درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۷۸۱ تا ۷٬۸۰۰ مورد از کل ۱۰٬۶۸۷ مورد.
۷۷۸۱.

کاربرد نظریه نشانه شناسی مایکل ریفاتر در تحلیل شعر ققنوس نیما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲ 81 - 94

کلیدواژه‌ها: انباشت تداعی های واژگانی و مفهومی ریفاتر شبکه ساختاری شعر ققنوس نشانه شناسی شعر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۰ تعداد دانلود : ۴۰۶
در نظریه نشانه شناسی شعر مایکل ریفاتر ، ابتدا اشعار به دو شیوه خوانش دریافتی (heuristic ) و خوانش ناپویا (retroactive ) بررسی و واکاوی می شوند که در مرحله اول به جستجوی معنا و در مرحله دوم به دلالت های زبانی توجه می شود ، در این خوانش، پس از مشخص کردن عناصر غیر دستوری در متن، ارتباط پنهانی و درونی عناصر متن در قالب انباشت و منظومه های توصیفی تبیین می گردد، سپس خواننده یا منتقد به دریافت تداعی های واژگانی و مفهومی یا موضوعات کلیدی روی می آورد و سرانجام این مباحث به دریافت و کشف شبکه ساختاری شعر می انجامد . در شعر ققنوس نیما، پس از بررسی و تحلیل عناصر غیر دستوری، به انباشت ها، منظومه های توصیفی و شبکه ساختاری زیر می توان دست یافت : انباشت ققنوس و محل زندگی و جامعه؛ منظومه های توصیفی ناامیدی و غربت شاعر و بی تفاوتی و یأس جامعه؛ شبکه ساختاری: ناامیدی- رنج و اندوه - مرگ- آینده امیدبخش.
۷۷۸۲.

برقراری روابط گزاره ای در ضمن خواندن داستان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش مهارت های زبان (JTLS) پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۴)

کلیدواژه‌ها: داستان استنباط درک مطلب ساخت معنا نمادهای ربطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۴ تعداد دانلود : ۵۴۹
مطالعه حاضر به بررسی برقراری روابط گزاره ای در ضمن خواندن متون داستانی می پردازد. 201 دانشجوی مقطع لیسانس، متون داستانی را خوانده و به انتخاب انواع مختلف نمادهای ایجاد همبستگی جهت ساخت معنای موردنظر پرداختند. نتایج حاکی از آن بود که زبان آموزان در سطوح مختلف زبانی، الگوهای ثابتی را در روند درک روابط عطفی دنبال می کردند. خصوصا اینکه در هر سه گروه از توانش زبانی، از بین نمادهای ربطی، نمادهای بیان تضاد از جهت آسانی در درجه اول، نمادهای سببی در درجه دوم، نمادهای ترتیبی در درجه سوم و نمادهای افزایشی بعنوان دشوارترین نمادها شناخته شدند. نتایج این بررسی در زمینه فرضیه های مدل سازی و نیز درک مطلب و آموزش مهارتهای خواندن می تواند کاربردهای نظری و عملی داشته باشد.
۷۷۸۳.

بررسی تباین کلی اصطلاحات دستوری در زبان فارسی و آلمانی در آموزش زبان آلمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱ 5 - 20

کلیدواژه‌ها: اصطلاحات دستوری تحلیل خطا حرف تعریف دستور زبان زمان های دستوری فعل کمکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۲۹۲
بی گمان ، اصطلاحات دستوری به تنهایی کمک چندانی در آموختن زبان بیگانه نمی کنند، اما باید توجه داشت که چنانچه دستور زبانی ، به هر دلیل، به زبان فارسی نوشته شود ، باید تفاوت های میان اصطلاحات دستوری این دو زبان نیز در نظر گرفته شوند تا خوانندگان دچار لغزش نشوند . بیشتر نویسندگان دستور آلمانی در ایران ، آلمانی دانهای ایرانی اند که گاهی در برگردان اصطلاحات دستوری دچار خطا شده اند ، امری که می توان در مقوله خطای معنایی بررسی کرد و در زمینه آموزش زبان به کار گرفت . بررسی تأثیر احتمالی اصطلاحات دستوری در سرعت یا کیفیت فراگیری زبان در این مقال نمی گنجد . جستار پیش رو ، بر آن است تا با بازتاب نمونه هایی چند از خطا های رایج در دستور زبان های آلمانی نگاشته شده به زبان فارسی ، به بررسی تباین کلی اصطلاحات دستوری در دو نظام زبانی بپردازد .
۷۷۸۴.

مقایسه آموزش زبان با استفاده از نقشه مفهومی فردی و مشارکتی با شیوه سنتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱ 57 - 75

کلیدواژه‌ها: یادگیری فعال یادگیری مشارکتی یادگیری واژگان درک مطلب نقشه مفهومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۴۴۲
پژوهش حاضر استفاده ازروش ترسیم نقشه مفهومی به دوشیوه فردی ومشارکتی را به عنوان راهبردی دریادگیری وآموزش زبان دوم(انگلیسی)بررسی کرده است.روش پژوهش شبه آزمایشی باطرح پیش آزمون و پس آزمون باگروه کنترل وجامعه آماری تحقیق کلیه فراگیران زبان انگلیسی آموزشگاه های شهربیرجند بوده اند.33 فراگیر زبان انگلیسی درسطح متوسط به عنوان نمونه دردسترس انتخاب وبه طور تصادفی درسه گروه تحقیق(تدریس بااستفاده ازتکنیک نقشه مفهومی به دوشیوه انفرادی و مشارکتی،وتدریس سنتی)جایگزین شدند.گروه ها ازنظر یادگیری واژگان ودرک مطلب بایکدیگر مقایسه شده وداده ها بااستفاده ازروش آنوای ترکیبی تحلیل شدند.نتایج پژوهش نشان دادمیزان یادگیری واژگان ودرک مطلب گروه ترسیم نقشه مفهومی مشارکتی در مقایسه باروش سنتی به طور معنادار بالاتر بود.اگرچه میزان درک مطلب گروه ترسیم نقشه مفهومی انفرادی درمقایسه باروش سنتی به طور معنادار بالاتر بود،ولی تفاوتی دریادگیری واژگان بین دوگروه مشاهده نشد.این نتایج نشان می دهد به کارگیری ترسیم نقشه مفهومی،به ویژه به روش مشارکتی،در آموزش زبان دوم می تواند به عنوان روشی مناسب درافزایش یادگیری واژگان ودرک مطلب فراگیران مورد استفاده قرارگیرد.
۷۷۸۵.

Vocabulary Learning Strategies Used by Extroverted and Introverted Iranian EFL Students(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی زبان سال سوم ۲۰۱۱ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: Introversion Extroversion Vocabulary Learning Strategies (VLSs) EFL Learners Eysenck Personality Inventory (EPI)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۹ تعداد دانلود : ۸۵۲
The present study is a research which explores the relationship between introversion/extroversion and the use of vocabulary learning strategies. The participants were 80 male and female EFL students of University of Sistan and Baluchestan who had studied EFL at the university for at least two years and were randomly selected. The participants were selected after excluding those who got L scores of above 4 or 5 from the EPI personality inventory. They were then divided into two groups of introverts and extroverts based on the Eysenck Personality Inventory (EPI). The independent sample t-test was run to examine if there is a significant relationship between the students’ personality type (intro/extra) and their use of vocabulary learning strategies. It was found that there is no difference between introverts and extroverts in the overall use of vocabulary learning strategies as well as in the use of cognitive, memory, and social strategies. However, a significant difference was found between these two groups in the use of determination strategies. It was also found that of the four categories, determination strategies were the most frequently used category by all the participants. The results also revealed that extroverts used vocabulary learning strategies more frequently than their introverted counterparts.
۷۷۸۶.

