خدیجه ابوالمعالی الحسینی

خدیجه ابوالمعالی الحسینی

مدرک تحصیلی: دانشیار روان شناسی،واحد رودهن ، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران.

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۵۸ مورد.
۶۱.

مقایسه اثربخشی آموزش فرزندپروری مثبت و آموزش یادگیری اجتماعی-هیجانی به والدین کودکان پیش دبستانی بر رفتار انطباقی فرزندانشان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فرزندپروری مثبت یادگیری اجتماعی هیجانی رفتار انطباقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۲۷۴
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش فرزندپروری مثبت و آموزش یادگیری اجتماعی-هیجانی به والدین کودکان پیش دبستانی بر رفتار انطباقی فرزندانشان انجام شد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر شبه تجربی و طرح مورد استفاده در این پژوهش طرح پیش آزمون-پس آزمون سه گروهی دو گروه آزمایش و یک گروه گواه با پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری پژوهش را والدین کودکان مقطع پیش دبستانی به همراه کودکانشان در شهر تهران در سال 1398 تشکیل دادند که از بین آنها، 45 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (هر گروه 15 نفر) و یک گروه گواه (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش اول آموزش فرزندپروری مثبت ساندرز، 2005 به مدت 8 جلسه دو ساعته و گروه آزمایش دوم آموزش یادگیری اجتماعی-هیجانی کسل، 2003 نیز 8 جلسه 90 دقیقه ای دریافت کردند و گروه گواه در لیست انتظار ماندند. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل رفتار انطباقی (واینلند، 1965) بود که در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازه های مکرر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مداخله فرزندپروری مثبت و یادگیری اجتماعی-هیجانی بر استقلال فردی (19/18=F و 001/0=P)، رفتار اجتماعی (69/4=F و 010/0=P) و نمره کل رفتار انطباقی زناشویی (39/15=F و 001/0=P) مؤثر است؛ و این تأثیر در مرحله پیگیری پایدار بود. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که هر دو مداخله به کار رفته در این پژوهش می توانند به طور معناداری رفتار انطباقی در کودکان را بهبود بخشند؛ بنابراین می توان برای بهبود رفتار انطباقی در کودکان از این خدمات آموزشی در مراکز پیش دبستانی بهره جست.
۶۲.

تجربه زیسته زنان مطلقه با طلاق های غیرمنتظره: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنان مطلقه طلاق غیرمنتظره تجربه زیسته پدیدارشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۴۱۰
هدف: هدف پژوهش حاضر تبیین تجربه زیسته زنان مطلقه با طلاق های غیرمنتظره بود. روش پژوهش: مطالعه حاضر با رویکرد کیفی مبتنی بر نظریه پدیدارشناسی و تکنیک مصاحبه های نیمه ساختار یافته و مسئله محور، به بررسی و شناخت فرآیند بروز طلاق های غیرمنتظره پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش را زنان با طلاق غیرمنتظره و یک جانبه ساکن شهر تهران تعداد 7 زن که تجربه طلاق غیرمنتظره داشتند با شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. این افراد با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاری به صورت عمیق مورد بررسی قرار گرفتند؛ برای تبیین و تحلیل داده ها از رویکرد داده بنیاد استفاده شد. یافته ها: پس از مصاحبه با زنان مطلقه و تحلیل و استخراج داده ها، 162 کد اولیه، 11 مضمون فرعی و 4 مضمون اصلی شد. مضمون اصلی ازدواج یک تعهد مادام العمر دو مضمون فرعی باور به تداوم و ثبات ازدواج و باور به داشتن یک زندگی خوب اما مواجه شدن با بدترین اتفاقات را در برگرفت. دومین مضمون اصلی یعنی تغییرات رابطه از بهترین دوست تا غریبه کامل نیز دارای پنج مضمون فرعی پایان ناگهانی و غیرمنتظره، دوگانگی پیام ها و بازی های روانی، شکسته شدن فرضیات، خیانت و نقش مسائل و طلاق خانواده اصلی در طلاق شرکت کنندگان را شامل شد. فرایندهای عاطفی شرکت کنندگان به طلاق غیرمنتظره نیز به عنوان سومین مضمون اصلی خود دارای دو مضمون فرعی واکنش های عاطفی به ترک شدن و آسیب های طلاق غیرمنتظره بود و چهارمین و آخرین مضمون اصلی بازسازی زندگی و سازگاری با طلاق بود که دو مضمون فرعی روش های کارآمد سازگاری با طلاق و روش های ناکارآمد سازگاری با طلاق را شامل شد. نتیجه گیری: تجربه طلاق در زنان به معنای قرارگیری در چتری از آسیب پذیری های فردی، اجتماعی و بروز پیامدهای مختلفی است که آنان را به بهره گیری از مکانیسم های حفاظتی همانند مذهب، پنهان کاری و تلاش برای سازگاری با شرایط جدید و کاهش آسیب های روانی، اجتماعی و جنسی سوق می دهد.
۶۳.

روابط ساختاری بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی: نقش میانجی گر انگیزش تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انگیزش تحصیلی عملکرد تحصیلی مهارت های اجتماعی عاطفی میانجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۳ تعداد دانلود : ۴۰۶
پژوهش حاضر با هدف روابط ساختاری بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی با توجه به نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی انجام شد. در مطالعه توصیفی همبستگی با مدل معادله های ساختاری حاضر، از بین جامعه آماری شامل کلیه نوجوانان دختر ۱۶ تا ۱۸ ساله شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398، نمونه آماری به تعداد ۳۵۰ نفر به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و با پرسشنامه های عملکرد تحصیلی، انگیزش تحصیلی و پرسشنامه شایستگی اجتماعی-هیجانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، چولگی و کشیدگی و ...) و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری) به وسیله نرم افزار آماری SPSS و AMOS استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین مهارت های اجتماعی عاطفی و عملکرد تحصیلی با توجه نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی رابطه معنادار وجود دارد. به عبارت دیگر، بین مهارت های اجتماعی عاطفی با عملکرد تحصیلی ارتباط مستقیم وجود دارد (01/0>p) و انگیزش تحصیلی، این ارتباط را به صورت معنادار میانجی گری می کند (01/0>p). پیشنهاد می شود از نتایج پژوهش حاضر به عنوان چارچوبی برای طراحی برنامه های آموزشی در جهت تقویت عملکرد تحصیلی دانش آموزان استفاده شود.
۶۴.

تبیین اثر میزان تحصیلات والدین بر خودپنداره دانش آموزان مقطع متوسطه براساس نقش میانجی گر کیفیت رابطه والد-فرزند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: میزان تحصیلات والدین خودپنداره کیفیت رابطه والد- فرزند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۲۱۹
با هدف تبیین نقش میانجی کیفیت رابطه والد- فرزند بین تحصیلات والدین بر خودپنداره 391 دانشآموز (195 دختر و 195 پسر) جامعه آماری دانش آموزان متوسطه شهر تهران با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. نمونه مورد بررسی به پرسشنامه متشکل از پایگاه اقتصادی اجتماعی، پرسشنامه ارزیابی رابطه والد- فرزند و پرسشنامه خودپنداره پاسخ دادند. در این پژوهش از روش مدلیابی معادلات ساختاری برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر کل، میزان تحصیلات پدر (05/0>p، 163/0=β) و میزان تحصیلات مادر (05/0>p،270/0=β) بر خودپنداره فرزندان مثبت و معنادار است. اثر غیرمستقیم میزان تحصیلات پدر (01/0> p، 069/0=β) بر خودپنداره فرزندان مثبت و معنادار است. همچنین اثر کیفیت رابطه پدر-فرزند (01/0> p،310/0=β) و کیفیت رابطه مادر- فرزند (01/0>p، 163/0=β) بر خودپنداره فرزندان مثبت و معنادار است اثر غیرمستقیم میزان تحصیلات پدر (01/0>p، 069/0=β) برخلاف اثر غیرمستقیم میزان تحصیلات مادر بر خودپنداره فرزندان مثبت و در سطح 01/0 معنادار است و کیفیت رابطه پدر- فرزند برخلاف کیفیت رابطه مادر- فرزند اثر میزان تحصیلات بر خودپنداره دانش آموزان را میانجیگری می کند.
۶۵.

ﺍﺛﺮﺑﺨﺸﯽ زﻭج دﺭﻣﺎﻧﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﺑژه ﺑﺮ ﺍﺑﺮﺍزﮔﺮی ﻫﯿﺠﺎﻧﯽ زوج های دارای تعارض زناشویی

کلیدواژه‌ها: ابرازگری هیجانی زوج درمانی روابط ابژه زوج های متعارض

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۳۹۱
زمینه و هدف: تعارض های زناشویی تأثیر عمیق منفی بر روابط زوجین و پیرو آن بر بافت و روابط خانوادگی میگذارد؛ اگرچه پژوهش های متعددی بر روی تعارض زناشویی انجام شده است؛ اما پژوهشی که به بررسی اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر روابط ابژه بر ابرازگری هیجانی زوج های دارای تعارض زناشویی بپردازد مورد غفلت واقع شده است؛ لذا هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر روابط ابژه بر ابرازگری هیجانی و صمیمیت زناشویی همسران دارای تعارض زناشویی بود . روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری دو ماهه بود؛ جامعه آماری پژوهش حاضر 192 زوج مراجعه کننده به مراکز مشاوره حکمت و سعادت در شش ماهه اول سال 1398 بود که پس از غربالگری با پرسشنامه ابرازگری هیجانی کینگ و آمونز (1990)، 40 زوجی که از نقطه برش 40 نمره کمتری گرفته بودند به شیوه در دسترس انتخاب و در گروه آزمایشی زوج درمانی روابط ابژه (10 زوج) و گروه گواه (10 زوج) به صورت تصادفی جایگزین شدند. زوج های گروه آزمایش به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای تحت مداخله زوج درمانی روابط ابژه دونوان (2013) قرار گرفتند و زوج های گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکردند؛ داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط اندازه های مکرر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاکی از تأثیر مداخله زوج درمانی روابط ابژه بر ابرازگری هیجانی مثبت (76/114 = F ، 0/001 = P )، ابرازگری هیجانی صمیمیت (85/228 = F ، 0/001 = P ) و ابرازگری هیجانی منفی (88/34 = F ، 0/001 = P ) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود . نتیجه گیری: نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می کند که مداخله زوج درمانی روابط ابژه برای افزایش ابرازگری هیجانی مثبت و ابرازگری هیجانی صمیمیت و همچنین کاهش ابرازگری هیجانی منفی در همسران دچار تعارض زناشویی روش مناسبی است.
۶۶.

اثربخشی بازتوانی شناختی رایانه یار بر کنترل تکانه دانش آموزان دارای اختلال بیش فعالی کاستی توجه: مقایسه ای مبتنی بر جنسیت

کلیدواژه‌ها: اختلال بیش فعالی کاستی توجه توانبخشی شناختی رایانه یار دانش آموزان رفتارهای مخرب کنترل تکانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۷۰
زمینه و هدف: برخی پژوهش ها نشان داده است که در علائم اختلال بیش فعالی کاستی توجه بین پسران و دختران تفاوت هایی وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازتوانی شناختی رایانه یار بر کنترل تکانه و دشواری رفتار دانش آموزان دارای اختلال بیش فعالی کاستی توجه و مقایسه آن در دختران و پسران بود. روش : این پژوهش یک مطالعه شبه آزمایشی است. شرکت کنندگان در این پژوهش شامل ۲۴ (۱۲ پسر و ۱۲ دختر) دانش آموز دارای اختلال بیش فعالی و کاستی توجه مقطع ششم تا نهم منطقه هفت تهران در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ بود که به صورت نمونه گیری هدفمند، بر اساس ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه به صورت تصادفی جایگزین شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجانی را در مراحل پیش آزمون، پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش در ده هفته ۲۰ جلسه بازتوانی شناختی رایانه یار (هفته ای دو جلسه ۳۰ دقیقه ای) دریافت کردند. یافته ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و آزمون t در محیط نرم افزار SPSS-۲۶ مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد که کنترل تکانه و دشواری رفتاری دانش آموزان دارای اختلال بیش فعالی کاستی توجه به طور معناداری کاهش پیدا کرده است (۰/۰۵>p). همچنین میزان بهبود در پسران بیشتر از دختران بود (۰/۰۵>p). نتیجه گیری: بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که مداخله بازتوانی شناختی رایانه یار می تواند کنترل تکانه و دشواری های رفتاری کودکان دانش آموز دارای اختلال بیش فعالی کاستی توجه را به خصوص در پسران بهبود دهد.
۶۷.

تجربه زیسته نوجوانان دختر دارای باورهای غیرمنطقی، یک پژوهش تحلیل روایتی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: باورهای غیرمنطقی پدیدار شناسی تحلیل روایتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۴۲۷
هدف: پژوهش حاضر به منظور تعیین عوامل مشترک و زمینه ساز ایجاد باورهای غیرمنطقی در تحریفات شناختی نوجوانان دختر به بررسی تجربه زیسته نوجوانان دختر دارای باورهای غیرمنطقی، می پردازد.روش: تحقیق کیفی حاضر پدیدارشناسی در پارادایم تفسیری با روش تحلیل روایتی با الگوی تحلیل کثرت گرا بود. جامعه آماری دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه منطقه 2و 5 آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی1399-1398 بودند. 274 دانش آموز پرسشنامه سنجش باورهای غیرمنطقی نوجوانان برنارد (1988) را تکمیل کردند که از آن میان 16 نفر بر اساس ملاک های ورود و به صورت هدفمند به دلیل داشتن نمره 5/1 واحد انحراف معیار بیش از میانگین انتخاب شدند. سپس12 نفر تا رسیدن به اشباع نظری مطالعه شدند. گردآوری داده ها با مصاحبه نیمه ساختار یافته مک آدامز بود.یافته ها: یافته های تحقیق پس از طی فرایند کدگذاری، اشتراکات مفهومی را در بین نوجوانان دارای باورهای غیرمنطقی در 5 مضمون اصلی و 9 زیر مضمون نشان داد. این نوجوانان دارای پنج ویژگی مشترک خودکارآمدی پایین، مهارت های ارتباطی ضعیف و نامناسب با دیگران، ارتباط ضعیف و نامناسب با خداوند، الگوی ناکارآمد رابطه والد فرزندی و مشکلات آسیب زایی در دوران کودکی بودند.نتیجه گیری: در مداخلات درمان این نوجوانان جهت کاهش باورهای غیرمنطقی می توان بر نقش ضعف در مهارتهای ارتباطی، خودکارآمدی و ارتباطات با خداوند توجه بیشتری داشت و در مداخلات پیشگیری، مشکلات آسیب زای دوران کودکی مانند طرد و محرومیت های هیجانی و نقش سبک فرزندپروری ناکارامد را در ایجاد باورهای غیرمنطقی مورد توجه قرار داد تا با اطمینان بیشتری جهت آموزش و بهبود سلامت روان نوجوانان حرکت کرد.
۶۸.

مقایسه اثربخشی آموزش مهارت های شناختی اجتماعی و آموزش به شیوه عاطفی، عقلانی و رفتاری بر کاهش باورهای غیرمنطقی نوجوانان دارای گرایش به رفتارهای پر خطر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رفتار پرخطر باور نامعقول عقلانی هیجانی و رفتاری مهارت های شناختی - اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۸۰
هدف: هدف این پژوهش مقایسه ی تاثیر آموزش مهارت های شناختی _ اجتماعی و آموزش عقلانی، عاطفی رفتاری بر کاهش باورهای نامعقول نوجوانان دارای گرایش به رفتارهای پرخطر بود. روش پژوهش: روش این پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون و گروه کنترل با پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره متوسط دوم منطقه هفت آموزش و پرورش شهر تهران در سال 1399_1398 بود. با روش نمونه-گیری خوشه ای 36 آزمودنی (هر گروه 12 آزمودنی) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه باورهای نامعقول جونز (1969) بود. یک گروه مداخله مهارت های شناختی – اجتماعی و یک گروه مداخله عقلانی، عاطفی و و یک گروه هیچ مداخله ای دیافت نکرد. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 25 با بهره گیری از آماره های توصیفی و تحلیل واریانس آمیخته صورت گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد آموزش مهارت های شناختی _ اجتماعی به کاهش همه مولفه های باورهای نامعقول به استنثای اجتناب از مشکل منجر شده و آموزش به شیوه عاطفی، عقلانی و رفتاری نیز به کاهش درماندگی در برابر تغییر و اجتناب از مشکل منجر شده است (P<0/05). تفاوت معناداری میان دو گروه آزمایش مشاهده نشد (05/0<P). نتیجه گیری: روان شناسان می توانند جهت تعدیل کاهش باورهای نامعقول در دانش آموزان دارای رفتارهای پرخطر از آموزش عاطفی، عقلانی و رفتاری و همچنین آموزش مهارتهای شناختی – اجتماعی استفاده کنند.
۶۹.

اثربخشی درمان ذهن آگاهی مبتنی بر استعاره های مثنوی معنوی بر ابعاد سرمایه روانشناختی در دانشجویان دختر افسرده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سوگ خانواده تجربه زیسته پدیدارشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۵۵۱
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی براستعاره های مثنوی معنوی بر بهبود ابعاد سرمایه روانشناختی در دانشجویان افسرده دختر صورت گرفت. ابتدا جهت استخراج استعاره های مثنوی معنوی، از تحلیل محتوای کیفی جهت دار (رهنمودی) و تحلیل محتوای کمی با نرم افزار MAXQDA استفاده شد. کدهای شناسایی شده به روش پایایی کدگزاران توسط 5 صاحبنظر روانشناس اعتبارسنجی شد که با درجه توافق 85/0 تایید شده و در پروتکل ذهن آگاهی جایگزین شدند. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون به همراه گروه کنترل و پیگیری یک ماهه بود. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 195 نفر از دانشجویان دختر که در سال 98 دانشجوی رشته روانشناسی واحد چالوس بودند. 40 دانشجواز طریق روش نمونه گیری هدفمند که نمرات بالایی در پرسشنامه افسردگی بک کسب نمودندانتخاب شده و به گونه ی تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 20 نفر) جای گذاری شدند. محتوای جلسات درمان ذهن آگاهی مبتنی بر استعاره های مثنوی معنوی در 8 جلسه 90 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار22- SPSS و روش تحلیل واریانس مختلط انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل آماری نشان داد بین میانگین ابعاد سرمایه روانشناختی(خودکارآمدی، امید، تاب آوری و خوش بینی) در گروه های آزمایش و کنترل تفاوت معناداری (p <0/05)وجود داشت و همچنان در پیگیری یک ماهه وضعیت خود را حفظ نمود. بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که درمان ذهن آگاهی مبتنی بر استعاره های مثنوی معنوی موجب بهبود سرمایه روانشناختی دانشجویان دختر افسرده می شود.
۷۰.

واکاوی و شناسایی مؤلفه های کیفیت فرایند تعامل مربی–کودک: پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت فرایند تعامل مربی - کودک مهدکودک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۲۷۳
زمینه و هدف: کیفیت فرایند تعامل بین کودک و مربی، با توجه به حساسیت، سهولت اثرپذیری، پایداری و عمق یادگیری کودکان در این دوران، موجب تسهیل فرایند آموزش و تحقق هرچه بهتر هدف های نظام آموزش وپرورش خواهد شد. بدین ترتیب هدف این پژوهش واکاوی و شناسایی مؤلفه های کیفیت فرایند تعامل مربی و کودک در مهدهای کودک شهر تهران بود. روش: این پژوهش به روش کیفی با روی آورد پدیدارشناسی توصیفی در سال 1399 انجام شد. بدین منظور، 10 نفر از مربیان گروه سنی چهار تا شش سال شهر تهران با روش نمونه گیری متجانس و 8 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه با نمونه گیری هدفمندگلوفه برفی و تداوم تا میزان اشباع، انتخاب شدند. داده ها از طریق روش مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و سپس با استفاده از روش کلایزی تحلیل شد. روایی داده های کیفی با استفاده از چهار معیار قضاوت لینکن و گوبا و پایایی داده های کیفی از طریق پایایی بازآزمون (شاخص ثبات) و روش توافق بین دو کدگذار (توافق درون موضوعی) تایید شده است. یافته ها: با تحلیل داده ها، 22 مضمون فرعی و 6 مضمون اصلی استخراج شد که مضمون های اصلی عبارت اند از: ویژگی های فردی، فضای عاطفی مثبت، حمایت گری، فرصت های یادگیری، مشارکت گروهی، و مدیریت رفتار. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که مربیان نقش اساسی در فراهم سازی شرایط و فرصت ها در جهت تحول مطلوب کودکان بر عهده دارند، تحولی که مرتبط با کیفیت فرایند تعامل کودک با مربی است. استلزام های نتایج به دست آمده در مقاله مورد بحث قرار گرفته است.
۷۱.

چارچوب نظری ساختار وجودی انسان بر مبنای تحلیل محتوای قرآن کریم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: انسان شناسی رشد انسان سلامت روان صدر قلب کالبدشناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۲۶۷
سابقه و هدف: انسان شناسی یکی از دو مفروضه پنهان اساسی است که پایه تصور همه نظریه پردازان غربی و شرقی در ادیان مختلف از واقعیت و به دنبال آن ارائه نظریات علمی به ویژه در حوزه علوم انسانی است. تحولات انسان شناسی الهی (مسیحی و یهودی) و فلسفی (از پروتاگوراس تا نیچه) در غرب به تدریج به انسان شناسی تجربی با اساس ماتریالیستی و داروینیستی منتهی شده که محصول آن شناختی ناقص از انسان و کاربرد آن در شئون مختلف و آسیب های جبران ناپذیری در رشد و تعالی و سلامت روانی، اجتماعی و جسمانی او بوده است. در آثار دانشمندان مسلمان گرچه تصویری متعالی از انسان ارائه شده، اما فاقد عینیت و یکپارچگی و دارای ضعف کاربردی است. هدف پژوهش حاضر دستیابی به چارچوب نظری آفرینش یا «ساختار وجودی» انسان و تعالی و بالندگی او و استخراج اجزای این ساختار و روابط بین آنها در جهت عینی و کاربردی سازی با الگوبرداری از تمثیل آناتومی بُعد مادی (بدن) انسان بود. روش کار: این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی قرآن و با استعانت از تفاسیر و پژوهش های اسلامی دیگر انجام گرفته است. به این صورت که آیات مربوط به روش کتابخانه ای جمع آوری و سپس داده های به دست آمده به روش استقرایی تحلیل شد. مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: چهار لایه اصلی صدر، شغاف، قلب و فؤاد در ساختار وجودی انسان استخراج شد که بر پایه فطرت واقع شده است و هر یک مشمول طبقاتی از حالت، قوت، نهایت و غایت است که درمجموع 62 جزء مرتبط را شکل دادند. نتیجه گیری: قلب و لایه ها و اجزای آن و نوع ارتباط بین آنها چارچوب یکپارچه ساختار وجودی انسان با تکیه بر مقوله های استخراجی از قرآن کریم معرفی شدند که می تواند راهنمای انسان سازی و جامعه سازی و تشخیص و درمان بیماری های غیرجسمی باشد.
۷۲.

بررسی مقایسه ای معیارشناسی خردمندی در روایات اهل بیت- علیهم السلام- با دستاوردهای روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خرد عقل روایات دستاوردهای روان شناختی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۳۰۸
هدف از پژوهش حاضر، بررسی معیارهای خردمندی در روایات اهل بیت- علیهم السلام- و روش تحقیق ازنوع کیفی با رویکرد تحلیل محتوای عرفی است. جامعه آماری پژوهش، همه روایات کتب اربعه و مصادر بحار الانوار را شامل می شود. برای نمونه گیری، از روش هدفمند و برای تحلیل داده ها از توصیف، مقایسه، مقوله بندی و مفهوم سازی استفاده کرده ایم. یافته ها نشان می دهند مؤلفه های خردمندی ازدیدگاه اهل بیت- علیهم السلام- مجموعه ای از ویژگی های درون فردی (هفت کد نظری و 47 کد اساسی)، بین فردی (شش کد نظری و 35 کد اساسی)، در ارتباط با دنیا و آخرت (دو کد نظری و چهار کد اساسی) و در ارتباط با معبود (چهار کد نظری و هفده کد اساسی) بودند. کثرت کدهای نظری درون فردی و بین فردی، بیانگر اهمیت اخلاق و ارتباطات انسانی ازنظر اهل بیت- علیهم السلام- است. علاوه بر منابع یادشده، سی مقاله و کتاب تخصصی مرتبط با مبحث خرد درحوزه روان شناسی (تألیف شده از سال 1990 تا سال 2020) بررسی و کدگذاری باز، محوری و انتخابی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد مؤلفه های خردمندی ازدیدگاه روان شناسان، مجموعه ای از ویژگی های درون فردی (سه کد نظری و نُه کد اساسی)، بین فردی (چهار کد نظری و 35 کد اساسی) و در ارتباط با اجتماع (سه کد نظری و چهار کد اساسی) بوده است. درنهایت، این دو دیدگاه را با هم مقایسه کرده و نتیجه گرفته ایم بین معیارهای خردمندی در دو دیدگاه، رابطه عموم و خصوص من وجه وجود دارد و این دو معیار، دارای نقاط اشتراک و افتراق هستند. در هردوی آن ها ارزش ها درنظر گرفته شده است؛ هرچند آن ها در مبدأ و مبنای ارزش ها و مصداق هایشان تفاوت هایی دارند.
۷۳.

اثربخشی آموزش صلح بر سرمایه های روان شناختی دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش صلح سرمایه های روانشناختی دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۸۹
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش صلح بر سرمایه های روان شناختی دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول انجام شد.روش شناسی: پژوهش حاضر به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با پیگیری دو ماهه و در نظر گرفتن دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه منطقه 3 شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398، تشکیل دادند. 30 نفر نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه سرمایه های روان شناختی لوتانز(PCQ) بود. گروه آزمایش طی 8 جلسه 120 دقیقه ای در 4 هفته مداوم، تحت آموزش صلح قرار گرفته و گروه کنترل، نیز هیچ گونه آموزشی در این زمینه دریافت نکرد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در نرم افزار SPSS-22  استفاده شدیافته ها: نتایج نشان داد که اجرای آموزش صلح در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل مؤلفه های چهارگانه سرمایه روان شناختی را در دانش آموزان پسر به صورت معنادار تحت تاثیر قرار داده است . همچنین نتایج فوق در مرحله پیگیری در مقایسه با مرحله پس آزمون تفاوت چندانی نشان نداشت و براین اساس چنین نتیجه گیری شد که آموزش صلح به دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول، سرمایه های روان شناختی را در آنان به صورت پایدار افزایش می دهد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت آموزش صلح بر افزایش سرمایه های روانشناختی دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول، پیشنهاد می شود، این آموزش ها در برنامه درسی یا فوق برنامه دانش آموزان در پایه ها و دوره های مختلف تحصیلی گنجانده شود و نیز معلمان و اولیای مدرسه با شرکت در کارگاه های آموزشی، با این مفاهیم و اهمیت و ضرورت پرداختن به آنها در محیط مدرسه و کلاس های درس آشنا شوند.
۷۴.

مدل ساختاری تکانش گری و عملکرد تحصیلی با بررسی نقش میانجی انگیزش در دانش آموزان دختر متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تکانش گری عملکرد تحصیلی انگیزش تحصیلی نوجوانان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۱۸۸
این تحقیق به دنبال بررسی روابط ساختاری بین تکانش گری و عملکرد تحصیلی بر اساس نقش واسطه ای انگیزش تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی دانش آموزان دختر 16 تا 18 سال در شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1398 بود. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 350 نفر انتخاب شدند و به پرسش نامه های عملکرد تحصیلی فام و تیلور (1999) انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (1995) و تکانش گری بارت (1995) پاسخ دادند. داده های حاصل از پرسش نامه ها در دو بخش آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد، چولگی و کشیدگی) و استنباطی مانند ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری به وسیله نرم افزار آماری SPSS و AMOS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که بین تکانش گری و عملکرد تحصیلی دانش آموزان با توجه به نقش میانجی گر انگیزش تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد (01/0>p) و انگیزش تحصیلی، این رابطه را به طور معنادار میانجی گری می کند (01/0>p). بنابر یافته ها می توان نتیجه گرفت که ارتقاء انگیزش تحصیلی می تواند راه حلی برای کاهش تکانش گری و در نتیجه بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان به حساب آید.
۷۵.

مقایسه اثربخشی بازتوانی شناختی با استفاده از کامپیوتر، یکپارچگی حسی و تلفیق این دو روش بر بهبود حافظه کاری دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری خاص(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازتوانی شناختی با استفاده از کامپیوتر یکپارچگی حسی حافظه کاری ناتوانی های یادگیری خاص

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۳۷۰
زمینه: بهبود حافظه کاری دانش آموزان مبتلا به ناتوانی های یادگیری و کمک به پیشرفت تحصیلی آنها و نیز جلوگیری از آسیب های بعدی بسیار مهم است. پژوهش هایی در این زمینه صورت گرفته است، اما پژوهش های معدودی بازتوانی شناختی با استفاده از کامپیوتر، یکپارچگی حسی و تلفیق این دو روش را در بهبود حافظه کاری دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری بررسی کرده اند. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی بازتوانی شناختی با استفاده از کامپیوتر، یکپارچگی حسی و تلفیق این دو روش بر بهبود حافظه کاری دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری خاص انجام شد. روش: روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه های نابرابر بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری خاص مراجعه کننده به کلینیک های پندار و آتیه در شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند، که از بین آنها 58 دانش آموز مبتلا به ناتوانی های یادگیری خاص به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و در سه گروه آزمایش و یک گروه گواه به صورت تصادفی جایگزین شدند. 14 نفر در گروه آزمایشی اول مداخله بازتوانی شناختی با استفاده از کامپیوتر، 15 نفر در گروه آزمایشی دوم مداخله یکپارچگی حسی و 16 نفر در گروه آزمایشی سوم تلفیق این دو مداخله را دریافت کردند و 13 نفر در گروه گواه مداخله ای دریافت نکردند. برای اندازه گیری عملکرد حافظه کاری از آزمون ان بک (1958) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر انجام شد. یافته ها: بازتوانی شناختی با استفاده از کامپیوتر، یکپارچگی حسی و تلفیق این دو روش به طور معنادار حافظه کاری را در دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری خاص بهبود می بخشد (0/01 > P ). اما بین این سه روش در بهبود حافظه کاری تفاوتی وجود ندارد. نتیجه گیری: می توان از بازتوانی شناختی با استفاده از کامپیوتر، یکپارچگی حسی و تلفیق این دو روش در بهبود حافظه کاری دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری استفاده کرد.
۷۶.

مقایسه ﺍﺛﺮﺑﺨﺸﯽ زوج درمانی ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ روابط ﺍبژه و زوج درمانی راه حل محور ﺑﺮ ﺍﺑﺮﺍزﮔﺮی هیجانی همسران دارای تعارض زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ابرازگری هیجانی زوج درمانی راه حل محور روابط ابژه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۴۲۶
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر روابط ابژه و مقایسه آن با زوج درمانی راه حل محور بر ابرازگری هیجانی همسران دارای تعارض زناشویی بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری دو ماهه بود؛ و جامعه آماری پژوهش حاضر 192 زوج مراجعه کننده به مراکز مشاوره حکمت و سعادت در شش ماهه اول  سال 1398 بود که پس از غربالگری با پرسشنامه ابرازگری هیجانی کینگ و آمونز (1990)، 60 زوجی که از نقطه برش 40 نمره کمتری گرفته بودند به شیوه در دسترس انتخاب و در گروه های آزمایشی زوج درمانی روابط ابژه (10 زوج)، گروه آزمایشی زوج درمانی راه حل محور (10 زوج) و  گروه گواه (10 زوج) به صورت تصادفی جایگزین شدند. هر دو گروه آزمایش به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای تحت مداخله زوج درمانی روابط ابژه دونوان (2013) و زوج درمانی راه حل محور مک دونالد (2007) قرار گرفتند و گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط اندازه های مکرر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاکی از تأثیر مداخله زوج درمانی روابط ابژه بر ابرازگری هیجانی مثبت  (76/114 =F، 001/0 =P)، ابرازگری هیجانی صمیمیت (85/228 =F، 001/0 =P) و ابرازگری هیجانی منفی (88/34 =F، 001/0 =P) و مداخله زوج درمانی راه حل محور بر  ابرازگری هیجانی مثبت  (96/49 =F، 001/0 =P)، ابرازگری هیجانی صمیمیت (30/116 =F، 001/0 =P) و ابرازگری هیجانی منفی (46/16 =F، 004/0 =P) و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می کند که مداخله زوج درمانی روابط ابژه و زوج درمانی راه حل محور برای افزایش ابرازگری هیجانی مثبت و ابرازگری هیجانی صمیمیت و همچنین کاهش ابرازگری هیجانی منفی در همسران دچار تعارض زناشویی روش مناسبی است.
۷۷.

مقایسه اثربخشی آموزش مهارت های معنوی و مهارت های شناختی- اجتماعی بر جهت گیری نسبت به مدرسه در دانش آموزان دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جهت گیری نسبت به مدرسه مهارت های شناختی- اجتماعی مهارت های معنوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۶
هدف پژوهش حاضر مقایسه بین اثربخشی آموزش مهارت های معنوی و مهارت های شناختی- اجتماعی بر جهت گیری نسبت به مدرسه در دانش آموزان دوره ابتدایی بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون- پس آزمون – پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمام دختران دانش آموز پایه پنجم و ششم دوره ابتدایی منطقه 2 آموزش و پرورش شهر تهران به تعداد 234356 نفر بود که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند. 51 دانش آموز براساس پیشنهاد دلاور (1390) به روش خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد و به صورت تصادفی در 3 گروه (هر گروه 17 نفر) جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه جهت گیری مثبت نسبت به مدرسه احمدی (1396) بود. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با طرح آمیخته استفاده شد. در پژوهش حاضر گروه آزمایشی اول، تحت 12 جلسه 90 دقیقه ای آموزش مهارت شناختی- اجتماعی؛ گروه دوم آزمایشی، تحت 12 جلسه 90 دقیقه ای آموزش مهارت معنوی قرار گرفتند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد تفاوت اثر آموزش مهارت های معنوی و آموزش مهارت های شناختی- اجتماعی تنها در مؤلفه احساس تعلق به مدرسه (01/0> P، 51/8 = F) جهت گیری به مدرسه در سطح 01/0 معنادار بود. براساس نتایج حاصل از پژوهش حاضر پیشنهاد می شود آموزش مهارت های شناختی- اجتماعی و معنویت درمانی در طول سال تحصیلی به عنوان یک واحد درسی به دانش آموزان تدریس شود.
۷۸.

اثربخشی آموزش تلفیقی صلح و حسن گزینی بر بهبود روابط بین فردی و انگیزه تحصیلی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش تلفیقی صلح و حسن گزینی روابط بین فردی انگیزه تحصیلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۲۹۱
زمینه: یادگیری برای باهم زیستن همراه با ارزش های اخلاقی، از موضوعات عمده در تعلیم وتربیت امروزه است. پژوهش های بسیاری پیرامون آموزش صلح انجام گرفته ولی آموزش تلفیقی صلح وحسن گزینی برتوانمندسازهای تحصیلی ازجمله روابط بین فردی وانگیزه تحصیلی دانش آموزان مغفول مانده است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش تلفیقی صلح و حسن گزینی بر بهبود روابط بین فردی وانگیزه تحصیلی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه تهران بود. روش: پژوهش، به روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه آزمایش وگواه و پیگیری یک ماهه انجام شده است. جامعه آماری آن، دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه منطقه 19، شهرتهران (5901 نفر) در سال تحصیلی 99-98 بود. نمونه،40 دانش آموز به صورت هدفمند انتخاب شده، و به شیوه تصادفی ساده در 2 گروه 20 نفره قرارگرفته اند. ابزار پژوهش مقیاس ارزیابی شایستگی تحصیلی دیپرنا و الیوت (1999) بود. برای گروه آزمایش، برنامه مداخله آموزش تلفیقی صلح و حسن گزینی، شامل 8 جلسه 90 دقیقه ای طی 8 هفته مداوم، اجرا شد. در پایان از هر دو گروه پس آزمون و یک ماه بعد، آزمون مرحله پیگیری گرفته شد. داده های گردآوری شده به روش تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر وآزمون تعقیبی بونفرونی با نرم افزار Spss-22 تحلیل استنباطی شد. یافته ها: آموزش تلفیقی صلح و حسن گزینی بر روابط بین فردی و انگیزه تحصیلی دانش آموزان تأثیر مثبت داشت (0/01>P). این تأثیر در مرحله پیگیری هم معنی دار بود. نتیجه گیری: آموزش تلفیقی صلح و حسن گزینی می تواند به عنوان روشی کارآمد جهت بهبود روابط بین فردی و انگیزه تحصیلی دانش آموزان مورد استفاده قرار گیرد.
۷۹.

ساختار وجودی انسان در قرآن و کاربرد آن در ساحات تربیتی مبتنی بر سند تحول بنیادین آموزش وپرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سند تحول بنیادین ساختار وجودی انسان انسان شناسی تجربی انسان شناسی قرآنی تعلیم وتربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۸ تعداد دانلود : ۴۸۵
پژوهش فعلی با هدف کاربردی کردن ساحات تربیتی سند تحول بنیادین آموزش وپرورش با تطبیق بر "نقشه انسان در قرآن" انجام گرفت تا بتوان متربیان را به اهداف نهایی ساحات تربیتی سوق داد. پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی قرآن و ساحات تربیتی در سند تحول بنیادین انجام گرفت. جامعه آماری، قرآن، تفاسیر و مجموعه پژوهش های مرتبط و سند تحول بنیادین و نمونه آماری 2470 آیه (واحد تحلیل) توصیف کننده وجود انسان از قرآن بود که با نمونه گیری هدف مند استخراج شد و با همین روش واحدهای تحلیلی توصیف گر اهداف ساحات تربیتی از سند تحول استخراج و داده های هردو به روش استقرایی تحلیل شدند. براین اساس، چهارچوب نظری از نقشه انسان در قرآن به محوریت قلب ارائه شد که واحدهای تحلیل ساحات تربیتی بر آن تطبیق یافت. نتایج نشان داد که دستیابی به اهداف هریک از ساحات تربیتی، وابسته به درنظرگرفتن تعالی، توسعه و رشد متربیان در ساختارهای وجودی مرتبط با آن در نقشه انسان در قرآن است که درقالب الگوهای مجزا ارائه شد و آن نظام معیاری کاربردی را درجهت تحقق حیات طیبه در اختیار مربیان و متربیان قرار می دهد.
۸۰.

بررسی طبقات هیجان در ساختار وجودی انسان در قرآن منطبق بر نظریه روان تکاملی پلاتچیک(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: اسلام انسان شناسی اختلالات روانی بیماری های قلبی صدر قلب هیجانات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۳۸
سابقه و هدف: انسان نوین بیش از هر زمان دیگر انسانی هیجانی است و خروج هیجانات از حالت طبیعی، درحالی که عامل بقای نوع و فرد انسان معرفی می شود، سبب طیف گسترده ای از بیماری های روانی می شود که بر اساس پژوهش ها رو به گسترش است. تعاریف و طبقات متعددی در نظریات مختلف برای هیجانات و روابط بین آنها ذکر شده که بسیاری از آنها ضمن مطالعه رفتار حیوانات و تطبیق آن با انسان به دست آمده است. نظریه روان تکاملی هیجانات پلاتچیک از مهم ترین و کارآمدترین آنها است؛ اما آیا این همه طبقات هیجانی انسان ها است؟ مبتنی بر آموزه های اسلامی و قرآنی انسان موجودی فراتر از حیوان و دارای بُعدی روحانی است؛ پس هیجانات متفاوتی را می توان برای او تصور کرد. به همین منظور هدف پژوهش حاضر تطبیق طبقات هیجانی پلاتچیک با ساختار وجودی انسان در قرآن بود. روش کار: در پژوهش حاضر به روش تحلیل محتوا نخست فرم کدگذاری ارزیابی از طبقات هیجانات پلاتچیک و تصویر انسان در قرآن با استفاده از کتب و منابع پلاتچیک و قرآن و تفسیر تهیه شد و در اختیار دو ارزیاب آموزش دیده قرار گرفت. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که همه طبقات هیجانی پلاتچیک در ساختار انسان قرآنی و بیشتر در دو بخش «حالت» و «قوت» وجود دارد و مبتنی بر آن 26 طبقه هیجانی جدید چون ضیق، فرح، رعب، ربط و اعمی و 20 ترکیب هیجانی دیگر پیشنهاد شد. نتیجه گیری: نتایج ضمن معرفی هیجاناتی جدید که با درنظرگرفتن ابعاد مادی و غیرمادی وجود انسان ارائه می شود؛ جایگاه هیجانات را بر اساس ساختار وجودی انسان در قرآن «قلب» معرفی می کند و طبعاً قلب است که بیماری اش سرمنشأ اختلالات هیجانی و سلامتش متضمن درمان معرفی می شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان