حسین نجفی

از آنجایی که هدف اصلی تحقیق، فراتحلیل مطالعات اثربخشی رویکرد یادگیری ترکیبی بر بهبود عملکرد تحصیلی در ایران بود، لذا برای انجام تحقیق، از روش شناسی فراتحلیل مبتنی بر برآورد اندازه اثر رابطه بین یادگیری ترکیبی و بهبود عملکرد تحصیلی استفاده شد. از بین جامعه آماری تحقیق در بازه زمانی 1389 تا 1396، تعداد 211 مورد تحقیق یافت شد که از این تعداد، براساس روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند مبتنی بر دو معیار« تحقیقات میدانی و ملاک های درون تحلیلی»، 20 سند پژوهشی به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. برای تحلیل داده های اولیه تحقیق، با استفاده از نرم افزارSPSS19، از چک لیست فراتحلیل مبتنی بر روش ساختاریافته و برای تفسیر نتایج نهایی تحقیق نیز، از مدل کوهنی استفاده شد. نتیجه نهایی تحقیق نیز نشان داد که بین یادگیری ترکیبی و بهبود عملکرد تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد؛ چرا که میزان اندازه اثر واقعی به دست آمده در باب رابطه بین یادگیری ترکیبی و بهبود عملکرد تحصیلی684/0 بوده که این مقدار، براساس مدل تفسیر کوهنی، بالاتر از حد متوسط(5/0) بوده که این امر نشان از تایید تاثیرات واقعی رویکرد یادگیری ترکیبی بر بهبود عملکرد تحصیلی دارد. به عبارتی، نتیجه نهایی تحقیق نشان داد، اگر ابعاد، مولفه ها و شاخص های تشکیل دهنده یادگیری ترکیبی، به خوبی نیازسنجی، طراحی، اجرا، ارزشیابی و بازخورد بگیرند؛ می تواند به عنوان یک رویکرد منطقی و منعطف، بر بهبود عملکرد تحصیلی یادگیرندگان تاثیر فراوان داشته باشد.

هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی رابطه بین ابعاد و شاخص های آموزش ترکیبی و کیفیت بخشی به یادگیری در دانشگاه پیام نور است. این پژوهش، به صورت توصیفی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل 4000 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه پیام نور بود. از میان آنها، 343 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و بر اساس جدول کرجسی و مورگان، به عنوان نمونه انتخاب شدند. شیوه جمع آوری اطلاعات، دو پرسش نامه محقق ساخته بود که یکی پرسش نامه آموزش ترکیبی و دیگری پرسش نامه کیفیت بخشی به یادگیری بود. برای شناسایی مؤلفه های آموزش ترکیبی و کیفیت بخشی به یادگیری از دیدگاه استادان خبره استفاده شد که به ترتیب برای آموزش ترکیبی، چهار بعد پداگوژیکی، روش شناسی، فن آوری و سبک یادگیری با 32 سؤال و ضریب آلفای کرونباخ 0/80 و برای بعد کیفیت بخشی به یادگیری، هفت مؤلفه با 48 سؤال و ضریب آلفای کرونباخ 0/83 به دست آمد. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی و رگرسیون به کمک نرم افزار PLS استفاده شد. نتیجه اولیه تحقیق، نشان داد که وضعیت ابعاد و شاخص های آموزش ترکیبی و کیفیت بخشی به یادگیری در دانشگاه پیام نور مناسب است. نتایج نهایی تحقیق نیز نشان داد، آموزش ترکیبی به همراه سه بعد پداگوژیکی؛ فن آوری و سبک یادگیری بر یادگیری تأثیر دارد. اما، بعد روش شناسی بر یادگیری تأثیر ندارد. هم چنین، یافته ها نشان از تأثیر آموزش ترکیبی بر یادگیری و مناسب بودن برازش مدل نهایی تحقیق دارد.

با توجه به اهمیت نقش هوش هیجانی در پیشرفت تحصیلی، هدف پژوهش حاضر عبارت از فراتحلیل تحقیقات انجام شده پیرامون رابطه میان هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی می باشد. این پژوهش با استفاده از تکنیک فرا تحلیل با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام تحقیقات مختلف، میزان اندازه اثر رابطه هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی را مشخص نموده است. جامعه آماری پژوهش را، کلیه تحقیقات انجام شده تا مورخ 20/4/1392 تشکیل می داد که براساس روش نمونه گیری غیراحتمالی هدف مند، 16سند پژوهشی به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابزار پژوهش عبارت از چک لیست فراتحلیل بود. روش فراتحلیل استفاده شده در این تحقیق، رویکرد ترکیب هانتر و اشمیت بود که تفسیر نتایج آن مبتنی برمدل کوهنی انتخاب شده است. نتیجه تحقیق نیز نشان داد، رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی معنادار بود، چرا که میزان اندازه اثر رابطه بین هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی معادل 432/0 به دست آمد که براساس تفسیر کوهنی بالاتر از حد متوسط می باشد. در نتیجه، هوش هیجانی بالاتر ارتباط معناداری با پیشرفت تحصیلی دارد.

این پژوهش به منظور ارایه مدلی مناسب جهت ارتقاء سرمایه اجتماعی اعضای هیأت علمی در نظام آموزش از دور انجام گرفت. روش پژوهش، کمی و توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه پیام نور کشور تشکیل دادند. روش نمونه گیری از نوع خوشه ای چندمرحله ای با توزیع نسبتی بود. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 280 نفر تعیین شد. جهت جمع آوری داده ها از دو پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. پرسش نامه اول برای سنجش مؤلفه های اثرگذار بر روی کیفیت نظام آموزش از دور و پرسش نامه دوم برای اندازه گیری سرمایه اجتماعی تدوین گردید. روایی محتوایی پرسش نامه ها را صاحب نظران تأیید کردند و برآورد تحلیل عاملی نیز نشان داد که روایی سازه عامل های استخراج شده در هر دو پرسش نامه مطلوب می باشد. پایایی پرسش نامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 87/0 و 95/0 برآورد گردید. برای تحلیل داده ها، علاوه بر آمار توصیفی، از آمار استنباطی (رگرسیون سلسله مراتبی و معادله ساختاری) استفاده گردید. نتایج به دست آمده از رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که در سطح اول از بین عوامل زمینه ای، بیشترین اثر روی سرمایه اجتماعی، مربوط به سواد فرهنگی خانواده (48/0) و در سطح دوم، از بین عوامل سازمانی، بیشترین اثر به ترتیب مربوط به متغیرهای کارکرد آموزشی (58/0) و فضای ارتباطی (52/0) و کمترین میزان، مربوط به متغیر فن آوری الکترونیکی (34/0) است. هم چنین، نتایج به دست آمده از معادلات ساختاری، مناسب بودن مدل طراحی شده با داده ها را مورد تأیید قرار داد.

زمینه و اهداف: هدف تحقیق طراحی و تولید محتوای الکترونیکی بر اساس مدل استاندارد اسکورم برای بهبود یادگیری است روش بررسی: برای جمع آوری اطلاعات از روش توصیفی- مروری و برای انجام تحقیق از شیوه نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان ارشد رشته برنامه ریزی آموزشی دانشگاه پیام نور در سال تحصیلی ۹۶-۱۳۹۵ بود که به روش نمونه گیری در دسترس و انتصاب به دو گروه آزمایشی و کنترل تعداد۳۰(هر گروه ۱۵ نفر) نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که گروه آزمایشی به شیوه ارائه محتوای الکترونیکی مبتنی بر اسکورم بر پایه LMS و گروه کنترل به شیوه سنتی آموزش دیدند. از شاخص معدل تحصیلی برای مقایسه و از آزمونT برای تحلیل اولیه و از آزمون کوواریانس برای تحلیل نهایی استفاده شد.

اهداف: استفاده از فناوری های نوین آموزشی توسط متخصصان تعلیم و تربیت مورد تاکید قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر فناوری های نوین بر کارآیی و اثربخشی آموزشی بود. روش ها: این پژوهش توصیفی پیمایشی و از نظر هدف کاربردی بود. فناوری های نوین در قالب ۵ فاکتور اصلی که شامل؛ پایگاه داده های علمی، نرم افزارهای کاربردی، فیلم های آموزشی، اینترنت و رایانه بود، مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش در میان دانشجویان کارشناسی و ارشد دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 92-1391 اجرا شد. ۳۵۶ نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند که در نهایت ۲۹۱ پرسش نامه توسط آنها تکمیل شد. داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 20 و آزمون Smart PLS برای بررسی برازش مدل مفهومی تدوین شده، استفاده شد. یافته ها: فناوری های نوین (91/4=t)، و فاکتورهای آن مانند پایگاه داده های علمی (47/2=t)، اینترنت (44/2=t)، فیلم های آموزشی (42/2=t)، و رایانه (73/2=t)، بر کارآیی و اثربخشی آموزشی تاثیر مثبت و معنی دار داشتند، درحالی که نرم افزارهای آموزشی (42/0=t) بر کارآیی و اثربخشی آموزشی تاثیر معنی دار نداشت. نتیجه گیری: پایگاه داده ها، اینترنت، فیلم های آموزشی و کاربرد رایانه از شاخص های فناوری های نوین بر کارآیی و اثربخشی آموزش موثر هستند.

هدف اصلی تحقیق، بررسی رویکرد اقتصادی آموزش عالی از دور است. آموزش عالی از دور برای این که در دنیای امروزی دارای مزیت رقابتی باشد، باید دارای رویکرد اقتصادی باشد؛ لذا برای انجام تحقیق از منابع کتابخانه ای و از روش مروری - تحلیلی استفاده شده است. در آموزش عالی از دور، به علت مواجهه با ویِژگی های رفتاری، عاطفی و اخلاقی یادگیرندگان و همچنین به خاطر برآورد غیر مالی مؤلفه های آموزشی، از روش تحلیل هزینه-اثربخشی به عنوان رویکرد اقتصادی استفاده می شود. روش تحلیل هزینه-اثربخشی، اشاره به کسب بالاترین خروجی با کمترین هزینه در نظام آموزشی دارد؛ بنابراین، در این تحقیق برای مطالعه رویکرد اقتصادی آموزش عالی از دور، دو روش هزینه-اثربخشی واگنر و جووت واکاوی شد که نتیجه نهایی این واکاوی نشان داد در آموزش عالی از دور، به دلیل استفاده از چندرسانه ای ها، پذیرش زیاد دانشجو، دسترسی سریع و به موقع به اطلاعات و استفاده از مدل اسکورم برای طراحی و تولید محتوا، به کاهش هزینه آموزشی و جبران کمبود نیروی انسانی متخصص(اعضای علمی) در فرایند یاددهی- یادگیری منجر می شود.

اهداف: کنکاش در مورد شیوه ها و سبک های یادگیری و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی، منجر به حرکت در جهت یادگیری مطلوب می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سبک های یادگیری با سن، جنسیت و وضعیت تحصیلی دانشجویان بود. روش ها: این مطالعه توصیفی همبستگی در کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور واحد خلخال در سال تحصیلی 91-1390 انجام شد. 150 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها آزمون اشکال نهفته ویتکین (GEFT) بود. معدل نیمسال اول دانشجویان به عنوان شاخص وضعیت تحصیلی درنظرگرفته شد. به منظور بررسی رابطه بین سبک های یادگیری و مولفه های آن با سن، جنسیت و پیشرفت تحصیلی از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام با کمک نرم افزار آماری SPSS 18 استفاده شد. یافته ها: گروه معدل 99/16-00/16 دارای بالاترین مقدار عددی سبک یادگیری (62/1±2/17) و گروه معدل 99/14-00/14 دارای کمترین مقدار عددی سبک یادگیری (54/1±6/11) بود. تاثیر سن بر سبک یادگیری FI معنی دار و بر سبک یادگیری FD غیرمعنی دار بود. رابطه سبک یادگیری FI، سبک یادگیری FD و کلیت سبک یادگیری با وضعیت تحصیلی معنی دار بود و همگی پیش بینی کننده وضعیت تحصیلی بودند. نتیجه گیری: سن و جنسیت بر نوع سبک یادگیری تاثیر دارند. دانشجویان در سنین پایین و دختران به سبک یادگیری وابسته به محیط آموزشی گرایش بیشتری دارند.

هدف اصلی این تحقیق، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر پذیرش فن آوری آموزش از دور در کلاس درس دانشجویان دکتری تخصصی مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور بود. این پژوهش، از نوع توصیفی بوده که با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، متشکل از 1384 نفر بوده که از میان افراد مذکور، 248 نفر از روش نمونه گیری تصادفی ساده با استفاده از جدول مورگان انتخاب و به پرسش نامه ای که با استفاده از نظرات 30 کارشناس و خبره آموزش از راه دور ساخته شده، پاسخ دادند. برای تأمین روایی و پایایی ابزار جمع آوری اطلاعات به ترتیب از نظرات متخصصان آموزش از دور و آلفای کرانباخ (84/0) استفاده شده است. پاسخ های دانشجویان با استفاده از فنون آمار توصیفی و استنباطی با نرم افزار SPSS و Lisrel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که 5 عامل، به ترتیب: خودکفایی در فن آوری، تبحر در کار با فن آوری، مفید بودن، دسترسی آسان و حمایت همه جانبه در پذیرش فن آوری، دارای بیشترین بار عاملی تعیین کننده بوده است. هم چنین، نتیجه به دست آمده، با استفاده از تحلیل عاملی نشان دهنده مناسب بودن شاخص های برازندگی (97/0CFI=) و (067/0RMSEA=)، (98/0ACFI=) و (98/0=NFI) می باشد. به عبارت دیگر، می توان، از این عوامل به عنوان معیاری برای عوامل تأثیرگذار در پذیرش فن آوری آموزش از دور در دانشگاه پیام نور ایران استفاده کرد.

هدف تحقیق، ارائه مبانی روش شناختی و فلسفی و بیان سیر تحول نسل ها و نظریه های مهم آموزش از دور است. برای انجام تحقیق از منابع هدفمند در دسترس و کتابخانه ای و از شیوه مروری-تحلیلی استفاده شده است. در سال های اخیر، آموزش از دور به عنوان یک نظام آموزشی جدید، به علت داشتن توانایی هایی چون استفاده از فنّاوری های ارتباطی، تعامل هفتگانه، میزان بالای استقلال یاد گیرنده و نبود محدودیت زمانی و مکانی در آموزش، توانسته است برخی از مشکلات نظام آموزش سنتی را حل کرده و به عنوان مکمل و همسو با آموزش سنتی ایفای نقش کند؛ از سوی دیگر، می توان سازه گرایی را به عنوان مبانی روش شناختی، و هستی شناسی را به عنوان مبانی فلسفی این نوع آموزش در نظر گرفت؛ علاوه بر این، این نوع نظام آموزشی در طول پنج نسل دوران رشد و تحول خود، آموزش مکاتبه ای، آموزش رادیویی و تلویزیونی، آموزش مبتنی بر رایانه، آموزش چندرسانه ای و سرانجام آموزش الکترونیکی را طی کرده تا اینکه دارای پایه های قوی نظریه پردازی از جمله نظریه مطالعه مستقل، صنعتی شدن آموزش، تعامل آموزشی، فاصله تراکنشی و نظریه کنترل آموزشی شده است.