جواد امانی ساری بگلو

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین اهداف پیشرفت و عملکرد تحصیلی با توجه به نقش واسطه ای سبک های تفکر نوع اول، در میان دانش آموزان تیز هوش و عادی به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه مورد مطالعه دانش آموزان تیز هوش و عادی سال سوم دبیرستان، ناحیه 1 شهر اورمیه بود. بدین منظور 200 دانش آموز از مدارس عادی، و 150 دانش آموز از مدارس تیزهوشان به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند؛ و به پرسشنامه اهداف پیشرفت میگلی و همکاران (2000) و پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ و واگنر (1992) پاسخ دادند. نتایج پژوهش نشان داد که سبک تفکر نوع اول نقش میانجی را در رابطه بین اهداف پیشرفت و عملکرد تحصیلی دارد (p=0.001) . نتایج مقایسه گروهی نشان داد که اثر اهداف تبحری بر سبک تفکر نوع اول در تیزهوشان بیشتر از عادی ( p=0.001 ) و اثر اهداف عملکرد- اجتناب در عادی بیشتر از تیزهوشان بود ( p=0.05 )، درحالی که اثر اهداف عملکرد- رویکرد بر سبک تفکر نوع اول در هر دو گروه تفاوت معناداری با هم نداشت. شاخص های برازش مدل (90/0 CFI = ، 08/0 RMSEA= ، 98/0= GFI تیزهوشان و90/0= GFI عادی) نشان داد که مدل پژوهش از برازش خوبی برخوردار است.

پژوهش حاضر، با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری در پی وارسی رابطه میان ارزش های فرهنگی (فردگرایی/ جمع گرایی، مردانگی/ زنانگی، ابهام گریزی، فاصله قدرت) و استفاده از رایانه با توجه به نقش واسطه ای تمایل به نوآوری، سودمندی و سهولت استفاده ادراکشده، است. روش : 381 دانشجوی دوره کارشناسی دانشگاه تهران به پرسشنامه ای متشکل از خرده مقیاس های سودمندی و سهولت استفاده ادراکشده؛ گرایش به نوآوری؛ فردگرایی/ جمع گرایی؛ فاصله قدرت و ابهام گریزی و مردانگی/ زنانگی پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش حداقل مجذورات جزئی(PLS) استفاده شد. یافته ها: یافته ها به طور کلی نشان دادند که تمایل به نوآوری، سودمندی و سهولت استفاده ادراکشده نقش واسطه ای را در رابطه میان جمع گرایی/ فردگرایی، ابهام گریزی، فاصله قدرت و استفاده از رایانه دارند: جمع گرایی/ فردگرایی از طریق تمایل به نوآوی، سودمندی و سهولت استفاده ادراکشده اثر غیر مستقیم و مثبت بر استفاده از رایانه دارد. ابهام گریزی و فاصله قدرت نیز از طریق تمایل به نوآوری، سودمندی و سهولت استفاده ادراکشده اثر غیر مستقیم و منفی بر استفاده از رایانه دارد. سهولت استفاده ادراکشده نیز از طریق سودمندی ادراکشده به صورت غیر مستقیم و مثبت بر استفاده از رایانه اثر دارد. نتیجه گیری: متغیرهای فردی و ارزش های فرهنگی قادر به پیش بینی میزان استفاده از رایانه در دانشجویان هستند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه فرهنگ مدرسه با نیازهای روان شناختی اساسی (خودمختاری، شایستگی و ارتباط) است. بدین منظور، 320 نفر از دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر بابل با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به مقیاس فرهنگ مدرسه و نیازهای روان شناختی اساسی پاسخ دادند. یافته های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل همبستگی بنیادی نشان داد که ابعاد فرهنگ مدرسه رابطه معناداری با برآورده شدن نیازهای روان شناختی دارند. تحلیل کانونی دو مجموعه معنادار بین فرهنگ مدرسه و نیازهای روانی اساسی را نشان داد. در مجموعه اول ابعاد روابط دانش آموزان، روابط دانش آموزان و معلمان، انتظارات هنجاری و فرصت های آموزشی رابطه مثبت و معنا داری با نیازهای شایستگی، خودمختاری و ارتباط داشتند. در مجموعه دوم نیز روابط دانش آموزان پایین و روابط دانش آموزان و معلمان بالا با احساس شایستگی بالا و ارتباط پایین رابطه معنا داری داشت. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که در مدارسی که فرهنگ آن ها به روابط دوستانه اعضای آن، وجود اعتماد بین اعضاء و احترام متقابل تأکید دارند و همچنین امنیت و کیفیّت خدمات آموزشی در آن بالا باشد، میزان احساس شایستگی، حس انسجام و خودمختاری در میان دانش آموزان آن مدارس نیز بالا خواهد بود.

هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی عملکرد شغلی معلمان تربیت بدنی براساس نظریه خودمختاری بود. شرکت کنندگان پژوهش حاضر، شامل 204 نفر از معلمان تربیت بدنی مقاطع محتلف در شهرستان ارومیه بودند که به پرسش نامه های عملکرد شغلی و انگیزش درونی (کوواس، 2009) و نیازهای روانی (ایلاردی و همکاران، 1993)، به طور داوطلبانه پاسخ دادند. برای آزمون مدل نظری از روش تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که نظریه خودمختاری برازش مناسبی در بین معلمان تربیت بدنی دارد و سه نیاز روان شناختی (شایستگی، استقلال، و وابستگی) قادر است 18 درصد از تغییرات عملکرد شغلی معلمان تربیت بدنی را پیش بینی کند. همچنین، نتایج آزمون فرضیات نشان داد که انگیزش درونی اثر مثبتی بر عملکرد شغلی دارد. از طرفی، نیازهای روانی نیز اثر معنادار و مثبتی بر انگیزش درونی داشتند. به طور کلی می توان گفت که وجود استقلال، احساس شایستگی و داشتن ارتباط مثبت با دیگر معلمان در محیط کار باعث افزایش انگیزش درونی و عملکرد شغلی در معلملن تربیت بدنی می شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تصورات قالبی جنسیّتی(مردانگی-زنانگی) در پیش بینی باورهای شخصی غیر منطقی و کمال گرایی در دانش آموزان دبیرستانی انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. نمونه آماری شامل 343نفر(159 پسر و 184 دختر) بودند. این دانش آموزان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای ارزیابی آن ها از مقیاس نقش جنسیّتی بم(BSRI)، زمینه یابی باورهای شخصی غیر منطقی(SPB) و کمال گرایی اهواز(APS) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و آزمون تی تحلیل شد. این تحلیل ها نشان داد که بین تصورات قالبی جنسیّتی، کمال گرایی و با ورهای شخصی غیر منطقی همبستگی معنا داری وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که کمال گرایی و با ورهای شخصی غیر منطقی را می توان بر طبق متغیرهای تصورات قالبی جنسیّتی( مردانگی-زنانگی) پیش بینی کرد. نتایج آزمون تی همچنین نشان داد که بین کمال گرایی و باورهای شخصی و تصورات قالبی جنسیّتی در میان دختران و پسران تفاوت معناداری وجود دارد. بدین معنی که نمرات کمال گرایی و باورهای شخصی غیر منطقی در میان دانش آموزان دختر بیش تر از دانش آموزان پسر بود.

محیط های حامی استقلال و عجین شدن با شغل در بین کارمندان دانشگاه تهران: نقش واسطه ای نیازهای روانی اساسی شناسایی علل و پیامدهای عجین شدن با شغل برای مدیران بسیار مهم است و یکی از اهداف غایی مدیریت رفتار سازمانی است؛ چرا که به عنوان یک بازخور، متغیر مهمی در جهت افزایش اثربخشی سازمان است. با توجه به اهمیت انگیزش درونی در عجین شدن با شغل، ضروری است که این مفهوم با یک نظریه انگیزشی همچون نظریه خود تعیین گری تبیین شود. این نظریه بیان می کند که محیط های کاری که اجازه برآورده شدن نیازهای روانی اساسی را می دهند، موجب تسهیل عجین شدن با شغل می شوند. تحقیقات بسیار کمی در رابطه با اثر برآورده شدن این نیازها بر عجین شدن با شغل در بین کارکنان انجام گرفته است و ضروری است که مطالعات بیشتری در این باره انجام پذیرد. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات همبستگی با استفاده از روشهای مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارمندان دانشگاه تهران می باشند که 113 نفر از آنها به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که محیط های حامی استقلال، اثر معنی داری (6/0) بر برآورده شدن نیازهای روانی دارند. همچنین برآورده شدن نیازهای روانی اثر مستقیم معنی داری(54/0) بر عجین شدن با شغل دارند. علاوه برآن معنی داری اثر غیر مستقیم حمایت از استقلال بر عجین شدن با شغل (33/0) نیز نشانگر نقش واسطه ای برآوردن شدن نیازهای روانی در ارتباط بین این دو متغیر است

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی یادگیری با عملکرد تحصیلی است. بدین منظور، 393 نفر از دانش آموزان سال اول دوره متوسطه شهرستان ازنا با استفاده از نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به مقیاس راهبردهای یادگیری پاسخ دادند. نمره پایانی ده درس نیز به عنوان نشانگر عملکرد تحصیلی انتخاب شد. یافته های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل همبستگی کانونی نشان داد که راهبردهای شناختی و فراشناختی رابطه معنی داری با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارند. تحلیل کانونی یک مجموعه معنی دار بین راهبردهای یادگیری و عملکرد تحصیلی را نشان داد. در این مجموعه، راهبردهای بسط، نظارت، برنامه ریزی و نظم دهی، رابطه معنی داری با تمامی دروس داشتند. به طور کلی یافته ها نشان داد که هر چه دانش آموزی از راهبردهای بسط و نظارت بیشتر استفاده کند و از راهبردهای برنامه ریزی و نظم دهی کمتر استفاده کند، نمره عملکرد تحصیلی او در تمامی دروس بالاتر خواهد بود.

از خودبیگانگی، حالت انزوا از یک گروه یا فعالیتی است که انتظار می رود فرد در حالت عادی با آن گروه احساس همبستگی نموده یا با آن فعالیت درگیر شود. نوجوانانی که دچار از خودبیگانگی تحصیلی هستند، تبدیل به بزرگسالانی می شوند که از لحاظ اقتصادی و سیاسی منزوی بوده و در فقر زندگی می کنند. هدف پژوهش حاضر، بررسی چندسطحی رابطه فرهنگ مدرسه، نیازهای روان شناختی اساسی و از خودبیگانگی تحصیلی نوجوانان بود. بدین منظور، 1029 نفر از دانش آموزان دوره متوسطه شهر ارومیه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده و به پرسش نامه های از خودبیگانگی تحصیلی، فرهنگ مدرسه و نیازهای روان شناختی اساسی پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار HLM استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد که در سطح فردی نیازهای روان شناختی اساسی (خودمختاری، شایستگی و ارتباط) اثر منفی و معنی دار بر از خودبیگانگی تحصیلی دارند. در سطح مدرسه نیز اثرات روابط دانش آموزان و معلمان و فرصت های آموزشی بر متغیر وابسته منفی و معنی دار بود. اما روابط دانش آموزان و انتظارات هنجاری اثر معنی داری بر این متغیر نداشتند. به طور کلی یافته های پژوهش بر لزوم توجه به نقش عوامل چندسطحی در مطالعه از خودبیگانگی تحصیلی نوجوانان تأکید می کنند.

هدف از این پژوهش، بررسی ساختار عاملی پرسش نامة شش عاملی تنظیمات رفتاری در ورزش، در ورزشکاران دانشگاهی بود. تعداد 503 دانشجو (265 زن و 238 مرد) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از بین دانشجویان عضو تیم های ورزشی دانشگاه های شهر ارومیه انتخاب شدند. نتایج تحلیل عامل اکتشافی شش عاملی را برای ساختار پرسش نامه با 29/70 درصد کل واریانس تبیین شده مشخص کرد. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که مدل شش عاملی برازش مناسبی با داده ها دارد. همچنین، ارتباط مثبت و معنادار ابعاد خودپیرو با میل به ادامة ورزش و جهت گیری هدفی تکلیف گرا، و ارتباط منفی ابعاد کنترلی با میل به ادامة ورزش و جهت گیری هدفی تکلیف گرا، از اعتبار همزمان پرسش نامة حمایت می کند. نتایج آلفای کرونباخ بالای 80/0 برای تمامی عامل های پرسش نامه، بیانگر پایایی مناسب پرسش نامه در ورزش دانشجویی می باشد. در کل، یافته ها بیانگر آن است که پرسش نامة تنظیمات رفتاری در ورزش ابزار اندازه گیری با روایی و پایایی مطلوبی برای سنجش تنظیمات انگیزش ورزشی در ورزش دانشگاهی می باشد.

زمینه و هدف: امروزه نیازهای روانی اساسی نقش مهمی را در محیط های پرورشی ایفا می کنند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه فرهنگ سازمانی مدارس با نیازهای روان شناختی اساسی است. روش: روش اجرای پژوهش حاضر توصیفی و طرح پژوهشی همبستگی از نوع همبستگی بنیادی است. بدین منظور، 187 نفر از دانش آموزان پنجم ابتدایی شهر ارومیه با استفاده از نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به مقیاس ابعاد فرهنگی هافستد (آکور، 2006) و نیازهای روانی اساسی (لاگواردیا و همکاران،2000) پاسخ دادند. یافته ها: یافته های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل همبستگی بنیادی نشان داد که ابعاد فرهنگی هافستد رابطه معنی داری با برآورده شدن نیازهای روانی دارند. تحلیل کانونی دو مجموعه معنی دار بین ابعاد فرهنگی و نیازهای روانی اساسی را نشان داد. در مجموعه اول تمامی چهار بعد هافستد رابطه منفی و معنی داری با نیازهای شایستگی، خودمختاری و ارتباط داشتند. در مجموعه دوم نیز فاصله قدرت و ابهام گریزی بالا و مردانگی پایین، رابطه منفی با خودمختاری اما رابطه مثبت با ارتباط داشت. نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت که در مدارسی که فرهنگ آنها از خودمختاری دانش آموزان حمایت نمی کند، در آنها احساس شایستگی، ارتباط و خودمختاری دانش آموزان پایین خواهد بود.

زمینه و هدف: روش یادگیری مشارکتی به عنوان راهبرد آموزشی مؤثر مورد تأکید پژوهشگران قرار گرفته است اما پژوهش های کیفی اندکی در مورد نتایج حاصل از بکارگیری آن وجود دارد. بنابراین بررسی تجربه یادگیری مشارکتی در دانش آموزان می تواند در شناخت راه کارهای افزایش بهره وری و کارآیی این روش مؤثر باشد. هدف از این مطالعه، تبیین تجارب دانش آموزان از یادگیری مشارکتی جیگ ساو بود. روش: در این مطالعه کیفی 17 نفر از دانش آموزان دوره متوسطه که درس روان شناسی را به روش جیگ ساو آموزش دیده بودند، شرکت داشتند. شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت مصاحبه ساختارنایافته و نیمه ساختار بود. هم زمان با پیاده سازی متن مصاحبه، تجزیه و تحلیل داده ها، استخراج و طبقه بندی درون مایه ها انجام شد. یافته ها: داده های پژوهش با روش هفت مرحله ای کلایزی (1987) تجزیه و تحلیل شد. مضمون های اصلی استخراج شده از تحلیل داده ها شامل 5 مضمون انگیزش درونی، مهارت های اجتماعی، یادگیری، عوامل تسهیل کننده، و عوامل بازدارنده بودند. نتیجه گیری: درون مایه های اصلی استخراج شده از تحلیل داده ها نشان داد که روش یادگیری مشارکتی جیگ ساو به عنوان یک روش یادگیری فعال، از انگیزش درونی، یادگیری عمیق و مهارت های اجتماعی دانش آموزان حمایت می کند. همچنین در این روش، محیط از آزادی عمل دانش آموزان حمایت کرده و یادگیری آنها را تسهیل می کند. بر اساس دیدگاه دانش آموزان، وجود بی نظمی، فقدان انگیزش، و ناآشنایی با این روش از جمله عواملی هستند که اثربخشی این شیوه را کاهش می دهند.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر مصرف موادمخدر از دیدگاه دانشجویان با استفاده از نقشه های شناختی فازی است. روش: شرکت کنندگان این پژوهش 20 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه بودند که به پرسش نامه ای متشکل از 30 عبارت فازی پاسخ دادند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که متغیر بیکاری با درجه بیرونی 53/1، مهم ترین متغیر تاثیر گذار بر متغیرهای دیگر است. پس از آن اعتیاد اعضای خانواده با درجه بیرونی 08/1، همسالان منحرف با درجه بیرونی 70/0 در مدل می باشد. از طرف دیگر، شاخص درجه درونی نشان داد که مهم ترین متغیر تاثیرپذیر، اعتیاد با درجه درونی 03/7 می باشد که نشان می دهد این متغیر بیشترین تاثیر را از سایر عوامل موجود در نقشه پذیرفته است. دومین متغیر تاثیرپذیر، همسالان منحرف با درجه درونی آن 37/1، و سومین متغیر تاثیر پذیر نیز امید به آینده با درجه درونی 72/0 می باشد. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که از نظر دانشجویان هنگامی که جوانان بیکار باشند احتمال گرایش آن ها به گروه همسالان منحرف جهت گذراندن اوقات و کسب لذت و شادی بسیار بالا می رود، در نتیجه احتمال بیشتری دارد که گرفتار مصرف مواد شوند. نتیجه گیری: این یافته ها تلویحات مهمی در زمینه توجه به عوامل مؤثر بر سوءمصرف موادمخدر در دانشجویان و انجام اقدامات لازم به منظور پیشگیری از گرایش دانشجویان به آسیب های اجتماعی به خصوص مصرف مواد را به دنبال دارد.

کلاس جورچین معکوس، یکی از تکنیک های یادگیری مشارکتی است که بر اساس پویایی گروه و تعاملات اجتماعی قرار دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر روش جیگ ساو معکوس بر عملکرد تحصیلی و اضطراب آمار دانشجویان در درس آمار بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل و شرکت کنندگان پژوهش 43 نفر از دانشجویان کارشناسی بودند. دانشجویان یک کلاس درس آمار را به روش جیگ ساو معکوس (20 نفر) و دانشجویان کلاس دیگر این درس را به روش تدریس معلم محور سخنرانی (23 نفر) آموزش دیدند. داده های پژوهش با مقیاس اضطراب آمار (رکابدار و سلیمانی، 1387) و آزمون عملکرد تحصیلی گردآوری شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره یک راهه استفاده شد. نتایج تحلیل آماری نشان داد که تفاوت معنی داری بین گروه آزمایش و کنترل در عملکرد تحصیلی و اضطراب آمار دانشجویان وجود دارد (001/0>p). نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که میانگین گروه آزمایش در عملکرد تحصیلی به صورت معنی داری بیشتر از میانگین گروه کنترل است. در اضطراب آمار نیز میانگین گروه آزمایش به صورت معنی داری کمتر از میانگین گروه کنترل است. به طورکلی یافته های پژوهش نشان دادند که روش جیگ ساو معکوس اثر مثبتی بر برون دادهای تحصیلی دانشجویان مانند اضطراب و عملکرد دارد. به عبارت دیگر استفاده از این روش باعث افزایش عملکرد تحصیلی و کاهش اضطراب آمار این دانشجویان می شود.