Reading English in the Computer Lab(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی زبان سال سوم ۲۰۱۱ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: benefits Computer-assisted Language Learning (CALL) Online Reading WebQuests Multiliteracies Electronic Literacies Challenges

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۷ تعداد دانلود : ۶۸۵
The present study compares the performance of two TEFL reading classes: one taking place in a regular classroom and the other held in a computer lab, with the learners practicing reading online. The results of an independent samples t-test showed that the difference between the learners’ scores on their reading comprehension post-tests and pretests did not differ statistically significantly from one group to the other, indicating that the two groups’ progress was similar during the one-term period of instruction. In addition to this, learner interviews and teacher observations showed that some of the challenges of practicing reading in a computer lab included an over-reliance on copy/pasting; time wasted and stress induced due to Internet/technology problems, phobia, or lack of expertise; distractions created through working with technology; and occasional lack of learners’ awareness of the benefits of online reading. Yet, despite all this, reading online seems to have benefits which make it worth all the difficulties and extra effort.
۷۷۸۸.

سازکارهای زبانی شوخ طبعی: جناس و ابهام/ ایهام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی دوره دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: شوخ طبعی عدم تجانس تجنیس ابهام/ ایهام رسالة دلگشا

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات طنز طنز و مطایبه
تعداد بازدید : ۳۵۷۶ تعداد دانلود : ۱۸۶۴
در این مقاله، عدم تجانس به منزلة یکی از سازکار های زبانی شوخ طبعی بررسی می شود. پرسش اصلی این است که عوامل سرگرم کنندگی و خنده در شوخ طبعی کدامند؟ به نظر می آید عوامل بسیاری، مانند رویکردهای روانی، ادبی و زبانی در ایجاد خنده مؤثرند. در این مقاله، عدم تجانس در سطوح ساختاری و کارکردی از جمله عوامل سرگرم کنندگی معرفی می شود. پس از اشاره به پیشینة مرتبط با بحث و واژگان مرتبط با شوخ طبعی، نظریة عدم تجانس زبانی در دو سطح ساختاری و کارکردی را با نگاهی به برخی از لطایف رسالة دلگشای عبید زاکانی مورد بررسی و تحلیل قرار می دهیم. در سطح ساختاری به جناس و بازی های کلامی از جمله همنامی، هم آوایی، همجنسی و همشکلی و نیز انواع تجنیس در زبان فارسی اشاره می شود. در سطح کارکردی به ابهام/ ایهام و کارکرد آن در سطح معنایی اشاره می شود. نتایج بررسی نشان می دهند که عدم تجانس زبانی از رهگذر برخی مؤلفه های سطوح ساختاری مانند تجنیس و سطوح کارکردی مانند ابهام/ ایهام، از جمله علل اصلی سرگرم کنندگی متون مطایبه آمیز به شمار می آیند. البته این مقاله زمینه را برای پرداختن به سایر نظریه های شوخ طبعی نیز هموار می کند.
۷۷۹۰.

بررسی تعامل دو نظام روایی و گفتمانی در داستان رستم و اسفندیار رویکرد نشانه- معناشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی دوره دوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: گفتمان روایت داستان رستم و اسفندیار نشانه- معناشناسی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای زبان شناسی نظریه های نقد زبان شناختی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها نشانه شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۲۷۶۶ تعداد دانلود : ۱۵۲۲
نشانه- معناشناسی روایی بر دو اصل کنش و تغییر استوار است. کنشگران در این نظام اغلب به شکل منطقی و بر اساس برنامه های از پیش تعیین شده پیش می روند تا به معنایی مطلوب و پایدار دست یابند. به نظر می رسد که در بافت داستان های اسطوره ای و حماسی، گفتمان غالب، گفتمان منطقی و روایی است. در این پژوهش داستان رستم و اسفندیار از شاهنامة فردوسی را از منظر نشانه-معناشناسی بازکاوی می کنیم تا با بررسی روابط معنایی موجود در داستان نشان دهیم که علاوه بر نشانه های روایی، مؤلفه های گفتمانی نیز در جهت دهی معنایی به داستان نقش دارند، زیرا ورود سیمرغ به عرصة داستان، روال طبیعی روایت را دگرگون می کند و سبب می شود این بررسی از سطح نشانه-معنا شناسی روایی فراتر رود و به نشانه- معناشناسی گفتمانی نزدیک شود. این بررسی نشان می دهد که در گفتمان ایدئولوژیک شاهنامه، رستم به عنوان پهلوان شکست ناپذیر ایرانی، در مرکز اندیشه قرار دارد. حوادث داستان ها به گونه ای رقم می خورند که به اقتدار رستم در بافت شاهنامه آسیبی وارد نکنند؛ از این رو نشانه ها مطابق خواستة گفته پرداز به قهرمانی رستم در داستان منجر می شوند.
۷۷۹۱.

بررسی تطبیقی واژه آمین در دو زبان عربی و عبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: معناشناسی عربی ریشه شناسی آمین عبری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۹ تعداد دانلود : ۹۳۹
واژه «آمین» از جمله واژگانی است که از زبان عبری به زبان عربی وارد شده است و در هر دو زبان کاربرد دینی دارد. علیرغم استعمال فراوان این کلمه، مسائلی درباره استعمال و معنی این واژه مطرح است که حل آنها به درک دقیق مفهوم و موارد کاربرد آن کمک می کند. در مقاله ای که پیش رو دارید، نگارندگان کوشیده اند با استناد به لغت نامه های معتبر، و با استشهاد به موارد استعمال «آمین» در کتب مقدس و متون دینی، و با توجه به رابطه اثرگذاری و اثرپذیری بین دو زبان عبری و عربی، سیر تطور این واژه از عبری به عربی را بررسی کرده و به مقایسه تطبیقی این واژه در دو زبان مذکور بپردازند تا از این رهگذر بتوانند تصویر روشنی از معنا و مفهوم آن ارائه دهند
۷۷۹۲.

ضمایر سکایی (ختنی)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۳)

کلیدواژه‌ها: زبان های ایرانی میانه شرقی ختنی سکایی ضمایر ختنی اقسام ضمیر ویژگی های صرفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۳ تعداد دانلود : ۶۶۳
زبان سکایی (ختنی)، در مقایسه با دیگر زبان های ایرانی (اوستایی، فارسی باستان، پهلوی، و ...)، بسیار کمتر مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته؛ به ویژه آنکه در زمینه مطالعات این زبان، مبحث ضمیر همواره در حاشیه مباحث اسم و صفت بوده و بدین سان مهجور مانده است. پژوهش حاضر مبتنی است بر مقوله ضمیر در زبان ختنی، شامل اقسام ضمیر و جدول های مربوط بدان، حالت ها و ویژگی های صرفی آن، و مقایسه آنها با ضمیر های زبان های ایرانی باستان، اوستایی، سنسکریت، فارسی باستان، سغدی و آسی.
۷۷۹۳.

بررسی آکوستیکی وزن هجا در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: کشش آکوستیک وزن هجا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۵ تعداد دانلود : ۶۲۲
در این مقاله وزن هجا ( syllable weight ) در زبان فارسی را از لحاظ آکوستیکی مورد بررسی قرار می­دهیم. پژوهش به صورت آزمایشگاهی و در محیط نرم افزار پرات ( Praat ) صورت گرفته است. در نهایت عنصر آکوستیکی کشش به عنوان مشخصه آکوستیکی وزن هجا در فارسی بررسی شده و پیوستار وزن هجا به صورت cvcc> cvc> cv مشخص می­شود.
۷۷۹۴.

بررسی حوزه های معنایی واژگان زبان فارسی و ارائة معیار های جدید در تعیین حوزه های معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: تداعی روابط معنایی حوزه های معنایی ارتباطات واژگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۰۷۰
در چند دهة اخیر، ارتباطات واژگانی و روابط معنایی میان واژگان، مورد توجه بسیاری از فلاسفه، روانشناسان و زبانشناسان قرار گرفته است. در این تحقیق سعی شده است تا با یک بررسی میدانی و آزمایش های زبانی، چگونگی ارتباطات واژگانی زبان فارسی و حوزه های معنایی که این واژگان می توانند در آنها جای بگیرند مشخص گردد. داده هایی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته اند با دقت زیاد و مطابق با اصول نظریه های غالب در باب درک و پردازش واژگان و همچنین بر طبق شیوه های تأیید شدة آزمون سازی گردآوری شده است. افراد شرکت کننده در این پژوهش، تعداد 400 داوطلب دختر و پسر از گروه سنی 25-18 سال می باشند. در این پژوهش، بر اساس یک آزمون گسترده بر روی 400 واژة پرکاربرد زبان فارسی و با شرکت 400 داوطلب، حدود 40000 (چهل هزار) دادة زبان فارسی به دست آمده است که با استفاده از این داده ها و با شیوه های خاصی سعی شده است حوزه های معنایی واژگان زبان فارسی مشخص گردد. از نتایج کاربردی این تحقیق می توان در زمینه های آموزش زبان، آزمون سازی و همچنین در انتخاب مواد درسی، به خصوص در سطوح پایین تر تحصیلی استفاده نمود.
۷۷۹۵.

ریشه شناسی عامیانه جای نام های ایرانی (جعل تاریخ و هویت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: ریشه شناسی عامیانه زبان شناسی تاریخی- تطبیقی ریشه شناسی فارسی جای نام های ایرانی زبان و هویت فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۴ تعداد دانلود : ۱۰۵۰
در این مقاله، نخست ریشه شناسی از دید زبان شناسی تاریخی تعریف شده است و پس از آن، پیشینه ای از ریشه شناسی های انجام شده ذکر گردیده است؛ سپس انواع ریشه شناسی شامل عالمانه، شبه عالمانه و عامیانه مطرح شده ، آن گاه، بحث ریشه شناسی های عامیانه به طور مفصّل و همراه با مثال هایی در حوزه فرهنگی ایران شرح داده شده است. این مثال ها مربوط به جای نام های ایران است که به دلایل و اغراض گوناگون از جمله مسائل و تعصبات قومی وقبیله ای ریشه های غیر ایرانی برای آنها تراشیده شده است. در این مقاله کوشش شده ریشه ایرانی آنها روشن شود. در پایان، هدف از این نوع ریشه شناسی و دامن زدن بدان از سوی برخی اقوام ایرانی و نیز پیامد های آن به بحث گذاشته شده است.
۷۸۰۰.

تروریسم شرق شناسانه پسانوگرا: نام ها اثر دان دلیلو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش مهارت های زبان (JTLS) تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۳)

کلیدواژه‌ها: ایران تروریسم نام ها دان دلیلو گفتمان شرق شناسانه پسانوگرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۱ تعداد دانلود : ۷۹۹
پرداخت چندوجهی و مبهم انگار تروریسم شاخص ترین جنبه رمان نام ها (1982) اثر دان دلیلو است که آن را به یکی از «آثار دشوار» وی بدل کرده، البته تروریسم محدود به سبک و زیرگونه خاص رمان نمی شود، بلکه به منزله بن مایه اصلی داستان، محتوای سیاسی آن را نیز شکل می دهد. دلیلو در این رمان با تکیه بر حجم انبوه دانش شرق شناسانه درباره شرق، آغازگر روندی نو در ادبیات پسانوگرای امریکا می شود؛ یعنی تعمیم تصویر گفتمانی «عرب های تروریست» به ایرانیان. او با این کار، راه را برای بازنمایی های شرق شناسانه موثرتر ایرانیان در ادبیات داستانی جدی امریکا باز کرد. تاکید نویسندگان در این گفتار بر برخی گسل های گفتمانی در روایت دلیلو است که ادعاهای مطرح شده درباره تروریسم در رمان را به چالش می کشند. نویسندگان ابتدا با ارائه خوانشی بینامتنی، رویکرد دوپهلوی رمان در تثبیت و تضعیف گفتمان شرق شناسانه را کاویده و سپس نشان می دهند که چگونه دلیلو با بازنمایی شرق شناسانه ایرانیان، کرانه های گفتمان تروریسم را گسترش می دهد. افزون بر این، منش دوگانه رمان در مشروعیت بخشی به گفتمان شرق شناسانه و به پرسش کشیدن ظاهری آن - برجسته ترین وجه پسانوگرای اثر- بررسی می گردد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان