حسن احدی

حسن احدی

سمت: دانشیار
مدرک تحصیلی: دکترای روانشناسی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۲۱۴ مورد.
۶۱.

اثربخشی معنویت درمانی بر افزایش سلول CD4 و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ایدز(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره هفددهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۵۸) 695-704

کلید واژه ها: ایدز سلول CD4 کیفیت زندگی معنویت درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۴۳۴
زمینه و هدف: ابتلا به ایدز معضل پزشکی و اجتماعی است که متأسفانه با فراوانی بالایی در ایران همراه است. توجه به درمان های روان شناختی در کنار دارودرمانی جزو ضرورت های پرداختن به درمان های این بیماری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی معنویت درمانی بر افزایش سلول CD ۴ و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ایدز بود. مواد و روش ها: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و ازنظر ماهیت یک پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مبتلا به ایدز مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهریار در سال ۱۳۹۷ بود. از میان مراجعه کنندگان به مراکز بهداشت شهریار ۳۰ نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه جایگزین شدند. شرکت کنندگان با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و آزمایش خون برای بررسی سلول CD ۴ مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس شرکت کنندگان در گروه آزمایش ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای تحت آموزش معنویت درمانی قرار گرفتند، اما گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکرد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه ۲۳ تجزیه تحلیل شدند. به منظور بررسی داده های پژوهش از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که معنویت درمانی بر افزایش سلول CD ۴ بیماران مبتلا به ایدز تأثیر معنی داری داشته ولی بر افزایش کیفیت زندگی این بیماران تأثیر معنی داری نداشته است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت آموزش معنویت درمانی بر افزایش سلول CD ۴ بیماران مبتلا به ایدز اثربخش بوده است، اما معنویت درمانی بر بهبود کیفیت زندگی آن ها اثربخش نبوده است.
۶۲.

اثربخشی بازی مهارتی - فکری لگو بر میزان یادگیری کودکان مبتلا به اختلال خواندن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم زمستان (بهمن) ۱۳۹۸ شماره ۸۳ 2175-2183

کلید واژه ها: بازی مهارتی - فکری لگو نارساخوانی اختلال یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۶ تعداد دانلود : ۶۶۹
زمینه: مرور پژوهش ها نشان از اثربخشی انواع بازی مهارتی و فکری به صورت جداگانه بر بهبود مهارت خواندن کودکان مبتلا به اختلال خواندن دارد؛ اما آیا تلفیق بازی مهارتی و فکری بر یادگیری کودکان اختلال خواندن اثربخش است؟ هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر بازی مهارتی - فکری لگو بر میزان یادگیری در کودکان مبتلا به اختلال خواندن انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری، شامل کلیه کودکان دبستانی پایه سوم و دارای اختلال خواندن و نوشتن شهر تهران بود. 50 کودک به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس، تعداد 30 کودک که دارای تراز بالایی در نارساخوانی بودند، به تصادف انتخاب و در دو گروه 15 نفری (یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه) جایگزین شدند. هریک از کودکان گروه آزمایش، 12 جلسه بازی مهارتی - فکری لگو شروع با داستان توسط گروه لگوی آموزشی (2014) به همراه آگاهی واج شناختی را به طور گروهی، یک بار در هفته به مدت 60 دقیقه دریافت کردند. ابزار پژوهش شامل آزمون خواندن و نارساخوانی (کرمی نوری و مرادی، 1387) که به صورت انفرادی اجرا شد. داده ها از طریق تحلیل واریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد میزان یادگیری کودکان مبتلا به اختلال خواندن در گروه آزمایش (بازی مهارتی - فکری لگو) نسبت به گروه گواه در مرحله پس آزمون افزایش یافته است (0/005≥ p ). نتیجه گیری : برآمدهای این پژوهش نشان داد، استفاده از بازی مهارتی - فکری لگو می تواند با پرورش قدرت تحلیل و حل مسأله، سرعت پردازش، آگاهی واجی، بهبود کارکردهای اجرایی، افزایش توجه، تقویت حافظه فعال و ادراک دیداری به عنوان یک سیستم یادگیری نوین منجر به بهبود یادگیری گردد.
۶۳.

اثربخشی کاهش ترس از درد زایمان به شیوه واقعیت درمانی بر انتخاب روش زایمان واژینال در زنان باردار(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره هفددهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۵) 68-76

کلید واژه ها: بارداری ترس از درد زایمان واقعیت درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۳۹۰
زمینه و هدف: زایمان واژینال (Vaginal Delivery) می تواند به عنوان یکی از پراسترس ترین تجارب زندگی یک مادر به حساب آید. ازاین رو تعداد قابل توجهی از مادران باردار برای رهایی از این شرایط زایمان سزارین را به عنوان روش ختم بارداری بر می گزینند. ازآنجاکه ترس از درد زایمان (fear of labor pain) یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر انتخاب روش سزارین در زنان باردار است، هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی کاهش ترس از درد زایمان به شیوه واقعیت درمانی (Reality therapy) بر انتخاب روش زایمان واژینال در زنان باردار نخست زا بود. مواد و روش ها: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه است. نمونه مورد بررسی شامل 39 زن باردار ساکن شهرستان نوشهر بود که سن حاملگی 4 هفته و بالاتر داشتند، روش سزارین انتخابی را جهت زایمان برگزیده و برای مراقبت مامایی در دی ماه لغایت اسفندماه سال 1396 به مراکز بهداشت شهری و روستایی مراجعه کرده بودند. افراد نمونه به روش غیر تصادفی هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20) و گواه (19) گمارده شدند. واقعیت درمانی در 8 جلسه 90 دقیقه ای و دو بار در هفته برای گروه آزمایش اجرا شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه نگرش به زایمان (Childbirth Attitudes Questionnaire یا CAQ) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: بعد از اجرای واقعیت درمانی، ترس از درد زایمان در افراد گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه تفاوت معنی داری نشان داد (01/0>p). تفاوت معناداری در نمره ترس از درد زایمان زنانی که پس از واقعیت درمانی تصمیم به انجام زایمان واژینال گرفتند نسبت به افرادی که همچنان انجام زایمان به روش سزارین را برای ختم حاملگی در نظر داشتند، مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد واقعیت درمانی در کاهش ترس از درد زنان باردار نخست زا مؤثر است ولی کاهش ترس از درد بر انتخاب روش زایمان واژینال اثری نداشت. واقعیت درمانی را می توان برای کاهش ترس از درد زایمان به کار برد.
۶۴.

مقایسه اثربخشی آموزش واقعیت درمانگری و شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی بر بلوغ عاطفی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم تابستان (شهریور) ۱۳۹۸ شماره ۷۸ 667-674

کلید واژه ها: واقعیت درمانگری شناخت درمانگری بلوغ عاطفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۵۶۶
زمینه: تحقیقات زیادی به اثر بخشی درمانگری های مختلف پرداخته است. ولی کدامیک از این دو درمان اثر بخشی بیشتری دارد؟ هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثر بخشی آموزش واقعیت درمانگری و شناخت درمانگری (مبتنی بر ذهن آگاهی) بر بلوغ عاطفی نوجوانان انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم در مدارس منطقه یک آموزش و پرورش استان تهران بود که در این پژوهش 45 نفر از دانش آموزان که نمره آنان در آزمون کی مت 1/5 انحراف معیار کمتر از گروه هنجاری بود، انتخاب و به تصادف در سه گروه واقعیت درمانگری، شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی و گواه قرار گرفتند. گروه های آزمایشی به صورت مجزا در 8 جلسه 90 دقیقه ای واقعیت درمانگری برگرفته از کتاب واقعیت درمانی ویلیام گلسر (2013) و شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی بر گرفته از کتاب شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ربکا کرین (2009) شرکت کردند. ابزار این پژوهش بلوغ عاطفی یاشویر سینگ و ماهیش بهارگاوا (1974) بود و با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: آموزش واقعیت درمانگری بر بلوغ عاطفی نوجوانان با اندازه اثر (0/809) معنی دار بود (0/05 p< ، 114/417 f= ). همچنین شناخت درمانگری مبتنی بر ذهن آگاهی بر بلوغ عاطفی نوجوانان با اندازه اثر (0/705) معنی دار بود (0/05 p< ، 64/409 f= ). ولی آزمون t همتا نشان داد، بین میزان اثربخشی آموزش واقعیت درمانگری و شناخت درمانگری بر بلوغ عاطفی نوجوانان تفاوت معنی دار وجود نداشت (0/05 p> ، 1/959 f= ). نتیجه گیری: نوجوانان که در این دو گروه درمانگری شرکت کردند سطح بلوغ عاطفی بهتری را نشان داده اند و در این زمینه هر دو گروه به صورت یکسانی اثر پذیری داشته اند.
۶۵.

بررسی اثربخشی درمان گروهی طرحواره های هیجانی بر میزان درد و افسردگی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتویید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۵ 135 - 119

کلید واژه ها: آرتریت روماتویید درمان طرحواره های هیجانی درد افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۴۱۴
هدف این مطالعه بررسی اثربخشی درمان گروهی طرحواره های هیجانی بر میزان درد و افسردگی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتویید بوده است. جامعه آماری شامل تمامی بیماران مبتلا به آرتریت روماتویید مراجعه کننده به درمانگاه های روماتولوژی و بخش های روماتولوژی بیمارستان های شهر شیراز بود. 45 بیمار مبتلا به بیماری آرتریت روماتویید که مبتلا به افسردگی هم بودند،    به صورت تصادفی در 3 گروه آزمایشی، پلاسیبو و کنترل قرار گرفتند. پرسشنامه های   مورد استفاده در این مطالعه، پرسشنامه های درد مک گیلو  افسردگی بک بودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های تحلیل کوواریانس و واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده گردید. نتایج نشان داد که درمان گروهی طرحواره های هیجانی برمیزان درد(مولفه های حسی، عاطفی، شناختی و نمره کل) و افسردگی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتویید اثر معناداری داشت و موجب کاهش آنها گردید و این اثر پس از پیگیری 3 ماهه ماندگاری داشت(p<0/05). با استناد به یافته ها میتوان نتیجه گرفت که درمان گروهی طرحواره های هیجانی میتواند یک مداخله روانشناختی اثربخش جهت کاهش درد و افسردگی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتویید باشد.
۶۶.

نقش واسطه ای هوش هیجانی در رابطه سبک های فرزندپروری و قلدری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره پانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 7 - 22

کلید واژه ها: قلدری هوش هیجانی سبکهای فرزندپروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۹ تعداد دانلود : ۵۷۶
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای هوش هیجانی در رابطه بین سبک های فرزندپروری با قلدری بود. روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری دانش آموزان پسر کلاس هفتم و هشتم مدارس شهر اراک در سال تحصیلی 95-1394 بوده اند. از این میان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، 484 دانش آموز به همراه مادرانشان انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس قلدری ایلی نویز،، پرسشنامه خودگزارشی هوش هیجانی شاته و دیگران و پرسشنامه فرزندپروری بامریند استفاده شد. در تحلیل داده ها، شیوه های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون به شیوه سلسله مراتب به کار رفت. نتایج حاصل ازتحلیل رگرسیون نشان داد هوش هیجانی در رابطه بین فرزندپروری مستبدانه و قلدری دارای نقش واسطه ای جزیی و در رابطه بین فرزندپروری مقتدرانه و قلدری دارای نقش واسطه ای کامل است. نتیجه اینکه سبک های فرزندپروری و نوع نگرش والدین نسبت به رفتار کودکان، می تواند به شکل گیری تعارضات رفتاری بین فردی در کودکان به شکل قلدری، منجر شود. از سوی دیگر هوش هیجانی می تواند به مدیریت خشم، احساس مثبت در خویشتن و جرأت مندی در روابط بین فردی کمک کند. از این رو برای پیشگیری و مقابله با قلدری، آموزش نحوه فرزندپروری بهینه به والدین که سبب رشد روانی-هیجانی مثبت و سازگارانه در کودک یاری می رساند، ضروری به نظر می رسد.
۶۷.

مدل یابی روابط ساختاری ویژگی های شخصیتی در چشم انداز مشارکت سیاسی با میانجی گری روابط موضوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۹۱

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی ویژگی های شخصیتی روابط موضوعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۵۶۷
استواری نظام های سیاسی بر پایه میزان مشارکت افراد جامعه است و این میزان مشارکت افراد تابع بسیار مهمی از ویژگی های منحصربه فرد شخصیتی و تعاملی است. از این رو، این پژوهش با هدف بررسی تعیین چشم انداز مشارکت سیاسی بر اساس ویژگی های شخصیتی با نقش میانجی گری روابط موضوعی در میان دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات صورت پذیرفت. این پژوهش از نوع پژوهش های همبستگی مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری است. در این پژوهش تعداد 500 دانشجو به عنوان حجم نمونه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه شخصیتی نئو، پرسشنامه روابط موضوعی بل و همکاران (2008)، پرسشنامه مشارکت سیاسی فرج زاده استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مدل پژوهش تأیید شد و به طورکلی تقریباً نیمی (43%) از مشارکت سیاسی توسط ویژگی های شخصیتی و روابط موضوعی قابل تبیین است. همچنین متغیرهای ویژگی های شخصیتی و روابط موضوعی بر مشارکت سیاسی اثر مستقیم معنادار دارند و مسیر ویژگی های شخصیتی با میانجی گری روابط موضوعی اثر غیرمستقیمی بر مشارکت سیاسی نشان دادند. نتایج این پژوهش بر ضرورت الگوهای ارتباطی موضوعی در زمینه ای از ویژگی های سرشتی افراد در فعالیت های کلان اجتماعی و ملی تأکید دارد.
۶۸.

مقایسه اثربخشی درمانگری شناختی رفتاری و آموزش ذهن آگاهی بر رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم بهار (فروردین) ۱۳۹۸ شماره ۷۳ 45-54

کلید واژه ها: درمانگری شناختی رفتاری آموزش ذهن آگاهی خودمراقبتی دیابت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۴۶۸
زمینه: تحقیقات به نقش موثر درمانگری های شناختی رفتاری و ذهن آگاهی بر رفتارهای خودمراقبتی اشاره دارد، اما کدام یک از این درمان ها می تواند بر بهبود رفتارهای خودمراقبتی بیماران دارای دیابت نوع دو تاثیر داشته باشد؟ هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمانگری شناختی رفتاری و آموزش ذهن آگاهی بر رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو انجام شد. روش: این پژوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه آزمایش و گواه بود. تعداد 60 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 که در سال 1397 عضو انجمن خیریه حمایت از بیماران دیابتی تهران بودند مورد بررسی قرار گرفتند. از میان آنها، 48 نفر که دارای کم ترین نمرات بر روی پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی توبرت و گلاسکو (1994) بودند، انتخاب و به تصادف در سه گروه (دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه) جایگزین شدند و به ترتیب تحت آموزش درمانگری شناختی رفتاری کرین(1390) و ذهن آگاهی بی یر (2014) قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان دهنده تأثیر معنادار هر دو روش مداخله های شناختی رفتاری (0/05 p< ) و آموزش ذهن آگاهی (0/05 p< ) بر افزایش سطح رفتارهای خودمراقبتی بیماران بود. بر اساس نتایج آزمون تعقیبی بن فرونی، بین میزان تأثیر دو مداخله روانشناختی بر افزایش رفتارهای خودمراقبتی بیماران تفاوتی وجود نداشت (0/01 p< ). نتیجه گیری: مداخله شناختی رفتاری از طریق تغییر و کنارآمدن با باورهای غیر منطقی بیماران و مداخله ذهن آگاهی از طریق افزایش دامنه توجه به خود و پیگیری برنامه های درمانگری ، می تواند پای بندی به برنامه های خودمراقبتی دیابت را در بیمار افزایش دهد.
۶۹.

تاثیر مداخله ی نوروفیبدبک بر کیفیت زندگی، اضطراب و نشانه های استرس بیماران مبتلا به میگرن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی معاصر دوره چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 38-52

کلید واژه ها: نوروفیدبک اضطراب نشانه های استرس میگرن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۹۷
هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر مداخله نوروفیبدبک بر کیفیت زندگی، اضطراب و نشانه های استرس بیماران مبتلا به میگرن بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع نیمه آزمایشی است. جامعه ی آماری در این پژوهش شامل کلیه ی بیماران مبتلا به میگرن که در سال 98-1397 به کلینیک های روان شناختی شهر تهران مراجعه کرده بودند می باشد. روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای بود. از بین کلینیک های مختلف استان تهران، از هر منطقه (شمال، جنوب، شرق و غرب) یک کلینیک انتخاب و از هر کلینیک 10 بیمار به صورت تصادفی انتخاب شدند. شرکت کنندگان با آزمون های کیفیت زندگی و نشانه های استرس و اضطراب بک (پیش آزمون) مورد ارزیابی قرار گرفتند و شرکت کنندگانی که نمرات آن ها از انحراف معیار پایین تر از میانگین برخوردار بود انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل قرار گرفتند. پس از 20 جلسه اجرای نوروفیدبک برای گروه آزمایش، هر دو گروه آزمایش و کنترل (گروهی که درمان نوروفیدبک برای آن ها اجرا نشد) توسط آزمون های کیفیت زندگی و نشانه های استرس و اضطراب بک (پس آزمون) مورد ارزیابی مجدد قرار گرفتند. جهت توصیف داده ها از آمار توصیفی و به منظور بررسی تاثیر رویکرد درمانی نوروفیدبک از روش آنوای آمیخته استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که نوروفیدبک به صورت پایدار مؤلفه های اختلال نقش به خاطر سلامت جسمی، انرژی/خستگی، بهزیستی هیجانی، اختلال نقش به خاطر سلامت هیجانی، درد و سلامت عمومی کیفیت زندگی را در بیماران مبتلا به میگرن تحت تاثیر قرار می دهد. به نظر می رسد نوروفیدبک به صورت پایدار نشانه های استرس و اضطراب را در بیماران مبتلا به میگرن کاهش می دهد.
۷۰.

اثربخشی بازی مهارتی - فکری لگو بر میزان تنش تعامل والد - کودک درکودکان دارای اختلال یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم پاییز (آذر) ۱۳۹۸ شماره ۸۱ 1037-1045

کلید واژه ها: بازی مهارتی - فکری لگو تنش والد - کودک تعامل والد - کودک اختلال یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۴۳۸
زمینه: تحقیقات اثربخشی بازی ها را بر متغیرهای مختلفی چون توانش های اجتماعی، ارتباطی و کاهش انزوا در کودکان دارای اختلال یادگیری را نشان داده اند. اما تعیین اثربخشی بازی مهارتی - فکری لگو بر تنش تعامل والد - کودک مغفول مانده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر بازی مهارتی - فکری لگو بر تنش تعامل والد - کودک در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری انجام شد. روش: از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری، شامل تمامی کودکان دبستانی پایه سوم و دارای اختلال یادگیری خواندن و نوشتن شهر تهران بود. 50 کودک به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس، تعداد 30 کودک که دارای تراز بالایی در تنش والد - کودک بودند، به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری (یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه) جایگزین شدند. کودکان گروه آزمایش، 12 جلسه بازی مهارتی - فکری لگو شروع با داستان توسط گروه لگوی آموزشی (2014) همراه آگاهی واج شناختی را به طور گروهی، یک بار در هفته به مدت 60 دقیقه دریافت کردند. ابزار پژوهش شامل شاخص تنیدگی والدین توسط آبیدین (1990) بود. یافته ها: یافته های کواریانس تک متغیره نشان داد بازی مهارتی - فکری لگو با 95% اطمینان بر میزان تنش تعامل والد - کودک (39/65 F= ، 0/05 P< ) در والدین کودکان دارای اختلال یادگیری نسبت به گروه گواه در مرحله پس آزمون اثربخش است. نتیجه گیری: بازی لگو با پرورش حل مسأله و روابط اجتماعی به کاهش مشکلات کودک، افزایش حس صلاحیت و اداره ی والدینی منجر شد و به عنوان یک سیستم یادگیری نوین برای کاهش تنیدگی در روابط والد - کودک معرفی گردید.
۷۱.

اثربخشی معنویت درمانی بر پریشانی روانشناختی و تاب آوری بیماران تالاسمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم زمستان (اسفند) ۱۳۹۸ شماره ۸۴ 2285-2293

کلید واژه ها: پریشانی روانشناختی تاب آوری تالاسمی معنویت درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۴۲۵
زمینه: بروز بیماری های جسمانی مزمن همچون تالاسمی موجب ایجاد پریشانی روانشناختی و کاهش تاب آوری بیماران می شود. پژوهش حاضر در پی آن است که آیا معنویت درمانی می تواند منجر به کاهش پریشانی روانشناختی و بهبود تاب آوری بیماران تالاسمی شود؟ هدف: بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی معنویت درمانی بر پریشانی روانشناختی و تاب آوری بیماران تالاسمی انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل بیماران تالاسمی شهر شیراز در سه ماهه زمستان سال 1397 بود. در این پژوهش تعداد 30 بیمار تالاسمی با روش نمونه گیری غیرتصادفی داوطلبانه و هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (15 بیمار در گروه آزمایش و 15 بیمار در گروه گواه). گروه آزمایش مداخله معنویت درمانی (بوالهری و همکاران، 1391) را طی دو ماه و نیم در 10 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه پریشانی روانشناختی (کسلر و همکاران، 2003) و پرسشنامه تاب آوری (کانر و دیویدسون، 2003) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس مختلط مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که معنویت درمانی بر پریشانی روانشناختی و تاب آوری بیماران تالاسمی تأثیر معنادار دارد (0/001 p< ). بدین صورت که این درمان توانسته منجر به کاهش پریشانی روانشناختی و بهبود تاب آوری بیماران شود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که معنویت درمانی با بهره گیری از فنونی همانند، خودآگاهی و ارتباط با خود و خدا ، نوع دوستی ، بخشش خود و دیگران ، قدردانی و شکرگزاری می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش پریشانی روانشناختی و بهبود تاب آوری بیماران تالاسمی مورد استفاده قرار گیرد.
۷۲.

اثربخشی بسته تلفیقی درمان شناختی - رفتاری و آموزش مبتنی بر فراشناخت در کاهش وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم تابستان (شهریور) ۱۳۹۸ شماره ۷۸ 659-666

کلید واژه ها: وابستگی به شبکه اجتماعی مجازی درمان فراشناختی درمان شناختی رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۳۳۲
زمینه: وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی توأم با پیامدهای منفی روانشناختی و غیرروانشناختی است؛ اما آیا تلفیق درمان شناختی -رفتاری و آموزش مبتنی بر فراشناخت می تواند نقش مؤثری در کاهش این وابستگی داشته باشد؟ هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثربخشی تلفیق درمان شناختی - رفتاری و آموزش مبنتی بر فراشناخت در کاهش وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی است. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون و گروه گواه می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی (صادق زاده، احدی، درتاج و منشئی، 1397) است. در پژوهش حاضر با استفاده از نمونه گیری در دسترس از بین دانش آموزانی که نمره بالایی در وابستگی به شبکه های اجتماعی کسب کردند 30 نفر داوطلب به طور تصادفی به دوگروه آزمایشی و گواه تقسیم گردیدند. گروه آزمایش از دوازده جلسه ی آموزشی بر اساس یک پروتوکل محقق ساخته (1397) بهره بردند. یافته ها: نتایج تحلیل آماری نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه میانگین نمرات کمتری در مقیاس وابستگی به شبکه های اجتماعی کسب کرده اند که این تفاوت (آلفای 0/05) معنادار تشخیص داده شد. نتیجه گیری: بر این اساس می توان گفت که بسته تلفیقی پژوهش حاضر اثربخش واقع شده و می تواند راهگشای مشاورین، اولیا و سیاست گذاران آموزشی در کاهش وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی باشد.
۷۳.

The Effectiveness of Emotional Regulation and Coping Therapy Training on life style in Adolescent at Risk of Drug Abuse(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Health Psychology, Volume ۲, Issue ۱ - Serial Number ۳, June ۲۰۱۹ 79 - 94

کلید واژه ها: emotional regulation Coping therapy Life Style drug abuse

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۷۳
Objectives: The purpose of this study was to determine the effectiveness of emotional regulation and coping therapy training on life style in adolescent at risk of drug abuse. Method: The present study was a quasi-experimental research with two experimental and one control groups. The statistical population of this study consisted of all 577 boy students in secondary high schools(the second period) in Kish Island, in 2017-18, and finally 45 students were selected based on entry criteria and randomly divided to 3 groups (emotional regulation training group, coping therapy training group and one control group). The research tools consisted of who quality of life questionnaire. Data were analyzed using covariance analysis. Results: The results showed that emotional regulation and coping therapy training programs had a positive effect on life style and these changes have been steady to the stage of follow-up. Conclusion: It is recommended to use emotion regulation and coping therapy programs to increase life style in adolescents
۷۴.

Effectiveness of Positive Thinking Skills Training on Depression in Female Students(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian journal of educational sociology, Vol ۲, Number ۲ (۲۰۱۹) 90-99

کلید واژه ها: Positive Thinking Skills Depression Female Students

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۱۵۸
purpose: The purpose of this study was to determine the effectiveness of teaching positive thinking skills on decreasing depression among female students of the Sabzevar University of Sabzevar. Methodology: The study population consisted of all female students of Azad University of Sabzevar Branch in the academic year of 97-96, including 30 people who were selected using purposeful sampling. They were randomly assigned to the experimental group (15) and the control group (15 People) was replaced. The Beck Depression Inventory and Positive Thinking Training Package, which was set up in 9 sessions one and a half hours, was used to collect data. Finding: The results of statistical analyses showed that teaching positive thinking skills with an effect size of 0.13 reduces students' depression. Therefore, there is a significant difference between the effect of teaching positive thinking skills on reducing depression (p <0.05). Conclusion: At the end of the treatment sessions, students learned in both groups to choose their own behaviors in order to attain their demands, each of whom should choose responsible behaviors while maintaining ethical principles and applying optimistic, correct and responsible actions to Your wishes are also met. Teaching positive thinking skills creates a supportive and safe environment where students can experience a feeling of acceptance and psychosocial security, which brings greater compatibility and fewer conflicts.
۷۵.

اثربخشی الگوی کوتاه مدت «درمانگری چندبعدی معنوی(SMP)» بر «مهار نشانگان افسردگی»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۲ 135 - 168

کلید واژه ها: درمانگری چند بعدی معنوی افسردگی خداپنداره خداپنداشت خودپنداره خودپنداشت. معنویت درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۲ تعداد دانلود : ۷۲۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر «الگوی کوتاه مدت درمانگری چندبعدی معنوی» بر «مهار نشانگان افسردگی» شکل گرفت. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی، با روش پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری را مبتلایان به افسردگی مراجع کننده به «مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی مشهد» و «مرکز مشاوره با رویکرد دینی» حرم مطهر تشکیل دادند. که با رعایت ملاک های ورود و خروج، 40 مراجع انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای گرفتند. ابزار پژوهش «پرسشنامه افسردگی بک» و «پرسشنامه خودپنداره- خداپنداره جان بزرگی» بود. گروه آزمایش در 12 جلسه یک و نیم ساعته مداخله را دریافت کردند. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد بین دو گروه در نشانگان افسردگی، کاهش معناداری وجود داشت. این مداخله با اصلاح خودپنداره (تصویر ساختگی از خود) و خداپنداره (تصویر ساختگی از خدا) زمینه تقویت و ایجاد تصویر واقعی از خود و تصویر واقعی از خدا را نیز فراهم کرده و مکانیزم درمان و پایداری نتایج را تامین می کند
۷۶.

اثربخشی آموزش مدیریت استرس مبتنی بر مدل شناختی رفتاری برکیفیت زندگی بیماران مبتلا به ام اس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هفدهم زمستان (اسفند) ۱۳۹۷ شماره ۷۲ 893-897

کلید واژه ها: مدیریت استرس مدل شناختی رفتاری ام اس کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۳۳۶
زمینه: یکی از اختلالات ناتوان کننده دستگاه عصبی مرکزی، مولتیپل اسکلروزیس است. مزمن بودن بیماری، نداشتن درمان قطعی، و درگیر ساختن بیماران در سن کم، منجر به اختلالات روانشناختی متعددی می شود که از شایع ترین آنها می توان به اضطراب، افسردگی، استرس اشاره کرد که بر کیفیت زندگی بیماران تأثیر می گذارند. هدف: هدف بررسی اثربخشی آموزش مدیریت استرس مبتنی بر مدل شناختی رفتاری بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به ام اس بود. روش: پژوهش حاضر به روش پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه انجام شد. بدین منظور ۳۰ نفر از بیماران زن مبتلا به بیماری ام اس که در زمستان ۱۳۹۵ به کلینیک خصوصی مغز و اعصاب واقع در شهر تهران، مراجعه کردند، به روش در دسترس انتخاب شدند و سپس به طور تصادفی به دو گروه ۱۵ نفره آزمایش و گواه تقسیم شدند. پس از گرفتن پیش آزمون، گروه آزمایش تحت ۱۰ جلسه آموزش مدیریت استرس مبتنی بر مدلشناختی رفتاری، بر اساس برنامه عملی سارا مک نامارا قرار گرفتند. برای سنجش کیفیت زندگی از پرسشنامه کیفیت زندگی ۲۹ سؤالی بیماران ام اس استفاده شد. سپس پس از پایان مداخله و نیز ۶ ماه بعد داده های پژوهش با استفاده از آزمون طرح آمیخته دو طرفه تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش مدیریت استرس مبتنی بر مدل شناختی رفتاری بر ارتقا کیفیت زندگی بیماران ام اس مؤثر بود (0.05> p ) . نتیجه گیری: این بدان معنی است که آموزش مدیریت استرس مبتنی بر مدل شناختی رفتاری بر ارتقای کیفیت زندگی این بیماران بیماران اثر دارد.
۷۷.

پیش بینی سازگاری زناشویی بر اساس باورهای فراشناختی با در نظر گرفتن نقش میانجی تعارض های زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هفدهم پاییز (آبان) ۱۳۹۷ شماره ۶۸ 501-508

کلید واژه ها: سازگاری زناشویی باورهای فراشناختی تعارض های زناشویی دانشجویان متأهل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۰ تعداد دانلود : ۴۱۶
زمینه: سازگاری زناشویی، حالتی است که در آن یک احساس کلی از رضایت و شادکامی در زن و شوهر نسبت به ازدواج شان و نسبت به یکدیگر وجود دارد. اما نقش دو مقوله باورهای فراشناختی و نقش میانجی گر تعارض های زناشویی در سازگاری زناشویی چقدر می تواند اهمیت داشته باشد. هدف: هدف پژوهش حاضر پیش بینی سازگاری زناشویی بر اساس باورهای فراشناختی و نقش میانجی تعارض های زناشویی در دانشجویان متأهل بود. روش: روش پژوهش، روش توصیفی و از نوع طرح های همبستگی و روش مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری در پژوهش حاضر تمام دانشجویان متأهل مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد واحدهای تهران بودند که ملاک های ورود به پژوهش را دارا بودند. تعداد افراد نمونه جمعاً 400 نفر، 200 زن متأهل و 200 مرد متأهل بود که با توجه به برآورد حجم نمونه در پژوهش های مبتنی بر الگویابی معادلات ساختاری تعیین شد. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه سازگاری زناشویی اصلاح شده اسپانیر(1976)، پرسشنامه ی باورهای فراشناختی ولز(1997)، و پرسشنامه تعارضات زناشویی براتی و ثنایی(1999) بودند. یافته ها: نتایج مدل اندازه گیری نشان داد که خرده مقیاس های پژوهش همگی بارهای عاملی معناداری دارند. همچنین شاخص های برازش مدل پس از ایجاد کوواریانس بین برخی نشانگرهای متغیرهای باورهای فراشناختی و تعارضات زناشویی در وضعیت مطلوبی قرار گرفتند. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد باورهای فراشناختی بر سازگاری زناشویی دانشجویان متأهل اثر غیرمستقیم( به واسطه ی تعارضات زناشویی) دارد (0/05 > p ) تعارضات زناشویی بر سازگاری زناشویی به صورت مستقیم اثر می گذارد(0/05> p ). همچنین تعارض های زناشویی در تبیین و پیش بینی سازگاری زناشویی دانشجویان متأهل نقش میانجی گر دارند(0/05> p ). نتیجه گیری: متغیر تعارض های زناشویی از یک سو تحت تأثیر باورهای فراشناختی قرار می گیرند و از سوی دیگر می توانند اثرات معناداری بر سازگاری زناشویی داشته باشد.
۷۸.

اثربخشی آموزش حافظه کاری بر بهبود نشانگان رفتاری (کم توجهی و تکانشگری) کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه / فزون کنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هفدهم پاییز (آذر) ۱۳۹۷ شماره ۶۹ 537-544

کلید واژه ها: اختلال کم توجهی/ بیش فعالی آموزش حافظه کاری نشانگان رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۱۶۲
زمینه: اختلال کم توجهی/ بیش فعالی یکی از شایع ترین اختلالات عصبی رفتاری است که از دیرباز توجه روانشناسان و روانپزشکان را به خود جلب کرده است. مسأله پژوهش این است که آموزش حافظه کاری چه تأثیری بر روی نشانگان رفتاری اختلال ADHD دارد. هدف: بررسی اثربخشی آموزش حافظه کاری بر بهبود نشانگان رفتاری کودکان ADHD در قالب طرح نیمه تجربی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه است، که نمونه مورد نظر شامل 40 دانش آموز داوطلب مبتلا به ADHD انتخاب و جایگزینی تصادفی شدند. روش: ابزارهای پژوهش شامل مصاحبه بالینی، نرم افزار آموزش حافظه کاری خدادادی(1393)، فرم تجدیدنظر شده پرسشنامه کانرز والدین(1999)، مقیاس درجه بندی SNAP-IV سوانسون(1980) بود. تشخیص ADHD با استفاده از مصاحبه بالینی و SNAP-IV صورت گرفت. به منظور کنترل هوش آزمودنی ها آزمون هوش ریون کودکان(1938) استفاده شد.گروه آزمایش در 10 جلسه آموزش حافظه کاری شرکت کردند، در حالی که گروه گواه تحت هیچ مداخله ای قرار نگرفت. آزمودنی های هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون پرسشنامه کانرز و SNAP-IV را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد، آموزش حافظه کاری به طور معنی داری باعث کاهش تکانشگری- فزون کنشی و افزایش توجه گروه آزمایش نسبت به گروه گواه در مرحله پس آزمون شده است (0/001>p ). نتیجه گیری: آموزش حافظه کاری می تواند به عنوان یک روش درمانی مکمل درمان های دارویی برای بهبود نشانگان رفتاری کودکان مبتلا بع کمبود توجه/ فزون کنشی به حساب آید
۷۹.

مقایسه عملکرد دبیرستان های دخترانه هوشمند و غیرهوشمند از لحاظ پرورش توانایی تولید دانش در دانش آموزان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۳) 165 - 176

کلید واژه ها: مدرسه آموزش یادگیری دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۳۱۰
پژوهش حاضر با هدف مقایسه عملکرد دبیرستان های دخترانه هوشمند و غیرهوشمند از لحاظ پرورش توانایی تولید دانش در دانش آموزان سال سوم دبیرستان (پایه یازدهم) انجام شد. روش پژوهش از نوع پس رویدادی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان سال سوم دبیرستان های دخترانه منطقه (8) تهران که شامل 10 دبیرستان دولتی، 6 دبیرستان غیرانتفاعی(غیردولتی) و یک دبیرستان هوشمند با جمعیتی حدود 1020 نفر است. تعداد 260 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از بین مدارس غیرهوشمند و هوشمند انتخاب شدند. برای سنجش توانایی تولید دانش از آزمونی که پژوهشگر بر اساس اصول روان سنجی ساخته استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t برای مقایسه میانگین های دو گروه مستقل انجام گرفت. نتایج گویای آن بود که تفاوت معناداری بین دو گروه وجود دارد و دبیرستان های هوشمند در زمینه پرورش توانایی تولید دانش در دانش آموزان نسبت به دبیرستان های غیرهوشمند عملکرد بهتری داشته اند و فاوا می تواند به معنای فن بهره برداری از اندیشه های انسانی باشد. در این مدارس دانش آموزان می توانند با منابع علمی جهان، آموزگاران، و دانش آموزان سایر مدارس در ارتباط بوده و فضای آموزشی به جای انتقال یکطرفه اطلاعات به روش های دوسویه کسب دانش هدایت شده و با تغییر نقش آموزگاران بر تسهیل جریان آموزش و یادگیری، دانش آموزان خود خالق دانش و اطلاعات خواهند بود.
۸۰.

اثربخشی مداخله آموزشی بر اساس الگوی باور سلامتی و خودکارآمدی بر رفتارهای ارتقادهنده سلامت روانی و جسمی زنان یائسه

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۸ 7-23

کلید واژه ها: الگوی باور سلامتی روان شناسی خودکارآمدی رفتارهای ارتقادهنده سلامت جسمی وروانی زنان یائسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۳۸۳
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مداخله آموزشی بر اساس الگوی باور سلامتی و خودکارآمدی بر رفتارهای ارتقادهنده سلامت روانی و جسمیزنان یائسه شاغل در مدارس غیردولتی شهر تهران در سال1396 انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه مدارس غیر دولتی دخترانه شهر تهران بود که از جامعه مذکور با روش نمونه گیری هدفمند 60 نفر از زنان یائسه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 30 نفر) جایگزین شدند. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. ابزارگردآوریداده ها پرسشنامه استانداردوالکر2 (2014) بود. به گروه آزمایش 6 جلسه 2 ساعته رفتارهای ارتقادهنده سلامت آموزش داده شد. داده ها با استفاده از آزمون کوواریانس چند متغیری و تک متغیری تحلیل شد. یافته ها نشان داد که مداخله آموزشی بر اساس الگوی باور سلامتی و خودکارآمدی در بهبود رفتارهای ارتقا دهنده سلامت گروه آزمایش اثربخش است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان