درخت حوزه‌های تخصصی

ایران‌ نیز مانند بیشتر کشورهای‌ تولیدکننده‌ و صادرکننده‌ نفت‌، برای‌ مصرف‌ داخلی‌فراورده‌های‌ نفتی‌ یارانه‌ منظور می‌کند. متوسط قیمت‌ فراورده‌های‌ نفتی‌ در ایران‌ طی‌ 25 سال‌گذشته‌، که‌ جهان‌ شاهد ترقی‌ مداوم‌ بهای‌ انواع‌ فراورده‌ها بوده‌ است‌، تا سال‌ 1373 ترقی‌چشم‌گیری‌ نداشته‌ است‌. در این‌ بررسی‌، در آغاز، ساختار بازار داخلی‌ فراورده‌های‌ نفتی‌ بررسی‌خواهد شد و سپس‌ برآوردی‌ از تقاضای‌ چهار فراورده‌ اصلی‌ بنزین‌، نفت‌ سفید، نفت‌ گاز و نفت‌کوره‌ در کشور ارائه‌ می‌گردد. نتایج‌ این‌ بررسی‌ نشان‌ می‌دهد که‌ کشش‌ قیمتی‌ تقاضا برای‌فراورده‌های‌ نفتی‌ در ایران‌، بیش‌ از آن‌ است‌ که‌ پیشتر تصور می‌شد. در این‌ بررسی‌، توجه‌ خاصی‌به‌ نفت‌ کوره‌ که‌ بیشترین‌ یارانه‌ به‌ آن‌ تعلق‌ می‌گیرد، معطوف‌ گردیده‌ است‌. نتایج‌ توابع‌ تقاضا،حاکی‌ از آن‌ است‌ که‌ افزایش‌ قیمت‌ فراورده‌های‌ نفتی‌ می‌تواند موجب‌ کاهش‌ روند کنونی‌ رشدمصرف‌ شود. بررسیها حکایت‌ از آن‌ دارد که‌ اگر اقتصاد کشور با آهنگ‌ ملایمی‌ به‌ رشد خود ادامه‌دهد، سطح‌ مصرف‌ را می‌توان‌ در حد کنونی‌ تثبیت‌ نمود. لیکن‌ تحقق‌ این‌ امر، مستلزم‌ آن‌ است‌که‌ بهای‌ فراورده‌های‌ نفتی‌ ظرف‌ مدت‌ 15 سال‌ تا سطح‌ قیمتهای‌ بین‌المللی‌ بالا برده‌ شود. امااگر افزایش‌ قیمت‌، تنها قیمت‌های‌ واقعی‌ را ثابت‌ نگاه‌ دارد (یعنی‌ اثر تورم‌ آن‌ را خنثی‌ کند) میزان‌مصرف‌ طی‌ 15 سال‌ آینده‌ در حدود دو برابر خواهد شد. این‌ همه‌ در حالی‌ است‌ که‌ ظرفیت‌تولید نفت‌ خام‌ ایران‌ در پنج‌ سال‌ گذشته‌ (1370 تا 1375) نسبت‌ به‌ سالهای‌ پیش‌ از آن‌، افزایش‌اندکی‌ داشته‌ است‌. و رشد سریع‌ مصرف‌ فراورده‌های‌ نفتی‌ در داخل‌ کشور، صادرات‌ نفت‌ خام‌ راتحت‌ فشار قرار داده‌ است‌.

مطالعه حاضر با توجه به هدف تأمین امنیت غذایی و خودکفایی در سند ملی چشم انداز توسعه، اقدام به پیش بینی تقاضای محصولات کشاورزی منتخب در افق چشم انداز (۱۴۰۴) با استفاده از روش خودتوضیح با وقفه های گسترده و در نظر گرفتن سناریوهایی مطابق با اهداف سند چشم انداز کرده است. مطابق نتایج به دست آمده، درصورت تحقق اهداف سند چشم انداز، افزایش تقاضای محصولات بر پایه تأمین سلامت و امنیت غذایی و اصلاح الگوی مصرف به سمت مصرف بیشتر پروتئین های حیوانی تجربه خواهد شد به طوری که الگوی مصرف جامعه ایرانی تحت گزینه های آرمانی و مطلوب به سمت افزایش بیشتر مصرف مواد پروتئینی مانند انواع گوشت ها و تخم مرغ و افزایش کمتر نان خواهد بود. به عبارت دیگر بر اساس یافته های به دست آمده از هر سه سناریو (استمرار وضع موجود، گزینه مطلوب و گزینه آرمانی)، در افق چشم انداز 1404 محصولات گوشت قرمز، تخم مرغ، برنج، گوشت مرغ، گندم و چای رتبه های اول تا ششم را به لحاظ میزان تقاضا خواهند داشت. طبقه بندی JEL :C13, C53, Q11

بخش کشاورزی یکی از اصلی ترین بخشهای اقتصادی در جریان توسعه برای کشورهای در حال توسعه از جمله کشور ما می باشد. محصول پنبه با توجه به اهمیت تجاری و اقتصادی و کاربرد آن در بخش صنعت به عنوان یکی از محصولات پر اهمیت در بخش کشاورزی مطرح می باشد. در این مطالعه ابتدا عملکرد و سطح زیرکشت محصول پنبه و روند موجود آن در سال های 74 تا 81 در کشور و استان...

برای مقابله با شرایط کم آبی کنونی، یکی از اصلاحات پایه در حوزه آب، اصلاح قوانین و مقررات با هدف استقرار سازمان های کارا و به روز آب است. ازآنجاکه لازمه انجام هرگونه اصلاح قوانین و مقررات، شناختن وضعیت موجود قوانین جاری است، بنابراین در پژوهش حاضر وضعیت موجود و میزان اثربخشی قوانین آب و رابطه آن با عملکرد بخش آب موردتوجه قرار گرفت. برای رسیدن به اهداف تحقیق، یک مدل مفهومی برای تبیین ارتباط قوانین و عملکرد بخش آب ارائه و با استفاده از مدل معادلات ساختاری و آزمون های مربوطه، روابط بین متغیرهای موجود در مدل ارزیابی شد. نتایج نشان داد کارشناسان بر این باورند که رفتار حقوقی رایج با اشکال مختلف منابع آب یکسان نیست و تفاوت هایی در برخورد حقوقی با منابع مختلف آب مشاهده می گردد. همچنین قوانین آب دارای تأثیر مثبت و معنی دار در عملکرد بخش آب است و عامل های قوانین موجود در مشارکت بخش خصوصی، ذی حسابی و حل تعارضات، عوامل مؤثری در عملکرد بخش آب به شمار می آیند. با توجه به نتایج پژوهش، برای ارتقای اثربخشی قوانین و عملکرد بخش آب، بازبینی قوانین موجود آب و تصویب قوانین به روز مطابق با چالش های آبی کنونی کشور ضروری به نظر می رسد. طبقه بندی JEL: Q25، Q53، P21، P26

مبحث استفاده از انرژی های تلف شده در پروسه واحدهای صنعتی با وجود اهمیت آن ، هنوز به نحو جدی در کشور ما پی گیری نشده است . در بسیاری از موارد ، استفاده از این انرژی ها به بازدهی بیشتر واحد صنعتی منجر می شود و این موضوع شاید از نظر مدیران صنایع از ارزش بیشتری برخوردار باشد . با وجودی که عنوان متن حاضر بهینه سازی هزینه تولید به وسیله مصرف موثر انرژی تلف شده در کبرن بلاک می باشد ، اما نویسنده ، س - پ ناتاراجان ، در بسیاری از نقاط متن ، تاثیر چشمگیر این بهینه سازی را برای افزایش تولید واحدهای کربن بلاک ، گوشزد نموده است . اکثر فرآیندهای توضیح داده شده در اینجا بسیار ساده بوده و از نقطه نظر عملی در فرآیندهای کربن بلاک بدون نیاز به تغییرات عمده ، می توانند مورد استفاده قرار گیرند .

هدف پژوهش حاضر بررسی فرضیه منحنی زیست محیطی کوزنتس (EKC) در 33 کشور منتخب چهار گروه درآمدی دنیا در فاصله سال های 1991- 2009 است. در این راستا از روش الگوسازی چندسطحی (سه سطحی) با در نظر گرفتن سطوح درآمد جهانی، کشور و سال های مختلف استفاده شده است. یافته های این پژوهش بیانگر لزوم بهره گیری از الگوی چندسطحی در بررسی فرضیه مذکور است. بر اساس نتایج به دست آمده از این الگو می توان گفت در هیچ یک از کشورهای چهار گروه درآمدی، فرضیه EKC رد نمی شود و بر این اساس کشورهای گروه درآمدی بالا، سطح تولید ناخالص داخلی سرانه نقطه عطف منحنی کوزنتس را گذرانده اند و در بخش نزولی این منحنی قرار دارند. این در حالی است که کشورهای گروه درآمدی پایین و کمتر از متوسط فاصله بسیار زیادی با سطح تولید ناخالص داخلی سرانه حداکثر آلودگی دارند و مادامی که از نیروهای بازاری و غیربازاری استفاده بهینه ننمایند، در دام افزایش آلودگی در اثر افزایش تولید ناخالص داخلی باقی خواهند ماند.

تجاری شدن فعالیت های کشاورزی و به دنبال آن استفاده ی گسترده از سموم کشاورزی در تولید محصولات کشاورزی، باعث ایجاد مشکلات جدی در محیط زیست شده است. با وجود هشدار سیاست-گذاران بر ضرورت دستیابی به کشاورزی پایدار، اکثر کشاورزان به دنبال دستیابی به حداکثر تولید بوده و در این بین کمترین توجه را به بعد زیست محیطی تولید دارند. با توجه به این مسأله، در این مقاله تلاش شد تا همسویی رفتار اقتصادی و زیست محیطی کشاورزان در مدیریت علف های هرز با استفاده از داده های 180 کشاورز گندم کار استان خراسان رضوی که در سال 1388 به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده و با بهره گیری از ضرایب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در صورت استفاده ی کشاورزان از فناوری های پاک و سناریوهای 3، 4 و 5 زیست محیطی در مدیریت علف های هرز، درآمد ناخالص کشاورزان افزایش و میزان مصرف سموم شیمیایی در واحد سطح کاهش می یابد که این ارتباط بیانگر همسویی اهداف اقتصادی(درآمد ناخالص کشاورزان) و اهداف زیست محیطی(کاهش مصرف سموم شیمیایی) کشاورزان مورد مطالعه در مدیریت علف های هرز مزارع گندم می باشد. علاوه بر این علامت ضریب همبستگی در سایر شرایط مثبت و بیانگر عدم همسویی اهداف اقتصادی و زیست محیطیکشاورزان می باشد. از آنجا که در این مطالعه، به-کارگیری روش های زیست محیطی مدیریت علف های هرز در مزارع گندم از سوی کشاورزان مورد مطالعه به دلیل بالا بودن هزینه های آن نه تنها منجر به کاهش سطح درآمد ناخالص بلکه افزایش میزان آن را به دنبال داشته است، لذا پیشنهاد می گردد تا برنامه ریزان و سیاست گذاران اجرایی این حوزه با هماهنگی نظام ترویج کشاورزی در استان اقدام به ترویج و گسترش استفاده از روش های زیست محیطی در مدیریت علف های هرز گندم در بین کشاورزان گندم کار استان نمایند.

پژوهش های کمی نقش تغییر نسل (اثر کوهورت) را، به عنوان متغیر مهم جمعیتی، در قالب دستگاه تقاضا مطالعه کرده اند، در حالی که تغییرات نسلی می تواند بر کششها، سهم مخارج و همچنین سطح مخارج تاثیر بگذارد. از این رو، این مطالعه از دستگاه تقاضای تقریبا ایده آل درجه دوم (QAIDS) سانسور شده با متغیرهای سن-دوره-کوهورت (Age-Period-Cohort) استفاده می کند تا تاثیر متغیرهای جمعیتی در کنار متغیرهای اقتصادی و اجتماعی بر خرید و مصرف نه گروه خوراکی بررسی شوند. بدین منظور از داده های تلفیقی 337094 خانوار شهری و 330391 خانوار روستایی در سالهای 93-1363 استفاده می شود. نتایج نشان می دهد سن (پیری جمعیت)، تغییرات نسلی و شوک های دوره ای هم بر پذیرش و هم میزان مصرف مواد خوراکی تاثیر دارند. پژوهش های کمی نقش تغییر نسل (اثر کوهورت) را، به عنوان متغیر مهم جمعیتی، در قالب دستگاه تقاضا مطالعه کرده اند، در حالی که تغییرات نسلی می تواند بر کششها، سهم مخارج و همچنین سطح مخارج تاثیر بگذارد. از این رو، این مطالعه از دستگاه تقاضای تقریبا ایده آل درجه دوم (QAIDS) سانسور شده با متغیرهای سن-دوره-کوهورت (Age-Period-Cohort) استفاده می کند تا تاثیر متغیرهای جمعیتی در کنار متغیرهای اقتصادی و اجتماعی بر خرید و مصرف نه گروه خوراکی بررسی شوند. بدین منظور از داده های تلفیقی 337094 خانوار شهری و 330391 خانوار روستایی در سالهای 93-1363 استفاده می شود. نتایج نشان می دهد سن (پیری جمعیت)، تغییرات نسلی و شوک های دوره ای هم بر پذیرش و هم میزان مصرف مواد خوراکی تاثیر دارند.