میترا مایلی

اختلال نارسایی توجه فزون کنشی همراه با الگوی پایدار عدم توجه و / یا فزون کنشی و رفتارهای تکانشی است که شدیدتر از آن است که معمولاً در کودکان با سطح تحولی مشابه دیده می شود. ملال تحصیلی با هدر رفتن منابع انسانی و هزینه های مالی بسیار همراه است؛ ملال تحصیلی یکی از مسائل اساسی گریبان گیر نظام های آموزشی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازتوانی شناختی رایانه یار در ملال تحصیلی دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه فزون کنشی بود. شرکت کنندگان در این پژوهش شامل 24 (12 پسر و 12 دختر) دانش آموز دارای اختلال فزون کنشی و نارسایی توجه مقطع ششم تا نهم منطقه هفت تهران در سال تحصیلی 98-1397 بود که به صورت نمونه گیری هدفمند، انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه به صورت تصادفی جایگزین شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه هیجان های تحصیلی (پکران و همکاران، 2002) را در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل نمودند. گروه گواه در ده هفته 20 جلسه بازتوانی شناختی رایانه یار (هفته ای دو جلسه 30 دقیقه ای) دریافت کردند. یافته ها بر اساس تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر در محیط نرم افزار SPSS-26 مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهد که ملال تحصیلی دانش آموزان با اختلال فزون کنشی نارسایی توجه در تمام خرده مقیاس ها به طور معناداری با اندازه اثری متوسط کاهش پیدا کرده است. توسعه و ارزیابی اثربخشی اولیه مداخله بازتوانی رایانه یار برای کودکان دارای اختلال نارسایی توجه فزون کنشی می تواند اولین گام را در پر کردن شکاف موجود در ادبیات بالینی حال حاضر بردارد و باعث بهبود ملال تحصیلی و کارکرد دانش آموزان با اختلال نارسایی توجه فزون کنشی شود و در نتیجه می توان انتظار داشت که باعث بهبود کارکرد تحصیلی این دانش آموزان بشود.

زمینه و هدف: برخی پژوهش ها نشان داده است که در علائم اختلال بیش فعالی کاستی توجه بین پسران و دختران تفاوت هایی وجود دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بازتوانی شناختی رایانه یار بر کنترل تکانه و دشواری رفتار دانش آموزان دارای اختلال بیش فعالی کاستی توجه و مقایسه آن در دختران و پسران بود. روش : این پژوهش یک مطالعه شبه آزمایشی است. شرکت کنندگان در این پژوهش شامل ۲۴ (۱۲ پسر و ۱۲ دختر) دانش آموز دارای اختلال بیش فعالی و کاستی توجه مقطع ششم تا نهم منطقه هفت تهران در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ بود که به صورت نمونه گیری هدفمند، بر اساس ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه به صورت تصادفی جایگزین شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجانی را در مراحل پیش آزمون، پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش در ده هفته ۲۰ جلسه بازتوانی شناختی رایانه یار (هفته ای دو جلسه ۳۰ دقیقه ای) دریافت کردند. یافته ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و آزمون t در محیط نرم افزار SPSS-۲۶ مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد که کنترل تکانه و دشواری رفتاری دانش آموزان دارای اختلال بیش فعالی کاستی توجه به طور معناداری کاهش پیدا کرده است (۰/۰۵>p). همچنین میزان بهبود در پسران بیشتر از دختران بود (۰/۰۵>p). نتیجه گیری: بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که مداخله بازتوانی شناختی رایانه یار می تواند کنترل تکانه و دشواری های رفتاری کودکان دانش آموز دارای اختلال بیش فعالی کاستی توجه را به خصوص در پسران بهبود دهد.