مطالعات راهبردی ارتباطات (رهپویه ارتباطات و فرهنگ سابق)
رهپویه ارتباطات و فرهنگ دوره دوم زمستان 1401 شماره 4 (پیاپی 6)
مقالات
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف مقایسه میزان مصرف رسانه ای در میان زنان و مردان شهر تهران، طراحی و اجرا شده و به لحاظ هدف، کاربردی و از نوع توصیفی مقایسه ای است که به روش پیمایشی و با ابزار اندازه گیری پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان ساکن شهر تهران و طبق آخرین سرشماری سال 1395 و بر اساس آمار موجود در سایت مرکز آمار ایران8,693,706 نفر است. پرسشنامه های پژوهش از طریق google form بین یک نمونه 396 نفری، توزیع، جمع آوری، وپس ازکنترل های لازم ، با استفاده از spss تجزیه و تحلیل داده ها صورت گرفت. یافته ها نشان داد مردان در طول شبانه روز کمتر از زنان روزنامه می خوانند. نتایج نشان داد که تفاوت میزان خواندن نشریه در طول شبانه روز و همچنین در طول هفته توسط زنان ومردان معنی دار نیست. تفاوت میزان خواندن کتاب در شبانه روز توسط زنان و مردان تهرانی معنی دار بوده، و طبق نتایج زنان هم در طول شبانه روز و هم در طول هفته بیشتر از مردان کتاب می خوانند. تفاوت میزان گوش دادن به رادیو در شبانه روز توسط زنان و مردان تهرانی معنی دار نبوده اما طبق نتایج، مردان بیشتر از زنان در طول هفته به رادیو گوش می کنند. میزان تماشای تلویزیون در طول شبانه روز بر اساس جنسیت معنی دار نبوده اما این تفاوت برای تماشای تلویزیون در طول هفته معنی دار بوده و مردان در طول هفته بیشتر از زنان به تماشای تلویزیون می پردازند. در میزان استفاده زنان و مردان از ماهواره، در طول شبانه روز و در طول هفته، تفاوتی وجود ندارد. زنان بیشتر از مردان در طول هفته، ماه و حتی سال به سینما می روند. زنان بیشتر از مردان در ماه به تئاتر می روند. تفاوت میزان گذراندن وقت در اینترنت و فضای مجازی در شبانه روز توسط زنان و مردان تهرانی معنی دار نبوده و جنسیت در استفاده از اینترنت، البته در میان شهروندان تهرانی مورد مطالعه، تأثیری نداشته است.
تأثیر فرهنگ و عدالت سازمانی بر انسجام سازمانی در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی
حوزه های تخصصی:
موضوع پژوهش: موضوع این مطالعه، تاثیری است که فرهنگ سازمانی و عدالت سازمانی بر انسجام سازمانی در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی به عنوان قلب وزارت آموزش و پرورش دارد. انسجام سازمانی و فرهنگ وعدالت سازمانی به عنوان سه متغیر مهم و کلیدی مدیریت و رفتار سازمانی است که تحقق انسجام سازمانی منجر به تحقق اهداف و ماموریت خطیر آن سازمان است. هدف و موضوع پژوهش: هدف مطالعه حاضر آن است که شاخص های اندازه گیری فرهنگ، عدالت و انسجام سازمانی شناسایی شود و میزان تأثیر متغیرهای فرهنگ وعدالت سازمانی بر انسجام سازمانی تعین شود. روش تحقیق: این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر رویکرد، از انواع تحقیقات آمیخته است. جامعه آماری، خبرگان و متخصصان حوزه مدیریت و رفتار سازمانی و کارکنان سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی هستند. روش نمونه گیری متخصصان(بخش کیفی تحقیق)، روش گلوله برفی و روش نمونه گیری کارکنان (بخش کمی تحقیق) تصادفی ساده بوده است. در بخش کیفی 12 نفر و در بخش کمی 187 نفر نمونه انتخاب شدند. ابزار بخش کیفی مصاحبه و بخش کمی پرسشنامه بوده است. یافته ها: عدالت سازمانی و فرهنگ سازمانی بر انسجام سازمانی تأثیر مثبت و معنادار دارند. سه مؤلفه عدالت توزیعی، رویه ای و تعاملی بر عدالت سازمانی و سه مؤلفه انسجام عاطفی، اجتماعی و ابزاری بر انسجام سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارند.
ارزیابی جایگاه ارتباطات در برنامه های چهارم تا ششم توسعه ایران
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش ارزیابی جایگاه ارتباطات دربرنامه های چهارم تا ششم توسعه اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى درایران ودر دو دولت محموداحمدی نژاد وحسن روحانی است. دراین تحقیق با مروری کوتاه بر شیوه های حاکم برنوع نگرش برنامه نویسان پیرامون «توسعه ارتباطات»و«ارتباطات توسعه» با استفاده از روش کیفی بحث متمرکزگروهی به کسب آراء کارشناسان باتجربه برنامه های چهارم،پنجم وششم توسعه در دو دولت اصولگرا واصلاح طلب، در طی حدود12سال پرداخته شد.یافته های پژوهش نشان دادکه. متأسفانه در ایران چه قبل از انقلاب و چه پس از پیروزى انقلاب اسلامى دربرنامه ریزی های توسعه بدون توجه به تاثیر ارتباطات درتحولات اجتماعی،اقتصادی وفرهنگی جامعه، به جایگاه ارتباطات برای توسعه کشور دربرنامه ها توجه کافی ووافی نشده است. نیازجامعه به شبکه ملی اطلاعات برای گریز از تهدیدات خارجی به عنوان یک ضرورت مطرح است اما برنامه ششم توسعه همچون برنامه های قبلی زمان بندی ونحوه اجرای این شبکه را درحوزه سوادرسانه ای کاربران ،مشخص نکرده است.باید توجه داشت که توسعه بدون حضورآگاهانه ومشارکت آحاد جامعه امکان پذیرنیست واز این رو لازم است درنوع نگرش برنامه نویسان تغییر وتحولی اساسی بوجود آید تا آن ها به« ارتباطات برای توسعه» به جای« توسعه ارتباطات» بپردازنتد و تنها به تهیه امکانات فنی توجه نکنند. ازنظر کارشناسان اولویت اول درارزیابی برنامه ها توجه به نیاز جامعه یعنی ایجادشهرهوشمنداست دربرنامه توسعه باید به ایجاد شهرهوشمند توجه کرد.
تحلیل محتوا برنامه های آموزشی رادیو سلامت با تکیه بر مدل تغییر رفتار مخاطبان
حوزه های تخصصی:
یکی از مهم ترین عوامل بهبود کیفیت زندگی در جامعه، بهبود سطح سلامت افراد است ورسانه ها با توجه به کارکرد آموزشی که برای آنها مطرح شده است می توانند به شیوه های مختلف از جمله تکنیکهای متقاعد سازی مخاطب به این مهم کمک کنند.با توجه به فعالیت شبکه رادیویی سلامت این پژوهش بر آن است که دریابد برنامه های اموزشی آن در این امر چگونه عمل کرده اند .از این رو پژوهش حاضر با تحلیل محتوا کیفی7 برنامه آموزشی رادیو سلامت در پاییز 1401 سعی کرده است تاچگونگی طراحی پیام بر مبنای مدل " تغییر رفتار مخاطبان " را بررسی کند. در این مدل ابتدا با بهره گیری از سه عامل "انگیزه"، "توانایی" و "محرک "تغییر رفتار مخاطبان را در دو بعد" نوع رفتار" و "استمرار رفتار "بسط داده و در قالب ماتریس 15 بخشی «تغییر رفتار»بررسی نموده است. در این پژوهش از بخش های این ماتریس به عنوان مقوله های تحلیل محتواکیفی استفاده شده و پیام های آموزشی ارائه شده در برنامه ها پس استخراج و کدگزاری باز، در مقوله ها دسته بندی شده است. نهایتا با تکمیل کدگزاری، چگونگی طراحی پیام های آموزش و ارتقا سلامت در این برنامه ها حاصل شد و در نتیجه نشان داد که به نظر می رسد برنامه شنیده شده با فرض انجام رفتار توسط شنوندگان سعی دارند وضعیت سلامتی آن ها را توجه به رفتارهای کنونی آن ها بهبود دهند و کمتر توصیه به انجام یک رفتار جدید داشته باشند. یعنی برنامه ها تلاشی برای آگاه سازی مردم از رفتارهای جدید نمی کند و یا توصیه ای برای کاهش یا ترک رفتارهای غلط نداردکلمات کلیدی: رادیو سلامت، آموزش بهداشت، تغییر رفتار، مخاطب شناسی، تحلیل محتوا کیفی
تاثیر سرمایه فرهنگی بر سبک های جامعه پذیری (نرم، سخت و ترکیبی) والدین (موردمطالعه شهر کرمانشاه)
حوزه های تخصصی:
امروزه مسئله سرمایه فرهنگی از سوی متفکران و نظریه پردازان بسیاری مطرح شده است و شرایط فعلی جهان، گسترش ارتباطات و صنعتی شدن بر اهمیت موضوع افزوده است.هدف این پژوهش شناخت سبک های جامعه پذیری در خانواده های کرمانشاهی با توجه به سرمایه فرنگی والدین بود.سبک های جامعه پذیری ذیل سه سبک نرم،سخت و ترکیبی عملیاتی و سنجش شد.سرمایه فرهنگی والدین نیز با سه بعد(عینیت یافته،نهادینه و تجسم یافته)تعریف شد.روش پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود.نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 385 نفر از والدین 35 تا 70 ساله شهر کرمانشاه انتخاب شد.به منظور اعتبار پرسشنامه از اعتبار صوری و برای تاثیر انطباق و همنوایی بین سازه نظری و تجربی پژوهش از .تحلیل عامل استفاده شد. یافته ها نشان داد که مورد مطالعه در به کار گیری سبک های جامعه پذیری با توجه به سرمایه شان متنوع عمل کرده اند. سرمایه فرهنگی (نهادینه شده، عینیت یافته و تجسدیافته) والدین در کاربرد سبک های جامعه پذیری نرم نقش مهمی داشتند. همچنین بین سرمایه فرهنگی (نهادینه شده و تجسدیافته) والدین با کاربرد سبک های جامعه پذیری سخت رابطه وجود داشت اما بین سرمایه فرهنگی (عینیت یافته) والدین و کاربرد جامعه پذیری سخت رابطه قابل قبول و معناداری مشاهده نشد. همچنین رابطه قوی و معناداری بین سرمایه فرهنگی تجسدیافته والدین و کاربرد سبک های جامعه پذیری ترکیبی وجود داشت اما بین ابعاد سرمایه فرهنگی (نهادینه شده و عینیت یافته) والدین با کاربرد سبک های جامعه پذیری ترکیبی رابطه قابل قبول و معناداری مشاهده نشد
تاثیر مصرف رسانه های جمعی جدید بر ارزش های نسلی (مورد مطالعه: جوانان 32- 18 ساله شهر تهران)
حوزه های تخصصی:
ارزش به عنوان یک پدیده اجتماعی، از زمان تشکیل اجتماعات اولیه تاکنون در زندگی انسان نقش مهمی داشته است. یک تغییر مهم در نهاد خانواده در ایران تغییر در نظام ارزشی افراد باشد. هدف پژوهش حاضر مصرف رسانه های جمعی جدید بر ارزش های نسلی در بین جوانان شهر تهران می باشد. روش تحقیق پیمایشی بوده جامعه آماری زنان و مردان 32- 18 سال شهر تهران می باشد. میزان حجم نمونه 400 نفر برآورد شده است. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری خوشه ای انجام گرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده شده است. یافته های نشان می دهد که، میانگین متغیر ارزش های نسلی جوانان 79/15و مقدار متوسط آن 70 برآوردشده که نشان می دهد ارزش های نسلی جوانان بالاتر از مقدار متوسط می باشد. همچنین طبق یافته های تحقیق، متغیرهای استفاده از تلویزیون ماهواره ای به مقدار (0/297)، استفاده از سایت های اینترنتی (0/189)، استفاده از شبکه های اجتماعی (0/388)، رفتارهای فراغتی جدید (0/347) و تمایلات مادی-گرایانه (0/381) با ارزش های نسلی همبستگی معنادار و مستقیمی داشته اند. ضریب چندگانه رگرسیون نشان می دهدکه ضریب تبیین به میزان 42/5 درصد برآورد شده است و به وسیله 4 متغیر باقی مانده در مدل تبیین شده است. بر اساس نتایج تحقیق، می توان گفت گرایش جوانان به ارزش های مدرن و مادی ناشی از جدا افتادگی جوانان از ارزش های نسل پیشین به مرور افزایش یافته است در این بین مصرف رسانه های جمعی جدید در تغییرات فرهتگی و هویتی نسل فعلی تأثیرگذار بوده و نوعی گسست و طرد ارزشی نسل فعلی و نسل های گذشته شکل گرفته است.