خدابخش احمدی

خدابخش احمدی

مدرک تحصیلی: استاد مرکز تحقیقات علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)،
پست الکترونیکی: kh_ahmady@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۷۶ مورد.
۲۱.

هم سنجی شناسه های تمایزیافتگی دیدگاه میان نسلی بوئن با شناسه های تمایزیافتگی ادراک شده در جامعه پدر و مادرهای ایرانی ساکن شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره و روان درمانی خانواده سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۳)

کلیدواژه‌ها: خانواده فرهنگ ایرانی تمایزیافتگی کمی کیفی بوئن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۷ تعداد دانلود : ۸۲۳
تمایزیافتگی در شکل دهی و پایداری شالوده خانواده متغیری کارساز است. پژوهش حاضر با هدف هم سنجی شناسه های تمایزیافتگی در دیدگاه میان نسلی بوئن و خانواده های ایرانی انجام گرفت. پژوهش از نوع آمیخته است و با به کار بستن روش کیفی راهبرد اکتشافی زنجیره ای و روش کمی همبستگی اجرا گردید. نخست مفاهیم مربوط به تمایزیافتگی در دیدگاه بوئن بیرون کشیده شد. سپس از راه مصاحبه های اکتشافی با 14 نفر از والدین ساکن در شهر تهران با نمونه گیری هدفمند که در سال 1395 انجام گرفت، عناصر و مؤلفه های شناسه های تمایزیافتگی در فرهنگ ایرانی برون آوری و کدگذاری شدند. درستی شناسه های به دست آمده از روش دلفی با گروهی از متخصصین محرز شد. 12 شناسه اصلی و 78 شناسه فرعی برای تمایزیافتگی در خانواده های ایرانی شناسایی شد. 25 شناسه، افزون بر شناسه های مطرح در دیدگاه بوئن درزمینه فرهنگی جامعه والدین ایرانی به دست آمد. سپس شناسه های حاصل، تبدیل به سنجه شده و به طور موازی با سیاهه بازبینی شده اسکورون و اسمیت (2003) بر روی نمونه 100 نفری از والدین که با نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند اجرا گردید. برآیند ها، نشانگر همبستگی هر دو ایزار (0/01 =r= 40/0, =P) بود. همچنین ماتریس همبستگی نشان داد ضرایب همبستگی درونی مؤلفه های سنجه تمایزیافتگی برآمده از پژوهش، از نرخ همبستگی بالاتری برخوردارند. هم سنجی شناسه های به دست آمده با شناسه های بیان شده در دیدگاه بوئن نشان می دهد، باوجودآنکه تمایزیافتگی یک ویژگی کم وبیش پایا است ولی می تواند در شناسه های فرعی متأثر از بافت فرهنگی و اجتماعی باشد. پس برای شناخت درست و بررسی سازه های روان شناختی توجه به ناهمسانی زمینه فرهنگی و اجتماعی بسیار مهم است.
۲۲.

بررسی عوامل زمینه ساز طلاق در بافت اجتماعی فرهنگی شهر تهران، پژوهشی کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴۰

کلیدواژه‌ها: عوامل طلاق مشکلات زناشویی و ازدواج طلاق در شهر تهران بافت اجتماعی تهران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۲۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۰۶۳
این پژوهش با هدف بررسی عوامل زمینه ساز طلاق در بافت اجتماعی فرهنگی شهر تهران انجام شد. این مطالعه از نوع پژوهشهای کیفی است که با استفاده از روش نظریه داده بنیاد انجام شده است. بدین منظور با روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته داده ها جمع آوری شد و تا رسیدن به اشباع نظری 22 نفر از واجدان شرایط مورد بررسی قرار گرفتند. برای دستیابی به عوامل، تحلیل داده ها با استفاده از فنون استراوس و کربین انجام شد که شامل شناسه گذاری مفاهیم و شکل دادن به نظریه است. تجزیه و تحلیل داده ها در شناسه گذاری باز، به شناسایی عوامل اصلی، مؤلفه ها و زیرمؤلفه ها منجر شد. نتایج نشانگر این است که عدم عشق و صمیمیت، مقوله مرکزی الگوی یافته های پژوهش است. مقوله عدم آمادگی برای ازدواج و طی نکردن درست فرایند ازدواج جزء شرایط علّی برای ازدواجهای در حال فروپاشی است؛ مسائل فرهنگی و مسائل اقتصادی در زیر شرایط مداخله گر قرار گرفت و مقولاتی از قبیل اعتیاد، ساختار نامناسب خانواده کنونی، عدم سازگاری زناشویی، عوامل و مشکلات جنسی، ارتباط نامناسب با خانواده های اصلی، پیشینه خانوادگی و مشکلات شخصیتی از جمله عوامل زمینه ای مؤثر در طلاق بود. نتایج نشان داد که به کارگیری راهبردهای ارتباطی و هیجانی ناکارامد به پیامدهایی همچون احساس خستگی، تنهایی، ناامیدی و احساس تنفر از همسر و در نهایت میل به طلاق منجر شد.
۲۳.

چگونگی وضعیت شاخص های تمایزیافتگی در خانواده های تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال هشتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۰

کلیدواژه‌ها: خانواده شاخص تمایزیافتگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۰ تعداد دانلود : ۷۴۹
تمایزیافتگی اعضای خانواده، یک شاخص کلیدی عملکرد خانواده است. در این راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت شاخص های تمایزیافتگی در خانواده های تهرانی انجام شد. روش پژوهش از نوع آمیخته بود که با به کار بستن روش کیفی راهبرد اکتشافی زنجیره ای و رویکرد پدیدارشناختی و روش کمی همبستگی اجرا گردید. در این تحقیق که در سال 1395 انجام شد، ابتدا از طریق مصاحبه های اکتشافی، عناصر و مؤلفه های شاخص های تمایزیافتگی در فرهنگ ایرانی استخراج و کدگزاری شدند. اعتبار شاخص های بدست آمده از طریق روش دلفی با گروهی از متخصصین بدست آمد. 12 شاخص اصلی و 78 شاخص فرعی برای تمایزیافتگی در خانواده های تهرانی شناسایی شد. سپس شاخص های بدست آمده تبدیل به مقیاس شده و به طور موازی با مقیاس تمایزیافتگی تجدیدنظر شده اسکورون و اسمیت (2003) بر روی نمونه 100 نفری از والدین شهر تهران اجرا شد. نتایج حاصل از مطالعه میدانی در سنجش وضعیت تمایزیافتگی، همبستگی مثبت به میزان 40/0  معنادار (001/0P<) بین این دو مقیاس را گزارش می کند. تمامی مؤلفه های مقیاس تمایزیافتگی برآمده از پژوهش، رابطه مثبت معنادار با یکدیگر داشته و همبستگی درونی دارند. در خانواده های تهرانی شاخص هویت  بالاترین رتبه و واکنش های هیجانی پایین ترین رتبه را به خود اختصاص داد. این رتبه بندی درقبال تمامی شاخص های فرعی نیز ارائه گردید.  نتایج بدست آمده نشان می دهد در رابطه با خانواده های ایرانی برخی شاخص های تمایزیافتگی از ارجحیت خاصی برخوردار است در حالیکه برخی شاخص ها مورد توجه و تمرکز این فرهنگ و قومیت نمی باشد بنابراین، توجه به مبانی فرهنگی و اجتماعی در شناخت وضعیت تمایزیافتگی مهم است.
۲۴.

شاخص های سلامت خانواده و ارائه مدل مفهومی خانواده سالم اسلامی- ایرانی: مطالعه کیفی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلیدواژه‌ها: سلامت خانواده شاخص تجارب والدین اسلامی - ایرانی مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۴ تعداد دانلود : ۱۵۹۳
این پژوهش به روش کیفی و با هدف شناسایی شاخص های سلامت خانواده و تدوین مدل خانواده سالم اسلامی ایرانی انجام شد. 13 نفر از والدین واجد شرایط به روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه عمیق و اکتشافی، در طول یک دوره 12 ماهه مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها جمع آوری، ثبت و سپس کدگذاری شدند و در قالب مقوله های اصلی، مقوله بندی شدند. تحلیل تجارب شرکت کنندگان، به شناسایی 534 کد اولیه، 32 زیر مقوله و 6 شاخص شامل شاخص های فردی، زوجی، والدگری، خانوادگی، فرهنگی- اجتماعی و دینی منجر شد. نتایج نشان داد عواملی همچون مسئولیت پذیری، گذشت، پختگی، تعهد، قدردانی، صمیمیت، تلاش برای خشنودی یکدیگر، همکاری، حمایت متقابل، رضایت جنسی، خانواده گرایی، نظارت، انعطاف پذیری، اوقات فراغت، مُدگرا نبودن، باورها و رفتارهای دینی نقش دارند. این عوامل، در سلامت خانواده نقش بسیار مهمی ایفا می کنند، بنابراین لزوم توجه بیشتر به مبانی فرهنگی و اجتماعی در پرداختن به خانواده اهمیت بنیادی دارد.
۲۵.

مقیاس شفافیت در رابطه زناشویی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۸۶)

کلیدواژه‌ها: شفافیت رابطه زناشویی خیانت زناشویی پنهانکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۹ تعداد دانلود : ۴۸۲
اهداف هدف پژوهش حاضر، معرفی مقیاس شفافیت رابطه زناشویی و بررسی روایی و پایایی و ساختار عاملی اکتشافی آن بود. مواد و روش ها طرح پژوهش از نوع توصیفی و تحلیل همبستگی بود. جامعه آماری شامل مردان و زنان متأهل شهر تهران بود. نمونه پژوهش به تعداد 345 نفر (170 مرد و 175 زن)، با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. برای تعیین اعتبار درونی از روش محاسبه ضریب همبستگی هر سؤال با نمره کل استفاده شد. سپس تحلیل عاملی اکتشافی بر روی 116 گویه مقیاس اجرا شد. در نهایت، آلفای کرونباخ محاسبه و روش های باز آزمون و ارزیابی روایی هم زمان اجرا شدند. یافته ها در تحلیل عاملی اولیه، 10 عامل با ارزش ویژه بالاتر از 1 به دست آمد و تحلیل عوامل بعدی با محدود شدن به این ده عامل صورت گرفت. بر اساس محتوای مادههای مربوط، ده عامل به این صورت نامگذاری شدند: «احساسات و عواطف»، «درآمد و امور مالی»، «مسایل شغلی»، «روابط بیرون از خانه»، «مرزبندی»، «خانواده اصلی»، «روابط زناشویی»، «اوقات فراغت»، «رابطه با اقوام و دوستان» و «فرزندان». همچنین این مقیاس از همسانی درونی مناسبی برخوردار بود (آلفای کرونباخ، 87/0 و پایایی باز آزمایی در فاصله ده روزه، 86/0). نتیجه گیری مقیاس شفافیت رابطه زناشویی از ساختار، روایی و پایایی مناسبی در جامعه ایرانی برخوردار است. میتوان گفت که این مقیاس ابزار خودگزارشی مفید و کارآمد برای اهداف پژوهشی و مشاورهای است. این ابزار می تواند با تعیین شفافیت روابط زناشویی، امکان پنهانکاری و یا احتمال خیانت زناشویی را بررسی کند.
۲۶.

درمان مواجهه واقعیت مجازی در اختلال های اضطرابی و PTSD: مروری نظام مند بر ادبیات پژوهش(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره چهاردهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴۳)

کلیدواژه‌ها: PTSD مرور نظام مند اختلال های اضطرابی درمان مواجهه واقعیت مجازی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی استرس پس از سانحه
تعداد بازدید : ۲۶۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۹۳
زمینه و هدف: در این مطالعه مروری منظم، ضمن معرفی درمان به روش مواجهه واقعیت مجازی (VRET یا Virtual exposure therapy) نتایج اثر آن بر اختلال های اضطرابی و PTSD (Post traumatic stress disorder) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. VRET، نسبت به درمان های مواجهه زنده و مواجهه خیالی برتری هایی دارد، از جمله کنترل پذیری و امنیت بیشتر درمانجو امکان پذیر بوده و به عنوان یک روش درمانی جدید برای بازیابی و بازسازی تجارب هیجانی آسیب زا معرفی شده است. مواد و روش ها: تحقیق حاضر به روش مرور نظام مند، جستجو در پایگاه های Sciencedirect و Pubmed انجام شد. در پیشینه پژوهش 39 مطالعه مداخله به دست آمد که VRET را برای درمان اختلال های اضطرابی و PTSD مختلف به کار برده بودند. یافته ها: VRET در درمان اختلال های اضطرابی از جمله هراس خاص و اجتماعی، اختلال استرس پس از ضربه، اختلال وحشت زدگی و گذرهراسی، اختلال و اضطراب فراگیر، اثرات مثبت در سنجش های پس از درمان نشان داده است و در مقایسه با روان درمان های مؤثر فعلی از جمله درمان مواجهه زنده و رفتار درمانی- شناختی، اثرات مثبت مشابه داشته است. نتایج پیشینه پژوهش نشان داد که اثرمندی VRET در سطوح شناختی، رفتاری و فیزیولوژیک رخ می دهد. همچنین، نتایج مثبت درمانی به طور عمده در پیگیری های بلند مدت نیز حفظ شد. نتیجه گیری: VRET به عنوان یک روش درمانی جدید می تواند، بخشی از فرایند درمان اختلال های اضطرابی و PTSD قرار گیرد و مطالعات و فعالیت های پژوهشی به سمت این موضوع گسترش یابد.
۲۷.

تأثیر عملکرد خانواده در پیش بینی حجاب زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال یازدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳۶

کلیدواژه‌ها: عملکرد خانواده در حجاب حجاب برتر زن حجاب معمولی زن حجاب ضعیف زن پوشش زنان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۱۲۹۲ تعداد دانلود : ۹۴۴
این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه عملکرد خانوادگی در افراد با حجاب برتر، حجاب معمولی و حجاب ضعیف صورت گرفت. طرح پژوهش توصیفی و از نوع علّی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از تمامی دختران و زنان بالای 15 سال کشور که 2868 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس عملکرد خانواده و پرسشنامه جمعیت شناختی استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین عملکرد خانواده و نوع حجاب وجود دارد (001/0p
۲۸.

تاثیر نوروفیدبک بر درمان سردردهای اولیه کارکنان نظامی

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۱ 63 - 75

کلیدواژه‌ها: سردردهای اولیه نوروفیدبک کارکنان نظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۸۹
مقدمه: سردرد یکی از رایجترین شکایتهای مورد بررسی در کلینیک های عصب شناختی است. وقتی تمام اشکال سردرد با هم در نظر گرفته شود، سردرد شایع ترین نوع شکایات ناشی از درد در جهان است. استرس یک از مهمترین عوامل ایجاد و تشدید کننده سردرد است. شاغلین حرفه نظامی به واسطه تجربه استرس زیاد در حرفه خود، بیشتر مستعد سردرد هستند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی نوروفیدبک بر درمان سردردهای اولیه کارکنان نظامی بود. روش: این طرح یک طرح شبه تجربی یک گروهی با پیش آزمون و پس آزمون می باشد. روش نمونه گیری، نمونه گیری در دسترس بود. متغییر مستقل مداخله نوروفیدبک و متغییر وابسته فراوانی، شدت و مدت سردرد بود. ابزار سنجش فرم روزنگار سردرد بلانچارد بود. بدین منظور تعداد 15نفر از کارکنان نظامی مبتلا به سردرد اولیه انتخاب شده و قبل و بعد از دوره درمان با نوروفیدبک، به مدت یک هفته فرم روز نگار سردرد را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. در حد فاصل زمانی بین پیش آزمون و پس آزمون، نمونه ها طی 15جلسه 30 دقیقه ای به صورت سه بار در هفته مورد درمان با نوروفیدبک قرار گرفته شدند. نتایج: نتایج تحقیق که از طریق انجام آزمون t همبسته بر روی پیش آزمون و پس آزمون به دست آمد نشان داد، درمان با نوروفیدبک باعث کاهش معنادار در فراوانی، شدت و مدت سردردهای مراجعین مبتلا به سردرد اولیه شده است. بحث: با توجه به نتایج به دست آمده و کاهش چشمگیر فراوانی، شدت و مدت سردرد، به نظر می رسد درمان با نوروفیدبک به عنوان مداخله رفتاری، می تواند نقش موثری در کاهش و درمان سردردهای اولیه کارکنان نظامی داشته باشد.
۲۹.

ویژگی های خانوادگی افراد دارای رفتارهای پرخطر جنسی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: اصول بهداشت روانی سال هفدهم اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۴ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: خانواده روابط جنسی ایدز رفتارهای پرخطر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴۰ تعداد دانلود : ۶۷۹
مقدمه: با توجه به نقش اساسی و مهم خانواده در شکل گیری رفتارهای آدمی، تحقیق حاضر با هدف شناخت ویژگی های خانوادگی افراد دارای رفتارهای پرخطر جنسی انجام شده است. روش کار: در این پژوهش همبستگی، جامعه ی آماری شامل افراد دارای رفتار جنسی پرخطر و خارج از روابط ازدواج بود. برای نمونه گیری تعداد 104 نفر از زنان دارای رفتار جنسی پرخطر از شهر تهران در سال 90-1389 به شیوه ی نمونه گیری در دسترس، شناسایی و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه ی ارزیابی خطر ابتلا به ایدز (سیمپسون، 1997) برای سنجش میزان رفتارهای پرخطر و عوامل مرتبط با آن و پرسش نامه ی میزان رفتارهای پرخطر جنسی و مشخصات خانوادگی بودند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون تی و تحلیل واریانس و ضریب همبستگی استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از بررسی عوامل و متغیرهای خانوادگی مرتبط با میزان رفتارهای پرخطر جنسی نشان داد که بین وضعیت و چگونگی سکونت، وضعیت اشتغال، وضعیت زندگی، وضعیت حیات والدین و میزان صمیمیت در خانواده با میزان دفعات رابطه ی جنسی پرخطر، رابطه ی منفی معنی داری (05/0< P) و بین تجارب بدرفتاری از سوی اعضای خانواده با میزان دفعات رابطه ی جنسی پرخطر رابطه ی مثبت معنی داری (05/0< P) وجود دارد در حالی که بین وضعیت تاهل، وضعیت تحصیلات و میزان رابطه ی جنسی پرخطر، رابطه ی معنی داری وجود ندارد (05/0> P). نتیجه گیری: بنا بر نتایج مبنی بر نقش و اهمیت خانواده در بروز رفتارهای پرخطر جنسی و از سویی دیگر گسترش این گونه رفتارها در جامعه ی امروزی، توجه به نقش خانواده برای پیشگیری از آن ضروری است.
۳۰.

عوامل خانوادگی دخیل در سلامت خانواده های نظامی: مطالعه کیفی

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۱ 51 - 62

کلیدواژه‌ها: سلامت خانواده سالم خانواده نظامی مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۹۷
مقدمه: با توجه به اهمیت شناسایی عوامل خانوادگی موثر بر سلامت خانواده های نظامی این مطالعه با هدف شناسایی عوامل خانوادگی دخیل در سلامت خانواده نظامی مبتنی بر بافت فرهنگی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی و در حیطه پژوهش کیفی بود که با استفاده از روش داده بنیاد انجام شد. بدین منظور 18 شرکت-کننده به روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه عمیق در طول یک دوره 12 ماهه مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها جمع آوری، ثبت و سپس کدگذاری انجام شد و در قالب مقوله های اصلی،دسته بندی شدند. نتایج: تحلیل مصاحبه شرکت کنندگان به شناسایی 327 کد اولیه، 12 زیر مقوله و 3 مقوله اصلی شامل بسترهای زوجی، بسترهای والدگری و بسترهای ساختاری منجر شد. بحث: بر این اساس در سلامت خانواده عوامل مختلف زوجی، والدینی و ساختاری همچون قدردانی، صمیمیت، حمایت متقابل، توافق، مشارکت و همکاری، نظارت، هماهنگی، خانواده گرایی وحل تعارض ها نقش دارند. این عوامل در سلامت خانواده نقش بسیار مهمی ایفا می-کنند، بنابراین لزوم توجه بیشتر بافت فرهنگی- اجتماعی در پرداختن به سلامت خانواده های نظامی اهمیت اساسی دارد.
۳۱.

عوامل زناشویی موثر بر سلامت خانواده های نظامی: یک مطالعه کیفی پدیدارشناسانه

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۴ 63 - 74

کلیدواژه‌ها: رابطه زناشویی سلامت خانواده نظامی مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۹۱
مقدمه: رابطه زناشویی نقش اساسی در خانواده سالم بر عهده دارد. با توجه به ضرورت شناسایی عوامل زناشویی، این مطالعه با هدف شناسایی عوامل زناشویی موثر در سلامت خانواده نظامی مبتنی بر بافت فرهنگی- اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. روش: مطالعه حاضر از نوع پژوهش کیفی بود که با استفاده از روش پدیدارشناسی انجام شد. بدین منظور 18 شرکت کننده به روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه عمیق در طول یک دوره 12 ماهه مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها جمع آوری، ثبت و سپس کدگذاری انجام شد و در قالب مقوله های اصلی، دسته بندی شدند. نتایج: تحلیل مصاحبه شرکت کنند گان به شناسایی 341 کد اولیه، 12زیر مقوله و 2 مقوله اصلی شامل ثبات رابطه زناشویی وکیفیت رابطه زناشویی منجر شد. نتایج نشان داد که در سلامت خانواده عوامل زناشویی همچون تعهد، ارتباط موثر، سازگاری، قدردانی، صمیمیت، حمایت متقابل، توافق، تلاش برای خشنودی یکدیگر، مشارکت و همکاری و رضایت جنسی نقش دارند. بحث: یافته های مطالعه بیانگر این است که توجه جدی به رابطه زناشویی برای برخورداری از سلامت خانواده حائز اهمیت است، بنابراین لزوم توجه بیشتر به این عوامل برای هرگونه اقدام و برنامه-ریزی در زمینه سلامت خانواده های نظامی اهمیت اساسی دارد.
۳۲.

نقش عوامل فرهنگی و رسانه ای در پیش بینی حجاب زنان: مطالعه ای ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال دهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۳

کلیدواژه‌ها: زنان حجاب فرهنگ رسانه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها
تعداد بازدید : ۱۴۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۳۵
با توجه به ضرورت شناسایی عوامل موثر بر حجاب و اهمیت شناسایی عوامل فرهنگی موثر بر چگونگی حجاب، در این مطالعه به پیش بینی حجاب و عوامل فرهنگی و رسانه در کشور پرداخته شد. پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود که در آن 2868 نفر از دختران و زنان بالای 15 سال کشور به شیوه نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته حجاب مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیری به شیوه گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد حجاب دارای رابطه مثبت و معناداری با عوامل فرهنگی است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که عوامل فرهنگی قادر به پیش بینی 59 درصد از بدحجابی دختران و زنان کشور است. نتایج این مطالعه بیانگر این است که عوامل فرهنگی و رسانه ها نقش قابل توجهی در چگونگی حجاب دختران و زنان کشور ایفا می کند، بنابراین توجه به عوامل فرهنگی برای هرگونه اقدام و برنامه ریزی در زمینه حجاب بیش از پیش اهمیت دارد. واژگان کلیدی: حجاب، فرهنگ، رسانه، زنان
۳۳.

پیش بینی ازدواج موفق: نقش عوامل زناشویی موثر مبتنی بر بافت فرهنگی- اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ورزش و جوانان دوره ۱۴ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۲۹ 97 - 108
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۰
با توجه به ضرورت شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر سلامت ازدواج، در این مطالعه به پیش بینی نقش عوامل زناشویی موثر بر ازدواج موفق در زوج های جوان پرداخته شده است. پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود که در آن 853 نفر از زوج های شهر تهران که حداقل 1 فرزند داشتند، به شیوه نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه خانواده سالم ایرانی و پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیری به شیوه گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد ازدواج سالم دارای رابطه مثبت و معناداری با عوامل زناشویی است. همچنین، عوامل زناشویی قادر به پیش بینی 59 درصد از موفقیت ازدواج است. بر این اساس، در شکل گیری ازدواج موفق و سالم، عوامل زناشویی مانند حمایت متقابل، صمیمیت، قدردانی، تعهد، تلاش برای خشنودی یکدیگر، رضایت جنسی و توافق زوج نقش دارند. بنابراین، توجه بیشتر به  بافت فرهنگی و اجتماعی در پرداختن به ازدواج اهمیت بنیادی دارد.  
۳۴.

مقایسه تاثیر روش های برونریزی استرس، صبر و ارتباط تلفنی در کاهش علائم اختلالات روانی نظامیان

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۵ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: استرس صبر ارتباط تلفنی اختلالات روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۷۹
مقدمه: یافتن شیوه های مناسب و موثر برای کنترل استرس از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی سه روش؛ صبر، برون ریزی استرس و ارتباط تلفنی در کاهش علائم اختلالات روانی انجام شده است. روش: این پژوهش به شیوه شبه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون چند گروهی انجام شد. نمونه این تحقیق، 54 نفر از کارکنان یکی از یگان های نظامی مستقر در خلیج فارس بود. این پژوهش فاقد گروه کنترل بود. نتایج: نتایج به دست آمده نشان داد هر سه روش، در کاهش علائم اختلالات روانی موثر بوده اند. اما مقایسه سه روش مشخص کرد که تمرین صبر موثرتر از برون ریزی استرس و برون ریزی استرس، موثرتر از ارتباط تلفنی است. بحث: رویکرد بیشتر مکاتب روان شناسی مبتنی بر تخلیه و رهایی از فشار درونی است. صبر در مقابل این روش ها و مبتنی بر تحمل فشار است که موجب رشد انسان از طریق افزایش تحمل پذیری است. پیشنهاد می شود؛ از روش صبر به عنوان یک روش موثر برای کاهش اختلالات روانی استفاده شود.
۳۵.

شناسایی شاخص های ازدواج موفق: مطالعه ای کیفی واکتشافی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ورزش و جوانان دوره ۱۳ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۵ 9 - 24
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۷
ازدواج سالم و موفق، نقش بنیادین در تشکیل خانواده سالم ایفا می کند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص های ازدواج موفق به روش کیفی و با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی انجام شد. بدین منظور 13 نفر از زوج های واجد شرایط به روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه عمیق و اکتشافی در طول یک دوره 12 ماهه مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها پس از جمع آوری، ثبت و کدگذاری، در قالب مقوله های اصلی، دسته بندی شدند. تحلیل تجارب شرکت کنندگان به شناسایی 386 کد اولیه، 25 زیر مضمون و 4 مضمون اصلی شامل بسترهای فردی، بسترهای زوجی، بسترهای فرهنگی- اجتماعی و بسترهای دینی منجر گردید. در مجموع، در ایجاد ازدواج موفق، عوامل متاثر از بافت فرهنگی- اجتماعی، بیشترین نقش را در سلامت ازدواج و خانواده ایفا می کنند. بنابراین، توجه بیشتر  به مبانی فرهنگی و اجتماعی  در ازدواج اهمیت بنیادی دارد.  
۳۶.

سنجش، ارزیابی و تبیین دلبستگی به خدا در بافت و فرهنگ اسلامی

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۵ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: دلبستگی به خدا فرهنگ اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۸۱
مقدمه: امروزه دلبستگی به عنوان سازه ای تحولی و موثر بر فرایند رشد علاوه بر دلبستگی به والدین در ارتباط افراد با خدا نیز مورد توجه قرار گرفته است. روش: هدف از پژوهش حاضر پاسخگویی به این سوال بود که آیا ارتباط افراد با خدا در فرهنگ اسلامی را می توان در چارچوب نظریه دلبستگی به خدا مورد سنجش، ارزیابی و تبیین قرار داد؟ بدین منظور تعداد 30 نفر از شرکت کنندگان یک واحد نظامی(مرد)، در قالب پژوهش کیفی و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، به شکل تصادفی انتخاب شدند و از آنان مصاحبه نیمه ساختاریافته دلبستگی به خدا (پروکتور، 2009)، به عمل آمد. نتایج: نتایج تحلیل نظری پژوهش که براساس قواعد گفتمان محاوره ای گرایس(1985) و به تفکیک سه سبک دلبستگی (ایمن، اجتنابی، اضطرابی) و 9 شاخص دلبستگی به خدا (انگاره ذهنی از خدا، تجارب رابطه با خدا، حس تردید و یکپارچگی در رابطه با خدا، ادراک مثبت از خود، ادراک مثبت از خدا، جوارجویی به خدا، اعتراض به جدایی، پناهگاه امن، پایگاه ایمن) انجام شد نشان داد، منطبق بر نظریه دلبستگی به خدا، روابط مسلمانان با خدا را می توان بر اساس شاخص های دلبستگی، به سه سبک دلبستگی ایمن، دوسوگرا و اجتنابی مورد سنجش، ارزیابی و تبیین قرار داد. بحث: نتایج حاصله به جز در برخی موارد شاخص های مربوط به سبک دلبستگی اجتنابی، با شاخصه های نظریه دلبستگی به خدا همخوان بود.
۳۷.

اثربخشی تحریک الکتریکی اعصاب (TENS) بر درمان سردردهای اولیه کارکنان نظامی

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۵ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: سردردهای اولیه TENS کارکنان نظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۸۵
مقدمه: وقتی تمام اشکال سردرد با هم در نظر گرفته شوند، سردرد شایع ترین نوع شکایات ناشی از درد در جهان است. استرس یکی از مهمترین عوامل ایجاد و تشدید کننده سردرد است. شاغلین حرفه نظامی به واسطه تجربه استرس زیاد در حرفه خود، بیشتر مستعد سردرد هستند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی تحریک الکتریکی اعصاب بر درمان سردردهای اولیه کارکنان نظامی بود. روش: این پژوهش یک طرح تجربی پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. روش نمونه گیری مبتنی بر هدف می باشد. متغییر مستقل تحریک الکتریکی اعصاب و متغییر وابسته فراوانی، شدت و مدت سردرد بود. ابزار سنجش نیز فرم روزنگار سردرد بلانچارد بود. بدین منظور تعداد 30 نفر از کارکنان نظامی مبتلا به سردرد اولیه انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. هر دو گروه قبل و بعد از دوره درمان با TENS، به مدت یک هفته فرم روز نگار سردرد را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. گروه آزمایش در حد فاصل زمانی بین پیش آزمون و پس آزمون، طی 15جلسه 20 دقیقه ای به صورت روزی یک بار مورد درمان با TENS واقع شدند و گروه کنترل هیچگونه درمانی دریافت نکردند. نتایج: نتایج تحقیق که از طریق انجام تحلیل کوواریانس بر روی پیش آزمون و پس آزمون گروه کنترل و گروه آزمایش به دست آمد نشان داد، درمان با TENS باعث کاهش معنا دار در فراوانی، شدت و مدت سردردهای گروه آزمایش شده است. بحث: با توجه به نتایج بدست آمده و کاهش چشمگیر در فراوانی، شدت و مدت سردرد، به نظر می رسد درمان با TENS می تواند نقش موثری در کاهش و درمان سردردهای اولیه کارکنان نظامی داشته باشد.
۳۸.

روایی، پایایی و ساختار عاملی مقیاس استرس آسیب ثانویه (STSS) در نمونه ای از فرزندان جانبازان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۷۷)

کلیدواژه‌ها: مقیاس استرس آسیب ثانویه جانبازان روایی پایایی تحلیل عاملی تأییدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۳۸۰
هدف: با توجه به فقدان ابزار اختصاصی در ایران برای سنجش نشانه های اختلال استرس پس آسیبی (PTSD) ثانویه، پژوهش حاضر با هدف هنجاریابی مقیاس استرس آسیب ثانویه (STSS) در فرزندان جانبازان انجام شد. روش: جامعه پژوهش حاضر شامل فرزندان جانبازان شهر های یزد، اصفهان، نجف آباد و یاسوج بود که در مدارس شاهد و ایثارگر این شهرها مشغول به تحصیل بودند. با روش نمونه گیری خوشه ای 607 آزمودنی از این جامعه انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از مقیاس استرس آسیب ثانویه (STSS)، مقیاس سنجش نشانه های PTSD می سی سی پی (Mississippi PTSD) و مقیاس اضطراب، استرس و افسردگی (DASS-21) استفاده شد. داده ها به روش تحلیل عاملی تأییدی، همبستگی پیرسون و آزمون t مستقل تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل عاملی تأییدی نشان داد STSS شامل سه خرده مقیاس مزاحمت، اجتناب و برانگیختگی و بنابراین ساختار عاملی آن همانند ساختار عاملی نسخه اصلی مقیاس بود. ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس 89/0 به دست آمد و روایی محتوایی مقیاس توسط کارشناسان آگاه به موضوع تأیید شد. وجود همبستگی بالا میان نمره STSS و نمره خرده مقیاس های استرس، اضطراب و افسردگی و خرده مقیاس های مقیاس PTSD می سی سی پی نشانگر روایی همگرای مقیاس بود (01/0>p). همچنین STSS توانست گروه آزمودنی های دارای سلامت روان بالا را از گروه آزمودنی های دارای سلامت روان پایین تمیز دهد. نتیجه گیری: نسخه فارسی مقیاس استرس آسیب ثانویه دارای پایایی و روایی مطلوبی در فرزندان جانبازان ایرانی است.
۳۹.

تعیین شاخص های سلامت روانی در یک سازمان نظامی

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۵ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: سلامت روانی شاخص های سلامت روانی روش کیو نظامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۸۸
مقدمه: ارتقاء سلامت روانی و پیشگیری از مشکلات روانی یک وظیفه مهم برای مدیران و فرماندهان نظامی و دست اندرکاران حوزه سلامت روانی در سازمان های نظامی است. این مطالعه با هدف تعیین شاخص های سلامت روانی در محیط های نظامی انجام شده است. روش: این مطالعه براساس روش کیو و در شش مرحله انجام شده است. تهیه و تولید نمونه های کیو (گویه ها)، انتخاب 30 نفر متخصص و کارشناس در حوزه سلامت روانی نیروهای نظامی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند به عنوان مشارکت کنندگان در طرح، رتبه بندی کیو در یک طیف 9 درجه ای براساس میزان اهمیت هر گویه (شاخص)، ثبت داده ها با استفاده از برنامه نرم افزاریSPSS ، آنالیز آماری از طریق تحلیل آماری کیو (تحلیل مولفه های اصلی) انجام شد. نتایج: مجموعه اولیه ای از شاخص های سلامت روانی (جمعا تعداد 246 شاخص) از تعدادی از منابع علمی خارجی به دست آمد. در مرحله بعد، لیست شاخص های اولیه توسط کارشناسان و خبرگان شرکت کننده در مطالعه در گروه های متمرکز مورد بحث و گفتگو و همچنین مصاحبه های نیمه ساختار یافته قرار گرفت و در نتیجه آن، 83 شاخص برای انجام رتبه بندی نهایی به دست آمد. این شاخص ها توسط کارشناسان حاضر در مطالعه رتبه بندی شدند و سپس مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند که در نتیجه آن، 30 شاخص برای استفاده در نظام سلامت روانی نیروهای نظامی در سه طبقه وضعیت سلامت روانی، نظام سلامت روانی و خدمات سلامت روانی تعیین و معرفی شد. بحث: شاخص های به دست آمده در این تحقیق می تواند در اصلاح نظارت ها و سیاست گذاری ها، ارائه خدمات سلامت روانی مناسب، ارتقاء سطح سلامت روانی سازمان های نظامی و به روز رسانی و اندازه گیری اطلاعات سلامت روانی مفید باشد.
۴۰.

وضعیت سلامت عمومی و روانی سربازان در دوره آموزش رزم مقدماتی

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۵ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: سرباز سلامت روانی اضطراب افسردگی کارکرد اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۸۴
مقدمه: هدف تحقیق حاضر، شناسایی برخی از عوامل مختل کننده سلامت عمومی و روانی سربازان در دوره آموزش رزم مقدماتی و ارائه راهکارهای پیشگیری و یا کاهش این مشکلات است. روش: جامعه مورد مطالعه سربازان 3 دوره آموزش رزم مقدماتی نظامی، طی سال 1391 بودند. حجم نمونه 920 نفر بود که به شیوه سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه سلامت عمومی(GHQ) و پرسشنامه مشخصات دموگرافیک بود. پس از تکمیل پرسشنامه ها، اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS18 و روش های آماری (توزیع فراوانی، میانگین، انحراف معیار و آزمون تی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: 60/19 درصد آزمودنی ها دارای مشکلاتی از نظر سلامت عمومی بودند. بالاترین فراوانی این مشکلات مربوط به کارکرد اجتماعی با 53/27 درصد و بیشترین میزان آن در افراد دارای تحصیلات دانشگاهی دیده شد. کمترین فراوانی 89/15درصد در نشانه های افسردگی دیده شد که بالاترین فراوانی افراد دارای این مشکل مربوط به افراد متأهل بود. بالاترین فراوانی در هر چهار مقیاس پرسشنامه سلامت عمومی در بین سربازان غیر بومی دیده شد که طبق نتایج آزمونt دارای تفاوت معنا داری نیز بوده است. بحث: بنابر نتایج این تحقیق، مواردی که به نظر می رسد در جهت کاهش مشکلات عمومی و روانی سربازان در دوره آموزشی مفید باشد عبارت است از: تفکیک دوره های آموزشی سربازان بر حسب مقاطع تحصیلی، تأهل، بومی و غیر بومی و بالطبع فرماندهان و مربیان آموزشی دارای تحصیلات بالاتر و یا حداقل در سطح مقاطع تحصیلی این سربازان مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان