فهیمه باب الحوائجی

دف پژوهش حاضر، شناسایی مفاهیم اجتماعی قرآن کریم، با تأکید بر جامعه شناسی زن، خانواده و ازدواج به منظور ارائه ی مدل خانواده ی موفق قرآنی می باشد.رویکرد پژوهش حاضر، از نوع آمیخته (کمی و کیفی) است. از نظر هدف، کاربردی، از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و نظریه ای مبنایی است.دامنه ی پژوهش حاضر، آیات اجتماعی قرآن کریم با موضوع زن، ازدواج وخانواده است بر همین اساس، تعداد 398 آیه انتخاب و ترجمه ی آیات وارد نرم افزار اکسل گردید. تحلیل آیات با استفاده از کدگذاری باز و محوری انجام و مقوله های محوری در سه موضوع خانواده، ازدواج و زن تعیین شد. جامعه آماری پژوهش شامل متخصصان علوم قرآنی و جامعه شناسی است که به شیوه ی گلوله برفی انتخاب شد. روایی پرسش نامه توسط 12 نفر از متخصصان علوم قرآنی و پایایی ابزار پژوهش با استفاده از آزمون آلفای کرنباخ مورد سنجش قرار گرفت و مقدار 87/0 حاصل شد. یافته های پژوهش نشان داد، از تحلیل آیات  قرآن کریم در موضوع مورد مطالعه 30  مقوله ی محوری، 302 مفهوم و 691 کد  حاصل شد که به ترتیب در بخش خانواده با 13 مقوله ی محوری ، 78 مفهوم  و  300 کد، در بخش ازدواج 8 مقوله محوری،  64 مفهوم  و 111 کد و در بخش زنان با 6 مقوله ی محوری ،160 مفهوم و 280 کد  منتج گردید.  بیشترین کد حاصل شده  در بخش خانواده به دست آمد که در اصل ارائه ی مدل مفهومی پژوهش حاضر هم تأکید بر همین موضوع دارد. همچنین تحلیل آیات نشان داد که بیشترین آیات در موضوع زنان با  206 آیه ، در موضوع خانواده با  145 آیه و در موضوع ازدواج با 47 آیه می باشد. رهاورد پژوهش حاضر پیوستگی آشکار و پنهان آیات قرآن کریم است که نشان دهنده ی اهمیت نهاد خانواده در پیشرفت های اجتماعی جوامع اسلامی است. 

هدف: پژوهش شناسایی میانگین تمایل به پرداخت کاربران برای خدمات کتابخانه های مرکزی و عوامل موثر بر آن در شرایط بحرانی و بهبود و تخمین ارزش اقتصادی کل خدمات کتابخانه از نظر کاربران مورد بررسی است. روش: ارزش گذاری مشروط و تکنیک تمایل به پرداخت که بخشی از روش ترجیحات اظهارشده هستند، استفاده شد.جامعه آماری پژوهش کاربران کتابخانه های مرکزی اعم از دانشجویان ، اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاههای زیر نظر وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری هستند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای ، تعداد10 کتابخانه مرکزی انتخاب شد.حجم نمونه با استفاده از فرمول میشل وکارسون درسطح10درصد854 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته دو بعدی با 40سؤال که برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری مانند، آمار توصیفی و رگرسیون خطی و لجستیک استفاده شده است. یافته ها : میانگین تمایل به پرداخت برای هرنفر در استفاده ماهیانه از خدمات کتابخانه های مرکزی در شرایط بهبود برابر84100 ریال و درشرایط بحرانی برای حفظ خدمات کتابخانه تقریباً مبلغ 101560 ریال است. 6/17 درصد تمایل به پرداخت مبلغی در شرایط بحرانی نداشتند. نتایج نشان می دهد متغیرهای شغل، تحصیلات و میزان درآمد کاربران دارای تاثیر مثبت و معنی دار اما متغیر جنسیت افراد تاثیری در تمایل به پرداخت بیشتر برای استفاده سالیانه از خدمات کتابخانه مرکزی ندارد.مقدار میانگین تمایل به پرداخت ماهیانه برای هر فرد جهت استفاده از خدمات کلی کتابخانه مرکزی با استفاده از انتگرال تمایل به پرداخت برابر 92830 ریال به دست آمد.

شناخت ویژگی های مرتبط با کارآفرینی در3 مؤلفه انگیزشی، صلاحیتی و حمایتی و ارائه الگوی مفهومی کارآفرینی کتابداران کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی دانشگاهی هدف مقاله حاضر است.نوع پژوهش،کاربردی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است. با بررسی ویژگی های کارآفرینان و ارتباط این ویژگی ها با حوزه های مختلف،نظرات 25 نفر از متخصصان این حوزه ها و متخصصان علم اطلاعات گردآوری شد. ابزار گردآوری اطلاعات،پرسشنامه خوداظهاری که در جامعه آماری 109 نفری از کتابداران کتابخانه های 15 واحد جامع دانشگاه آزاد اسلامی ایران انجام گرفت.ویژگی های انگیزشی و صلاحیتی کارآفرینی کتابداران در حد زیاد و ویژگی های حمایتی آن ها از حد متوسط پایین تر بود. از بین 62 ویژگی کارآفرینی،37 ویزگی به دست آمد که بر مبنای آن، الگوی کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی طراحی شد. این الگو، به 3 عامل زمینه سازها، تسهیل گرها و توانمندسازها اشاره دارد.توجه به ویژگی های کارآفرینی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی، نیازمند الگوی کارآفرینی در خدمات رسانی به بهره گیران اطلاعاتی در رقابت های ملی و بین المللی است. کتابداران باید با کمک فناوری های نوین، نوآوری هایی که قابلیت تطبیق با نیازهای مراجعان دارد را در سایه کارآفرینی خلق و با شناخت و تقویت ویژگی های فردی کارآفرینی،موجبات رشد و توسعه اجتماعی با انجام فعالیت های کارآفرینانه در کتابخانه ها فراهم آورند. الگوی مفهومی این مقاله، از سیر فکری و نتایج تحقیقات علمی در حوزه های روان شناسی، کارآفرینی، اقتصاد و مدیریت استنتاج و یشنهاد و گردیده است.

هدف: پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی ارتباط میان عوامل جمعیت شناختی و میزان استفاده اعضای هیئت علمی پژوهشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری ایران از مؤلفه های مدیریت اطلاعات شخصی بپردازد. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش را 302 نفر از اعضای هیئت علمی پژوهشگاه های وابسته به وزارت علوم تشکیل می دهد که بر مبنای روش نمونه گیری طبقه ایِ تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته ای بود که بر اساس چارچوب نظری «جونز» (2012) و نظرهای سایر صاحب نظران حوزه مدیریت اطلاعات شخصی طراحی شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری اس پی اس اس تجزیه وتحلیل گردید. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد اعضای هیئت علمی از نظر میزان به کارگیری مؤلفه های مدیریت اطلاعات شخصی در وضعیت مطلوب و بالاتر از میانگین مورد انتظار بودند. از نظر میانگین، استفاده از شش مؤلفه مدیریت اطلاعات شخصی بین اعضای هیئت علمی زن و مرد، گروه های تحصیلی، درجه علمی، مرتبه علمی و سابقه کاری افراد تفاوت معناداری وجود داشت. سنّ افراد با میزان استفاده آنان از مؤلفه های مدیریت اطلاعات شخصی ارتباطی نداشت. نتایج: با توجه به یافته های پژوهش، به منظور ارتقای مهارت های مدیریت اطلاعات شخصی اعضای هیئت علمی، برگزاری دوره های آموزشی و نیز توزیع جزوه های آموزشی، بروشور، اسلایدهای آموزشی پیشنهاد گردید.

هدف این پژوهش تعیین همبستگی میان میزان امیدواری کاربران به زندگی و دقت بازیابی اطلاعات از پایگاه های اطلاعاتی علوم پزشکی است. روش پژوهش نیمه تجربی و جامعه پژوهش شامل 45 دانشجوی سال آخر پزشکی عمومی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. برای سنجش میزان امیدواری از پرسشنامه امیدواری بزرگسالان «اشنایدر» به همراه سیاهه ای برای درج ویژگی های جمعیت شناختی کاربران استفاده شد. پرسشنامه امیدواری «اشنایدر» شامل 12 سؤال است که دو مقیاس «عامل تفکر» و «راهبرد تفکر» را با مقیاس 8 درجه ای «لیکرت» اندازه گیری می کند. در این پژوهش آلفای «کرونباخ» برای مقیاس عامل تفکر 92 درصد و برای راهبرد تفکر 82 درصد بود. از آزمودنی ها خواسته شد که بر اساس نیاز اطلاعاتی واقعی خود، کلیدواژه مورد نظر را در پایگاه های اطلاعاتی «گوگل اسکالر»، «پاب مد» و «اُمیکس آنلاین» جست وجو کنند و مدارک مرتبط و تاحدودی مرتبط را در هر یک از صفحات نتایج بازیابی مشخص نمایند. در هر پایگاه دو صفحه (40 رکورد) در نظر گرفته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که در حالت کلی بین میزان امیدواری کاربران با دقت نتایج بازیابی آن ها در هر سه پایگاه اطلاعاتی مورد بررسی همبستگی معنا دار و مثبت وجود دارد. میزان امیدواری کاربران با میانگین 11/54 در سطح بالایی قرار دارد. از بین ویژگی های جمعیت شناختی کاربران جنسیت، سن و وضعیت شغلی با میزان دقت بازیابی و امیدواری آن ها رابطه معنادار دارد. یافته های پژوهش در مجموع نشان داد که با افزایش میزان امیدواری کاربران به زندگی، دقت منابع بازیابی شده آن ها نیز افزایش می یابد.

