علی هاشمی

امروزه در حالی که اغلب مطالب درباره تحلیل های کیفی از یک دیدگاه نظری نوشته شده اند و بیشتر جنبه نظری دارند تا عملی، باید گفت که اغلب تازه کارها و حتی محققان دارای تجربه بیشتر با «نحوه» انجام تحلیل کیفی دست به گریبان هستند؛ به نحوی که توانایی پیاده سازی آموخته های نظری خود و انجام یک تحقیق ب را ه صورت عملی ندارند؛ بنابراین نیاز به راهنمای انجام پژوهش به صورت عملی و گام به گام به شدت احساس می شود. در این مقاله، مراحل مختلف انجام پژوهش به روش تحلیل تماتیک به صورت یک راهنمای گام به گام ارائه شده است. مبنای این کار، مقاله «انجام پژوهش به روش تحلیل تماتیک: راهنمای عملی و گام به گام برای یادگیری و آموزش پژوهشگران» ماگویره و دلاهانت بود که سعی شد با تغییر و تحولات لازم با فضای پژوهشی و درک فضایی پژوهشگران داخلی انطباق بیشتری بیابد. در نهایت این راهنمای عملی و گام به گام با یک نمونه کار عملی توسط نگارندگان تکمیل شد

"در فرایند برنامه‌ریزی استراتژیک ، زمان و عدم قطعیت، نقش مهمی ایفا می‌کنند [1، صص 361-384]. تغییرات غیرقابل پیش‌بینی در محیط، بسیاری از صنایع را زمین‌گیر ساخته و یا از صحنه رقابت حذف کرده است و پیش‌بینیها در مورد آینده را با شکست روبه‌رو ساخته است. سازمانها به‌طور غیرقابل پیش‌بینی با تکنولوژیهای جدید، محصولات جدید و بازارهای جدید روبه‌رو می‌باشند و استراتژیهای تدوین شده، پاسخگوی نیاز آنها در چنین محیط پویا و متغیری نیست. این فشارها در آینده افزایش نیز خواهد یافت، زیرا که تغییرات تکنولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی همچنان رو به گسترش است. بدیهی است که آینده قابل پیش‌بینی نیست. اما نکته قابل توجه این است که سازمانها می‌توانند خود را برای مقابله با آن آماده کنند و این آمادگی سبب ایجاد مزیت رقابتی برای آنها می‌شود. هر چه عدم قطعیتها تشدید شود، مزیت رقابتی سازمانهایی که استراتژیهای پایدار و مقاوم را در برابر تغییرات تدوین کرده‌اند، نیز افزایش می‌یابد. هدف این مقاله معرفی روشی است که به سازمانها قابلیت تدوین استراتژیهای استوار در شرایط عدم قطعیت را می‌بخشد و آنها را در جهت مصون کردن استراتژیهای خود در برابر تغییرات محیطی هدایت می‌کند. روش معرفی شده در این مقاله، از این جهت که روش عمومی تدوین استراتژی را با دو ابزار مقابله با عدم قطعیت، یعنی برنامه‌ریزی سناریو و سیستم استنتاج فازی ترکیب می‌کند، از تازگی و نوآوری برخوردار ساخته است. این روش با استفاده از عوامل غیرقطعی در محیط، اقدام به طراحی سناریوهای محتمل پیش روی سازمان کرده و با استفاده از اطلاعات فازی بیان شده به‌وسیله خبرگان در سیستم استنتاج فازی اقدام به انتخاب استوارترین استراتژی سازمان در مواجهه با سناریوهای طراحی شده می‌پردازد. این روش به مدیران و برنامه‌ریزان استراتژیک سازمانها، کمک می‌کند تا بتوانند با ارزیابی محیط آینده خویش، به بینش درستی در تدوین استراتژیهای سازمان دست یابند و مزیت رقابتی سازمان را در محیط آشفته و متغیر آینده حفظ کنند. این روش به مدیران و برنامه‌ریزان استراتژیک سازمانها، کمک می‌کند تا بتوانند با ارزیابی محیط آینده خویش به بینش درستی در تدوین استراتژیهای سازمان دست پیدا کنند و مزیت رقابتی سازمان را در محیط آشفته و متغیر آینده حفظ کنند."

در این مقاله سعی بر این است تا با مروری بر ادبیات سازمانهای مجازی ، مفهوم این پدیده سازمانی مورد توجه قرار گیرد . سپس ویژگیهای سازمانهای مجازی از ابعاد منابع انسانی ، فناوری اطلاعات و شیوه های سازمان دهی بررسی می گردد . آنگاه الگوهای مختلف شکل گیری سازمانهای مجازی بیان می شوند و پس از آن اندازه گیری میزان مجازی بودن یک سازمان بررسی و آزمونی برای اندازه گیری میزان مجازی بودن مطرح می شود .

در این پژوهش ابتدا با ایجاد ماتریس داده های روزانه بارش برف ایستگاه های سینوپتیک استان کردستان، روزهای دارای برف سنگین و فراگیر در طول دوره آماری 20 ساله (2012-1992) شناسایی شد. سپس بر اساس شرط گستردگی رخداد برف در بیش از 4 ایستگاه، روزهای برفی انتخاب شدند. بر این اساس 1002 روز برفی شناسایی شد و بر اساس شرط گستردگی رخداد برف در 4 ایستگاه یا بیشتر 273 روز رخداد برف برای تحلیل گردش های جوی استخراج گردید. با توجه به این روزها، داده های جوی ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال با ابعاد 1054 273 (1054 نقطه در روی ستون و 273 روز در روی ردیف) استخراج شد و برای تحلیل خوشه ای با محاسبه ی فاصله ی اقلیدسی و ادغام آن به روش «وارد» ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال به 3 خوشه طبقه بندی گردید و در هر خوشه یک روز به عنوان الگوی گردشی نماینده روزهای رخداد برف انتخاب و مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که استقرار ناوه ای عمیق در غرب ایران و قرارگیری شرق ناوه یا سردچال بالایی بر روی منطقه مورد مطالعه در تراز میانی جو و حاکمیت کم فشار در تراز دریا و حرکات قائم جو (امگای منفی) نقش اساسی در شکل گیری بارش دارد. اما کاهش دما در ترازهای پایین (850 هکتوپاسکال) و رسیدن به آستانه های 5- و کمتر، بارش را به شکل پدیده ی برف رخنمون می سازد.

در حالی که آنچه از اغلب شهرهای کنونی ما در ذهن عموم شکل گرفته مجموعه ای از ساختمان های بلند، پارک ها و خیابان هاست؛ اما شهرها و فضاهای شهری از شخصیت و هویت ویژه ای برخوردار هستند. هویت هر شهر را ویژگی ها و امتیازات آن شهر در دوره ای نسبت به دوره پیش مشخص می سازد. در این زمینه آنچه قابل تأمل است وجوه اشتراک و تمایز شهرها با هم است. صفات هویتی شهر متشکل از صفات هویتی طبیعی، مصنوعی و انسانی است. با توجه به اهمیت هویت شهری، این پژوهش با هدف بررسی شاخص های مؤثر بر شکل گیری هویت شهر ایلام و ارزیابی تطابق معماری شهری ایلام با این شاخص ها انجام شده است. روش تحلیل در این مقاله، توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادی و مشاهدات میدانی جمع آوری شده است. نتایج تحقیق نشان داد که از میان مؤلفه های اصلی که برای شناخت و بررسی هویت شهر ایلام در نظر گرفته شده اند، مؤلفه های مصنوع که خود ناشی از عامل سیاست هستند بیشترین تأثیر را داشته اند؛ همچنین یافته ها نشان داد که معماری شهری ایلام با مؤلفه های تاریخی، انسانی و طبیعی آن تطابق چندانی ندارد.

