پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی (پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی)

متفکران اجتماعی از دیرباز درباره آسیب های اجتماعی مطالعه کرده اند. دسته ای، آنها را ناشی از سرشت آدمی دانسته اند که بیشتر در نظریه های روان شناختی ریشه دارد و دسته ای دیگر  آنها را ناشی از محیط و طبیعت اجتماع می دانند. در بروز آسیب های اجتماعی به عوامل متعددی توجه شده است. شرایط اقتصادی جامعه، ازجمله این عوامل است که بر اجتماع و مسائل اجتماعی اثرگذار است. مطالعه حاضر به دنبال بررسی تأثیر برخی متغیرهای اقتصادی بر آسیب اجتماعی سرقت در استان آذربایجان شرقی، طی دوره 1379 الی 1399 است. نتایج برآورد مدل به روش خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی (ARDL) نشان می دهد در بلندمدت و کوتاه مدت با افزایش شاخص فلاکت، جرم (سرقت) افزایش می یابد. همچنین رابطه منفی معنی داری بین رشد تولید ناخالص داخلی استان با تعداد جرم وجود دارد. افزایش متوسط هزینه های خوراکی خانوار نیز ارتباط مستقیمی با جرم سرقت در استان دارد.

موضوع: جرائم علیه محیط زیست، یکی از مصادیق مهم تخریب محیط زیستی است که به یکی از مسائل مهم کشوری و جهانی تبدیل شده است. طی دهه های اخیر، مطالعات زیادی برای شناسایی و تبیین جرائم محیط زیستی انجام شد که این مطالعات در برخی اوقات، نتایج متضاد و متناقضی داشتند. این وضعیت، ابهاماتی را ایجاد می کند؛ بنابراین نیاز به انجام تحقیقات ترکیبی مثل مرور نظام مند برای جمع بندی و خلاصه کردن نتایج این تحقیقات در این حوزه، احساس می شود. اصلی ترین سؤال این تحقیق، این است که مهم ترین عوامل مؤثر بر جرائم محیط زیستی در تحقیقات انجام شده کدم اند؟ روش: روش تحقیق مقاله حاضر، مرور نظام مند است. جامعه آماری تحقیق، همه مقالات معتبر علمی اند که در سال های 1380 (2001) تا پایان سال 1400 (2021) با موضوع جرائم محیط زیستی منتشر شدند. درنهایت 44 مقاله انتخاب و تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد شکارچیان و دلالان غیرقانونی حیات وحش، از پرتکرارترین جوامع آماری بررسی شده در حوزه جرائم محیط زیستی بودند. بیشتر تحقیقات مرتبط با جرائم محیط زیستی در منطقه آفریقا انجام شده است. مناطق شرق آسیا، آمریکای شمالی، شرق و غرب اروپا، در رده های بعدی قرار دارند. فرایند اجرای قانون، تقاضای بازار و بیکاری، به نسبت دیگر متغیرها، تأثیر بیشتری بر جرائم محیط زیستی دارند.

بحران و ناکارآمدی در نظام آموزشی ایران، موضوعی است که نخبگان اجتماعی و فرهنگی در سال های اخیر بر آن تأکید کرده اند. معلمان از بخش های کلیدی این نظام اند و ما در صورتی که خواهان اصلاحاتی در زمینه بهسازی امر تعلیم و تربیت باشیم، به معلمانی نیاز داریم که هویت حرفه ای قوی داشته باشند. هویت حرفه ای، درک از شخصیت حرفه ای فرد مبتنی بر شناخت، معلومات، نگرش، عقاید، ارزش ها، انگیزه ها و تجارب است. هدف پژوهش حاضر، فهم وضعیت هویت حرفه ای معلمان از خلال تجارب زیسته آنان است. سؤال اصلی پژوهش این است که معلمان چه ادراک و تفسیری از وضعیت هویت حرفه ای خود دارند. به منظور اجرای این پژوهش و دستیابی به تفسیرهای مشارکت کنندگان و سامان دهی نظری آن، از نظریه داده بنیاد (رویکرد برساخت گرایی چارمز) به عنوان یکی از روش های کیفی و تفسیری بهره گرفتیم. مشارکت کنندگان در این پژوهش شامل 20 نفر از معلمان در سنین، جنسیت و مقاطع مختلف تحصیلی بودند که با آنها مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته 180-120 دقیقه ای انجام و سپس داده ها به منظور ساخت مفاهیم، کدگذاری و ارائه شد. ترس از قضاوت شدن، نگرانی از شرایط کاری ناپایدار، محدودکننده و کنترل گر بودن، فرسایشی بودن حرفه معلمی و سختی و پیچیدگی آن، مضاعف شدن وظایف حرفه ای معلمان و ... برخی از مقولاتی است که در این ارتباط استخراج شد، نتایج پژوهش نشان داد وضعیت هویت حرفه ای معلمان رو به افول است، معلمان به سوژه های ناراضی و معترض تبدیل شده اند، هویت حرفه ای آنها با چالش ها، ترس ها و نگرانی هایی مواجه است، انگیزه های آنان تغییر کرده و حتی کاهش یافته است و آنها ناامید، مأیوس و نسبت به آینده حرفه ای خود نگران اند.

با توجه به اهمیت وجود ابزار سنجش متناسب با فرهنگ و جامعه ایرانی برای سنجش ابعاد گوناگون شهروندی، هدف از این مطالعه، ساخت و اعتبارسنجی ابزارهای سنجش شهروندی در ابعاد فراگیر و جامع بود. روش پژوهش در حوزه روان سنجی (ساخت و اعتباریابی مقدماتی) و جامعه آماری، دانشجویان اصفهان در نیم سال اول تحصیلی، 1401-1402 و شامل حدود 25 هزار دانشجو بود. 557 نفر از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از میان 500 کلاس انتخاب شدند. دانشجویان به پرسش نامه ساخت و اعتبارسنجی شده در حوزه شهروندی، همراه پرسش نامه تربیت شهروندی، مقیاس قلدری سایبری، فضایل انسانی و رفتارهای غیرمؤدبانه، برای بررسی روایی همگرا و واگرای پرسش نامه ساخته شده پاسخ دادند. داده ها از طریق محاسبه آلفای کرونباخ، تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی و ضریب همبستگی پیرسون به کمک دو نرم افزار SPSS نسخه 25 و AMOS نسخه 24 تحلیل شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، حاکی از روایی سازه عاملی پرسش نامه ساخته شده و بررسی همبستگی بین امتیازات آنها با امتیازات حاصل از پرسش نامه های تربیت شهروندی، مقیاس قلدری سایبری، فضایل انسانی و رفتارهای غیرمؤدبانه، حاکی از معناداری برخی از روابط بود. آلفای کرونباخ برای پرسش نامه ساخت و اعتبارسنجی شده در دامنه 603/0 تا 887/0 در نوسان بود. نتایج حاصل از این مطالعه، بیانگر روایی و پایایی مقدماتی پرسش نامه ساخت و اعتبارسنجی شده بود.

سرمایه و دارایی های یک خانواده، بر آینده و سرنوشت فرزندان تأثیر بسزایی دارد. از طرفی بروز و گسترش رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان، که آینده سازان یک جامعه اند، مورد توجه جامعه قرار گرفته و نگرانی های زیادی را درباره آن به وجود آورده است. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد است تا رابطه بین سرمایه های متعدد خانواده و گرایش به رفتارهای پرخطر را در بین دانش آموزان بررسی کند. روش تحقیق پیمایش و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان الشتر است که براساس فرمول کوکران و نمونه گیری سهمیه ای، تعداد 340 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. از این تعداد، با توجه به سهم جمعیت دانش آموزان ساکن در شهر، 294 و در روستا 46 پرسش نامه جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داد ه ها با نرم افزارهای Spss 22 و Amos انجام شده است. یافته ها بیانگر آن است که از بین متغیرهای سرمایه ای خانواده، 3 متغیر سرمایه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به ترتیب شدت ضریب رابطه، با رفتار پرخطر رابطه غیرمستقیم و معنادار دارند؛ اما با متغیر سرمایه نمادین، ارتباط معناداری به دست نیامد. میانگین رفتار پرخطر با توجه به جنسیت، نوع مدرسه و نوع سکونت متفاوت است. در مدل رگرسیونی، متغیرهای مستقل، 64/0درصد متغیر وابسته را تبیین کرده اند. همچنین مدل نظری پژوهش، با توجه به داده های جمع آوری شده در مدل معادله ساختاری، تأیید شد.

با توجه به رواج پدیده غوغاسالاری به عنوان یکی از جنبه های تاریک رفتار سازمانی که زمینه ناکامی سازمان ها را فراهم می آورد و از طرفی، اهمیت شناسایی پیشایندها و پیامدهای این پدیده در راستای مدیریت آن و نیز فقدان مطالعه ای جامع و کل نگر در این باره، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی پیشایندها و پیامدهای غوغاسالاری در سازمان طراحی و اجرا شد. این مطالعه، پژوهشی کیفی است که با استفاده از روش فراترکیب اجرا شده است. نتایج حاصل بیانگر این است که پیشایندهای غوغاسالاری در سازمان، در سه بعد فردی (با سه مؤلفه ویژگی های قربانی، فرد غوغاسالار و عوامل بین فردی)، گروهی (با دو مؤلفه عوامل درون گروهی و برون گروهی) و سازمانی (با دو مؤلفه عوامل مرتبط با شغل و غیرشغلی) مطالعه می شوند. نتایج همچنین حاکی است که پیامدهای غوغاسالاری در سازمان نیز در چهار بعد فردی (با سه مؤلفه نگرشی- ادراکی، فیزیولوژیکی و رفتاری- عملکردی)، گروهی (با دو مؤلفه دورن گروهی و برون گروهی)، سازمانی (با دو مؤلفه فرهنگی و مدیریتی- اجرایی) و فراسازمانی (با دو مؤلفه خانوادگی و اجتماعی) قابل ردیابی و مطالعه است.