منصور شریفی

در پژوهش حاضر، تاثیر میزان سرمایه اجتماعی بر روی گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا قطب سنجی گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان طی سه دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران (1376،1384 و 1392) بر حسب میزان سرمایه اجتماعی، طراحی و تحلیل گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های رگرسیونی، تحلیل F، آزمون T و تحلیل معادلات ساختاری در قالب نرم افزار SPSS و PlS اسمارت کمک گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شهروندان استان خوزستان و نمونه آماری تعداد 5 شهرستان دارای جمعیت بیش از 100.000 نفر جمعیت بوده که اطلاعات لازم با استفاده از ابزار پرسشنامه و با روش احتمالی چند مرحله ای جمع آوری گردید. در ادامه برای بدست آوردن میزان روایی یا قابلیت اعتبار داده ها، از معیار SVR و معیار ملاک تجربی به شکل استاندارد استفاده شد. با استفاده از نتایج پژوهش مشخص گردید که، دو گانه قطب نمای گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی کاملا متاثر از میزان سرمایه اجتماعی نواحی مختلف جامعه آماری است و ارتباط معنادار بین این نوع از گرایشات سیاسی و میزان سرمایه اجتماعی بر حسب متغیرهای جمعیت شناختی نظیر:جنس، قومیت، سکونت و شاخص پایگاه اقتصادی و اجتماعی تایید گردید. همچنین نمایه قطب نمای گرایشات سیاسی نشان داد که بیشترین و کمترین تعلقات سیاسی متاثر از سرمایه اجتماعی، به ترتیب در گرایشات سیاسی اصلاح طلبی و اصولگرایی شهروندان خوزستانی دیده شد.

هدف این پژوهش، تحلیل راهبردهای سازمان های مردم نهاد محیط زیستی در برنامه های سازگاری با تغییرات آب وهوا و انرژی است. رویکرد این پژوهش تفسیرگرایی است و با استفاده از نظریۀ زمینه ای انجام شده است. مشارکت کنندگان با استفاده از نمونه گیری هدفمند و در قالب نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند که بر این اساس، تعداد 16 نفر از اعضای سازمان های غیردولتی محیط زیستی شهر تهران در سال 1398 برگزیده شدند. داده ها با استفاده از مصاحبۀ نیمه ساختاریافته گردآوری و با استفاده از مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل شدند. مفاهیم حاصل از کدگذاری، درخرده مقوله ها و مقوله ها قرار گرفتند و الگوی پارادایمی استخراج شده در چهار بخش شامل شرایط علّی، شرایط مداخله گر، راهبرد ها و پیامدهاست که پیرامون پدیدۀ مرکزی شکل گرفت. تحلیل داده ها نشان دادند شرایط علی اثرگذار بر شیو های جلب مشارکت سازمان های مردم نهاد و آنچه موجب پیدایش پدیدۀ اقناع و راهبرد های مربوط به آن می شود، عبارت اند از: احساس مسئولیت نسبت به محیط زیست، توان علمی و اجرایی اعضای سمن ها، خودکارآمدی و اعتقاد به تأثیر اقدام فردی (اثربخشی). همچنین شرایط مداخله گر مؤثر بر پدیدۀ اقناع شامل ضعف جامعه در زمینۀ آگاهی (نسبت به وظایف فردی، دانش محیط زیستی و وضع موجود)، نبودن بسترهای مناسب در جامعه ازجمله ضعف در تعاملات گروهی، به کار نگرفتن زیرساخت های مناسب در ساختمان ها و محدودیت قوانین، ضعف مدیریتی و تخریب محیط زیست است. علاوه بر این، نتایج پژوهش نشان دادند راهبردهای در پیش گرفته شده به وسیلۀ سازمان های مردم نهاد عبارت اند از: آموزش و ارتقای دانش محیط زیستی در دو سطح درون سازمانی و برون سازمانی، به روزآوری دانش محلی، بیم و امید (نوید آیندۀ بهتر و بیم از مخاطرات احتمالی)، تغییر پایدار محلی (توانمندسازی، مشاغل جایگزین، تشکیل سازمان محلی)، انتفاع و ایجاد اجماع بین سیاستگذاران و بازیگران فعال انرژی برای مشرعیت بخشی در سطح دولت، صنعت و دانشگاه. پیامدهای در پیش گرفتن این راهبرد ها نیز عبارت اند از: ارتقای سطح آگاهی، مسئولیت پذیری، توانمندی و استقلال جوامع محلی، کسب درآمد و رونق اکوتوریسم. به طور کلی، نتایج نشان دادند شیوۀ اصلی اعضای سمن های محیط زیستی برای جلب مشارکت گروه های هدف، شیوۀ اقناع بوده است. اعضای سمن ها برای تحقق این مهم، تلاش خود را بر آموزش و انتفاع گروه های مختلف متمرکز کرده اند. نتایج این مطالعه می توانند به سایر سمن های محیط زیستی و سازمان های دولتی برای استفاده از ظرفیت های مختلف سمن های محیط زیستی کمک کنند.

به نظر میرسد، راهپیمائی اربعین، عواملی از بیداری اسلامی همچون وحدت، همبستگی و همدلی را در بین راهپیمایان شکل داده و استمرار این مراسم موجب تقویت بیداری اسلامی و همچنین مقابله با آسیب های آن شده است. این پژوهش با استفاده از روش کمی و انجام پیمایش بوده و جمع آوری اطلاعات آن از طریق پرسشنامه است. جامعه آماری آن، شامل راهپیمایان اربعین در سال 1398 است و حجم نمونه، 424 نفر از زائران ایرانی و سایر کشورهاست که به صورت اتفاقی انتخاب شدند. سعی شده تا بخش نظری این مقاله بر اساس دیدگاه رهبر انقلاب، درباره بیداری اسلامی و راهپیمائی اربعین آماده سازی شود. فرضیه اصلی پژوهش، وجود ارتباط بین ابعاد پیاده روی اربعین و شکل گیری عوامل بیداری اسلامی است. یافته های تحقیق ضمن تایید این فرضیه، عواملی را برای تقویت بیداری اسلامی در این مراسم تبیین می کند که در مقابله با سیاست های تفرقه افکنی دشمن قرار گرفته اند؛ برخی از این عوامل عبارتند از: جهانی شدن اسلام، همگرایی و وحدت مسلمانان (شیعه و سنی)، حل اختلافات با شعار"حب الحسین یجمعنا"، نمایش قدرت بالای بسیج مسلمانان، ارجحیت مسلمان بودن بر ملیت، بصیرت و دشمن شناسی، وحشت دشمن از اتحاد شیعیان، عدم تفاوت ملیت ، زبان و نژاد.

تغییر الگوی مصرف مواد مخدر از سنتی به مواد صنعتی و شیمیایی واستفاده از قرصهای روان گردان، تهدیدی جدی است که جوامع امروز را با بحران مواجه کرده است. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر تغییر الگوی مصرف مخدر از مواد سنتی به صنعتی در شهر گرمسار میباشد. از دو روش،اسنادی، پیمایشی واستفاده از تکنیک های فیش برداری، پرسشنامه استفاده شده است. در روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه و با بهره گیری از نمونه گیری قضاوتی تعداد 81 نفراز جوانان معتاد به موادمخدر صنعتی به عنوان نمونه انتخاب شدند که بر اساس همین تعداد پرسشنامه توزیع و مجددا جمع آوری شدند ، جهت تجزیه و تحلیل داده ها اطلاعات از آماره های توصیفی و استنباطی متناسب با نوع متغیرها و فرضیه ها بهره جسته ایم. چارچوب نظری پژوهش حاضر ترکیبی شامل دیدگاه شخصیت برونگرا(آیزنک) ، نظریه الگوی باور داشت تندرستی(گلانتز، لویس ، ریمر)،نظریه هیجان خواهی(زاکرمن) ، یادگیری مشاهده ای( باندورا) ، انتقال فرهنگی (ساترلند) ، نظریه اشاعه نوآوری(راجرز) ونظریه مبادله(بلاو، هومنز)را شامل می شود که طبق نتایج بدست آمده تایید شده است که مهمترین عوامل اقتصادی ، فردی، ساختاری، اجتماعی ،نگرشی تاثیر گذار در گرایش به مواد مخدر صنعتی عبارتند از (گروه همسالان، سابقه مصرف این مواد در اعضای خانواده، تنوع (گستردگی)، نشئگی فراوان، نگرش به عدم زشتی مواد، نگرش به افزایش قوای جنسی، نگرش به افزایش تمرکز وخلاقیت، سهولت دسترسی ، ارزان بودن ، راحتی خرید و فروش ، فراوانی،تولید آسان، میزان زمان مصرف کوتاه، ایجاد آرامش، کمتر بودن آثار این مواد بر چهره) می باشند

هدف از این تحقیق تبیین جامعه شناختی نقش همکاری و تشریک مساعی در تغییرات صلح دوستی در رشته های المپیکی بود. در تحقیق حاضر از روش استفاده شده است. نمونه آماری به روش کل شمار و با اطلاع از فدراسیون های ده رشته المپیکی و معرفی نامبردگان از مجموعه رشته های ورزشی یاد شده ، در گروه سنی 15 تا 32 سال و در مجموع 204 پرسشنامه قابل ارزیابی بود. نتایج فراوانی پاسخگویی ورزشکاران در شاخص همکاری و تشریک مساعی در تغییرات صلح دوستی مشخص نمود که.، حاصل تقسیم شاخص مجذور کای بر درجه آزادی برابر با 2.70 است. شاخص ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (RMSEA) در این مدل برابر با 0.029 است که حد مجاز حد مجاز RMSEA، 0.80 است. نتیجه بررسی نشان داد که وضعیت خاص رشته ورزشی که تیمی و انفرادی، و خشن و غیرخشن است می تواند بر همکاری و تشریک مساعی در تغییرات صلح دوستیو رویکرد های مرتبط به آن موثر باشد. با نگرش به کمبود تحقیقات مرتبط با صلح و همکاری و تشریک مساعی در تغییرات صلح دوستی ورزش اجرای تحقیقات بیشتر در این حوزه در کشور و همچنین مطالعات تطبیقی مرتبط با سایر کشورها پیشنهاد می گردد.

هدف از این تحقیق تحلیل و ارزیابی اثر صنعت توریسم بر توسعه اجتماعی – اقتصادی شهر کرمانشاه می باشد. این تحقیق با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شده است. ابتدا، با داده ها آشنا شدیم پس از آن کدهای اولیه ایجاد شناسایی شدند. مقوله های اصلی تحقیق، صنعت تروریسم، توسعه اشتغال، افزایش درآمد، توسعه زیرساخت های گردشگری، توسعه انسجام اجتماعی، توسعه هویت اجتماعی، توسعه ارتباطات اجتماعی شناسایی شدند که هر کدام از این مقوله ها، شامل چندین مقوله فرعی نیز بودند. مدل اندازه گیری این پژوهش دارای 93 متغیر مشاهده شده و 44 متغیر مکنون بوده است. مقدار معیار GOF برای مدل ارائه شده برابر است با 808/0 بوده است. در این تحقیق از نرم افزار Smart PLS برای تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از تحقیق استفاده شده است. نتایج حاصل از برآوردهای تحقیق همه ی فرضیات تحقیق را مورد تایید قرار داده است. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که: نقش سرمایه گذاری بر توسعه توریسم لازم وضروری می باشد، ضعف داخلی و تهدیدات خارجی در این منطقه بالاست و نیازمند بازنگری و ارائه سیاست های مناسب در جهت رفع ضعف ها و تهدیدها با استفاده از نقاط قوت و فرصت می باشد و م دیریت ش هری از عوام ل تاثیرگ ذار در توس عه و بهب ود گردشگری پایدار می باشد.

ازدواج زودهنگام در سطح جهانی با پیامدهای مختلف بهداشتی و اجتماعی برای دختران نوجوان همراه است. هدف پژوهش حاضر، مطالعه پیامدهای ازدواج زودهنگام در زنان شهرستان اهواز است. روش پژوهش، کیفی است و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، داده ها با 22 مصاحبه به اشباع رسید. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای ارزیابی کیفیت نتایج، از معیارهای اعتمادپذیری «لینکن» و «گوبا» استفاده شد. در تحلیل اطلاعات از الگوی تحلیل توصیفی- تفسیری سه مرحله ای «اسمیت» استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده از کدگذاری مصاحبه های انجام شده، پیامدهای ازدواج زودهنگام شامل 63 مفهوم بود که در قالب سیزده مقوله فرعی و دو مقوله اصلی بروز آسیب ها و مشکلات مختلف برای زنان در زندگی زناشویی (نداشتن قدرت تصمیم گیری و حل مسائل زندگی، مداخله دیگران در زندگی به دلیل سن پایین دختر و پسر، فقدان شناخت و آگاهی از مسائل و مشکلات زندگی، نداشتن آمادگی لازم برای فرزندپروری، نداشتن شناخت نسبت به نحوه تعامل با همسر و اطرافیان، مشکلات روحی، مشکلات جسمی و تجربه ناخوشایند از رابطه جنسی به دلیل مشکلات روحی) و تحقق نیافتن خواسته ها و علایق فردی (ناتوانی در ایجاد شرایط مناسب برای فرزندان و قربانی شدن آنان، عدم امکان گذراندن دوران تحصیلی و داشتن شغل، تجربه زودهنگام زندگی مشترک و حسرت تجربه های ویژه سن، آسایش و فراغت خاطر نداشتن و بی توجهی به ظاهر و بدن خود) دسته بندی شد. همراهی و حمایت دولت و سازمان های مرتبط از قبیل وزارت آموزش و پرورش، بهزیستی، وزارت علوم و وزارت کشور برای مقابله با پدیده کودک همسری و بسترسازی مناسب برابری جنسیتی، ضروری است.

استقرار سیستم ثبت وقایع حیاتی و آگاهی از تعداد و روند مرگ ومیر در گروه های مختلف سنی، یکی از مهمترین و اثربخش ترین راهبردهای جوامع برای افزایش طول عمر شهروندان خود بوده است. بااین حال، نواقص پوششی و محتوایی آمارهای ثبتی در بسیاری از کشورهای درحال توسعه، متخصصان حوزه جمعیت شناسی را ترغیب به ابداع روش های غیرمستقیم برآورد شاخص های جمعیتی نموده است. این روش ها، که از اواخر دهه 1950 میلادی توسعه یافتند، خصوصاً در حوزه مرگ ومیر بسیار مثمرثمر بوده اند. در این مطالعه، تلاش شد ضمن برآورد احتمالات بقاء و امید زندگی زنان و مردان ایرانی برای سال های سرشماری (1345-1395) با استفاده از روش غیرمستقیم بیوگی، کارآیی این روش در بستر آمارهای حاصل از سرشماری نیز ارزیابی شود. نتایج نشان داد که احتمالات بقاء و ارقام امید زندگی حاصل از روش بیوگی، خصوصاً برای زنان، با بیش برآوردی روبه روست. علل این بیش برآوردی را می توان در فراهم نبودن پیش فرض های روش بیوگی در آمارهای حاصل از سرشماری در ایران و نیز در ناهمخوانی احتمالی الگوی سنی مرگ ومیر ایران با جداول عمر مدل استفاده شده در این مطالعه (جداول کول و دمنی - مدل غرب) جستجو نمود. پیشنهاد می شود کارایی روش بیوگی با استفاده از داده های حاصل از نمونه گیری (که در آن سؤالات متناسب با روش بیوگی گنجانده شده باشد) نیز امتحان شود و نتایج آن با نتایج مطالعه پیش رو مقایسه گردد.

مرابحه سفارشی از مهم ترین اقسام بیع مرابحی است که امروزه به عنوان یکی از ابزار تأمین مالی در نظام بانکی ایران کاربرد بسیاری یافته است. پرسش اصلی در نوشتار حاضر حکم شرعی این معامله و محدودیت آن برای تأمین مالی بانکی است. روش این پژوهش تحلیلی توصیفی و روش جمع آوری اطلاعات آن کتابخانه ای است. بر اساس بررسی روایات مرتبط با مرابحه سفارشی، ممنوعیت ایجاد هرگونه الزام نسبت به طرفین بر انجام بیع مرابحی پیش از تهیه کالا و ضرورت وجود اختیار برای ایشان استفاده شده است. نکته این ممنوعیت نیز بر اساس قرائن متعدد، ایجاد محدودیت برای کاربرد این قرارداد و جلوگیری از ترویج آن به عنوان یک حیله عام ربای محرم است. پایبندی واقعی به این ضابطه و دیگر محدودیت های مرابحه سفارشی به عنوان یک قسم از بیع، سبب عدم تناسب آن برای کاربرد در تأمین مالی بانکی شده و ترویج نابه جای این قرارداد در نظام بانکی سبب گسترش عقود صوری در تسهیلات بانکی می شود.

پدیده بی فرزندی به عنوان یکی از ویژگی های جمعیت شناختی مرتبط با رفتار باروری، موضوع تحقیق حاضر است. این پژوهش به طور خاص و مستقل بر بی فرزندی ارادی زنان در استان خوزستان متمرکز و با روش کیفی و رویکرد نظریه زمینه ای انجام شد. با 28 مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق از زنان بی فرزند که مشکل ناباروری نداشته اند، ولی تصمیم به بی فرزندی دایمی گرفته بودند، اشباع داده ها حاصل شد. بر اساس سه سطح کدگذاری باز، محوری و انتخابی، در نهایت 120 مفهوم یا کد، 19 مقوله فرعی و 6 مقوله اصلی و مقوله هسته بی فرزندی به مثابه یک سبک زندگی از مجموع مصاحبه ها کشف و به عنوان نتیجه، انتخاب این سبک از زندگی، محصول یک عامل نیست و به صورت تصادفی در جامعه شکل نگرفته است. این پدیده، نتیجه یک فرایند زمانی است که مشارکت کنندگان در نهایت با جمع بندی همه عواملی که در این فرایند اتفاق افتاده است، تصمیم به انجام کنش بی فرزندی گرفته اند. ارائه سیاست های اجتماعی که از حق انتخاب زنان در زمینه فرزندآوری یا عدم فرزندآوری حمایت کند، توسعه برنامه های آموزشی و آگاهی افزایی عمومی برای کاهش نگرش های منفی و کلیشه ها درباره زنانی که تصمیم به بی فرزندی می گیرند و همچنین سیاست های حمایتی شغلی برای این زنان پیشنهاد می گردد.

شبکه های مجازی مصدر تعارضات یالقوه و بالفعل ، شورش ها و ناآرامی های اجتماعی است که ژانوس گونه عمل و می تواند همزمان باعث خیزش، توسعه و آرامش باشد . همانطور که عنوان شد ، فضای اجتماعی در بردارنده تکثر همزمانی از فضاها است که یکدیگر را قطع می کنند ، رابطه درونی با هم دارند ، هم راستا می شوند یا در رابطه های تناقض و ضدیت قرار می گیرند بنابراین فضای مجازی ، باعث خیزش سوژه ها شده و ساختارها را با چالش مواجه نموده است. براین اساس پژوهش حاضر در راستا پاسخ به این سوال اساسی است که آیا فضای مجازی و ابزارهای آن در شکل گیری و گسترش ناآرامی های اجتماعی آبان ماه 98 تاثیر گذار بودند؟ فرضیه پژوهش بیان می کند فضای مجازی بر شکل گیری و گسترش ناآرامی های اجتماعی تاثیر گذار است که این تاثیرگذاری یا استعانت بر نظریه محرومیت نسبی تد رابرت گار مورد واکاوی قرار گرفته شده است همچنین پزوهش حاضر با هدف، کاربردی و با استفاده از روش کیفی و با کمک گرفتن از ابزار کتابخانه ای و میدانی (ویژه مصاحبه با تعدادی از نخبگان) به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته است