شناسایی و تبیین موانع استقرار اقتصاد اشتراکی B2B در صنعت خودروسازی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: اقتصاد اشتراکی به عنوان مفهومی نوآورانه و پیشگام در زمینه انقلاب صنعتی نسل ۴.۰، الگوی جدیدی را برای بهره گیری مشترک از منابع و خدمات معرفی کرده است. به دلیل هزینه های سنگین تأمین منابع وعدم قابلیت کسب وکارها در تحمل این هزینه ها، ضرورت استفاده از عملکردهای انعطاف پذیرتر، در جذب منابع ارزان تر برجسته شده است. در این راستا، بهره گیری از مدل های کسب وکار نوآورانه، مانند اقتصاد اشتراکی می تواند به کسب وکارها کمک کند تا با افزایش انعطاف پذیری، منابع خود را با سرعت بیشتر و هزینه کمتر فراهم کنند. همچنین، با به اشتراک گذاشتن منابع و دسترسی به تخصص ها و تجهیزات پیشرفته، کسب وکارها می توانند بهره وری خود را افزایش دهند و به بهترین نحو از منابع موجود بهره مند شوند. با توجه به اهمیت صنعت خودرو در ایران و سهم حدود ۴ درصدی در تولید ناخالص داخلی و سهم ۱۲ درصدی در اشتغال زایی، این صنعت در شبکه تولید ملی جایگاه ویژه ای دارد. در نتیجه، اقتصاد اشتراکی به عنوان یک تحول استراتژیک اساسی، می تواند به بهینه سازی چشمگیر فرایندها و افزایش بهره وری در زنجیره تولید این صنعت منجر شود و به عنوان یک پتانسیل نوآوری برای ارتقای مدل های کسب وکار نیز مطرح باشد. هدف از این پژوهش، شناسایی و تبیین موانع استقرار اقتصاد اشتراکی B2B در صنعت خودروسازی ایران است.روش: در پژوهش حاضر پس از مرور ادبیات و استفاده از نظرهای خبرگان با تکنیک دلفی فازی، موانع مؤثر شناسایی شد. در این پژوهش، ۲۰ نفر از مدیران ارشد صنعت خودرو (شامل ایران خودرو، سایپا، مدیران خودرو، دنیای ماموت، کرمان موتور) در واحدهای مورد مطالعه، به عنوان خبرگان انتخاب شدند. این افراد دوره های آموزشی مرتبط با موضوع این پژوهش را در واحدهای صنعتی گذرانده بودند. با استفاده از تکنیک دیمتل تجدیدنظر شده، روابط بین موانع تعیین شد. در ادامه با استفاده از مدل ساختاری M-TISM روابط تفسیر و سطح بندی شدند و موانع استقرار اقتصاد اشتراکی B2B تبیین شد.یافته ها: با نظرسنجی از خبرگان، ۱۳ مانع مؤثر استخراج شده از ادبیات، تدوین شد و با استفاده از تکنیک های مدل های ساختاری، موانع در ۵ سطح قرار گرفتند. موانع 2C و 6C به عنوان سطح ریشه معرفی شده اند که عبارت اند از: سطح پایین اطلاعات در خصوص حوزه اقتصاد اشتراکی B2B، خلأهای قانونی، حقوقی و نظارتی در دستورالعمل های اشتراک گذاری. موانع 1C، 3C، 11 Cو 13C به عنوان سطح لایه تعیین شده اند و عبارت اند از: سطح پایین اعتماد بین کسب وکارها، مقاومت در برابر پذیرش تغییرات مدل های کسب وکار جدید، سطح پایین شفافیت و ردیابی جریان منابع بین طرفین، ریسک های مربوط به زمان بندی تحویل به موقع. سطح پایین سیاست های امنیتی حفاظت داده ها، مسائل مربوط به مدیریت منابع مالی و درآمد، مسائل قیمت گذاری، تفاوت سطح تکنولوژی به کاررفته در سازمان، سطح پایین زیرساخت و حمایت نامناسب، حساسیت در انتخاب شرکای مناسب جهت اشتراک گذاری، فقدان پلتفرم جامع برای اشتراک گذاری B۲Bدر لایه های میانی سطح بندی شده اند.نتیجه گیری: مدیران با برطرف کردن موانع سطح 5 که موانع ریشه و تأثیرگذار شناسایی شدند، می توانند سایر موانع را نیز مدیریت کنند. همچنین مدیران باید به موانع سطح 1، به عنوان موانع بسیار تأثیرپذیر توجه کنند.Identification and Explanation of Barriers to the Establishment of B2B Sharing Economy in Iran's Automotive Industry
ObjectiveObjective: This research explores the concept of the sharing economy as an innovative approach in the Fourth Industrial Revolution (Industry 4.0), particularly for the automotive industry in Iran. Given the high costs of resource procurement, the sharing economy offers companies a flexible, cost-effective way to access resources and expertise, improving efficiency and resource utilization. The automotive sector, which plays a significant role in Iran's economy, stands to benefit from this model by optimizing processes and boosting productivity. The aim of the study is to identify and address the barriers to implementing a B2B sharing economy in Iran’s automotive industry.MethodsThis study identifies the key barriers to implementing a B2B sharing economy in Iran’s automotive industry through a review of existing literature and expert opinions gathered using the fuzzy Delphi technique. The research involved 20 senior managers from major automotive companies, including Iran Khodro, Saipa, Modiran Khodro, Mammut World, and Kerman Motor, all of whom had relevant training on the subject. The Revised DEMATEL technique was used to reassess the relationships between the identified barriers, and Multi-level Interpretive Structural Modeling (M-TISM) was then applied to categorize and interpret these barriers in the context of B2B sharing economy implementation. ResultsThirteen key barriers were identified from the literature and refined through expert opinions gathered via a survey. Using structural modeling techniques, these barriers were categorized into five levels. Barriers C2 and C6, which relate to low awareness about the B2B sharing economy and legal and regulatory gaps in sharing guidelines, were classified as root-level barriers. Barriers C1, C3, C11, and C13—such as low trust between companies, resistance to adopting new business models, lack of transparency and tracking in resource flows, and risks related to timely delivery scheduling—were identified as layer-level barriers. At the intermediate level, barriers included issues like low data security policies, financial resource management challenges, pricing concerns, disparities in technology levels across organizations, inadequate infrastructure and support, difficulty in selecting suitable sharing partners, and the absence of a comprehensive B2B sharing platform. ConclusionBy addressing the root and influential barriers at level 5, managers can effectively manage other obstacles. Additionally, attention should be given to the level 1 barriers, as they are the most highly impacted challenges.
تبلیغات