فرهنگ کار را می توان مجموعه ارزش ها، باورها و دانش های مشترک و پذیرفته شده افراد درباره فعالیت های معطوف به تولید یا ایجاد ارزش افزوده دانست؛ درواقع یک مسئله بسیار مهم است که در صورت بهبود و درونی شدن می تواند آثار اجتماعی مثبت فراوانی را برای شهروندان و جامعه بیافریند. مطالعه حاضر با هدف پدیدارشناسی وضعیت فرهنگ کار در بین جوانان استان ایلام انجام شده است. جامعه هدف پژوهش شامل تمامی جوانان استان ایلام و تعداد اطلاع رسان ها بر اساس معیار اشباع نظری 50 نفر بوده است. از مصاحبه نیمه ساخت یافته برای گردآوری و از روش 7 مرحله ای کلایزی برای تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که فرهنگ کار جوانان ایلامی از وضعیت نسبتاً مناسبی برخوردار است؛ به طوری که علاوه بر پیشینه قداست و اهمیت و ارزش کار و تلاش در فرهنگ ایلامی، امروزه نیز در ذهن جوانان ایلامی کار امری ضروری و بسیار مهم برای خود، خانواده و جامعه می باشد؛ اما این وضعیت به وسیله عوامل مختلفی تحت الشعاع قرار گرفته است که مهمترین آنها ضعف بنیه اقتصادی جوانان، عدم حمایت یا حمایت مالی نامناسب نهادهای اقتصادی و رفاهی از کار و کارآفرینی، ضعف نهادی و سازمانی و ضعف زیرساخت ها، ضعف فرهنگ عمومی، نگرش خانوادگی نامناسب به کار و هژمونی فرهنگی مرکز - پیرامون است. در نهایت با توجه به نتایج پژوهش، پیشنهادات سیاستی برای بهبود فرهنگ کار جوانان ایلامی ارائه شده است.

فنولوژی، شاخصی کلیدی در رشد و نمو گیاهان است و نقشی مهم در نظارت بر پوشش گیاهی دارد. در این پژوهش، مراحل اصلی فنولوژی پرتقال شامل تشکیل جوانه برگ و میوه، شکفتن جوانه برگ و میوه، میوه دادن و برگ دادن، رشد میوه و برگ دادن، رسیدن میوه و سیکل خواب با استفاده از سنجش از دور بررسی شد. منطقه مطالعه شده، یک باغ پرتقال در کشور ایران در جنوب شرقی استان فارس و در فاصله 25کیلومتری شهر داراب در روستای فسارود است. بدین منظور داده های مشاهداتی شامل داده های فنولوژی و آب وهوایی در بازه زمانی ده ساله (1385 تا 1395) جمع آوری شد. نخست تصاویر سنجنده مودیس برای سال 1385 تا 1395 با توجه به داده های زمینی و نقشه های 1:25000 سازمان نقشه برداری زمین مرجع شدند. این تصاویر برای محاسبه شاخص های پوشش گیاهی سنجش از دوری شامل شاخص تفاضلی نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI)، شاخص وضعیت پوشش گیاهی (EVI) و شاخص شرایط دمایی (TCI) استفاده شد. درنهایت در ارزیابی عملکرد شاخص های سنجش از دوری در مدل سازی مراحل فنولوژی، ضریب همبستگی میان این شاخص ها و داده های زمینی محاسبه شد. بیشترین مقدار ضریب همبستگی بین TCI وحداکثر دما برابر با 953/0 و کمترین ضریب همبستگی بین NDVI و حداکثر رطوبت برابر با 04/0 به دست آمده است. نتایج ضریب همبستگی حاکی است شاخص های به دست آمده از روش سنجش از دور با استفاده از تصاویر ماهواره ای به خوبی تغییرات مراحل اصلی فنولوژیکی را نشان می دهد؛ از سوی دیگر برمبنای این شاخص ها می توان بدون برداشت زمینی و مشاهده فیزیکی از روند تغییرات فنولوژی گیاه آگاه شد.