مهدی عسگری

مهدی عسگری

مدرک تحصیلی: دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۸ مورد.
۲.

بررسی روایت «الزیدیه هم النصاب»؛ از صحت تا جعل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم حدیث سال ۲۹ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۱) 116 - 129

کلیدواژه‌ها: ناصبی زیدیه بُتریه تهذیب الأحکام شیخ طوسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۱۸
در برخی از روایاتی که از ائمه علیهم السلام روایت شده، به پاره ای از فرقه های اسلامی صفاتی منتسب شده است. شیخ طوسی در تهذیب الأحکام و کشی در رجال روایتی را از امام جعفر صادق علیه السلام روایت کرده اند که در آن روایت زیدی ها با ناصبی ها یکسان انگاشته شده اند. آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد متن و سند این روایت است و بعد از آن بررسی های تاریخی دربارهٔ زیدی ها انجام می گیرد. اهمیت این پژوهش در آن است که می تواند ما را با یکی از احادیثی که تا به حال دربارهٔ آ ن تأمل چندانی نشده آشنا کند و به نزاع های میان فرقه ها اشاره ای داشته باشد. روش این پژوهش تاریخی و هرمنوتیکی است. نتیجه اجمالی که مقاله به آن دست یافته این است که این روایت یا از جعل جاعلان بوده که در دعواهای فرقه ای به جعل این روایت مبادرت کرده اند و یا معنای جدیدی از ناصبی بودن را می خواهد بیان کند. شاید بتوان که با توجه به داده های تاریخی وضع و جعل این حدیث اولی است.
۳.

یادداشتی بر یک مقدمه (بررسی مقدمه تحفه سلیمانی)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۵ خرداد و تیر ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۰۶) 373 - 383

کلیدواژه‌ها: تحفه سلیمانی پیرزاده مقدمه سلطان محمود رجبعلی تبریزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۲
رساله تحفه سلیمانی ترجمه فارسی رساله بیان عقاید اولیاء اللّه (به ترکی عقاید اولیاء سبعه) است. اصل ترکی اثر تألیف سلطان محمود بن برهان الدین زاهدی است و ترجمه فارسی آن توسط محمدرفیع زاهدی (ملقب به پیرزاده) از نوادگان سلطان محمود انجام شده است. خود پیرزاده تصریح می کند که بیانانی که در این رساله آمده مجمل بوده و از این رو برای تفسیر آنها به بیانات استادش ملارجبعلی تبریزی رجوع کرده است. از این رو تحفه سلیمانی از آثار مهمی است که در آن می توان دو مطلب را به صورت عمده یافت: 1. اطلاعاتی درباره طریقت صفوی و زاهدی؛ 2. بیانات ملارجبعلی تبریزی. موضوع اصلی این مقاله نقد مقدمه استاد دکتر حامد ناجی اصفهانی بر تحفه سلیمانی است. روش  گردآوری داده ها، کتابخانه ای و روش تحلیل داده ها توصیفی تحلیلی خواهد بود. نتیجه اجمالی که این مقاله به آن دست یافته این است که مقدمه مصحح محترم نیازمند به بازنگری جدی است.
۴.

نکته، حاشیه، یادداشت: بیت سعدی سر جایش است/ نسخه منامیه کلیات شیخ: دو بیتی که سعدی خود گفته بر دیوانش بیفزایند!/ صلح است میان کفر و اسلام: ایضاح اشارتی و بیانی از شیخ سعدی/هجوی که سعدی طلبکار خویش را نگفته است! و چند نکته دیگر: شیخ شیراز در مجلس آرای فخر هروی/ ملا رجبعلی تبریزی و مسلمة بن أحمد مجریطی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۴ خرداد و تیر ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۰۰) 335 - 359
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۱۲۲
۵.

تحلیل مسأله ی شر در دیدگاه اخوان الصفاء(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه دینی دوره ۲۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۸۸ 47 - 62

کلیدواژه‌ها: شر اخوان الصفاء اخلاق قصد اولی قصد ثانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۷۳
مسئله شر از دیرباز ذهن آدمی را به خود مشغول کرده و نحله ها و مکاتب مختلف فکری سعی در پاسخ به این معضل الهیاتی داشته اند. یکی از پاسخ هایی که به مسئله شر داده شده، پاسخی است که اخوان الصفاء به این مسئله داده اند. مسئله اصلی این مقاله نیز تبیین و تحلیل دیدگاه اخوان الصفاء در مسئله شر است. روش گردآوری داده ها کتابخانه ای و روش تحلیل داده ها توصیفی تحلیلی است. اهمیت پرداختن به این موضوع نیز از آن روست که تا به حال نظر این مدرسه فکری دربارهٔ مسئله شر بررسی نشده است. نتیجه اجمالی که مقاله به آن دست یافته این است که اخوان الصفاء در پرداختن به اصل مسئله شر افلاطونی فلوطینی هستند و خود نیز عناصری را به آن اضافه کرده اند، اما ابهام هایی نیز در نظر آنها وجود دارد، به خصوص تفسیر آنها از قصد اولی و قصد ثانی و تأثیر کواکب بر سعد یا نحس بودن طالع انسان و اثبات نکردن ملازمه میان شر و کفر یا اخلاق مذموم و خوبی و ایمان یا اخلاق محمود. از این رو هرچند در نظر آنها نقاط قوتی همچون پرداختن به مسئله شر دربارهٔ حیوانات دیده می شود، اما نظریه آنها با ابهاماتی روبه روست که می تواند پذیرفتن پاسخ آنها دربارهٔ مسئله شر را با تردید روبه رو کند.
۶.

تحلیل انتقادی نظریه وجود ذهنی از دیدگاه میرقوام الدین رازی تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ فلسفه اسلامی سال دوم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 113 - 130

کلیدواژه‌ها: وجود ذهنی لوازم ماهیت میرقوام الدین رازی ارسطو التفات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۱۱
نظریه وجود ذهنی به صورت جدی از زمان فخررازی در فلسفه و کلام اسلامی مطرح بوده است. در این میان برخی از فیلسوفان به اثبات این نظریه و برخی دیگر به انکار آن پرداخته اند. از جمله فیلسوفانی که به انکار نظریه وجود ذهنی پرداخته میر قوام الدین رازی تهرانی را می توان نام برد. این فیلسوف در انکار وجود ذهنی از استادش ملارجبعلی تبریزی متأثر است و همانگونه که تبریزی نظریه وجود ذهنی را با نفس، علم و ادراک پیوند می دهد، میرقوام الدین نیز همانند استاد به این محورها توجه دارد. مسئله اصلی در این نوشتار ادله انکار وجود ذهنی نزد میر قوام الدین رازی تهرانی و چگونگی پیوند آن با مسئله ادراک و علم است. البته این بررسی از جنبه های انتقادی و تحلیلی خالی نخواهد بود. روش بحث در این مقاله روش توصیفی تحلیلی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای است. نتیجه اجمالی که مقاله به آن دست یافته این است که میر قوام الدین رازی با انکار وجود ذهنی نمی تواند پاسخی درخور برای گزاره های حقیقیه داشته باشد و نظریه میر قوام الدین رازی درباره وجود ذهنی را باید در پرتو سخنان ارسطو تفسیر کرد، هرچند که وی در ارائه نظریه ای منقح در باره التفات نفس به غیر به مثابه راهی برای ادراک اشیا ناموفق است.
۷.

رسالهٔ الآراء الطبیعیة التي ترضی بها الفلاسفة؛ منبعی برای فهم پیش از سقراطیان در عالم اسلام و معرفی نسخه هایی از این رساله

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۴ فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۹۹) 121 - 132

کلیدواژه‌ها: فلوطرخوس الآراء الطبیعیه پیشاسقراطیان فیلسوفان مسلمان نسخه های خطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۱۰۰
تاریخ فلسفهٔ در یونان با فیلسوفانی آغاز شده که از آنها با عنوان «پیش از سقراطیان» نام برده می شود. امروزه با تلاش هایی که هرمان دیلز و والتر کرانتس در جمع آوری آثار باقی مانده از این دسته از فیلسوفان داشته اند، می توان تا حدودی آراء و اندیشه های آنان را دانست. در این میان فیلسوفان مسلمان نیز گاه به آرایی از فیلسوفان پیش از سقراطی اشاره می کنند. می توان گفت منبع اصلی آنها برای استناد اقوالی به فیلسوفان پیشاسقراطی رسالهٔ الآرا الطبیعیه التی ترضی بها الفلاسفه منسوب به فلوطرخس است. موضوع اصلی این مقاله معرفی این کتاب و نسخه های بر جای مانده از آن و بررسی ای دربارهٔ محتوای آن است. روش تحلیل داده ها توصیفی تحلیلی و تاریخی و روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای است. نتیجه اجمالی که این نوشتار به آن دست یافته، این است که این رساله در فهم فیلسوفان مسلمان پیش از سقراطیان نقش کلیدی داشته و گزارش های بعدی دربارهٔ این دسته از فیلسوفان در عالم اسلام تحت تأثیر این رساله و فهم هایی بوده که از این رساله شده است و با توجه به نسخه های تازه یاب از این رساله تصحیح مجدد آن نیز از امور مهمی است که اهل فلسفه باید به آن اهتمام ورزند.
۸.

تحلیل دیدگاه ملارجبعلی تبریزی درباره اشتراک لفظی وجود و دو تفسیر از آن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نقد و نظر سال بیست و ششم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۷) 176 - 197

کلیدواژه‌ها: ملا رجبعلی تبریزی اشتراک لفظی وجود اشتراک معنوی وجود میرمحمداسماعیل خاتون آبادی ملا عبدالرحیم دماوندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴ تعداد دانلود : ۱۹۵
اشتراک لفظی و معنوی وجود همواره یکی از دغدغه های فیلسوفان متأخر اسلامی (از زمان میرداماد تا عصر حاضر) بوده است. در این میان برخی از فیلسوفان قائل به اشتراک لفظی وجود و عده ای دیگر قائل به اشتراک معنوی وجود شده اند. یکی از فیلسوفان قائل به اشتراک لفظی وجود، ملا رجبعلی تبریزی است. وی معتقد است که وجود میان واجب و ممکن به دو معنای متفاوت به کار می رود. مسئله اصلی در این مقاله، بیان و تحلیل همین آموزه و دلیل های تبریزی است. این تحلیل هم از رهگذر نقدهای نگارنده و هم از رهگذر بیان دو تفسیر از این آموزه بیان می شود. تفسیر اول از آنِ ملا عبدالرحیم دماوندی و تفسیر دیگر برای یکی از شاگردان تبریزی به نام میرمحمداسماعیل خاتون آبادی است. روش بحث کتابخانه ای و توصیفی تحلیلی است. نتیجه اجمالی که این مقاله به آن دست یافته این است که تبریزی در بیان ادله عقلی برای اثبات اشتراک لفظی وجود ناکام است و ادله نقلی او نیز تنها با توجه به روش تفسیری خود او قابل اعتنا خواهند بود و از میان دو تفسیری که از آموزه اشتراک لفظی وجود نزد تبریزی بیان می شود، نظر میرمحمداسماعیل خاتون آبادی درست تر و درخور توجه بیشتر است.
۹.

پژوهشی ناکام درباره ملارجبعلی تبریزی: بررسی مقاله تحلیل و نقد بُعد هستی شناسی و معناشناسی الهیاتِ تنزیهیِ حکیم تبریزی بر مبنای حکمت صدرایی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۳ خرداد و تیر ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۹۴) 305 - 318

کلیدواژه‌ها: حکیم تبریزی الهیات تنزیهی حکمت صدرایی ملاصدرا قاعده الواحد معناشناسی هستی شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۲۹
   در اصفهان عصر صفوی فلسفه رشد و نمو خوبی داشته است. در آن زمان با سه مدرسه فلسفی متفاوت روبه رو هستیم. مدرسه میرداماد، مدرسه ملاصدرا و مدرسه ملارجبعلی تبریزی. مدرسه تبریزی در بیشتر مسائل همچون اشتراک معنوی و لفظی وجود، حرکت جوهری، وجود ذهنی، تجدد امثال و... با دو مدرسه دیگر تفاوت های بنیادین دارد. یکی از این تفاوت ها «الهیات سلبی» است که در مدرسه تبریزی مورد قبول و در دو مدرسه دیگر مردود است. موضوع اصلی این نوشتار بررسی مقاله «تحلیل و نقد بُعد هستی شناسی و معناشناسی الهیاتِ تنزیهیِ حکیم تبریزی بر مبنای حکمت صدرایی» است. نتیجه اجمالی که این مقاله گرفته است این است که پژوهش چه در انتخاب موضوع و چه در نقل و نقد اقوال ناکام است.    
۱۰.

معرفی محرق القلوب و الأکباد و احوال و آثار نویسنده آن

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف حسینی سال هفتم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۶ 95 - 114

کلیدواژه‌ها: تاریخ نگاری دوره صفویه سیره معصومین علیقلی بن قرچغای خان محرق القلوب و الأکباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۱۷۹
بیان مصائب ائمه اطهار: از قرون اولیه تاکنون همواره مورد توجه عالمان شیعه بوده است. برخی از علما با نوشتن کتاب هایی سعی در بیان مصائب ائمه اطهار داشته اند. کتاب های بسیاری همچون الإرشاد شیخ مفید، اللهوف سید بن طاووس، تسلیه المجالس محمد بن أبی طالب و کتاب های دیگر در قرن های گوناگون در این موضوع به نگارش درآمده اند. در کنار نویسندگان نامدار شیعی برخی از نویسندگان گمنام یا کمتر شناخته شده نیز درباره مصائب ائمه معصومین: دست به نگارش زدند. یکی از این علما، فیلسوف عصر صفوی علیقلی بن قرچغای خان است که برای مصائب پنج تن آل عبا کتاب محرق القلوب و الأکباد را نوشته است. این کتاب مستند است و مؤلف سعی بر آن داشته تا تمامی مصادر مطالب خود را بیان کند هرچند برخی از مطالب آن چندان معتبر نیست. موضوع اصلی این مقاله بیان احوال و آثار این فیلسوف و معرفی کتاب محرق القلوب و الأکباد است.
۱۱.

مبانی انسان شناختی فلسفه سیاسی ملارجبعلی تبریزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 45 - 56

کلیدواژه‌ها: حکومت صفویه فلسفه سیاسی مراتب نفس ملا رجبعلی تبریزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۹۳
ملا رجبعلی تبریزی از فیلسوفان کمترشناخته شده عصر صفوی است. وی در دربار شاه عباس دوم از منزلت و مقام والایی برخوردار بود. از این رو گاه شاه سؤال هایی را از او می پرسید. مسئله اصلی این مقاله تحلیل و بررسی مبانی انسان شناختی فلسفه سیاسی تبریزی است و با گردآوری کتابخانه ای داده ها و استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به این پرسش پاسخ می دهد که «زمامداری و حکومت از دیدگاه ملا رجبعلی تبریزی چه شرایطی دارد و مبتنی بر چه مبانی انسان شناختی است». یافته های پژوهش بیانگر آن است که تبریزی در پاسخ به پرسش شاه صفوی درباره مراتب نفس، پس از تقسیم بندی نفوس به نفوس عالی، نفوس متوسط و نفوس سافل، این مراتب را با کارگزاران حکومت مطابقت می دهد. در این میان وی به مرتبه نبی و وصی، مرتبه پادشاهی و برخی مبادی تصوری برای فهم هرچه بهتر این نظریه نیز اشاره می کند و به این ترتیب فلسفه سیاسی او براساس دیدگاه انسان شناختی اش واضح می شود. همچنین مشخص شد تبریزی در مسئله زمامداری و حکومت هرچند از افلاطون و ارسطو تأثیر پذیرفته است و مانند فارابی درباره بایدها سخن می گوید، اما نگاه او درباره زمامداری و حکومت و مراتب کارگزاران، در میان فیلسوفان دوره اسلامی متمایز و برخاسته از مبانی انسان شناسی او است.
۱۲.

پژوهش هایی نابسنده درباره ملارجبعلی تبریزی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۲ مهر و آبان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۹۰) 215 - 230

کلیدواژه‌ها: ملارجبعلی تبریزی انکار حرکت جوهری مکتب فلسفی اصفهان الأصل الأصیل اثبات واجب المعارف الإلهیه اثولوجیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۲۰۲
ملارجبعلی تبریزی یکی از حکمای عصر صفوی است که در مدرسه فلسفی اصفهان به فلسفه ورزی پرداخته است. او و شاگردانش را می توان مدرسه ای جدا از مدرسه میرداماد و ملاصدرا دانست که آرا و نظرات خاص به خود را دارند که در اغلب آنها با مدرسه میرداماد و ملاصدرا مخالف اند. موضوع این مقاله بررسی چند اثر درباره تبریزی و سه اثری است که تا به حال از او منتشر شده است. آثاری که درباره تبریزی مورد بررسی قرار می گیرد یکی در قالب کتاب و چند اثر دیگر در قالب مقاله، پایان نامه و مدخل منتشر شده اند. روش این مقاله کتابخانه ای است و با توصیف و نقد همراه است. نتیجه اجمالی که این مقاله می گیرد این است که تا به حال در قالب کتاب، پژوهش درخور توجهی که تمام آرا تبریزی را دربرگرفته باشد تألیف نشده و در مقاله ها و مدخل ها نیز جز چند مورد معدود اثر قابل توجهی تولید نشده است.    
۱۳.

توجه به نسخه های خطی، بایسته ای در تاریخ فلسفه (بررسیِ موردی مدخل های دنا و فنخا درباره ملا رجب علی تبریزی)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۲ خرداد و تیر ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۸۸) 303 - 316

کلیدواژه‌ها: دنا فنخا ملا رجب علی تبریزی اثبات واجب الأصل الأصیل شبهه ابنکمونه دیوان شعر سر الاسرار فی التصوف تحفه الکمال کلید بهشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۲۱۵
فهرستواره دستنوشتهای ایران (دنا) و فهرستگان نسخههای خطی ایران (فنخا) دو مجموعه سترگ برای شناسایی نسخههای خطی در ایران از مؤلفان متعدد در رشتههای گوناگون علوم هستند. یکی از فیلسوفانی که در این دو کتاب به آنها اشاره شده ملا رجب علی تبریزی است. در دنا (ویراست جدید) شش اثر و در فخنا چهار اثر به تبریزی نسبت داده شده است. مسئله اصلی این مقاله اعتبارسنجی نسبتهایی است که در این دو کتاب به تبریزی داده شده است. از این رو با توجه به نسخهها و فهرستها و کتابهای تراجم و تذکره سعی بر آن شده است تا این اعتبارسنجی صورت بگیرد. هدف از این مقاله از طرفی نشان دادن جایگاه نسخههای خطی منتسب به یک فیلسوف و از طرف دیگر اصلاح خطاهایی که است که درباره تبریزی در فهرستها وارد شده است. روش این مقاله به صورت کتابخانهای است. نتیجه که این مقاله به آن دست یافته این است که مدخلنویسان هر دو کتاب در فهرست و توضیح برای کتابهای تبریزی دقت لازم را به کار نبرده و در بیشتر موارد به فهرستهای دیگر اعتماد داشتهاند. از این رو خطاهای دیگر فهرستها در این دو کتاب نیز وارد شده است.
۱۵.

نقد و بررسی تصحیح رساله «الأصل الأصیلِ» ملارجبعلی تبریزی و معرفی یک نسخه کهن و یک ترجمه کمترشناخته شده از آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینه میراث دوره ۱۸ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶۷) 181 - 197
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۱۶۰
ملارجبعلی تبریزی از جمله فیلسوفانی است که کمتر به آرای او پرداخته شده است. وی در اندیشه های خود از قرآن و روایات و فلسفه نوافلاطونی و فلسفه سینوی و عرفان محیی الدینی تأثیر پذیرفته است. تبریزی عصاره همه این اندیشه ها را در رساله الأصل الأصیلِ خود جمع کرده است. متن کامل این رساله را عزیز جوانپور هروی و حسن اکبری بیرق تصحیح و منتشر کرده اند، ولی تصحیح ایشان کاستی های بسیاری دارد. در پژوهش پیش رو نخست کیفیت این تصحیح را بررسی و اشکالات و ناراستی های آن را بیان و سپس یک نسخه کهن و یک ترجمه کمترشناخته شده از این رساله را معرفی می کنیم: نسخه ای به تحریر میرقوام الدین رازی، و ترجمه ای فارسی از آن موسوم به تحفه الکمال اثر ملاحسن، که هر دو از شاگردان تبریزی هستند.
۱۶.

تصحیح رساله «توجیه کلام الشیخ الرئیس فی إثبات الواحد لا یصدر عنه إلّا الواحد» از میرزا ابراهیم همدانی به همراه مقدمه تحلیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جاویدان خرد بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 169 - 186

کلیدواژه‌ها: قاعده واحد قاعده سنخیت ابن سینا فخر رازی جلال الدین دوانی میرزا ابراهیم همدانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۲۹
قاعده «الواحد» یکی از قواعد جنجالی در فلسفه و کلام اسلامی است. فیلسوفان برای تبیین آفرینش از این قاعده استفاده کرده و سعی در برهانی کردن آن داشته اند. یکی از برهان هایی که برای قاعده الواحد اقامه شده برهان ابن سیناست. فخر رازی به این برهان اشکال گرفته است، ولی دوانی از برهان ابن سینا دفاع کرده است. یکی از فیلسوفان کمترشناخته شده به نام میرزا ابراهیم حسینی همدانی نیز در رساله ای کوتاه به اشکال فخر جواب داده است. به نظر او، اگر علتی دو معلول داشته باشد، آنگاه هر کدام از این معلول ها نسبت به آن علت خصوصیتی دارند که دیگری ندارد. فی المثل «آ» خصوصیتی با علت دارد که «ب» آن خصوصیت را ندارد و بالعکس. باتوجه به اینکه اگر واحد حقیقی مصدری برای آ و برای غیر آ باشد، آنگاه لازم می آید بر واحد حقیقی خصوصیتی که با «آ» دارد غیر از خصوصیتی باشد که با «ب» دارد و اگر این واحد، واحد حقیقی باشد، آنگاه لازم می آید که از حیثیت واحد هم مصدر برای غیر«آ» باشد و هم مصدر برای غیر«آ» نباشد و این تناقض است. در نوشته حاضر رساله همدانی را تصحیح انتقادی کرده و برهان ابن سینا و اشکالات و دفاع های مربوط به آن را تحلیل کرده ایم.
۱۷.

اثبات جاودانگی نفس در نظر افلاطون و تأثیر آن در برهان بساطت نفس سینوی در اثبات جاودانگی نفس (یک بررسی تاریخی)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نقد و نظر سال بیست و پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۹۹) 54 - 74

کلیدواژه‌ها: بقای نفس بساطت نفس افلاطون ابن سینا گردش ارواح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۲ تعداد دانلود : ۲۹۴
افلاطون در رساله <em>فایدون</em> برای اثبات جاودانگی نفس پس از مرگ سه برهان اقامه می کند. بیان دو برهان اول، بیانی اسطوره ای فلسفی است که بر چرخه های متوالی زایش مبتنی است. برهان سومی که افلاطون برای بقای نفس پس از مرگ اقامه می کند، برهان بساطت نفس است. او معتقد است چیزی که جزء ندارد فساد نمی پذیرد و از آنجا که نفس جزء ندارد با مرگ بدن جاودان خواهد بود و از بین نخواهد رفت. در فلسفه اسلامی یکی از مهم ترین مباحث درباره نفس، اثبات جاودانگی و بقای نفس پس از مرگ است. ابن سینا فیلسوف بزرگ مشائی برای اثبات جاودانگی نفس براهینی را اقامه کرده است. به نظر نگارنده مهم ترین این برهان ها، برهان اثبات جاودانگی نفس از طریق بساطت است که افلاطون، قبل از ابن سینا آن را اقامه کرده است. این مقاله در صدد آن است تا براهین بقای نفس از دیدگاه افلاطون و تأثیر آن در برهان بساطت ابن سینا را از لحاظ تاریخی بررسی و تحلیل کند. روش بحث در این مقاله یک سیر تاریخی و با استناد به عبارات خود فیلسوفان به ویژه ابن سینا خواهد بود. پاسخ اجمالی که این مقاله به این مسئله می دهد این است که اثبات جاودانگی نفس از راه بساطت در فلسفه ابن سینا از لحاظ تاریخی صبغه افلاطونی دارد.
۱۸.

حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی و کاربرد آن نزد میرداماد در مسئله وجود ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: منطق پژوهی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 157-172

کلیدواژه‌ها: میرداماد وجود ذهنی حمل اولی ذاتی حمل شایع صناعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۴۱۳
یکی از مسائل مهم در فلسفه اسلامی، بحث از وجود ذهنی و اشکال های مطرح به آن است. از میان اشکال هایی که به وجود ذهنی مطرح شده است، دو اشکال بنیادهای این مسئله را با تردید مواجه کرده است. اشکال اجتماع جوهر و عرض و اجتماع مقوله های عرضی تحت یکدیگر. مسئله اصلی این مقاله نشان دادن کاربرد تمایز میان حمل اولی و حمل شایع در اثبات و حل اشکال های وجود ذهنی نزد میرداماد است. روش بحث، روش کتابخانه ای و تاریخی خواهد بود. پاسخ اجمالی که این به مسئله اصلی این است که میرداماد را می توان یکی از طلایه داران بحث از حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی دانست و وی توانسته همان جوابی را با تفکیک بین دو حمل به مسئله وجود ذهنی بدهد که بعدها به نام شاگردش ملاصدرا ثبت شده است. در ضمن میرداماد در بسط و گسترش نظریه حمل و تمایز حمل اولی و شایع تأثیر به سزایی داشته است.
۱۹.

نابرابری درآمد و استطاعت خرید مسکن در کلان شهرهای ایران با رویکرد شبه پنل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش ها و سیاست های اقتصادی سال بیست و هفتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۹۰ 103-136

کلیدواژه‌ها: نابرابری درآمد استطاعت خرید مسکن بازار مسکن خانوارهای کم درآمد و میان درآمد مدل شبه پنل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۵۲۱
مسکن از مهم ترین و گران قیمت ترین دارایی های دوران زندگی انسان و کالایی پرهزینه است. بنابراین استطاعت مالی خرید مسکن در سبد هزینه خانوار از موضوعات پراهمیت به شمار می رود. در این مقاله بر پایه مدل ژانگ (2015) و نیز مطالعه متلک و ویگدور (2008) ، با ترکیب داده های مقطعی هزینه-درآمد خانوار تولید شده توسط مرکز آمار ایران و با ساخت داده های شبه پانل و نیز با داده سازی به روش کوهورت و تکرار مقاطع ، رفتار خانوارها به مدت 25سال مورد بررسی قرار گرفته است. مطالعه حاضر برای دوره زمانی 1394-1370 و شامل هفت کلان شهر تهران، کرج، مشهد، اصفهان، تبریز، شیراز و اهواز می باشد که تنها مناطق شهری را در بر می گیرد. از آنجا که ثروتمندان بیش از تقاضای مصرفی خود سرمایه گذاری سوداگرانه در مسکن انجام می دهند، این رفتار، عملکرد بازار مسکن و تقاضای مؤثر مسکن کم درآمدها و میان درآمدها را از طریق تشدید نابرابری درآمد تحت تأثیر قرار می دهد. نتایج نشان می دهد افزایش نابرابری درآمد سرانه خانوارها در کلان شهرها اثر منفی و معناداری بر درآمد باقیمانده (مخارج غیرمسکن خانوارها) و اثر مثبت و معنادار بر نسبت قیمت مسکن به درآمد خانوار و نسبت اجاره به درآمد دارد. افزایش نابرابری به صورت افزایش شکاف بین گروه های دارای درآمد بالا و درآمد پایین منجر به کاهش قدرت خرید مسکن خانوارهای کم درآمد و میان درآمد شده و کیفیت استفاده این خانوارها به طور معنادار کاهش می یابد.
۲۰.

تبیین ارتباط رهبری تحول آفرین و عملکرد تیم (گروه های آموزشی) در دانشگاه ها با تاکید بر مولفه اعتماد شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات منابع انسانی سال ۷ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۵ 67 - 86

کلیدواژه‌ها: رهبری تحول آفرین عملکرد اعتماد شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۸۱
امروزه عملکرد مناسب و پایدار سازمان ها، یکی از مهم ترین دغدغه هاست. در این راستا نقش رهبران کلیدی است. هدف این تحقیق بررسی ارتباط رهبری تحول آفرین و عملکرد تیم با تأکید بر اعتماد شناختی می باشد. روش این تحقیق توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل 294 نفر از اعضای هیأت علمی گروه های آموزشی دانشکده های مختلف  دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین است که به کمک جدول مورگان 161 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده است. از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده شده و روایی آن به کمک خبرگان دانشگاهی مورد تأیید قرار گرفت و برای پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید. رهبری تحول آفرین بر عملکرد تیم (گروه های آموزشی) تأثیر مثبت و معناداری دارد. اعتماد شناختی در میان اعضای تیم بیشتر از اعتماد شناختی به رهبر تیم، بر اثربخشی عملکرد تیم تأثیر دارد. اعتماد شناختی نقش کلیدی در رهبری، ارتقای عملکرد تیم ها و گروه های سازمانی دارد. به عبارتی بدون اعتماد پیروان و زیر دستان به رهبران، آنها تأثیر پایدار چندانی بر عملکرد گروه های سازمانی نخواهند داشت.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان