فقط از کل جمله مى توان فهمید. آشنایى با شیوه هاى بیان معانى پیشوندهاى روسى، این امکان را به وجود مى آورد تا زبان آموزان درک صحیحى نسبت به معانى افعال پیشوندد ار پیدا کنند.
۱۵۴۹.

نقش ترجمه در گفتگوی تمدنها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۰
ن"ترجمه فرهنگها را به یکدیگر نزدیک می سازد. در دنیای جهانی شده کنونی ما، ترجمه کلید درک و فهم فرهنگهای خارجی است. در این تحقیق سعی شده است که رابطه متقابل بین فرهنگ و زبان نشان داده شود و نظرات مختلف در این مورد مرور شود. تفاوت بین فرهنگها و تمدنها و همچنین تاثیر ترجمه در برقراری ارتباط بین اعتقادات، زبانها، ادیان، اندیشه ها و فرهنگهای مختلف و در تسهیل فرایند گفتگوی تمدنها با در نظر گرفتن جنبه های قوم شناختی تفاوتهای فرهنگی و مساله ترجمه پذیری در برابر ترجمه ناپذیری عناصر فرهنگی بر اساس نظریه های وورف و چامسکی مورد مطالعه قرار گرفته است."
۱۵۵۰.

خردگرایی و کلان نگری در ترجمه داستان: رهیافتی نقش گرا به تعادل سبکی

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۶
مترجم ادبیات داستانی در مسیر نیل به «کفایت سبکی» هر چه بیشتر، نیازمند انجام تحلیل سبک شناسی در دو سطح «خرد» و «کلان» است. در تحلیل سبکی کلان، تحلیلگر/ مترجم در پی کشف «چگونگی» یا «کیفیت» متن است و در تحلیل سبکی خرد به دنبال تبیین «چرایی» و «نحوه» تحقق آن کیفیت. تحلیل کلان معمولا با تفحص در «برونه» (سطح) داستان صورت می گیرد و نمایی کلی از راهبرد(های) سبکی «عام» منتهی به فرانقش اندیشگانی زبان بدست می دهد اما در تحلیل خرد، مترجم/ تحلیلگر علاوه بر سطح داستان ناگزیر از تعمق در «درونه» (عمق) اثر نیز خواهد بود و در این مسیر، از یک سو، متن را به مثابه یک «محصول» مد نظر قرار می دهد و از رهگذر شیوه های عموما مکانیستی «تحلیل متن»، مولفه های سبکی منتهی به کارکرد زیبایی شناختی زبان را در آن شناسایی می کند و از سوی دیگر، با اثر داستانی به منزله یک «فرایند» مواجه می شود و با توسل به روش شناسی معمول در «تحلیل گفتمان» و استفاده از ابزارهای «تاویل متن» و «تحلیل بینامتنی»، به بازشناسی مراحل «تولید»، «دریافت»، «درک» و «تاثیر» مولفه های متنی دست می یازد و مصادیق عینی راهبرد(های) سبکی کلان مورد نظر نویسنده را در فرانقش متنی زبان تعیین می نماید. آنچه در نهایت از این تحلیل دو جانبه حاصل می گردد، راهکارهای عملیاتی مترجم را در انتخاب «گزینه های هم نقش: با کارکرد سبکی مشابهی در متن مقصد رقم خواهد زد.
۱۵۵۲.

صحت، صراحت و سلاست در ترجمه متون دینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۸
مفهوم بودن معنی متن، معمولی بودن سبک، و طبیعی بودن زبان، همه از اهمیت خاصی در ترجمه برخوردارند، اما اینها تنها عواملی نیستند که در ارزشیابی یک ترجمه به حساب می آیند. متن اصلی است که در ارزشیابی درستی و مناسب بودن ترجمه نقش اساسی را ایفا می کند. ممکن است یک ترجمه از نظر معنی صریح و قابل فهم، از نظر سبک معمولی، و از نظر زبان طبیعی باشد، اما از نظر محتوای پیام مطابق با متن اصلی نباشد. و این بدان معنی است که نه قابل فهم بودن و نه طبیعی بودن ترجمه هیچکدام دلیلی بر مطابقت آن با متن اصلی نیست. این پژوهش تلاشی است برای بحث در مورد اهمیت صحت، صراحت و سلاست در ترجمه های متون دینی تا روشن شود که این معیارها تا چه اندازه در ارزشیابی چنین ترجمه هایی مهم و موثرند.
۱۵۵۷.

فرهنگ در ترجمه و ترجمه عناصر فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵۶
در این گفتار به ترجمه و فرهنگ و ترجمه عناصر فرهنگی می پردازیم. پس از ذکر مثالهایی، فرهنگ و واژگان فرهنگی را تعریف می کنیم و شرح می دهیم و بعد از آن به روشها و شگردهای گوناگون ترجمه اقلام فرهنگی می پردازیم و در پایان نمونه هایی از انطباق فرهنگی افراطی در ترجمه های دوره قاجار از ادبیات غرب می آوریم.
۱۵۵۸.

از واژه به مفهوم: اقتباس یا ترجمه ادبی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مفهوم ترجمه قالب اقتباس تعدیل زبان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۲۶۳۳ تعداد دانلود : ۱۳۷۶
هر نوشته ادبى در جریان پیام رسانى به خواننده، شیوه بیان ویژه خود را با توجه به صورت هاى ساختارى و معنایى زبان خود دارد، ولى تعداد بى شمارى از این صورت هاى ساختارى، درگذر از صافى ترجمه، قلب یا تعدیل مى شوند، اگر چه غالبا معنا به جاى خود باقى مى ماند. در ترجمه بسیارى از آثار ادبى، از جمله نوشته هاى شکسپیر، مترجم در برگردان واژه ها معنا را حفظ مى کند، ولى براى حفظ زیبایى کلام نویسنده همیشه با متن در کشمکش است. نیاز به تغییر عناصرى در متن اصلى، براى دستیابى به ترجمه اى مطلوب از آن متن، ناگزیر ترجمه ادبى را با اقتباس ادبى در هم مى آمیزد، تا آنجا که هیچ ترجمه زیبایى بدون این اقتباس مکان پذیرنیست. اصالت گرایی لازمه هر ترجمه است، ولى چنانچه بخواهیم قالب هایى را عینا وارد زبان مقصد کنیم، به نظر خواننده ناهنجار و غیر قابل درک جلوه خواهد کرد. از این رو تعدیل زبانى و بلاغى در ترجمه، به نحوى که آسیبى به معناى جمله نرسد، قابل پذیرش است.
۱۵۵۹.

تجزیه و تحلیل اصطلاحات برای استفاده در ترجمه ماشینی

کلیدواژه‌ها: ترجمه ماشینى آنالیز متن اصطلاح شناسى دسته بندى کلمات برنامه نویسى

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی رایانشی/ رایازبان‌شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۱۹۰۰ تعداد دانلود : ۱۰۷۹
زبان هاى زنده دنیاى معاصر مواجه با پدیده اشباع لغات آن با اصطلاحات علمى و فنى شده اند. سابق بر این وقتى از اصطلاحات علم خاص، براى مثال پزشکى به میان مى آمد، این توقع و برداشت وجود داشت که اصطلاحات موجود در این حیطه علمى داراى یک معناى واحد و استاندارد مى باشند، اما امروزه دیگر چنین تصورى مصداق ندارد و اصطلاحات دراین علم و یا علوم دیگر محدود به یک معنا نمى شود و به همین جهت اصطلاح شناسى مورد توجه زبان شناسان قرار گرفته است، درک صحیح از اصطلاحات و معانى مختلف آن امروزه هم در زندگى عادى و روزمره، مانند عرصه هاى حقوقى و قضایى و هم در علوم کاربردى و تجربى، بسیار اهمیت دارد. امروزه اصطلاحات جزء لاینفکى از امور مربوط به رسانه هاى گروهى مى باشند و علماى زبان شناس متعددى و من جمله آکادمیسمین پ. و راژ دستنوسکى پژوهشهاى گسترده اى را در این ارتباط انجام داده اند. با گسترش ترجمه ماشینى و نیاز به تحلیل هاى نحوى رایانه اى این سؤال مطرح شد که چگونه مى بایست اصطلاحات را مدخل بندى و دسته بندى نمود. یادآور مى شویم که براى آنالیز در سطح مورفولوژى این کار ساده تر خواهد بود، به خصوص این که زبان روسى یک زبان صرفى مى باشد و برنامه نویسى براى درک درست موقعیت صرفى کلمات با دقت لازم میسر مى شود. اما تعیین معناى کلمات و انتخاب گزینه درست کارى به مراتب مشکل تر است، زیرا قبل از آن در یک مرحله میانى مى بایست روابط نحوى کلمات نیز مشخص شده باشند. اینجانب در این مقاله راهکارهاى عملى خود را که حاصل سالیان دراز فعالیت بر روى پروژه هاى ترجمه ماشینى بوده است بیان مى نمایم.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان