همکاری تحقیقاتی

این پژوهش مطالعه ای را در باب همکاریهای صنعت و دانشگاه با هدف توسعه کارآمدترین اعمال بمنظور افزایش تأثیر این همکاریها روی قابلیت رقابتی شرکت ها انجام می دهد. نمونه ها بیست و پنج شرکت متمرکز روی تحقیق و توسعه را که در مشارکت با تحقیق بر پایه ای منظم به کار گماشته شده اند، در برمی گیرند. بیش از یکصد پروژه همکاری از طریق مصاحبه با مسئولین، مدیران پروژه و مدیران ارشد اجرایی تحلیل شده است. این مصاحبه ها هم از اطلاعات کیفی و هم از اطلاعات کمی درباره ی موفقیت و عدم موفقیت همکاریها استفاده نموده است. براساس این داده ها، هفت مورد از کارآمدترین اعمال برای مدیریت همکاریها زمانیکه با هم به کار گرفته می شوند و به طور معنی داری در موفقیت دراز مدت همکاری مشارکت دارند، تعریف شده اند. این اعمال عبارتند از: 1) انتخاب پروژه های همکاری که تحقیق و توسعه شرکت را به سرانجام میرسانند؛ 2) انتخاب محققان دانشگاه که اهداف و اعمال ویژه صنعت را درک می کنند؛ 3) انتخاب مدیران پروژه با قابلیت های پوشای کرانی قوی؛ 4) ارتقای دوره های زمانی همکاری بیشتر، 5) میسر ساختن حمایت داخلی مناسب برای مدیریت پروژه؛ 6) تدارک ملاقات های منظم در شرکت بین محققان صنعت و دانشگاه ؛ 7) ایجاد آگاهی از پروژه دانشگاه در شرکت.

انجام پروژه های همکاری با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، از روش های متداول در دهه های اخیر است. برخی از این پروژه ها منجر به یادگیری برای صنعت شده اند، درحالی که برخی دیگر یادگیری به همراه نداشته اند. این مقاله به این موضوع پرداخته است که در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ایران چه عواملی بر یادگیری شرکت ها در پروژه های همکاری تحقیقاتی با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی تأثیر می گذارند. بدین منظور، بامطالعه پیشینه پژوهش و انجام یک مطالعه کیفی، عوامل مؤثر بر یادگیری شرکت های حوزه نفت، گاز و پتروشیمی در این پروژه ها شناسایی شده و سپس در بخش کمی، مدل حاصل از مرحله قبل مورد آزمون قرارگرفته است. در بخش های کیفی و کمی پژوهش، به ترتیب از روش های تحلیل مضمون و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. قلمرو زمانی پژوهش بین سال های 1394 تا 1398 است. نتایج پژوهش، تأثیر ویژگی های دانشگاه/ مرکز پژوهشی، صنعت، ارتباط طرفین، محیط همکاری و قابلیت های رهبر تیم دانشگاه بر یادگیری شرکت ها در این همکاری ها را تائید کردند. همچنین زیرفاکتورهای وابستگی دانشگاه/ مرکز پژوهشی به بودجه عمومی، سازوکارهای کنترل همکاری توسط دانشگاه، صنعت و دولت، قوانین و رویه ها، میزان تعاملات و مدیریت دانش از مهم ترین عوامل مؤثر شناسایی شده اند.