هدف:تدوین شاخص های مدیریت پایدار در کتابخانه های ایران برای تحقق کتابخانه سبز. روش شناسی:این پژوهش از نوع کیفی است. با 12 نفر از متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و متخصصان توسعه پایدار که با روش هدف مند و نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته انجام شد. برای تحلیل داده ها با استفاده از نظریه پردازی زمینه ای در سه مرحله، مباحث طرح شده توسط مصاحبه شوندگان، رمزگذاری و مقوله بندی شد. یافته ها:215 مفهوم از مرحله کدگذاری باز در 62 مقوله فرعی در مرحله کدگذاری انتخابی دسته بندی شدند: شرایط زمینه ای شامل 24 مفهوم و 9 مقوله، شرایط علّی شامل 43 مفهوم و 13 مقوله، عامل مداخله گر با 19 مفهوم و 10 مقوله، راهبردها با 102 مفهوم و 17 مقوله، و پیامدهای مدیریت پایدار با 27 مفهوم و 14 مقوله. نتیجه گیری:مدیریت کتابخانه ها نیازمند تحول و حرکت به سمت الگوی مدیریت پایدار هستند؛ این الگو بر احراز شاخص های پایداری و حرکت به سوی کتابخانه های سبز تأکید دارد.

چکیده هدف: امروزه ترجمان دانش فرایندی است که دانش را از بی مصرفی به عرصه عمل منتقل می نماید. این پژوهش با هدف بررسی وضعیّت ترجمان دانش در میان صاحب نظران علوم انسانی کشور به انجام رسیده است. روش شناسی: این پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی- تحلیلی است. و جامعه پژوهش حاضر کلّیّه اعضاء هیأت علمی گروه های علوم انسانی سراسر کشور از رشته های مختلف علوم انسانی می باشند  که بر اساس فرمول کوکران 380 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده آن پرسشنامه محقّق ساخته بوده که بر اساس مدل ترجمان دانش انستیتو ملّی تحقیقات نا توانی و باز توانی آمریکا طرّاحی گردیده و روایی آن به صورت صوری و محتوایی سنجیده شده است. جهت تعیین پایایی این پرسشنامه ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده 89% تعیین شد. روش های آمار توصیفی (تعیین فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد و...) و آزمون های تی تست، آنوا، کای دو، همبستگی پیرسون و رگرسیون؛  برای تجزیه و تحلیل آماری مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها : نتایج حاصله از این پژوهش نشان دادند که 8/61٪ از اعضاء هیأت علمی علوم انسانی کشور وضعیّت منبع پژوهش، 6/56٪ از ایشان وضعیّت محتوای پژوهش، 3/66٪ از ایشان وضعیّت زمینه پژوهش، 3/46٪ از ایشان وضعیّت محیط ارتباطی و 9/58٪ از ایشان وضعیّت کاربران در ترجمان دانش علوم انسانی را در حدّ متوسّط ارزیابی کرده اند؛ همچنین 4/22٪ از آن ها وضعیّت ترجمان دانش در علوم انسانی کشور را به طورکلی متوسط دانسته اند. نتیجه گیری : براساس نتایج این پژوهش وضعیت ترجمان دانش در علوم انسانی ایران از دیدگاه اعضاء هیأت علمی علوم انسانی کشور ضعیف است (4/73درصد). این موضوع نشان دهنده آن است که علوم انسانی اصولاً با وجود نقش مهم و اساسی که در ایجاد تحوّل و بالندگی فکر، روان و رفتار افراد دارند، هنگام پیش آمدن مباحث کاربردی و عملی در مهجوریّت و انزوا قرار می گیرند. انزوای علومی که دارای ماهیتِ انسان سازی هستند، آسیب های جبران ناپذیری را به بدنه درونی جامعه وارد می سازد. آسیب های روانی و اجتماعی که زمینه ساز بی سازمانی اجتماعی اند و به شکل مستمر و فزاینده ای ارزش های محوری جامعه را مورد چالش قرار می دهند.  

این پژوهش با هدف مطالعه و شناخت تصویر ذهنی سازمانی اعضای هیئت علمی و کتابداران دانشگاه علامه طباطبائی از کتابخانه های دانشگاه انجام شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی – تحلیلی بود. جامعه آماری این پژوهش 242 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه و 49 نفر از کتابداران این دانشگاه است. ابزار گردآوری اطلاعات با پرسشنامه محقق ساخته براساس مدل تصویر ذهنی سازمانی   لی بلانگ و نگوین انجام شد. روایی پرسشنامه از نوع صوری( روایی محتوا) و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ برابر با 78 درصد محاسبه گردید. داده های گردآوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آزمون تی تک نمونه ای و با نرم افزار اس. پی. اس. اس. مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد میانگین بدست آمده از تصویر ذهنی سازمانی اعضای هیئت علمی برابر با 43/3 و میانگین تصویر ذهنی سازمانی کتابداران 38/3 است. میانگین بدست آمده در ابعاد هویت، شهرت، کیفیت خدمات، محیط فیزیکی و رفتار کارکنان در مدل تصویر ذهنی اعضای هیئت علمی به ترتیب برابر با 60/3، 33/3، 33/3، 59/3 و 55/3 است. وبرای کتابداران برابر با  52/3، 29/3، 26/3، 11/3 و 86/3 است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که میزان درک اعضای هیئت علمی از تصویر ذهنی سازمانی کتابخانه های دانشگاه علامه طباطبائی بیشتر از کتابداران است.

هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مهارت های فنی کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. در این پژوهش از رویکرد کمی با روش پیمایشی، توصیفی استفاده شد. جامعه آماری آن 108 نفر از کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی 14 دانشگاه دولتی شهر تهران بود که از بین بیش از 200 نفر از کتابداران شناسائی و به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی پژوهشگر ساخته بود. روایی ابزار، صوری و محتوایی، براساس نظرات متخصصان کتابخانه های دیجیتالی و پایایی آن با آلفای کرونباخ 883/0 مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و آزمون t تک نمونه و t گروه های مستقل انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد بیشترین میانگین ها در سخت افزار، مهارت کار با انواع پرینترها (44/3)، در نرم افزار، عامل مهارت در تبدیل فرمت فایل ها (89/3)، در اینترنت و شبکه، عامل توانایی در بهره گیری از اینترانت (91/3)، در مجموعه سازی، عامل توانایی در نحوه دانلود منابع و استفاده از دانلود منیجر (77/3)، در پردازش اطلاعات دیجیتالی، عامل بهره گیری از نظام های رده بندی (48/3)، در خدمات دیجیتالی، عامل توانائی در ارائه خدمات بازیابی تعاملی (80/3) و در حفاظت و نگهداری، عامل توانائی در انجام پشتیبان گیری (21/3) است. نتایج پژوهش نشان داد درهیچ یک از دانشگاه های موردبررسی مهارت های فنی کتابداران دیجیتال دانشگاه های دولتی شهر تهران، در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.

    هدف: هدف پژوهش شناسایی سطح ویژگی های کارآفرینی در مؤلفه صلاحیتی و توانایی های مهارت شغلی و رابطه و تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر این ویژگی ها در کتابداران کتابخانه های دانشگاهی واحدهای جامع دانشگاه آزاد اسلامی است.   روش پژوهش: نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایش- تحلیلی است. کل جامعه آماری 109 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی در 15 واحد جامع بودند که به صورت سرشماری و با استفاده از پرسشنامه خوداظهاری با آلفای کرونباخ 823/0 مورد سنجش قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی (شاخصKMO، آزمون کرویت بارتلت، تحلیل واریانس یک سویه، ضرایب همبستگی و تعیین و آزمون T) با نرم افزار اس. پی. اس. اس. صورت گرفت.     یافته ها: ویژگی های صلاحیتی کارآفرینی در کتابداران به طور معناداری از حد متوسط بیشتر بود و رابطه معناداری بین ویژگی های صلاحیتی کارآفرینی با مدرک تحصیلی کتابداری و سطح تحصیلات کتابداران وجود داشت. بین برخی متغیرهای جمعیت شناختی و ویژگی های صلاحیتی کارآفرینی رابطه مثبت، مستقیم و معناداری وجود داشت، به طوری بیشترین اثرگذاری متغیرهای جمعیت شناختی بر ویژگی ارائه راه حل های نو با 401/0 (1/16درصد) و کمترین اثرگذاری بر مواجهه با چالش های کاری با 14/0(2درصد) بوده است. بین ویژگی های صلاحیتی و توانایی های مهارت شغلی در ارائه راه حل های نو، مدیریت مالی و بودجه بندی و کنترل کیفیت خدمات با متغیرهای جمعیت شناختی کتابداران رابطه معناداری وجود داشت.    اصالت اثر: با وجود متخصصان اندک در حوزه کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی، یافته های این پژوهش، به منزله رویکردی نو در مطالعه ویژگی های صلاحیتی کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی است.

یکپارچه سازی سیستم های اطلاعاتی دولت الکترونیک در کشور ایران با موانعی مواجه است که می توان آنها را در قالب موانع طراحی، انسانی، فنی، سیاسی و استراتژی دسته بندی کرد. جامعه پژوهش در برگیرنده اعضای هیئت علمی گروه های آموزشی علم اطلاعات، دانش شناسی و دست اندرکاران دولت الکترونیک بود که به دلیل محدود بودن تعداد افراد، نمونه گیری انجام نشد. به منظور کشف ابعاد اصلی سازه طراحی شده برای سنجش متغیرهای تحقیق از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد و از الگوی تحلیل عاملی تأییدی دومرحله ای (CFA) با استفاده از نرم افزار LISREL برای بررسی تأثیر مؤلفه های تبیین کننده موانع یکپارچه سازی دولت الکترونیک استفاده گردید. از کل جامعه پژوهش 134 نفر اقدام به تکمیل پرسشنامه کردند. از نظر پاسخگویان، درجه اهمیت موانع استراتژی در یکپارچه سازی سیستم های اطلاعاتی از همه موانع بیشتر بود (57/0). موانع سیاسی و موانع فنی به ترتیب با میانگین 54/0 و 45/0 در درجه دوم و سوم اهمیت و موانع انسانی و طراحی به ترتیب با میانگین 45/0 و 35/0 در رتبه های چهارم و پنجم قرار گرفتند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل کیفی مؤثر بر تولید و توزیع اطلاعات و دانش در پارک های علم و فناوری ایران انجام گرفت. پژوهش از نوع کاربردی است که با روش کیفی اجرا شده است. برای گردآوری اطلاعات، از مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته استفاده شد. جامعه پژوهش 10 نفر از مدیران شرکت های دانش بنیان بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوایی استفاده شد. یافته های پژوهش در رابطه با عوامل کیفی مؤثر بر تولید و توزیع اطلاعات و دانش در پارک های علم و فناوری ایران، استخراج 39 مؤلفه بود که به چهار مقوله سیاست داخلی و خارجی دولت ها؛ حمایت های مالی و اقتصادی؛ رفع موانع زیرساختی؛ و رفع موانع فرهنگی طبقه بندی شدند. نتایج با توجه به یافته های پژوهش نشان داد رفع موانع سیاسی، مالی و اقتصادی و زیرساختی و فرهنگی، تأثیر انکارناپذیری در افزایش تولید و توزیع اطلاعات و دانش در پارک های علم و فناوری ایران دارد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر گرایش کارآفرینانه بر عملکرد سازمانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر نحوه کنترل متغیرها، غیرآزمایشی؛ و از نظر شیوه جمع آوری داده ها پیمایشی و به طور مشخص مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری است. ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه است که براساس متغیرهای مورد بررسی به ترتیب 15 سؤال برای گرایش کارآفرینانه و 12 سؤال برای عملکرد سازمانی در نظر گرفته شد. جامعه آماری تحقیق شامل تمام کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، حجم نمونه 500 نفری که نمونه مناسبی برای پژوهش های مدل یابی است به عنوان حجم نمونه انتخاب و پرسشنامه پژوهش بین آنها توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزارهای اس. پی. اس. اس و لیزرل در قالب آمار توصیفی و مدل یابی معادلات ساختاری انجام شده است. یافته ها: نتایج مدل اندازه گیری گرایش کارآفرینانه نهاد نشان داد، پنج بُعد نوآوری، ریسک پذیری، رقابت تهاجمی، پیشگامی و استقلال طلبی سازه های اثرگذار بر ایجاد گرایش کارآفرینانه در نهاد کتابخانه های عمومی کشور هستند. طبق نتایج این بخش، همبستگی بُعد نوآوری با گرایش کارآفرینانه و تأثیری که بر آن دارد بیشتر از چهار بُعد ریسک پذیری، رقابت تهاجمی، پیشگامی و استقلال طلبی است. همچنین نتایج به دست آمده از مدل اندازه گیری عملکرد سازمانی نهاد نشان داد ابعادِ کارایی برنامه ها، اثربخشی فعالیت ها، رضایت ارباب رجوع و رضایت کارکنان تبیین کننده عملکرد سازمانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور هستند. در نهایت، نتایج تحقیق در بخش مدل ساختاری نشان داد گرایش کارآفرینانه تأثیر مثبت و معنی داری بر عملکرد سازمانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور دارد. اصالت/ارزش: تحقیق حاضر یک تحقیق در سطح ملی است و با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری تأثیر گرایش کارآفرینانه را بر عملکرد سازمانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور بررسی نموده است. بنابراین، مدیران، سیاستگذاران و برنامه ریزان نهاد می توانند با استفاده از نتایج این تحقیق اثربخشی خدمات کتابخانه های عمومی را افزایش دهند.

زمینه و هدف : «اکولوژی اطلاعاتی» به تأثیر محیط بر عناصر اطلاعاتی یا تأثیر عناصر اطلاعاتی بر محیط و تعامل میان عناصر اطلاعاتی در بستر و محیط اشاره می کند. در این پژوهش از این اصطلاح به عنوان فعل وانفعال ها  (واکنش) مقوله های موضوعی استفاده شده است. بنابراین، در شناسایی اکولوژی اطلاعاتی، فعل وانفعال ها مقوله های موضوعیِ علم اطلاعات و دانش شناسی با مقوله های موضوعی دیگر، فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال های 1380-1390 به تفکیک مجله های علم اطلاعات و دانش شناسی، شناسایی شده است. روش شناسی : روش پژوهش تحلیل محتوای کمّی است که به شناسایی مقوله های موضوعی 2510 مقاله در 9 مجله علم اطلاعات و دانش شناسیِ نمایه شده در پایگاه ISC  پرداخته شد. ابزار گردآوری داده ها «طرح طبقه بندی مقوله های موضوعیِ علم اطلاعات و دانش شناسی بود که به وسیله پنل دلفی در دو مرحله تأیید شد. روش آماری تجزیه وتجلیل داده ها برای پاسخ به سؤال های پژوهش، فراوانی و درصد فراوانی و مشخص شدن تفاوت ها، از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه  (ANOVA) استفاده شده است. یافته ها : نتایج حاصل از داده ها نشان داد تمامی مقوله های موضوعیِ علم اطلاعات و دانش شناسی با مقوله های موضوعیِ دیگر فعل وانفعال داشته اند و فعل وانفعال مقوله های موضوعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات سهم بیشتری را به خود اختصاص داده است. در مقابل، فعل وانفعال مقوله های موضوعی دیگر در حوزه های مختلف علوم، سهم کمتری را دربرگرفته است. همچنین نتایج دیگر تحقیق حاکی از مقایسه فعل وانفعال های مقوله های موضوعی در فناوری اطلاعات و ارتباطات به تفکیک مجله ها نشان داد فعل وانفعال مقوله های موضوعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات در مجله های «کتابداری و اطلاع رسانی آستان قدس رضوی»، «پژوهش نامه مدیریت و پردازش اطلاعات»، «تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی _ دانشگاه تهران»، «تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه عمومی» و «اطلاع شناسی» در دوره زمانی دوم  (1385-1390) بیشتر از دوره زمانی اول  (1380-1384) است و در مجله «مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات  (فصلنامه کتاب)» در دو دوره زمانی، فعل وانفعال مقوله های موضوعی با فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور یکسان وجود دارد و تفاوتی بین دو دوره زمانی وجود نداشت. همچنین داده ها نشان داد مجله های «دانش شناسی»، «پژوهش نامه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فردوسی مشهد» و «مطالعات کتابداری و علم اطلاعات» در دوره دوم زمانی متأثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند. بنابراین، نتایج نشان دهنده اکولوژی اطلاعات مقوله های موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی است که تحت تأثیر محیط  (بوم) خود هستند و در جهت تکامل و تداوم در محیط زیستی خود در تعامل با محیط و مسائل مختلف مرتبط، به ویژه فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند.

هدف: هدف این پژوهش، مطالعه ویژگی های حمایتی کارآفرینی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی واحدهای جامع دانشگاه آزاد اسلامی و کشف رابطه و تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر این ویژگی هاست. روش پژوهش: نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است. کل جامعه آماری 109 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاهی در 15 واحد جامع بودند که به صورت سرشماری مورد آزمون قرارگرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه حضوری با صاحب نظران جهت گزینش ویژگی های حمایتی کارآفرینی، و ابزار پرسش نامه خودسنجی محقق ساخته جهت سنجش این ویژگی ها در کتابداران بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی (شاخص KMO، آزمون کرویت بارتلت، تحلیل واریانس یک سویه، ضریب همبستگی و ضریب تعیین) انجام گرفت.   یافته ها: ویژگی های حمایتی کارآفرینی کتابداران به طور معناداری از حد متوسط کمتر بود و رابطه معناداری بین مدرک تحصیلی کتابداری، سن و سطح تحصیلات کتابداران با این ویژگی ها وجود داشت. همچنین بین برخی از این ویژگی ها با متغیرهای مدرک تحصیلی، سن و سطح تحصیلات دارای ضریب مثبت و مستقیم بود که با افزایش امتیاز متغیرهای جمعیت شناختی، ویژگی های حمایتی کارآفرینی آنان افزایش می یافت. نتیجه گیری: امروزه بر جذب کتابدارانی با ویژگی های کارآفرینانه تأکید می شود. در کتابخانه ها، روشن نمودن اهداف، مسئولیت ها و تفویض آن به کتابداران شایسته، اعتماد و اطمینان را در آنان به وجود آورده و حمایت سازمانی موجب می گردد تا آنان با حداکثر ظرفیت و توان خود، ضمن سازگاری با محیط کاری و بقاء در بلندمدت، موجبات رضایتمندی استفاده کنندگان و مراجعان به کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی را فراهم نمایند.

این پژوهش به منظور واکاوی روند پژوهش های انجام شده با موضوع جنبه های عاطفی درزمینه بازیابی اطلاعات و ترسیم نقشه علمی این حوزه موضوعی انجام شده است.از نظر روش شناسی، پژوهش حاضر توصیفی و از نظر نوع کاربردی است. برای انجام پژوهش 371 مقاله مرتبط با موضوع از وبگاه علم استخراج و نقشه علمی حوزه های موضوعی این مقالات با استفاده از نرم افزار ucinet و بسته ترکیبی آن netdraw ترسیم شد. این کار با استفاده از ماتریس همایندی موضوعات در فیلد subject cateorgy مقالات استخراج و انجام شده است.تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نشان داد پرکارترین نویسنده در این حوزه BELKIN, NJ در حوزه مطالعات کتابداری و اطلاع رسانی از امریکا با 19 عنوان تولید علمی بوده و بیشترین آثار تولیدشده در نشریات JOURNAL OF THE AMERICAN SOCIETY FOR INFORMATION SCIENCE و INFORMATION PROCESSING & MANAGEMENT منتشرشده است بیشترین تولیدات در قالب مقاله (7/64 درصد)، با دو نویسنده به زبان انگلیسی در سالهای 2011،2009 و 2014 است. بیشترپژوهش های مورد مطالعه روش تجربی (97/26 درصد) و ابزار مشاهده (63/46 درصد) را بکار گرفته اند. بررسی نوع مطالعات انجام شده در حوزه جنبه های عاطفی و بازیابی اطلاعات بر پایه اهداف مطالعه در دو گروه مطالعات مبتنی بر کاربر و مطالعات مبتنی بر محتوا نشان داد که مطالعات مبتنی بر کاربر بیشترین فراوانی را در میان پژوهش های انجام شده داشته و رده سنی بزرگسالان در بیشتر این پژوهش موردبررسی قرارگرفته اند کودکان و بیماران نیز از دیگر گروهای موردبررسی در این پژوهش ها هستند. در پژوهش های مبتنی بر محتوا نتایج نشان داد که سامانه های اطلاعاتی بیشترین محتوای مورد تحلیل در این پژوهش ها است.60 حوزه موضوعی دراین ارتباط دارای انتشارات در وبگاه علم بوده که بیشترین مقالات در حوزه علوم رایانه، سامانه های اطلاعاتی، علم اطلاعات و کتابداری، هوش مصنوعی صورت گرفته است.

هدف: شناسایی و رتبه بندی موانع یکپارچه سازی نظام های مدیریت اسناد الکترونیکی. روش/ رویکرد پژوهش:در این پیمایش، داده های لازم برای شناسایی موانع و ارائه راهکارها با نظرسنجی از 14 نفر از کارشناسان و افراد خبره در زمینه نظام های مدیریت اسناد الکترونیکی جمع آوری شده و اولویت بندی موانع به کمک فن تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی فازی صورت گرفته است. یافته ها: در اولویت بندی گزینه ها به ترتیب، موانع سازمانی با وزن 383/0 در جایگاه اول قرار دارد؛ موانع انسانی (256/0)، موانع طراحی (152/0)، موانع فنی (105/0)، و موانع راهبرد (105/0)در سایر رتبه ها قرار دارند. نتیجه گیری: عدم بسط و گسترش مبحث یکپارچه سازی نظام های مدیریت اسناد الکترونیکی توسط کارشناسان علم اطلاعات و دانش شناسی، عدم پرورش و تربیت تحلیلگران نظام های اطلاعاتی، آموزش نامناسب مدیران سازمان ها، و عدم فعالیت فرهنگی درخصوص نظام های اطلاعاتی یکپارچه در کشور از جمله مهم ترین موانع عدم یکپارچگی به شمار می روند.

هدف: فراتحلیل مطالعات حوزه پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران با کمک روش های آماری فراتحلیل. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش به روش فراتحلیل انجام شده است. در مجموع، 25 پژوهش دارای ویژگی محاسبه سنجش اندازه اثر بودند. برای فراتحلیل مطالعات، ابتدا میانگین ها و خطای استاندارد متغیرهای موجود در مطالعات جمع آوری و سطح معناداری آنها با انجام آزمون اختلاف میانگین ها اندازه گیری شد. سپس براساس آزمون های موجود در مطالعات، اندازه اثرهای متغیرها براساس رویکرد هدجس محاسبه و برای تفسیر آنها از رویکرد کوهن استفاده شد. در مجموع، 10 متغیر (4 متغیر اصلی و 6 متغیر بیرونی) در مطالعات، بررسی شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد تمامی متغیرها از لحاظ میزان تأثیر در امر پذیرش فناوری -البته با میانگین های متفاوت- معنادار شناخته شدند. همچنین با محاسبه اندازه اثرها مشخص شد که 4 متغیر اصلی موجود در مدل فناوری دیویس همبستگی های بالایی با یکدیگر دارند. همچنین قریب به اتفاق متغیرهای بیرونی نیز دارای اندازه اثرهای بالایی بودند نتیجه گیری: تمامی متغیرهای مورد بررسی در امر پذیرش فناوری مؤثر هستند. با توجه به اینکه تمامی متغیرهای اصلی مدل دیویس دارای اندازه اثر بالایی بودند می توان مؤلفه های مدل دیویس را همچنان به عنوان مؤلفه های آرمانی در این زمینه دانست.

تحقیق حاضر برگرفته از بخشی از پایان نامه ی بوده که به شاخص ها و عوامل مکانی و جغرافیایی در توسعه پارک های علم و فناوری ایران پرداخته است. در این تحقیق با استفاده از روش پژوهش پیمایشی توصیفی و همچنین بررسی اکتشافی، ابتدا وضعیت مکانی و جغرافیایی موجود پارک های علم و فناوری مورد مطالعه قرار گرفته و سپس با توجه به وضعیت موجود، میزان رضایت شرکت های دانش بنیان از محل استقرار فعلی پارک های علم و فناوری مورد سنجش قرار گرفته است. علاوه بر آن در بررسی اکتشافی سعی شده است تا مهمترین عوامل و شاخص های مکانی و جغرافیایی در عملکرد پارک های علم و فناوری ایران از دیدگاه صاحبان شرکت های فناور تعیین و معرفی شوند. نتایج تحقیق در بخش توصیفی نشان داد که : محل استقرار بیش از نیمی از پارک های علم و فناوری در خارج از دانشگاه ها و همچنین خارج از شهر مستقر بوده اند علاوه برآن فاصله زیادی با مراکز صنعتی نیز داشته اند که با توجه به این،  شرکت های دانش بنیان میزان رضایت خود از محل استقرار پارک های علم و فناوری در رابطه با نزدیکی و دوری از مراکز دانشگاهی و علمی و همچنین مراکز صنعتی، 50 نفر با 6/15 درصد گزینه نظری ندارم، 61 نفر با 1/19 درصد گزینه بسیار کم، 48 نفر با 15 درصد گزینه کم، 54 نفر با 9/16 درصد گزینه متوسط، 63 نفر با 7/19 نفر گزینه زیاد و 44 نفر با 8/13 درصد گزینه بسیار زیاد را انتخاب کرده اند.  علاوه بر آن، نتایج تحقیق در بخش بررسی اکتشافی نشان داد که: مهمترین عوامل و شاخص های جغرافیایی در توسعه و موفقیت پارک های علم و فناوری از دیدگاه شرکت های دانش بنیان 1- همجواری دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی در منطقه و ارتباط با پارک (مهمترین عامل)؛ 2- وجود فعالیت های R&D و high-tech مرتبط با پارک در منطقه (عامل مهم دوم)؛ 3- حضور شرکت های قوی در پارک (عامل مهم سوم)؛ 4- نزدیکی و دسترسی به امکانات حمل و نقل مناسب؛ 5- وجود نیروی کار در منطقه؛ 6- نزدیکی به بازار مصرف داخلی؛ 7- دسترسی به مراکز و تاسیسات شهری؛ 8- همجواری مراکز صنعتی و ارتباط با آنها؛ بوده است. همچنین نتایج نشان داد در مورد فرضیه های پژوهش نشان داد که : 1- بین مکان جغرافیایی استقرار پارک های علم و فناوری و میزان تولیدات علمی 2- بین توسعه پارک های علم و فناوری و رشد دانش بومی و منطقه ای رابطه معناداری وجود دارد.

هدف: بررسی فرایند تحلیل موضوعی کتاب ها در کتابخانه ملی، شناسایی، و تحلیل عوامل مؤثر بر این فرایند با استفاده از دیدگاه های متخصصان و پیشکسوتان حوزه مستندسازی موضوعی. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به لحاظ هدف کیفی و از نوع کاربردی است. داده ها با انجام مصاحبه های باز و عمیق با ۹ نفر از متخصصان و پیشکسوتان مستند موضوعی که با روش هدفمند و نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده اند گردآوری شده است. برای تحلیل داده ها با استفاده از نظریه زمینه ای در سه مرحله مباحث طرح شده توسط مصاحبه شوندگان رمزگذاری و مقوله بندی شده است. یافته ها: توانایی ها و ویژگی های شخصی کارشناسان تحلیل موضوعی اهمیت زیادی دارد. رعایت قواعد و اصول مهمی چون اختصاص وقت کافی در بررسی و تحلیل، مشاوره با پدیدآوران و صاحب نظران مطلع از موضوع کتاب، مراجعه به منبع اصلی اثر و غیره باید همواره مد نظر تحلیلگر موضوعی قرار گیرد. فشار کاری، شرایط فیزیکی محل کار، تعامل همکاران در تصمیم گیری های موضوعی، و مدیریت بهینه دورکاری نیز تأثیر شایانی در تحلیل موضوعی دارد. بازآموزی و افزایش توانایی های کارشناسان در کنار بهبود شرایط کاری، نظارت دقیق بر فرایند فهرست نویسی و مستندسازی مورد تأکید متخصصان بوده است. نتیجه گیری: ویژگی ها و قابلیت های شخصی کارشناسان، مدیریت گروه های مستندسازی و فهرست نویسی، شرایط کاری و مدون سازی قواعد و اصول تحلیل موضوع منابع در دسترس تأثیر به سزایی بر کیفیت فرایند تحلیل موضوعی دارد و سبب تضمین اعتبار و صحت کتابشناسی ملی و بانک مستند سرعنوان های موضوعی می گردد.