رسول جعفریان

رسول جعفریان

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۳۲۲ مورد.
۸۱.

نسخه خوانی (10)

نویسنده:

کلید واژه ها: سخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۵۸۵
نویس نده در نوش تار حاض ر در قال ب دهمی ن سلس له انتش ارات ب ا عن وان نس خه خوان ی، مت ن چن د نس خه را م ورد مداق ه ق رار داده اس ت. ای ن مت ون بدی ن ش رح ان د: مت ن یادداش ت و اش عاری ب ه عن وان م اده تاری خ کاش ی کاری ای وان صح ن ح ر ب ن یزی د ریاح ی از س ال 1330توس ط یک ی از رج ال دوره اخی ر قاج اری ب ا ن ام ش جاع الس لطان همدان ی گفتگ وی مرح وم باب ا قاس م خ ادم باش ی، خ ادم مس جد جام ع عباس ی اصفه ان ب ا خداون د در صح رای محش ر نسخه خطی حاوی اطلاعات و آ گاهی هایی درباره امامزاده قاسم تجریش متن نوعی وقف نامه در یک مهر اشارت یک شاعر صوفی به حضور سپاه روس در ایران جنگ اخباری اصولی در شعر صدرالممالک اردبیلی اشعار صدرالممالک پاسخ میرزای شیرازی به پرسشی درباره صحن حضرت عبدالعظیم حسنی؟ع؟
۸۲.

وقفنامچه ای به قلم ادبیانه آ قا حسین خوانساری برای میرزا رضیا محمد برای حرم امام علی و امام حسین علیهما السلام

نویسنده:

کلید واژه ها: وقف اصفهان دوره صفوی آقاحسین خوانساری میرزا رضیا محمد وقفنامچه حرم امام علی )ع( حرم امام حسین )ع( وقفنامه متن ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۳ تعداد دانلود : ۵۱۲
از میان آثار برجا یمانده ادبی آقاحسین خوانساری، وقفنامه ای است که برای میرزا رضیا محمد نوشته و تمام تاش خود را برای نگارش یک متن ادبی در چارچوب وقف با استفاده از آیات و احادیث بکار برده است. نسخه ای از وقفنامه آقاحسین برای میرزا رضیا در نسخه شماره 2570 دانشگاه )فریم 58 - 60 ( و نیز نسخه شماره 1997 دانشگاه )فهرست: 8/ 604 ( )فریم 165 - 171 ( آمده است. نویسنده، متن حاضر را از روی نسخه 1997 تهیه کرده و با نسخه 2570 مقابله و موارد افزون یا متفاوت را در کروشه افزوده است.
۸۴.

نسخه خوانی (12)

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۵۶۲
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب دوازدهمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: •شعری از «مشتری » در تعریف قم و مدح حضرت معصومه علیها السلام •ماده تاریخ مسجد گلشن استرآباد از 1249 ق •کتاب های وقفی از قزوین بیرون نرود •چند یادداشت تاریخی از یک مجموعه تاریخی باارزش از قرن دهم •چند یادداشت پشت نسخه ای درباره زلزله •شمارش دقیق اسبان دربار شاه عباس دوم •در قرن دهم سا کنان سرزمین عثمانی درباره آخرالزمان چطور م یاندیشیدند؟ •خرید کتاب نهایه ابن اثیر در سال 1084 به قیمت دو هزار و پانصد دینار •وقفنامه سلطانی برای شرح اصول کافی از کتب موقوفه مدرسه چهارباغ اصفهان
۸۵.

چرخش یک نسخه خطی در قرن دوازدهم هجری از مدینه منوره تا مشهد رضوی

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خطی مدینه مشهد یحیی بن السید علوی عبدالکریم خلیفتی العباسی خاندان برزنجی عبدالجاد حسینی مشهدی خاندان خلفیتی العباسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۸ تعداد دانلود : ۴۹۲
تمرکز نویسنده در نوشتار حاضر بر نسخه خطی از قرن دوازدهم هجری متعلق به یحیی بن السید علوی است که به عبدالکریم خلیفتی العباسی، هبه شده است. کتاب مذکور که در میان میراث بر جای مانده این خاندان بوده، 40 سال بعد، توسط یکی از سادات خاندان برزنجی مدینه خریداری شده و به عبدالجاد بن محمدمهدی حسینی مشهدی فروخته شده است. به این ترتیب، کتاب از مدینه به مشهد انتقال یافته است.
۸۶.

نسخه خوانی (11)

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۶۲۹
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب دهمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: دفاع از شریعت در دیوانی از دوره صفوی وق فنامه نسخه ای از من لایحضره الفقیه در قزوین سندی از دوره افشاریه سکه نادرشاهی خدای تعالی چنگیز خان را قوت داد آلت دورنما و سمعک «عینک گوش » در اصفهان صفوی ساخته فرنگیان شیخ حر عاملی و استفاده از بیتی فارسی در متن عربی از قانون مسعودی ابوریحان بیرونی تا قانون ناصری میرزا نجم الملک غفاری اصفهانی
۸۷.

درگذشتگان: حجت الاسلام صبّاغى، آیت الله اسماعیل پور، آیت الله علم الهدى بروجردى، حجت الاسلام حمیدزاده گیوى، آیت الله دوزدوزانى، آیت الله انصارى اراکى، آیت الله بهشتی، آیت الله ملکیان، آیت الله تهرانی، در نکوداشت شادوران محمدامین قانعی راد، به یاد اسماعیل دمیرچی

۸۸.

مقتل الحسین علیه السلام به روایت حصین بن عبدالرحمان سلمی کوفی متوفای 136

نویسنده:

کلید واژه ها: مقتل الحسین حصین بن عبدالرحمان سلمی کوفی راویان مقتل نویسی حادثه عاشورا سیره نبوی مقتل امام حسین روایت تاریخی روایات تاریخی تاریخ اسام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۸ تعداد دانلود : ۹۷۹
حصین بن عبدالرحمان سلمی کوفی یکی از افراد و راویان شناخته شده ای است که شمار قابل توجهی روایت فقهی و تاریخی از او در منابع کهن است ولی کمتر در کارهای انجام شده در حوزه تاریخ نویسی مسلمانان، به وی پرداخته شده است. او کسی است که نسل پیش از ابن اسحاق بوده، در کوفه می زیسته و اخباری از طریق منابع خود، درباره سیره نبوی و نیز مقتل امام حسین (ع) دارد. این شاخص دارای تعداد قابل توجهی روایت تاریخی در حوزه سیره نبوی و مقتل امام حسین (ع) است که می توان از او به عنوان کسی که تصویری مشخص از اخبار عاشورا دارد، گرچه اخبار وی مفصل نیست، نام برد. نویسنده در نوشتار پیش رو، سعی در معرفی حصین بن عبدالرحمان دارد. وی در راستای این هدف، در نوشتار خود، نکات ذیل را مورد مداقه قرار می دهد: حصین بن عبدالرحمان کیست؟ از اخبار سیره نبوی و تاریخ اسلام چه روایاتی از او مانده است؟ و در نهایت اینکه، درباره مقتل امام حسین (ع) چه نقل هایی دارد.
۸۹.

شیعه شناسی در روزگار صفوی مروری بر یک اربعین حدیث باارزش

نویسنده:

کلید واژه ها: شیعه شناسی صفوی معرفی کتاب اعتقادات شیعه عقاید شیعه حدیث اعتقادات تشیع معرفی شیعه بستان الناظرین فی معرفه ائمه الهادین تشیع محمد یوسف بیکا محمد یوسف ناجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۷۷۶
کتاب بستان الناظرین فی معرفه ائمه الهادین اثر محمد یوسف بیکا که در سال 1119 - 1120 نوشته شده، شرح چهل حدیثی است که نویسنده ضمن آن سعی کرده است به مسائل مختلفی که به تشیع و اعتقادات صحیح او مربوط می شود، بپردازد. در واقع، می توان آن را اثری در معرفی شیعه و ویژگی های آن دانست. نویسنده در نوشتار پیش رو، با ارائه گزارشی از کتاب، محتوای آن را در بوته بررسی قرار داده است.
۹۰.

نسخه خوانی 8

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۴۰۴
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب هشتمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: •سخنان قصار سلطان محمد خدابنده •غارت کتابخانه ای در اصفهان توسط منوچهر خان گرجی و یافت شدن آن کتابها پس از شصت سال •یادداشت پسر سررشته دار کل مملکت خراسان در سال 1308 ق. درباره باران آمدن و ارزانی نرخ غله و ... •سلاطین مغول مدافع حکمت •یک وقفنامه از شاه سلطان حسین •مدرسه خراب قزوین •مساحت ربع مسکون )اندازه گیری محیط زمین در زمان مأمون عباسی( •موضع مجلسی اول درباره نقل قصه های رستم و اسفندیار •در روزگار صفوی، سکنه هنود و ماوراء النهری مدینه به شیعیان آزار می رساندند •وقتی ملا محمد تقی مجلسی اخبار شاه عباس و کشتن فرزندش را در یک کتاب قدیمی می یابد •شکسته شدن بت هندی ها به امر مجلسی در اصفهان •یک خبر شگفت و ادبیات عجایب نگاری •برگی از پیشینه تصحیح متن •نوشته روی سنگی که از زیر نهری در شوشتر در سال 1102 درآمد •تسلط شاه اسماعیل بر تبریز •قضاوت درباره باستان شناسان فرنگی در 115 سال پیش.
۹۱.

آگاهی هایی در باره نفوذ شیعیان امامی در مدینه منوره (در نیمه اول قرن هشتم هجری)(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدینه منوره نصیحه المشاور شرفا عباسیان فاطمیان گروه مقیم گروه مجاور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۲۱۱
مدینه منوره از اواخر قرن دوم و به طور رسمی از قرن چهارم، در اختیار سادات بود که اصطلاحاً به آنان «شرفا» می گفتند. این گروه از سادات غالباً تمایلات شیعی داشتند، اما به دلیل تسلط عباسیان، گاهی به تقیه روی آورده وگاه مذهب سنی را اختیار می کردند اما به دلیل وابستگی های خانوادگی، تمایلات شیعی داشتند. در دوره تسلط فاطمیان، آنها به طور آشکار مذهب شیعی داشتند. با سقوط فاطمیان و روی کار آمدن ایوبیان و سپس ممالیک، فشار بر روی اشراف بیشتر شد. این زمان، شهر دو گروه «مقیم» و «مجاور» داشت؛ مجاوران از بیرون می آمدند و غالباً سنی بودند، افراد مقیم شیعه بوده و از اشراف حمایت می کردند. مجادله میان این دو گروه ادامه یافت. در نیمه اول قرن هشتم هجری، همین منازعه وجود داشت که کتاب «نصحیهالمشاور و تعزیه المجاور» آینه تمام نمای این نزاع بین دو گروه مزبور است.
۹۲.

نسخه خوانی (9)

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۳۸۷
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب نهمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: •سندی مبنی بر آموزش نگارش سند گواهی سیادت اشخاص که اغلب توسط نقیب النقباء سادات یا کسانی که از طرف او در شهرها نقابت داشتند نوشته و گواهی می شد. •متن وقف نامه انیس الدوله )همسر ناصرالدین شاه( در نسخه ای از بحارالانوار •درباره یک فرمان مذهبی از سوی پادشاه صفوی برای منطقه قفقاز •فتوای به برابری ثواب شصت حج با یک ساعت رفتار به عدل حا کم در یک متن ادبی دوره اول قاجاری •کریم خان زند و مردی که می گفتند کیمیا می داند •نامه نگاری میرفندرسکی و میرداماد به شاه عباس برای رفع ظلم و تعدی از مردم •انتخاب والی مرز ایران و ترکمنستان توسط شاه عباس •چند یادداشت از سفرهای حج خاندان فیض و یادداشتی درباره درگذشت ملاصدرا
۹۳.

نسخه خوانی 5

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۲۶۵
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب پنجمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شر حاند: - سیطره فلسفه طبیعی یونانی بر اخلاق عملی مسلمانی - نگارش روزنامه نجومی برای طغرل: مختصر نامه - حکایتی از کاشف الغطاء درباره گدای سامرا و عاقبت وی - ماده تاریخی از یک بنا - دو متن درباره تعمیر گنبد امام رضا ؟ع؟ پس از زلزله سال 1084 در خراسان - قصیده ای در ستایش شاه سلیمان صفوی - یادداشتی متفاوت درباره امامان از یک متن صوفیانه قرن هشتم نهم هجری - دیدن خواب تابوت به چه معناست؟ - حاج محمد کریم خان رهبر شیخیه، تلگراف و هیپنوتیزم - گزارش حمله یوسف خان کاشغری به استرآباد، زلزله شدید در بابل و چند حکایت دیگر در سال 1222 - یافت شدن یک کاشی در رود آور همدان در سال 1292 - ماده تاریخ کشف امریکا
۹۴.

نسخه خوانی 6

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۵۹۴
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب ششمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شر حاند: - روایت یک خواب شگفت درباره حضور امام باقر ع در کربلا - جنگ و جدال متشرعه و شیخیه در سال 1315 ق. در همدان - فاجعه سقوط اصفهان در سال 1135 هجری - گزارش ملاقات ناصرالدین شاه با علمای منطقه سرابی در اطراف نهاوند در سال 1309 ق - آشپز شاه عباس، رفتن به حج و هوس نگارش رساله ای در طباخی - فرمان شاه عباس بر ضد اسراف و پوشیدن لباس حریر و طلاباف - تحلیلی متفاوت از علت شکست ایران در جنگ های ایران و روسیه - چند ماده تاریخ باارزش از دوره صفوی - ادب تعزیه نامه نوشتن - فرمان تعیین شیخ الاسلام بحرین در دوره صفوی - کشف سکه های صدر اسام در کاشان زمان شاه عباس، انتقال به اصفهان و خواندن آ نها.
۹۵.

نسخه خوانی 7

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۳۹۵
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب هفتمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شر حاند: •شاه سلطان حسین و سقوط اصفهان از کتاب شمس التواریخ اثر میرزا عبدالوهاب چهارمحالی اصفهانی •سندی دیگر از تشیع سلسله پادوسپانی نور )شاخه اسکندری( در نیمه دوم قرن نهم هجری •نقد صوفیان در یک دیوان از اواخر قرن یازدهم •مراحل اداری تدوین یک فرمان در دوره صفوی از یک کتاب دعا •خواب دیدن قطب الدین لاهیجی درخصوص سلطنت شاه سلیمان صفوی •گزارشی پیرامون روزهایی که مردم می توانستند داخل خانه کعبه شوند •نظر یک عالم بحرانی زمان شاه سلیمان درباره حکومت در عصر غیبت •نکاتی تازه درباره قحطی سال 1288 ق. •توضیحی درباره شهاب باران رجب سال 1286 •جستاری درباره صابئه از سید عبدالله بن نورالدین جزائری •تازه هایی از جبل عامل، اهواز و تبریز از سال 1156 هجری •یادداشت تاریخی باارزش دیگری در قحطی سال 1278 •درباره مسائل روضه خوانی در دوره قاجار
۹۶.

عبدالله سویدی و روایتی سلَفی از کنگره تقریب نادرشاه افشار در نجف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عراق تشیع نادرشاه افشار سلفیه تقریب بین مذاهب عبدالله سویدی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی افشار فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه شخصیت ها
تعداد بازدید : ۲۱۹۰ تعداد دانلود : ۹۶۹
کنگره نجف که با هدف تقریب بین مذاهب اسلامی و به رسمیت شناخته شدن مذهب شیعه جعفری در سال 1156ق./1743م. برگزار شد، یکی از آخرین تلاش های نادرشاه افشار برای ایجاد تغییر در نظم سیاسی-مذهبی معارض میان ایران شیعی و عثمانی سنی بود. اگرچه تاکنون اشارات و مطالعات متعددی در باب گزارش این نشست و اثرات آن صورت گرفته است، اما این نوشتار با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی در مطالعات تاریخی که مبتنی بر بررسی موشکافانه اسناد و مدارک کتابخانه ای است، تلاش می کند روایت سنّی سلفی این نشست را که برآمده از مشاهدات شیخ عبدالله سُوَیدی، نماینده والی بغداد در نجف بود مورد تحقیق قرار دهد. در این زمینه بسط و تفسیر مقدماتی همچون شناخت سیاست های مذهبی نادرشاه افشار، شرایط سیاسی، اجتماعی عراق در نیمه قرن هجدهم میلادی و زمینه های شکل گیری اندیشه سلفی در میان علما و متفکران مسلمان مورد توجه قرار خواهد گرفت. همچنین غایت این پژوهش بررسی خاستگاه های اجتماعی و فکری جریان سلفی در عراق و ارائه تاریخی مختصر از روند شکل گیری کنگره نجف است که با مقایسه تطبیقی دو روایت شیعی و سنی از این نشست، تصویری تازه از مناسبات فکری و فرهنگی رایج در طیف سنی و سلفی علمای عراق ارائه خواهد شد.
۹۷.

نسخه خوانی (3)

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۲۶۹
نویسنده در نوشتار حاضر متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: -         اشعاری درباره کشته شدن ناصرالدین شاه از کتاب سرالبلاد حسن بن یعقوب انجدانی -         اختلاف مذاهب در شعر معروف حافظ با عنوان «جنگ هفتادو دو ملت همه را عذر بنه/ چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند» -         نسخه ای مربوط به تاریخ های یک زندگی از 1222 تا 1252 ق. -         نمونه ای از پیشگویی های منجمانه و مستخرج از رمل، برای شاه طهماسب دوم در سال 1141 -         وقف نامه یک عالم دینی برای همه کتاب ها و نوشت افزارهای خود -         سندی درباره وشاره، روستای محل تولد خواجه نصیرالدین طوسی در خلجستان قم -         پاسخ به سؤالی درباره حکم استفاده از قبله نما در عصر صفوی.
۹۸.

نسخه خوانی (4)

نویسنده:

کلید واژه ها: نسخه خوانی نسخه خطی خوانش متون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۳۶۱
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب چهارمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: - متنی پیرامون تاریخ چند طاعون و زلزله در منطقه آذربایجان و شهر مراغه در فاصله سال های 1194 تا 1261 ق. - یادداشتی درباره قحطی، سیل و مرگ و میر از سال 1247 ق و حوالی آن. - صفحه ای مربوط به مقایسه جنایات و کشتار چنگیز با دیگر حوادث خونبار تاریخ و بیان واقعه مغول به عنوان بدترین واقعه تاریخ. -گزارش یک منشی دوره قاجاری در مقدمه کتابی با عنوان چاره ساز در شرح برخی از فرمایشات امام علی ع و ارائه نکاتی درباره وضع منشی گری و منشیان دوره قاجاری -خاطره ای از علامه مجلسی درباره آمدن یکی از مرتاضان هندی به اصفهان -مطلبی درخصوص زمان حاجت روا شدن خواسته ها با نگاهی به نفوذ منجمان در میان سیاستمداران صفوی در کتاب حل المسائل اثر قطب الدین لاری -متن وقف نامه دو جلد یک کتاب مصباح از سال 1118 ق. توسط حاجی نسیم.
۹۹.

