درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۰۶۱ تا ۵٬۰۸۰ مورد از کل ۱۰٬۳۰۳ مورد.
۵۰۶۱.

بررسی مؤلفه های توالی واژه و هم بستگی آنها با توالی مفعول/ فعل در گویش تاتی گیفان، براساس دیدگاه رده شناختی درایر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: رده شناسی توالی مفعول فعل تاتی گیفان توالی واژه هم بستگی توالی ها

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری رده شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی گویش شناسی
تعداد بازدید : ۷۴۴ تعداد دانلود : ۶۳۱
توالی های غالب در گویش تاتی دهستان گیفان خراسان شمالی که اساساً گونه ای مفعولی فعلی است، و هم بستگی این توالی ها و ترتیب مفعول و فعل براساس دیدگاه های درایر به سادگی تبیین شدنی نیست. به عبارت دیگر، با توجه به نتایج کلی به دست آمده از بررسی های درایر، گویش گیفانی در مورد هم بستگی در چهار توالی، به جز توالی موصوف صفت مانند اقلیت زبانی موجود در نمونه آماری درایر عمل می کند که نسبت به زبان هایی که ارتباط معنی دار بین توالی های مطرح شده و توالی فعل و مفعول را اثبات می کنند، درصد کمتری دارند. از طرفی چون برخی از این توالی ها به صورت های مختلف و آزادانه در تاتی گیفان به کار می روند، هم بستگی ممکن بین آنها و ترتیب مفعول و فعل نیز که خود به دو صورت بنیادی مفعول، فعل و غیربنیادی فعل، مفعول کاربرد دارد تا حدی نسبی است. به طورکلی به نظر می رسد به دلیل تنوع در ترتیب فعل و مفعول در این گویش شاهد تنوع در دیگر توالی های هسته و وابسته مربوط به آن نیز هستیم.
۵۰۶۲.

صوری سازی رابطه ی مفهومی تقابل معنایی در سطح واژه از منظر زبانشناسی ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۹ 193 - 217

کلیدواژه‌ها: روابط مفهومی تقابل معنایی صوری سازی روابط مفهومی در سطح کلمه صوری سازی روابط مفهومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۳ تعداد دانلود : ۸۲۷
در پژوهش حاضر، تلاشِ نگارنده بر آن است تا امکانِ صوری سازیِ رابطه مفهومیِ تقابلِ معنایی را در سطحِ واژه بررسی کند. برای دست یابی به هدفِ تعیین شده، از ابزارهای ریاضی، به ویژه، ابزارهای نظریه مجموعه ها و مفهوم تابع ریاضی استفاده شده است تا برگردان های صوری مرتبط با رابطه مفهومیِ تقابل، در سطح واژه به دست داده شود. مطالعه تعریف های به دست داده شده، برای رابطه مفهومی تقابل معنایی واژه ها در فرهنگ های تخصصی زبان شناسی و همچنین درس نامه های معتبرِ معنی شناسی، نگارنده را بر آن داشت تا گونه های مختلف تقابل معنایی را برای صوری سازی در نظر بگیرد. روش کار در پژوهش حاضر، به این ترتیب است که نخست، تعریف متناظر با هر یک از انواع تقابل معنایی واژگانی به طور جداگانه، به استناد فرهنگ ها و درس نامه های تخصصی، به دست داده می شود. در مرحله بعد، برگردان صوری متناظر با هر نوع تقابل، با استفاده از ابزارهای مناسب از نظریه مجموعه ها و تابع ریاضی معرفی می شود. در گامِ پسین، کارآیی هر یک از رابطه های صوری، با به دست دادن نمونه هایی از زبان فارسی، مورد آزمون قرار می گیرد و در پایان، نشان داده می شود که برگردانِ صوریِ متناظر با هر نوع از تقابل در چارچوب زبان فارسی کارآمد است.
۵۰۶۳.

دستورپریشی، سیر تحول نظریه های زبان شناختی

نویسنده:
منبع: پازند سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۸ و ۵۹ 25 - 35

کلیدواژه‌ها: دستورپریشی زبان پریشی زبان پریشی بروکا نظریه های نحوی درک و تولید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۵۷۲
دستورپریشی یکی از انواع اختلالات زبان پریشی است. در اختلال دستورپریشی که به عنوان یکی از نمونه های شناخته شده زبان پریشی مطرح است، جریان گفتار قطع نمی شود، بلکه گفتار دچار نابسامانی هایی می شود که عمدتاً اختلال در ساختار دستوری یا نحوی زبان ایجاد می کند. در پژوهش حاضر تلاش شده است ضمن مروری بر سیر تحول نظریه های دستورپریشی، دیدگاه های مطرح درباره این موضوع از آغاز تاکنون به صورت اجمالی بررسی شود. به این منظور دو فرض مبنای اصلی قرار گرفته است. بر مبنای فرض اول، روند تغییرات بالینی در دستورپریشی از ابتدا تاکنون یکسان بوده است و دیگر آن که نظریه جامع و یکپارچه ای در زمینه بیان پیچیدگی های نشانگان دستوری وجود ندارد. روش پژوهش از نوع مروری است. در این مقاله سیر تحول نظریه ها در قالب رویکرد زبان شناختی درک و تولید در دستورپریشی مطرح شده اند. در طول تاریخ بررسی های دستورپریشی، پژوهشگران و محققان توانسته اند تقریباً به طور کامل به مشخصات همگانی دستورپریشی دست یابند و در این زمینه یکدستی مشاهده می شود. اما به نظر می رسد هیچ گونه نظریه جامعی وجود ندارد که بتواند به طور کامل پیچیدگی نشانگان دستورپریشی را توضیح دهد. همچنین، نشان داده شد که چگونه و به چه دلایلی در طول تاریخ این نظریه ها تغییر یافته اند.
۵۰۶۴.

رویکردی کمینه گرا به نوع بندی نحوی جملات امری در فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (شماره ۴) 7-33

کلیدواژه‌ها: برنامة کمینه گرا نوع بندی بازبینی مشخصه جملات امری پیش گذاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۶۱۶
مقالة حاضر تلاش می کند شیوة نوع بندی جملات امری را در گونة گفتاری فارسی در قالب برنامة کمینه گرا تبیین نماید. از این رو، با الگوگیری از رویکرد هان و شواگر سازوکار حاکم بر جوازدهی جملات امری در فارسی بررسی می گردد. چارچوب نظری این پژوهش، نظریة بازبینی مشخصه ها و فرضیة گروه متمم نمای انشقاقی ریتزی (1997) است. ابتدا استدلال می شود که در ساخت های امریِ بی نشان و نشان دار، حرکت آشکار فعل به هستة گروه منظوری ناممکن است، در ادامه، پیشنهاد می گردد در ساخت های امری بی نشانِ مثبت، نوع بندی از طریق مطابقة مشخصة [+ امری] فعل با مشخصة [- امری] هستة گروه منظوری، و در ساخت های امری بی نشان منفی، نوع بندی از طریق حرکت مشخصة [+ امری] فعل به هستة گروه منظوری و ابقای مشخصة [+ منفی] بر روی فعل صورت می گیرد. در ساخت های امری نشان دار، ابتدا فعل تحت فرایند پیش گذاری، در هستة گروه نقشی مبتدا یا تأکید فرود می آید و سپس در ساخت مثبت، میان مشخصة [+ امری] فعل با مشخصة [- امری] هستة گروه منظوری مطابقه ایجاد می شود و در ساخت منفی، مشخصة [+ امری] فعل به هستة گروه منظوری حرکت می کند و مشخصة [+ منفی] بر روی فعل باقی می ماند.
۵۰۶۵.

دستاوردهای رویکرد ارتباطی در بهره وری بیشتر واحد مکالمه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال هفتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: تعامل کار کار گروهی فعالیت معنا دار نقش مدرس منابع واقعی زبان توانایی بیان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۶۰۶
واحد دانشگاهی مکالمه با توجه به زمان بسیار محدود و تعداد زیاد دانشجو در یک کلاس، برای حصول نتیجه، برنامه ای بسیار دقیق و حساب شده می طلبد. در واقع، این واحد درسی بر خلاف آنچه گاهی تصور می شود تنها زمانی برای تمرین صحبت به زبان خارجه نیست بلکه فرصت ایجاد و تقویت یک سری عادت های زبانی و آموزشی در میان دانشجویان و ارائه راهکارهایی است که باید در سایر واحدهای درسی تمرین و دنبال شود. با الهام از رویکرد ارتباطی، اتخاذ برنامه ای دقیق بر اساس اولویت های آموزشی این واحد، با به کارگیری فنونی مانند کار گروهی و انجام «کار» و فعالیت های معنادار به عنوان تمرین که غالباً به صورت گروهی انجام می شود و گسترش فعالیت ها به خارج از محیط کلاس و عوامل آن، می توان بازدهی این واحد را چندین برابر کرد و از نتایج مطلوب آن در دیگر کلاس ها استفاده نمود.
۵۰۶۶.

بررسی متون توصیه ای در گفتمان پزشکی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 127 - 158

کلیدواژه‌ها: متون توصیه ابزارهای پیش فرض تقویت تضعیف کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی مجلات برخط پزشکی تحلیل گفتمان پزشکی الگوی لوینسون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۶۱۳
توصیه های پزشکی فارسی، به عنوان یکی از حوزه های گفتمان غیرروایی، تاکنون مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته اند. از این رو، پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه کاربرد ابزارهای «پیش فرض»، «تقویت» و «تضعیف»توصیه با درنظر گرفتن شدت نسبی این ابزارها در کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی و مجله های برخط پزشکی فارسی می پردازد. به این منظور از  الگوی لوینسون (Levinsohn, 2015) در بررسی متون غیرروایی بهره گرفته شده است. داده های پژوهش،  از 100 متن کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی و 100 متن مجله های برخط پزشکی فارسی گردآوری و گزینش شدند. همچنین نرم افزار آماری اس. پی. اس. اس برای تحلیل داده ها به کار برده شد. بر پایه یافته های پژوهش، نتایجی به دست آمد. نخست اینکه، «دستورالعمل های بدون فعل» و «صورت های امری» از ابزارهای پیش فرض بودند. همچنین «باید» و «بهتر است» به ترتیب در میان صورت های «تقویت» و «تضعیف» توصیه در کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی و مجلات برخط پزشکی فارسی به شمار می آیند. دوم اینکه، با توجه به توزیع ابزارهای «پیش فرض»، صورت های «تقویت» و «تضعیف» توصیه در دو پیکره پژوهش تفاوت معناداری مشاهده گردید. در نهایت، عواملی مانند «برتری دانش پزشک»، «نوع متون توصیه» و «جایگاه توصیه ها در متن» بر انتخاب نوع توصیه ها در متون پزشکی فارسی تاثیرگذار است.
۵۰۶۸.

De-colonizing English Language Education in Iran: The need for Islamic educational heritage(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No. ۲۱, Spring & summer ۲۰۱۸ 83 - 104

کلیدواژه‌ها: Awakening movements English language education islamic education Muslim TEFL scholars

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۴۷۷
The monopoly of Western ideologies, theories and methods through English language education as well as the marginalization of Islamic values in English language learning materials has caused heated debates and controversies among Muslim TEFL scholars. In a descriptive and interpretive analysis, this study attempts to bring light to some theoretical issues pertained to language education and Islamic education in a historical mode hoping to pave the way for further exploration of Islamic heritage in English language education theory and practice. The study also calls for designing English literacy programs in light of the Islamic education theories and methods, and urges Muslim TEFL scholars to restructure English language education in a way that meets the demands of an Islamic education. Thus, it first looks at the roots where Islamic education has guided many intellectual movements including language education. Secondly, it reviews the colonial era in which western education has created a gap between the glorious Islamic past and through its language superiority. Then, it explores the awakening movements that call for reunion and return to our ‘true selves’ in education, in general and in language education, in particular. It is hoped that the present work may pave the way for further exploration of Islamic heritage in English language education theory and practice.
۵۰۶۹.

بررسی قاطعیّت در گفتار گویشوران کردی کلهری بر اساس رویکرد تسلّط لیکاف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال ششم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۲ 41 - 60

کلیدواژه‌ها: زبان شناسی جنسیت رویکرد تسلّط لیکاف قاطعیّت در گفتار زبان عاری از قدرت گویشوران کرد زبان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۴۱۹
پژوهش حاضر، کاوشی در حوزه جامعه شناسی زبان به منظور بررسی بخش کوچکی از تفاوت های زبانی پیرامون مسئله قاطعیّت در گفتار گویشوران کردی کلهری (یکی از گویش های اصلی کردی جنوبی رایج در غرب ایران) است. یکی از برجسته ترین دیدگاه ها در این باب، رویکرد تسلّط لیکاف (2004؛ 1975) است که با برشمردن 9 مشخصّه زبانی، گفتار زنان را گونه زبانی«عاری از قدرت» معرّفی می کند و علّت برگزیدن آن توسّط زنان را نابرابری های اجتماعی می داند. پژوهش حاضر به بررسی این موضوع می پردازد که آیا رویکرد یادشده را می توان در رابطه با جامعه کردزبان کارآمد دانست یا خیر. به این منظور، داده های مورد بررسی با استفاده از روش میدانی و طرح پرسش نامه از 8 گروه اجتماعی مختلف شامل 32 زن و 32 مرد در دو گروه سنّی و تحصیلی متفاوت جمع آوری شد. یافته های پژوهش نشان داد که گفتار زنان در مقایسه با مردان، از قاطعیّت کمتری برخوردار است؛ بنابراین، در این پژوهشفرضیه لیکافتأیید شد.  
۵۰۷۰.

ساخت اسامی مشتق از پسوند «-گر» از منظر صرف ساختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم مرداد و شهریور ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 71-94

کلیدواژه‌ها: صرف ساختی چندمعنایی اشتقاق پسوند «-گر» تقریب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۷۱۱
چندمعنایی موجود در پسوند «-گر»، چگونگی شکل گیری آن و نیز توجیه برخی جنبه های معنایی در اسامی مشتق از این وند که نمی توان آنها را حاصل تجمیع معانی اجزا دانست، مسائلی هستند که در مقاله حاضر بدانها پرداخته می شود. پژوهش حاضر در چارچوب صرف ساختی و بر اساس بررسی 124 واژه مشتق از پسوند «-گر» صورت گرفته است. ابتدا واژه های جمع آوری شده در مقوله های معنایی مختلف قرار گرفتند. سپس با بررسی واژه های مستخرج مفهوم «عامل انسانی انجام مداوم و متمایز عمل مرتبط با مفهوم پایه» به عنوان مفهوم آغازین ساخت [x-گر] تشخیص داده شد. سپس نحوه شکل گیری مفاهیم «عامل غیرانسانی (ابزار) انجام مداوم و متمایز عمل مرتبط با مفهوم پایه» و «عامل انسانی انجام شغل مرتبط با معنی پایه» از طریق به کارگیری ساز و کارهای مفهومی به دست داده شدند. داده های درزمانی پژوهش حاضر نشان می دهد که شکل گیری زیرطرح واره اسم ابزار تحت تاثیر وام واژه های انگلیسی مشتق از پسوند «-er» و از رهگذر عملکرد فرایند تقریب شکل گرفته است. از سوی دیگر بررسی داده های استخراج شده مشخص می سازد که واژه های دارای مفاهیم اسم عامل (غیرشغل) و اسم شغل از دو زیرطرحواره مستقل حاصل می شوند.
۵۰۷۱.

نگاهی به فرایند واژه گزینی اصطلاحات پایه ای راداری زبان روسی به زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره نهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۳) 283-304

کلیدواژه‌ها: اصطلاحات راداری واژه گزینی اصطلاحات زبان روسی زبان فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۴۵۳
پژوهش حاضر به بررسی اصطلاحات پایه ای راداری در زبان روسی و معادل های آن ها در زبان فارسی اختصاص یافته است. علی رغم حجم بالای ارتباطات متقابل نظامی بین ایران و روسیه، به خصوص در حوزه علوم راداری، لغت تخصصی ای در این حوزه برای استفاده مترجمان و متخصصان وجود ندارد و بر همین اساس، هدف این پژوهش ارائه روشی مناسب برای تحلیل مجموعه های واژگانی جهت استفاده در مراحل معادل یابی اصطلاحات است. بررسی معادل های موجود اصطلاحات و اختصارات راداری با استفاده از نه منبع گوناگون (فرهنگ های توصیفی گوناگون، فرهنگ های دوسویه انگلیسی روسی، روسی فارسی، انگلیسی فارسی، مجموعه اصطلاحات فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و نظرهای متخصصان) انجام می پذیرد. معادل های مناسب برای اصطلاحات از این منابع انتخاب شده است و در صورت فقدان، پژوهشگران سعی کردند معادل مناسبی پیشنهاد کنند. نتایج پژوهش گواه بر این است که منابع موجود حتی برای یافتن معادل اصطلاحات پایه ای حوزه مذکور با احتساب معادل های وام گرفته شده حداکثر می توانند تا 50 % مفید باشند و با توجه به فرضیه مؤلفان در 70 % از اصطلاحات معادل سازی شده از روش ترکیب کلمات، 20 % تکواژه، و 10 % از تشریح و اقتباس استفاده شده است.
۵۰۷۲.

Iranian Adult Speakers' Perceptions toward Linguistic Taboos and Euphemisms in Iranian Society: A Sociolinguistic View

نویسنده:
منبع: هنر زبان دوره ۳ آبان ۱۳۹۷ (۲۰۱۸) شماره ۴

کلیدواژه‌ها: Death Euphemisms society perceptions Sex Taboo

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۴۷۲
In recent years, the line of research on the socio-pragmatic aspects of language and language use has been increasing very rigorously. In this regard, taboos as well as euphemisms, due to their significant role in impacting on the interactions among interlocutors, have been the subject of research in various societies and cultures from a vast variety of aspects. That being so, the present study was an attempt to explore the perceptions of Iranian adult speakers of linguistic taboos and euphemisms in Iranian society. To achieve this aim, a convenient sample of 48 Iranian adult speakers, 24 males and 24 females, from Shiraz, Iran was recruited to participate in the study. The researcher interviewed them one by one and audio recorded their answers for further analysis and to determine their perceptions of linguistic taboos and euphemisms in Iranian society. The findings indicated that: a. Most of the participants believed that sex is the most offensive topic in Iranian society; b. All of the participants believed that people should use euphemisms in their speech and should take after of their speech especially in formal situations; c. Most of the Iranian adult speakers believed that the most important factor which leads to the use of taboo words is anger; and d. Most of the participants, both male and female, said they do not discuss taboo topics in mixed-sex groups.
۵۰۷۳.

جایگاه و نحوه آموزش واژگان برای فارسی آموزان چینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره نهم خرداد و تیر ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۴) 111-137

کلیدواژه‌ها: تقطیع ساختاری و نقشی واژه ترجمه زبان آموزان چینی زبان فارسی به عنوان زبان دوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۱ تعداد دانلود : ۴۲۱
این مقاله قصد دارد به جایگاه و نحوه آموزش واژه در آموزش زبان فارسی به زبان آموزان چینی بپردازد. زبان چینی واژه محور است و در مقایسه با زبان فارسی از نظر رده شناسی در دسته زبان های گسسته قرار دارد. این تفاوت ساختاری باعث می شود زبان آموزان چینی در روند یادگیری، چنانچه معنی کلمات را به درستی متوجه نشوند، در هر مرحله ای که باشند از یادگیری بازبمانند. این مقاله با استفاده از روش تحقیق میدانی نحوه یادگیری واژگان را در فارسی آموزان چینی مورد بررسی قرار داده است. برای این منظور تعداد 24 نفر از زبان آموزان چینی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) که در یک دوره شانزده هفته ای زبان فارسی را آموخته بودند، به طور تصادفی انتخاب شدند. سپس آزمونی واژه محور برای تعیین سطح زبان آموزان برگزار شد و زبان آموزان به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند و درسی متناسب با سطحشان به آن ها تدریس شد. این درس برای گروه آزمایش با استفاده از روش های مختلف آموزش واژه و تقطیع ساختاری و نقشی و تطبیق ساختارها در دو زبان فارسی و چینی و برای گروه کنترل با استفاده از روش های آموزش واژه و بدون توجه به ترجمه موارد یادشده تدریس شد. سپس، دوباره آزمونی واژه محور برای بررسی آموخته های زبان آموزان برگزار شد. نتایج آزمون نشان داد که زبان آموزانی که با روش ترجمه و توجه به ساختار زبان چینی آموزش دیده اند، بازدهی بهتری نسبت به گروه دیگر داشتند. analytic
۵۰۷۶.

بررسی معنایی پسوندهای «دارندگی» در فارسی: رویکرد ساختواژه شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 203-224

کلیدواژه‌ها: اشتقاق پسوندهای دارندگی حوزه بندی زبان فارسی ساختواژه شناختی مقوله بندی مفهوم سازی هماوند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۰ تعداد دانلود : ۳۷۰
پژوهش حاضر با بهره گیری از رویکرد ساختواژه شناختی در تلاش است تا پسوندهای اشتقاقی با مفهوم «دارندگی» در زبان فارسی را با استفاده از ابزار تحلیلی معرفی شده در این رویکرد مشخصاً برگرفته از هماوند (2011) یعنی مقوله بندی، حوزه بندی و مفهوم سازی، طبقه بندی نماید و به واکاوی معناشناختی هر کدام از آنها بپردازد. به این منظور با گردآوری داده ها با مراجعه به پایگاه دادگان زبان فارسی (PLDB)، سایت واژه یاب آنلاین فارسی، فرهنگ پیشوند و پسوند فرشیدورد (1388) و کشانی (1371)، تعداد 157 مورد از ترکیبات اشتقاقی دارای مفهوم «دارندگی» جمع آوری شدند، سپس با مراجعه به فرهنگ زانسو (1372)، معنای هرکدام از این کلمات مورد بازبینی قرار گرفت؛ سپس به روش تحلیلی و توصیفی، داده های مذکور با تمرکز بر وند به کاررفته در آنها بررسی، دسته بندی و توصیف شدند. در حوزه شناختی «دارندگی» و مالکیت، هشت منظر متفاوت وجود دارد که باعث ساخته شدن مفاهیم متفاوتی از این حوزه می شوند. منظرهایی که از پسوندهای حوزه «دارندگی» در زبان فارسی به دست آمدند عبارت بودند از کثرت، تمسخر و تحقیر، شغل و پیشه، حالت روحی و فیزیکی ناخوشایند، صفت اشیاء یا وضعیت و صفت انسان ها.
۵۰۷۷.

تأثیر آموزش مقابله ای باز ترکیب عبارت ها بر صحت دستوری: از منظر فرضیه تعلیم پذیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال چهل و نهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: صحت دستوری آموزش بازترکیب عبارت ها نظریه پردازش پذیری فرضیه تعلیم پذیری فراگیری مراحل دستوری آموزش مقابله ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۹ تعداد دانلود : ۴۵۳
با الهام از یافته های مربوط به نقش عبارت ها در رشد زبانی٬ پژوهش حاضر تأثیر آموزش مقابله ای بازترکیب عبارت ها بر فراگیری ساختارهای دستوری منطبق با مراحل دستوری (نحوی) نظریة پردازش پذیری را مورد بررسی قرار داد. به تعبیر دقیق تر، هدف این پژوهش بررسی پیش بینی فرضیة تعلیم پذیری بود مبنی بر اینکه آموزش فقط زمانی مؤثر است که به یک مرحله بالاتر از سطح دانش فعلی زبان آموزان مربوط شود. برای این منظور، سه گروه از فراگیران زبان انگلیسی از بین گروه بزرگ تری از زبان آموزان انتخاب شدند. به یک گروه آموزش مقابله ای در رابطه با مفهوم و ساختار عبارت های زبان فارسی و انگلیسی داده شد، در حالی که گروه دوم همین آموزش را فقط به زبان انگلیسی دریافت کرد و گروه سوم به عنوان گروه مقایسه در نظر گرفته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش مخصوصاً از نوع مقابله ای آن به طور معنی داری به فراگیری مراحل دستور زبان ارائه شده در نظریة پردازش پذیری در تولید شفاهی و نوشتاری کمک کرد و پیش بینی فرضیة تعلیم پذیری را نقض نمود. تفسیر نظری نتایج در قسمت بحث و بررسی پایانی ارائه می شود.
۵۰۷۸.

تحلیل نشانه-معنا شناختی کارکردهای گفتمانی مقاومت و مماشات در اعترافات تاج السلطنه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره نهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۳) 31-56

کلیدواژه‌ها: نشانه معناشناسی مقاومت مماشات نوشتار اعترافی خاطرات تاج السلطنه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۹ تعداد دانلود : ۷۹۰
رویکرد نشانه معناشناسی گفتمانی است که با دخیل شمردن سوژه تن مدار در خلق معنا و تأکید بر ابعاد عاطفی، حسی ادراکی و زیبایی شناختی گفتمان، محمل مناسبی برای تحلیل و تأویل متون اعترافی به شمار می آید. مطابق آموزه های این نگره، کنشگران می توانند با ایجاد چالش هایی درون گفتمانی و خلق جریان هایی همسو یا ناهمسو به مقاومت یا مماشات با «غیر» برخیزند و به این ترتیب، برای احراز یا بازسازی هویت خویش تلاش کنند. در خاطرات تاج السلطنه به مثابه نوشتاری اعترافی نیز، سوژه در راستای هویت طلبی و تقلایی مدام برای رهایی از بحران معنا به مرکز ثقلی گفتمانی تبدیل می شود تا بتواند نقش خود را در تعامل و تقابل با غیر ایفا کند. هدف از پژوهش حاضر، پاسخ به این پرسش است که موضع گیری سوژه گفته پرداز، چگونه مقاومت یا مماشات او را در مواجهه با قلمروهای رقیب رقم زده و این ویژگی ها با اتکا به کدام یک از مؤلفه های نشانه معناشناختی ممکن شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که سوژه از مجراهای مقاومت از طریق نمادین سازی، قافیه اندیشی، روابط فشاره ای و گستره ای و رجوع به وجه پدیدارشناختی حضور، در برابر بحران هویت و معنا به مقابله برخاسته و سرانجام با منقاد شدن در برابر دیگری (بزرگ) راه مماشات پیش گرفته است. در این میان، مقوله مکان با گره خوردن به هویت سوژه، کارکردی گفتمانی پیدا کرده و ضمن نمایندگی کردن وضعیت های گوناگونِ سوژه، به شاخص شدت و ضعف مقاومت و مماشات در این گفتمان بدل شده است.
۵۰۷۹.

رشد هویت فرهنگی اجتماعی با کمک تدریجی راهبردهای گروهی مشارکتی: موردی از یک کلاس مهارت نوشتاری در ایران(Identification and Distribution of Interactional Contexts in EFL Classes: The Effect of Two Contextual Factors)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No.۱۵, Spring & Summer ۲۰۱۵

کلیدواژه‌ها: هویت نوشتار کار گروهی هویت اجتماعی فرهنگی کمک تدریجی حوزه رشد تقریبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۸ تعداد دانلود : ۵۶۰
تحقیق حاضر نظریه ویگاتسکی در مورد حوزه رشد تقریبی و استعاره وی در مورد کمک تدریجی و مبانی هویت اجتماعی فرهنگی نورتون را به عنوان اساس نظری استفاده می کند. این تحقیق به بررسی دقیق مکانیسم های کمکی اجتماعی فرهنگی اتخاذ شده در مشارکت های بین دانشجویی و دانشجو و معلم می پردازد. این بررسی تغییرات رفتاری فرهنگی اجتماعی زبان آموزان و همچنین چگونگی شکل گیری هویت اجتماعی فرهنگی آنان از طریق مشارکت در نگارش راهنمایی شده را مورد مطالعه قرار می دهد. برای این منظور معیار درجه بندیلیدز برای تعیین دقیق گفتمان های کمک کننده به هویت فرهنگی اجتماعی استفاده شده است. این گفتمان ها بین 32 دانشجوی سال دوم زبان و ادبیات انگلیسی در دانشگاه شیراز صورت گرفته است که در نگارش گروهی مشارکت کرده اند. تحلیل گفتمان کمکی صورت گرفته در این مشارکت ها اطلاعات مفیدی را در رابطه با چگونکیشکل گیری هویت اجتماعی فرهنگیزبان آموزان آشکار می سازد. نتایج این تحقیق به طور ویژه حاکی از آن است که گفتمان های صورت گرفته بین زبان آموزان و معلم که ازابزارهای زبانی بهره برده انداساسی ترین نقش را در شکل گیری هویتی جدید و رسیدن به استقلال یعنی تکامل هویت اجتماعی فرهنگی ایفامی کند که برخی از این ابزارها عبارتند از: رفتارهای عمدی و هدفمند، توجه مشترک، مشارکت عاطفی، چرخ ارتباطی، واکنش وابسته، رفتار میان-فردی، و استفاده از زبان اول در تکالیف نگارشی مشترک.
۵۰۸۰.

معرفی کتاب عجب! این فرانسویان!

نویسنده:
منبع: نقدنامه زبان های خارجی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 25-34

کلیدواژه‌ها: فرهنگ فرانسه زبان فرانسوی فرهنگ اروپایی کلیشه شناخت دیگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۸ تعداد دانلود : ۳۹۰
شناخت تصویری که از فرهنگ خود نزد دیگران ایجاد شده است به مردم یک کشور امکان می دهد با دیدگاهی انتقادی به خود نگاه کنند. کتاب عجب! این فرانسویان! نوشته ماری ترپس زبان شناس فرانسوی است که در خصوص تصویر موجود از فرانسویان نزد مردم ملل مختلف نگاشته شده است. کتاب همزمان به نگاه منفی مردم دنیا در خصوص رفتار و فرهنگ فرانسوی و جنبه های مثبت آن در دید آنها می پردازد. نویسنده به واژگانی از زبان فرانسوی اشاره می کند که در بسیاری زبان های اروپایی وارد شده اند و جنبه های فرهنگ فرانسه را در غالب کلیشه هایی نشان می دهد. نقطه ضعف اصلی این اثر عدم اشاره به نگاه مردم مناطق «جنوب» و «شرق» دنیا در خصوص فرانسه است که بیشتر به مستعمرات سابق فرانسه برمی گردد و نویسنده به اروپا و آمریکای شمالی در اثر خود بسنده کرده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان