درخت حوزه‌های تخصصی

گفتوگو با دکتر وندل بل(Wendell Bell)، آینده پژوه جهانی، دیدگاههای ما را به آینده پژوهی تغییر داد. بدین رو، انتشار این گفتگو را برای اهالی بازاریابی یک ضرورت دیدیم. وندل بل در این گفتگو بخوبی نشان می دهد که آینده پژوهان افزون بر دیدگاههای انتزاعی و تئوریک، هموراه با ""دنیای واقعی"" ارتباطی تنگاتنگ و مستمر دارند؛ همچنانکه خود وندل بل در یک شرکت تبلیغاتی درباره ی ""آینده ی اسباب بازیها"" کار کرده است. گفتنی آنکه دکتر وندل بل، متولد شیکاگو و استاد بازنشسته ی دانشگاه ییل، آثار پرشمار و درخشانی در زمینه ی آینده پژوهی دارد که برخی از آنها از سوی مجامع معتبر آینده پژوهی جهان، در زمره ی 10 اثر برتر جهانی قرار گرفته اند.

نگرانی در رابطه با محیط زیست موجب به وجود آمدن گروه جدیدی از مصرف کنندگان با عنوان مصرف کنندگان سبز شده است. از آنجایی که تمام مصرف کنندگان به یک اندازه سبز نیستند استفاده از استراتژی بازاریابی هدفمند برای ترغیب آن ها به خرید محصولات سبز ضروری است. اولید قدم در بازاریابی هدفمند بخش بندی مصرف کنندگان و سپس تعیین نیمرخ مصرف کنندگان موجود در هر بخش است. هدف از این پژوهش بخش بندی بازار سبز بر پایه متغرهای جمعیت شناختی، روان شناختی و رفتاری و همچنین بررسی رابطه بین هر متغیر با رفتار مصرف کنندگان سبز است. در این پژوهش از نقشه های خودسازمانده برای بخش بندی و تعیین نیمرخ مصرف کنندگان سبز ایرانی استفاده شده است. بر پایه نتایج، چهار بخش بازار شناسایی شد که به صورت سبزهای شدید، سبزهای بالقوه، خودخواهان تیره و تیره های شدید نامگذاری شدند. همچنین نتایج این پژوهش نشان می دهد متغیرهای جمعیت شناختی شامل سن، جنسیت و درآمد و متغیرهای روان شناختی و رفتاری شامل ارزش های فردی، تعصب مذهبی، نگرش و دانش محیط زیستی نقش کلیدی در پیش بینی رفتار مصرف کنندگان سبز دارند.

پاسخگویی به فشارهای فزاینده رقابتی و تنگناهای مالی سازمان ها ، اندازه گیری عملکرد بازاریابی را به عنوان یکی از اولویت های اصلی در حوزه بازاریابی تبدیل کرده است . مرور پژوهش های پیشین نشان می دهد نبود یا حداقل کافی نبودن حساب پس دهی مدیران ارشد بازاریابی ، موجب شده تا به اعتبار بازاریابی لطمه وارد شود ، جایگاه بازاریابی به خطر بیفتد و حتی موجودیت بازاریابی به عنوان قدرتی مجزا در درون شرکت ، مورد تهدید قرار گیرد . یکی از مهم ترین دلایل عدم توجه کافی به واحد بازاریابی در برنامه ریزی کوتاه مدت و بلندمدت شرکت ها ، ناتوانی بازاریابان برای تعیین و اندازه گیری سهم خود در تغییرات ارزش شرکت می باشد .به همین دلیل محققان در این پژوهش به شناسایی و تعیین مجموعه ای جامع از معیارهای اندازه گیری عملکرد بازاریابی و بررسی تاثیر آن ها روی عملکرد مالی در بانک پارسیان می پردازند .برای این منظور ، پس از تعیین مجموعه معیارهای اندازه گیری عملکرد بازاریابی ، با جمع آوری داده های مربوط به هر معیار و متغیر از مرکز مدیریت اسناد بانک و وب سایت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران سوالات پژوهش مورد آزمون قرار گرفتند . برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری به عنوان یک تکنیک تحلیل چند متغیری برای آزمون میزان وابستگی روابط بین متغیرها و نرم افزار لیزرل استفاده شد . نتایج پژوهش نشان می دهد سهم بازار روی ارزش ویژه برند تاثیر مثبت دارد اما نوآوری روی ارزش ویژه برند تاثیر منفی دارد . از طرفی بین سهم بازار و ارزش ویژه برند و نیز بین ارزش ویژه برند و عملکرد مالی رابطه ای وجود ندارد .

برند در عرف غالب، برای شرکت های بزرگ مطرح شده است. در حالی که شرکت های کوچک و متوسط بخش مهمی از اقتصاد کشورها را تشکیل می دهند و در محیط رقابتی مشابهی فعالیت می کنند. در نتیجه برند به اولویت آن ها جهت بقا و رشد تبدیل می شود. این تحقیق با هدف مشخص کردن اجزای برند در شرکت های کوچک و متوسط (شامل برند شخصی و برند بنگاه) و روابط تأثیرگذاری آن ها، به طراحی و ارائه مدل برند تلفیقی می پردازد. تحقیق با استفاده از روش تحقیق مرکب در 119 شرکت کارآفرینانه ایرانی در استان های تهران (به عنوان یک استان صنعتی) و یزد (به عنوان یک استان دارای تعداد بالای کسب وکارهای کوچک و متوسط) انجام شده است. مدل تحقیق با اقتباس و تکمیل تحقیقات پیشین، مصاحبه های نیمه ساخت یافته با کارآفرینان و برگزاری گروه کانون استخراج گشته است. محتوای مصاحبه ها و گروه کانون به عنوان راهنمای تعریف شاخص های عملیاتی کردن متغیرها قرار گرفته، و اطلاعات میدانی از طریق پرسشنامه جمع آوری و روایی و پایایی آن تأیید شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که درک کارآفرینان از بازار نقطه شروع برندسازی در این شرکت هاست که با اثرگذاری بر برند شخصی کارآفرین و برند بنگاه، و از طریق اثر کارآفرین که مجموعه فعالیت هایی است که کارآفرین برای تأثیرگذاری بر برند انجام می دهد، به ایجاد برند تلفیقی می انجامد. درک بازار با تأثیر کل برابر با 76/0، برند بنگاه با تأثیر کل 28/0 و برند شخصی کارآفرین با تأثیر کل 09/0 بر برند تلفیقی تأثیر می گذارند.

سال 2014 آغاز شد. آینده نگرها بر پایه ی علائم و شواهد فراوان تشخیص داده اند که چه مشاغلی پررونق خواهند شد، و چه مشاغلی و یا برندهایی از صحنه ی کسب وکارها خارج می شوند. آنچه می خوانید درباره ی مشاغل امریکا است که وزارت کار این کشور گزارش آن را منتشر کرده است. جالب است اگر بشنویم میتسوبیشی و ولوو بزودی از بازار امریکا خارج می شوند. همچنین است اگر بشنویم تخصص منابع انسانی روزبه روز برای مشاغل پراهمیت تر می شود.

امروزه، با توجه به خصوصی­سازی سازمان­ها و در شرایط رقابتی روزافزون در زمینة افزایش فروش و اندازة سهم بازار، آنچه بیش از همه در فرآیند برنامه­ریزی بازار و بازاریابی اهیمت دارد، به­کارگیری استراتژی­های رقابتی است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر استراتژی­های رقابتی پورتر(رهبری هزینه، تمرکز و تمایز) در پاسخگویی به نیاز بازارمحوری مشتریان محصولات پلی اتیلن پتروشیمی است. این تحقیق از نوع کاربردی و توصیفی/ پیمایشی است. جامعة آماری تحقیق، کلیة مدیران فعال در بخش پتروشیمی است که در تولید محصولپلی اتیلنفعالیت دارند. تعداد کل این افراد 70 نفر است. برای دستیابی به اطلاعات و داده­ها، از ابزار پرسشنامه و همچنین مصاحبه با گروهی از کارشناسان و متخصصان، استفاده شد. برای بررسی نرمال بودن توزیع داده­ها از آزمون کولموگروف اسمیرنف استفاده شد و برای آزمون فرضیه­ها، آزمون­های تی استیودنت و فریدمن اجرا شد. نتایج حاکی از آن است که هر یک از استراتژی­های پورتردر پاسخگویی به نیاز بازارمحوری مشتریان محصولات پلی اتیلن تأثیر مثبت دارند و تأثیر استراتژی رهبری در هزینه از اولویت بالاتری برخوردار است.

در دنیای امروز دگرگونیهایی بسیار زیاد همراه با گسترش رقابت در زمینه هایی متنوع، به ویژه در بازارها مشاهده می شود. هر سازمانی و با هر اندازه ای، با تغییرات و تحولات سریعی روبروست و باید فعالیت های خود را طوری برنامه ریزی و مدیریت کند که در محیط متلاطم و بازار به شدت رقابتی، موفقیت کسب کرده و تداوم حیات داشته باشد. نیروگاه های تولید برق با توجه به نقش حیاتی آنها و تغییر و تحول های شرایط محیطی و به وجود آمدن بازار برق برای پیشی افتادن از رقبای خود باید بهترین استراتژی را انتخاب نمایند. در این تحقیق برای تدوین استراتژی نیروگاه برق اصفهان با رویکرد بازاریابی از چارچوب جامع استفاده شد. در ابتدا بیانیه ماموریت و چشم انداز سازمان تعیین گردید و سپس در مرحله ورودی تحلیل وضعیت شرکت بر اساس ماتریس ارزیابی عوامل خارجی و ماتریس ارزیابی عوامل داخلی با تاکید بر بعد مالی و انسانی آورده شد. در مرحله مقایسه، ماتریس داخلی و خارجی و ماتریس SWOT تشکیل داده شد و با استفاده از ماتریس بررسی رقابت و مقایسه آن با پنج نیروگاه عمده کشور شامل (نیروگاه شهید منتظری اصفهان، نیروگاه بندرعباس، نیروگاه بیستون کرمانشاه، نیروگاه تبریز، نیروگاه بعثت تهران) موقعیت شرکت در بازار مشخص شد و در مرحله تصمیم گیری با استفاده از ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمّی گزینه های مختلف استراتژی شناسایی شدند، سپس به منظور انتخاب بهترین استراتژی، پرسش نامه هایی بین مدیران تصمیم گیرنده توزیع شد که پس از ارزیابی و مقایسه مورد قضاوت قرار گرفت و بهترین استراتژی برای نیروگاه برق اصفهان که عبارت از"" بهبود نقدینگی از طریق تطابق با معیارهای بازار برق و بهینه سازی و ارتقاء سطح تکنولوژی"" بود ، شناسایی گردید.

گفتگو با پروفسور مایکل آر.سولومون، استاد ممتاز جهانی در حوزه ی ""رفتار مصرف کننده"" به دو دلیل ضرورت داشت؛ 1) کتابی از سولومون با عنوان ""رفتار مصرف کننده"" در انتشارات بازاریابی زیر چاپ است؛ حاوی 800 صفحه. مخاطبان اصلی این کتاب عبارتند از: الف) دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد، ب) مدیرانی که در فضای رقابتی کار می کنند. 2) میزگردی که در سال 1391 با حضور استادان ""رفتار مصرف کننده"" در دفتر نشریه برگزار شد و حاوی دیدگاههای متفاوتی بود (توسعه مهندسی بازار، شماره ی 26، مرداد و شهریور ماه 1391). با این مصاحبه که پروفسور سولومون پذیرفت، بسیاری از اصلی ترین دیدگاههای وی تشریح شده است که مطالعه ی آن برای صاحبنظران بازاریابی پیشنهاد می شود.

تحقیق حاضر به بررسی تاثیر عدالت ادراک شده (شامل عدالت توزیعی، رویه ای و تعاملی) بر کیفیت خدمات ادراک شده و تمایلات رفتاری مشتری (اعتماد، تبلیغات شفاهی و تمایل به بازگشت به شرکت) می پردازد. نمونه آماری تحقیق را 120 نفر از مشتریان شرکت بیمه ایران در شهر شیراز، که دارای بیمه اتومبیل بوده و برای دریافت خسارت به شرکت مراجعه کرده اند تشکیل می دهد. به منظور آزمون مدل مفهومی تحقیق از رویکرد همبستگی و تحلیل رگرسیون خطی(به وسیله نرم افزار SPSS ) استفاده کرده ایم. نتایج نشان می دهند که عدالت رویه ای و عدالت توزیعی بر کیفیت خدمات ادراک شده تاثیرگذارند. از آنجا که عدالت توزیعی و عدالت رویه ای بر اعتماد، تبلیغات شفاهی و تمایل به بازگشت، از طریق کیفیت ادراک شده تاثیرات برجسته ای می گذارند، کیفیت ادراک شده به عنوان یک متغیر میانجی مهم شناسایی شد. تاثیر عدالت رویه ای بر کیفیت ادراک شده مشتری، قوی تر از تاثیر عدالت توزیعی است. علاوه بر این، نقش میانجی گری اعتماد بین کیفیت خدمات ادراک شده و تبلیغات شفاهی/تمایل به بازگشت، قابل توجه است.

رقابت روزافزون در سطح تجاری می تواند به عنوان مکانیزمی اثرگذار در تصمیم مدیران مبنی بر پرداخت سود سهام ایفای نقش کند. در خصوص این ارتباط دو مدل پیامد و جانشینی مطرح شده است. پژوهش حاضر با بررسی نمونه ای شامل 112 سال-طبقه صنعت (در مجموع 126 شرکت) در سالهای 1383 الی 1390 به بررسی ارتباط بین ساختارهای رقابتی بازار و تقسیم سود می پردازد. در این پژوهش ارتباط بین شاخص های رقابتی ( تمرکز صنعت، قابلیت جانشینی محصول، اندازه بازار، موانع ورود به بازار و تعداد شرکتهای فعال) و نسبت سود تقسیمی هر سهم پس از در نظر گرفتن متغیرهای کنترلی (شامل اندازه شرکت، سودآوری، فرصت های رشد، نسبت سودانباشته به کل سرمایه و نسبت بدهی) و با استفاده از روش داده های ترکیبی در قالب پنج فرضیه فرعی آزمون شده است. سپس با استفاده از نمره رقابت که یک معیار ترکیبی برای سنجش رقابت است، به آزمون فرضیه اصلی پرداخته میشود. یافته های پژوهش بیانگر این است که قابلیت جانشینی محصولات و اندازه بازار دارای رابطه مثبت و معنی دار با تقسیم سود می باشد و بین سایر ابعاد رقابت و تقسیم سود ارتباط معناداری مشاهده نشد. فرضیه کلی پژوهش نیز که با استفاده از نمره رقابت آزمون شد، ارتباطی مثبت اما غیر معنادار از لحاظ آماری را نشان داد. از بین متغیرهای کنترلی فقط سودآوری ارتباط معناداری با سیاست تقسیم سود نشان داد.

با توجه به ارتباط وسیع مصرف کننده و فروشنده در صنایع خدماتی مانند صنعت بیمه و همچنین تاثیر گذاری بالای رفتار فروشنده بر تصمیم خریدار، این پژوهش با هدف تعیین شدت رابطه فروش گرایی و مشتری گرایی بر عملکرد نیروی فروش با تاکید بر نقش تعدیل گری مهارت های فروش انجام شد. در این راستا 118 فروشنده فعال در نمایندگی های شرکت بیمه آسیا به عنوان نمونه انتخاب گردید. از پرسشنامه برای جمع آوری داده ها در سه بخش شامل فروش گرایی / مشتری گرایی، مهارت های فروش و ارزیابی عملکرد استفاده به عمل آمد. از روش تحلیل همبستگی و رگرسیون تعدیل یافته، برای تعیین شدت رابطه بین مشتری گرایی، مهارت های فروش و عملکرد فروشندگان و همچنین اثر تعدیل گری مهارت های فروش استفاده شد. بر اساس نتایج آزمون فرضیه ها، مشتری گرایی، فروش گرایی و مهارت های فروش بر عملکرد فروشنده تاثیر مثبت و معناداری داشت. هم چنین مهارت های فروش رابطه بین مشتری گرایی و عملکرد را به صورت مثبت و معناداری تعدیل کرد. اما در مورد اثر تعدیل گری مهارت های فروش بر رابطه بین فروش گرایی و عملکرد، رابطه معناداری به دست نیامد.

برندسازی درون سازمانی با هدف دست یابی به ارزش ویژه برند بر مبنای کارمندان، راهبرد نوینی است برای اطمینان از اینکه کارمندان مطابق تعهدهای برند عمل می کنند. از آنجایی که در سازمان های خدماتی، کارمندان توانایی تأثیرگذاری بر ادراکات و تصمیمات خرید مشتریان را دارا هستند و در نتیجه نقش کلیدی را در موفقیت سازمان ایفا می کنند، تقویت ارزش ویژه برند بر مبنای کارمندان می تواند برای سازمان یک مزیت رقابتی پایدار ایجاد کند. هدف از این پژوهش ارائه مدلی جهت بررسی ارزش ویژه برند از دیدگاه کارمندان و همچنین شناسایی مؤلفه های کلیدی تأثیرگذار بر آن در شرکت های بیمه است. این پژوهش، پژوهشی کاربردی بوده و داده های مورد نیاز از طریق توزیع پرسش نامه بین کارمندان 4 شرکت بیمه گر در استان یزد گردآوری شد. برای آزمون فرضیه های پژوهشی از مدل سازی معادلات ساختاری بر پایه روش کمترین مربعات جزئی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهند بازخورد از کارمندان، ارتباطات درونی برند و میزان برند گرایی سازمان تأثیر مثبت و معناداری بر ارزش ویژه برند بر مبنای کارمندان دارند. از دیگر یافته های این پژوهش می توان به ارائه مدلی معتبر برای سنجش ارزش ویژه برند بر مبنای کارمندان اشاره کرد.

حجم بازار لوازم آرایشی در ایران چقدر است؟ چه سهمی از آن مربوط به زنان، و چه سهمی مربوط به مردان است؟ برای دستیابی به پاسخ این سؤال، به سراغ جف فالک رفتیم که سردبیری نشریه ای را بر عهده دارد در حوزه ی لوازم آرایشی. جف فالک برای ترسیم این بازار، ناگریز بود تا نخست حجم کل بازار لوازم آرایشی را در جهان تخمین بزند. سپس سهم لوازم آرایشی را برای مردان در سال 2012 عنوان کرد که رقمی است بالغ بر 34 میلیارد دلار. در ادامه ی این گفت وگو، فالک از بازارهای نوظهور لوازم آرایشی هند، چین، و برزیل نام برد که به مراتب رشدی فراتر از امریکا دارد. فالک در این گفت و گو همچنان از ""تئوری افزایش مصرف لوازم آرایشی در زمان رکود"" یاد کرد که در سالهای 1930 پژوهشگران در رکود بزرگ امریکا شاهد بودند. با این توجه که فالک به صورت کاملاً مشخص عنوان کرد: اگر یکی از اقلام بهداشتی دچار کاهش مصرف شود، اقلام دیگری با افزایش مصرف روبه رو خواهند شد. اکنون مصرف وسایل تزئین ناخن افزایش یافته که چندان گران نیستند. گفت و گوی ما با فالک فراتر از بازارهای نوظهور، به برندهایی که در ایران سهم بازار بیشتری دارند، گسترش یافت. همچنین فالک در پایان به آینده ی بازارهای لوازم آرایشی پرداخت که پیشنهاد می شود این گفت و گو را بخوانید.

گفت و گوی اختصاصی با نانسی لی برای ""توسعه مهندسی بازار"" وجدآفرین است. نانسی لی، همکار دیرین فیلیپ کاتلر، صاحب آوازه ترین بازاریاب اجتماعی است. دانش تخصصی او درباره ی بازاریابی اجتماعی زبانزد صاحبنظران برجسته ی جهانی است. افزون بر آن، تجربه ی فراوان او در اجرای پروژه های بزرگ و گسترده ی بازاریابی اجتماعی، از او دانشمندی بزرگ و اهل عمل ساخته است. ""بازاریابی اجتماعی"" خوشبختانه در ایران با اقبال خوبی روبه رو است و ناشران ایرانی با ترجمه ی آثار نانسی لی و دیگر متفکران جهانی، این حوزه ی مطالعاتی را برای پژوهشگران مهیا کرده اند. با وجود این، مجموعه اقداماتی که در این باره در ایران صورت گرفته، عمدتاً در حد تبلیغات محیطی برای جلوگیری از تصادفات رانندگی، پیشگیری از بیماریها، و گاه در سطح ترغیب و افزایش عادت مطالعه در شهروندان خلاصه می شود. امید آنکه این گفت و گو، فرصت مطلوبی باشد که دست اندرکاران حوزه ی بازاریابی اجتماعی، اقدامات مؤثری را فراتر از ""تبلیغات محیطی"" برای دست اندرکاران و مردم اجرایی سازند. مثالهای خوبی را نانسی لی در همین گفت و گوی کوتاه معرفی می کند که قطعاً با اجرای کمپینهای متعدد، سطح سلامت و رفاه جامعه را تأمین خواهد کرد نظیر کاهش تماس کودکان با دود سیگار، استفاده ی منطقی از آنتی بیوتیکها، شیرهایی که چکه می کند و...

کارل مارسی (Carl marci) فارغ التحصیل پزشکی از دانشگاه هاروارد، مؤسس و مدیرعامل شرکتی است در حوزه ی نورومارکتینگ در امریکا با عنوان اینراسکوپ (Innerscope). مارسی به پشتوانه ی دانش پزشکی و پیشینه ای که در فلسفه و روانشناسی دارد، با جسارت تمام رویه ای نسبتاً متفاوت از شرکتهای نورومارکتینگ را در اینراسکوپ اجرا کرده است. از ابزارهای معمول نظیر اف ام آر آی (FMRI)، و ایی ایی جی (EEG) برای مطالعات و تحقیقات استفاده نمی کند؛ با وجود این، مشتریان اصلی او عبارتند از یاهو، گوگل، شبکه ی فاکس و برخی شرکتهای برتر جهانی (فورچون 500). روش نه چندان متعارف دکتر مارسی، به همراه پیشنهاداتی که برای کارگزاران تبلیغات دارد، سبب شده تا مجله ی ""نورومارکتینگ: نظریه و کاربرد""، گفتگویی با وی داشته باشد. دکتر مارسی در این گفتگو از پژوهشی بزرگ می گوید که در 14 کشور مختلف در چهار قاره اجرا کرده است، نتایج آن را بازگو می کند و با صراحت دلایلش را در به کارگیری ابزارهای خاص شرکت اینراسکوپ می گوید.

آینده پژوهان به دلایل متعددی اهتمام خود را برای پیش بینی تحولات آتیصنعت لاستیک به کار بسته اند که در این اثر می خوانید. آینده ی صنعت لاستیک چه خواهد شد؟ رهبران اصلی بازار صنعت لاستیک چه کسانی خواهند بود؟ بازیگران اصلی و فرعی صنعت لاستیک چه کسانی هستند؟ و پاسخ پرسشهایی از این دست را در این اثر جستجو کنید. در آینده ی نزدیک، صنعت لاستیک همچون بسیاری از صنایع دیگر، ناگزیر است به سمت تولید ""لاستیکهای سبز"" گرایش یابد. چون این خواسته و انتظار حداقلی ""شهروندان جهانی"" است. شهروندان در سطح جهانی با افزایش آگاهیهای وسیع، شرکتهایی که استانداردهای محیط زیست را نادیده بگیرند، طرد خواهند کرد تا به انحلال شرکتها بینجامد. در این میان، ""برندهای نوظهور"" و ""بازارهای نوظهور"" در صنعت لاستیک پدیدار خواهند شد. آگاهی از این بازارها و برندهای نوظهور، برای فعالان کسب وکارها بویژه در صنعت لاستیک و صنایع وابسته و مرتبط به آن، یک ضرورت است که این اثر به آن می پردازد. بخش پایانی آینده پژوهی صنعت لاستیک در آسیا، به کنفرانسی اشاره می کند که 27 و 28 خرداد ماه 1393 در بروکسل بلژیک برگزار خواهد شد. این کنفرانس، 6 محور اصلی دارد که اطلاع از آن برای صاحبان صنایع لاستیک مطلوب و مفید خواهد بود.