انجام پروژه های همکاری با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، از روش های متداول در دهه های اخیر است. برخی از این پروژه ها منجر به یادگیری برای صنعت شده اند، درحالی که برخی دیگر یادگیری به همراه نداشته اند. این مقاله به این موضوع پرداخته است که در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ایران چه عواملی بر یادگیری شرکت ها در پروژه های همکاری تحقیقاتی با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی تأثیر می گذارند. بدین منظور، بامطالعه پیشینه پژوهش و انجام یک مطالعه کیفی، عوامل مؤثر بر یادگیری شرکت های حوزه نفت، گاز و پتروشیمی در این پروژه ها شناسایی شده و سپس در بخش کمی، مدل حاصل از مرحله قبل مورد آزمون قرارگرفته است. در بخش های کیفی و کمی پژوهش، به ترتیب از روش های تحلیل مضمون و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. قلمرو زمانی پژوهش بین سال های 1394 تا 1398 است. نتایج پژوهش، تأثیر ویژگی های دانشگاه/ مرکز پژوهشی، صنعت، ارتباط طرفین، محیط همکاری و قابلیت های رهبر تیم دانشگاه بر یادگیری شرکت ها در این همکاری ها را تائید کردند. همچنین زیرفاکتورهای وابستگی دانشگاه/ مرکز پژوهشی به بودجه عمومی، سازوکارهای کنترل همکاری توسط دانشگاه، صنعت و دولت، قوانین و رویه ها، میزان تعاملات و مدیریت دانش از مهم ترین عوامل مؤثر شناسایی شده اند.