نسخه خوانی (1) سفرهای زیارتی یک یزدی در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری

نویسنده:

کلید واژه ها: محمدحسن بن محمدابراهیم یزدی نسخه جامع الاخبار سفرهای زیارتی وقف نامه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۹۷
نسخه مورد بحث نویسنده در نوشتار حاضر جامع الاخبار است که محمدحسن بن محمدابراهیم یزدی این مجلد را همراه با چند کتاب دیگر وقف مدرسه یزدی ها در نجف کرده است. ایشان وق فنامه یک صفحه ای در آغاز این نسخه دارد و در آن، علاوه بر یادداشت تولد و ازدواج، چند یادداشت درباره سفرهای زیارتی خود نوشته است. یادداشت های زیارتی او در سه صفحه آمده و حاوی گزارش بسیار مختصر یک سفر حج، دو سفر عتبات و چهار سفر مشهد او است. نویسنده در نوشتار حاضر، متن وقف نامه و یادداشت های زیارتی وی را ارائه داده است
۱۰۰.

شیوه نقد اخبار تاریخ اسلام در بحار الأنوار(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: تاریخ اسلام محمدباقر مجلسی نقد تاریخی بحار الأنوار جوامع روایی شیعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه منابع و کلیات
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ نگاری
تعداد بازدید : ۱۸۷۹ تعداد دانلود : ۸۸۷
34 جلد از مجموعه 110 جلدی بحار الأنوار، ذیل عناوین مرتبط با تاریخ اسلام قرار دارند و می توان این تاریخ را به سه بخش: «تاریخ پیامبر(ص) [ج 15 22]»، «تاریخ تحولات سیاسی از تشکیل سقیفه تا پایان خلافت امیرمؤمنان، علی(ع) [ج 28 34]» و «تاریخ امامان شیعه: [ج 35 53]» تقسیم نمود. مجلسی برای تکمیل دائرةالمعارف حدیثی خویش، به تدوین تاریخ اسلام با محدوده ای که خودش تعریف نموده و بر اساس منابع شیعی، همت گمارده است. مصادر تاریخ نگاری مجلسی و چینش ابواب تاریخی بحار الأنوار، بیانگر اثرپذیری تاریخ نگری وی از مبانی کلامی شیعه است؛ اما وی در مواجهه با اخبار و احادیث تاریخی و سنجش آنها، روشی غیرکلامی برگزیده است. این نوشتار که با هدف واکاوی روش نقد گزارش های مربوط به تاریخ اسلام در بحار الأنوار تدوین شده، به این نتیجه رسیده است که مجلسی غالباً نظرات خود درباره احادیث را پس از نقل کامل روایت بیان نموده و در موارد بسیاری، به شباهت میان روایات منابع شیعه و سنّی و اقتباس های احتمالی صورت گرفته در کتاب های مختلف اشاره کرده است. نقد محتوایی روایات شیعه و سنّی، رفع تعارض میان اخبار تاریخی منابع شیعی، ارجاع غیرمستقیم به منابع اهل سنّت، توجه به عنصر زمان در نقادی ها و رفع ابهام از اسامی خاص در برخی روایات تاریخی، از دیگر شیوه های رایج شرح اخبار در بحار الأنوار علامه مجلسی است. مجلسی در زمینه شرح و توضیح اخبار، گاه به روایات موازی و گاهی نیز به استنباط های شخصی خویش متکی است. بااین-همه، برخی نقادی های مجلسی در بخش تاریخ اسلام بحار الأنوار، بر پیش-فرض های اعتقادی استوار است که شامل موارد معدود و خاصی می گردد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان