محسن وحدانی

هدف از این پژوهش تحلیل پدیدارشناسانه (تجارب زیسته) معلمان تربیت بدنی از چالش های برنامه درسی اجرا شده در دوران پاندمی بیماری کووید19 بود. روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. مشارکت کنندگان 32 نفر از معلمان تربیت بدنی بودند که به روش نمونه گیری هدفمند ملاک محور از استان های مختلف کشور انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه بدون ساختار بود که فرایند تکمیل و اتمام کار مصاحبه ها تا زمان دستیابی به اشباع نظری ادامه یافت. زمان انجام هر مصاحبه بین 20 تا 70 دقیقه به طول انجامید. برای گرد آوری و تحلیل داده ها از الگوی هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. در مجموع، 8 مضمون اصلی، 19 مضمون فرعی و 84 مفهوم احصا شد. کم توجهی، میزان توانایی ها و مشکلات روانی فراگیران؛ تناسب محیط یادگیری و مواد آموزشی با اهداف برنامه درسی؛ ویژگی ها، نقش و کارکردهای خانواده در اجرا و ارزش یابی برنامه درسی؛ توانایی ها و صلاحیت های معلمان؛ محتوای برنامه درس تربیت بدنی؛ ارزش یابی پیشرفت تحصیلی؛ سیاست گذاری و مدیریت آموزشی و نهایتاً فناوری و بسترهای ارتباطی در کلاس مجازی محورهای اساسی (مضامین اصلی) یافته های این پژوهش را تشکیل می دادند. برگزاری دوره های آموزشی مبتنی بر آموزش های مجازی برای معلمان، پشتیبانی سخت افزاری و نرم افزاری مناسب از بسترهای ارتباطی و اصلاح و به روزرسانی برنامه درسی کووید 19 را می توان به عنوان پیشنهادهای اساسی برگرفته از این پژوهش عنوان کرد.

هدف از پژوهش حاضر ساخت و اعتباریابی مقیاس حمایت والدین از درس تربیت بدنی بود. روش پژوهش به صورت آمیخته (کیفی و کمی) بود. در بخش کیفی با بررسی مبانی نظری و ادبیات و تشکیل جلسات کانونی و مصاحبه با 6 نفر از متخصصان حوزه تربیت بدنی و علوم تربیتی، پرسش نامه ای با 29 سوال تدوین شد. بخش کمی تحقیق شامل 3مرحله بود. مرحله اول توزیع پرسش نامه بین 10 نفر از متخصصین برای بررسی روایی صوری و محتوا و انجام پایلوت اولیه روی 90 نفر که منجر به حذف یک سوال از پرسش نامه شد. مرحله دوم انجام تحلیل عاملی اکتشافی که منجر استخراج 5عامل مقیاس و حذف 2سوال شد و مرحله سوم انجام تحلیل عاملی تأییدی و بررسی روایی همگرا و واگرا و پایایی ترکیبی بود. ابزار پژوهش در مرحله کیفی مصاحبه با اعضای گروه کانونی و در مرحله کمی پرسش نامه 5 ارزشی لیکرت بود. مشارکت کنندگان بخش کمی 7634 نفر از والدین دانش آموزان از سراسر استان های ایران بودند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی حاکی از آن است که پنج مولفه "نگرش به درس تربیت بدنی، الگوی رفتاری، تعامل با معلم، حمایت عاطفی و پشتیبانی" احصا شد. همچنین یافته های تحلیل عاملی تاییدی بیانگر مناسب بودن شاخص های برازش و تایید مدل بود. در نهایت می توان گفت مقیاس حمایت والدین از درس تربیت بدنی از روایی و پایایی مناسب برخوردار و در سطح کشور ایران قابل استفاده می باشد.

هدف از این پژوهش واکاوی ابعاد سواد ارزشیابی معلمان تربیت بدنی بود. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر داده ها کیفی بود. مشارکت کننده ها شامل 18 نفر از کارشناسان، اساتید دانشگاه، سرگروه های آموزشی و معلمان خبره تربیت بدنی بودند که به صورت غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. برای اعتبارسنجی به پژوهش از برخی از معیارها مانند اعتماد، اعتبار، و تاییدپذیری استفاده شد. تحلیل داده ها به روش تحلیل تم و با استفاده از نرم افزار مکس کیودا 20 انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد برای اینکه معلمان تربیت بدنی بتوانند زمینه تربیت بدنی کیفی را فراهم کنند، باید دارای برخی از شایستگی ها در مقوله ارزشیابی باشند که از آن به عنوان سواد ارزشیابی یاد می شود. این شایستگی ها شامل آگاهی های زمینه ای (محتوای درس تربیت بدنی، اصول حاکم بر ارزشیابی، آگاهی از اهداف و رویکردهای ارزشیابی و علوم مرتبط با ارزشیابی)، فرایندهای مهارتی (ساخت ابزار و مهارت های سنجش و آمار) و توانایی های تفسیر، تحلیل و بازخورد مؤثر است. ضروری است که معلمان در مقوله ارزشیابی به خوبی آموزش ببینند و سواد ارزشیابی را به عنوان یک فرایند مداوم که پیش شرط های برنامه درسی تربیت بدنی کیفی است را در خود ارتقا دهند. فرایندهای توانمندسازی و ارتقای سواد ارزشیابی در معلمان تربیت بدنی می تواند از مسیر آموزش های بدو و ضمن خدمت صورت پذیرد.