یک سند از دوران کریم خان زند
حوزه های تخصصی:
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷۴۱ تا ۷۶۰ مورد از کل ۷٬۶۹۳ مورد.
بررسی شیوه های سازماندهی، ذخیره و بازیابی اطلاعات در موزه های مجازی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: این پژوهش بر آن است تا شیوههای مدیریت اطلاعات (سازماندهی، ذخیره، و بازیابی) را در موزه های مجازی ایران بررسی نماید.
روش/رویکرد پژوهش: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه پژوهش، شامل کلیه موزه های مجازی است که زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی، و گردشگری فعالیت می کنند .
یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که 44/94 درصد از موزه ها از نرم افزار جام استفاده می کنند و آثار فلزی (55/55 درصد)، بیشترین شیء موزه ای موجود در موزه های مجازی مورد بررسی است. در 4/44 درصد از موزه ها، ارتباط بین اشیای موزه ای وجود ندارد و نرم افزار مورد استفاده، از نظر سازماندهی اطلاعات، ضعیف است و باید مورد بازنگری قرار گیرد. همچنین، یافته ها نشان داد نرم افزار، در زمینه ذخیره و بازیابی ، وضعیت بهتری دارد؛ ولی بازهم لازم است قابلیت هایی به آن اضافه شود. همچنین، یافته ها نشان داد که در 44/94 درصد از جامعه مورد مطالعه، ذخیره و بازیابی بر اساس زبان کنترل شده و اصطلاحنامه صورت می گیرد.
نتیجه گیری : نتایج پژوهش حاکی از این است که موزه های مجازی، ضمن استفاده از یک نرم افزار واحد برای مدیریت اطلاعات و ارتباط بیشتر با یکدیگر، لازم است برای ارتقای قابلیت های نرم افزار از همکاری متخصصان فناوری اطلاعات، درکنار متخصصان آرشیو و موزه، بهره گیرند.
واژه های کلیدی: موزه های مجازی ایران، مدیریت اطلاعات، سازماندهی، ذخیره، جست وجو، بازیابی،
در ضرورت و اهمیت شناخت اسناد تاریخی: واکاوی عقدنامههای ازدواج عهد قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این پژوهش سعی شده است با واکاوی عقدنامه های ازدواج و بررسی اجزای آن، داده های پایه جهت شناخت تاریخ عهد قاجار به دست آید. این پژوهش از چند منظر حائز اهمیت است: نخست اینکه مطالعه عقدنامه های قاجار چه فواید و تأثیری بر شناخت تاریخ این دورة زمانی دارد. از سوی دیگر، این بررسی آشکار می سازد تاریخ عهد قاجار را از جنبه های مختلف از جمله: اجتماعی، مذهبی، اقتصادی و... با تکیه بر بررسی عقدنامه ها می توان مورد مطالعه قرار داد. نگارندگان می کوشند با بررسی انجام گرفته در این زمینه، یافته های جدیدی را باتکیه بر اسناد و عقدنامه های ازدواج و مقررات مربوط به آن ارائه دهند. دستاوردهای تحقیق در این پژوهش شامل تأثیر شرایط محیطی عهد قاجار بر قباله های نکاح می باشد. بدین شکل که محیط مذهبی عهد قاجار ازدواج را سنتی الهی دانسته که بزرگان دین مبین اسلام بر اجرای آن تأکید نموده است. مذهب و قوانین آن بر تمام جنبه های حقوقی این اسناد اشراف داشته است. جایگاه اجتماعی زوجین و والدینشان با ذکر القاب آنها در متن عقدنامه ها که در آن زمان نشانه جایگاه اجتماعی افراد بوده است، مشخص می شود. همچنین وضعیت اقتصادی طرفین ازدواج، نوع وجه رایج مملکتی، مشخصات جغرافیایی املاک در عهد قاجار با بررسی اسناد ازدواج مشخص می گردد. باتوجه به ماهیت موضوع، روش تحقی ق دراین پژوهش توصیفی می باشد؛ بر این اساس که ابتدا موضوع مورد بحث توصیف و تشریح و سرانجام ابعاد و زوایای تاریخی مستخرج شده از عقدنامه های قاجاری تبیین می شود. بدیهی است که روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش عمدتاً کتابخانه ای و اسنادی است.
مزیدیان و نقش آنان در گسترش تمدّن اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مزیدیان یکی از حکومت های شیعی عراق بودند که در فاصلة میان سال های 350 تا 545 ه .ق برابر با 961 تا 1150م.، بر منطقة حلّه و پیرامون آن فرمان راندند. آنان که شاخه ای از اعراب بنی اسد به شمار می آمدند، نخست در محلی بین کوفه و هیت استقرار یافتند و روزگار خود را از طریق دام داری و کشاورزی سپری می ساختند؛ تا آن که در دورة معزّالدولة بویهی، علی بن مزید تحت حمایت بویهیان توانست حکومت مزیدیان را در نواحی یاد شده پدید آورد. پس از علی، هفت تن دیگر از افراد خاندان مزیدی به حکومت دست یافتند و با فراز و فرودهایی تا سال 545 ه .ق بر قلمرو مزیدی فرمان راندند. بی شک بزرگ ترین و مشهورترین حکمران مزیدی، صدقة بن منصور بود که همزمان با ظهور خاندان سلجوقی، حکومت مزیدیان را در اختیار داشت. وی که امیری هوشمند بود، با استفاده از اختلاف ها و درگیری های بین امرای سلجوقی، شهرهای بصره، کوفه، هیت و تکریت را به زیر فرمان آورد، و شهر حلّه را بنا نهاد و پایتخت خود را بدانجا منتقل ساخت و آن شهر را پایگاهی برای حمایت بی چون و چرا از عالمان و دانشمندان قرار داد و زمینة گسترش بیش از پیش تمدّن اسلامی را فراهم آورد. این مقاله بر آن است که بر اساس روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع، مآخذ و پژوهش های تاریخی، در وهلة نخست زمینه ها و چگونگی ظهور حکومت مزیدی را بررسی و در مرحلة بعد نقش آن خاندان را در گسترش فرهنگ و تمدّن اسلامی، به ویژه در دو بخش ادبی و علمی، بیان کند، و آن گاه فعالیت های آنان را در راستای گسترش تشیّع تبیین نماید.
جاماسب و تأمّلی بر ادبیّات و اندیشه های مکاشفه ای و پیش گویانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جاماسب، وزیر شاه گشتاسب کیانی، به سبب دانایی و به ویژه پیشگویی هایش، جایگاه خاصی در میان برخی مورّخین و اندیشمندان ایران و جهان دارد و نام و اندیشه های او به همراه ویژگی هایش چون حکمت و خردمندی، در نوشته های تاریخی و ادبی پهلوی، فارسی، عربی و غربی بسیاری در دوران قدیم و جدید راه یافته و آثار متعدِّدی به او نسبت داده می شوند. بیشتر نوشته ها، روایت های نسبتاً مشابهی از وی بیان می دارند و به غیر از دانایی و خردمندی، او را یک پیشگو می خوانند که بسیاری از وقایع جهان را تا آینده های دور، پیش بینی نموده است. این مقاله ضمن بررسی اندیشه ها و جایگاه ادبی، تاریخی، سیاسی و مذهبی جاماسب، بیشتر در صدد پاسخ گویی به این پرسش می باشد که آیا وی آن چنان که بسیاری معتقدند، توانایی پیشگویی آینده را داشته است؟ و یا این که در این باره، به جای تاریخ نگاری، صرفاً نوعی تاریخ سازی مانند بسیاری از آثار و وقایع تاریخی دیگر صورت پذیرفته است؟
تحلیل واژه نامه ها و اصطلاحنامه های پیوسته در حوزه مدیریت اسناد و آرشیو(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: واژه نامهها و اصطلاحنامهها در حوزه مطالعات آرشیوی و در میان آرشیویستها نقش کمتری ایفا کرده است. بدین معناکه منبع رسمی که آرشیویستها جهت تعیین معانی دقیق واژگان مورد نظر خود در متون آرشیوی از آن بهره بگیرند به زبان فارسی وجود نداشته و شمار واژه نامهها و اصطللاحنامههای انگلیسی زبان نیز انگشت شمار است. مقاله حاضر، در نظر دارد ضمن مرور کلی بر پژوهشهای انجام شده در حوزه اصطلاحنامهها و واژه نامههای تحت وب، به معرفی برخی از واژه نامهها و اصطلاحنامههای پیوسته و تحت وب مرتبط با حوزه آرشیو بپردازد
روش گردآوری و تحلیل دادهها: مقاله حاضر از نوع مروری بوده است. شیوه گردآوری دادهها، که شامل واژهها و اصطلاحنامههای آرشیوی تحت وب هستند، از طریق بررسی متون و نیز جستجو در موتورهای کاوش و راهنماهای اینترنتی انجام شده است.
یافتهها: بررسیها نشان داد که در داخل کشور، واژه نامه و اصطلاحنامه آرشیوی در قالبهای چاپی و الکترونیکی وجود ندارد. واژه نامه ها و اصطلاحنامه های تحت وب که در این مقاله یافته شده اند، عمدتاً توسط دانشگاهها، انجمن های علمی آرشیوی و مراکز تولید نرم افزارهای آرشیوی تهیه و ارائه شده اند. تعدادی از این واژه نامهها و اصطلاحنامه ها امکان جستجوی عبارتی و الفبایی را دارا هستند و برخی دیگر، دارای واژگان محدود و بدون قابلیت جستجو هستند. لیکن در هر دو گروه، برای عبارات تخصصی، توضیحات و توصیفات جامع ارائه شده است.
نتیجه گیری: متخصصان حوزه آرشیو در داخل کشور میتوانند با بررسی واژه نامه ها و اصطلاحنامه های معرفی شده در این مقاله، عملکرد و کارایی آنها را مورد ارزیابی قرار دهند، مناسب ترین این منابع را برگزینند و بر مبنای آن، الگوی بومی شده واژه نامه ها و اصطلاحنامه های آرشیوی به زبان فارسی را تدوین نمایند. این واژه نامه یا اصطلاحنامه آرشیوی به زبان فارسی را میتوان با بهره گیری از فناوریهای نوین وبی، به صورت پیوسته در اختیار آرشیویستهای مراکز آرشیوی و پژوهشگران این حوزه قرار داد.
بازخوانی سیاست مذهبی فاطمیان در مغرب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
به رغم اینکه تشکیل دولت فاطمی در مغرب (297 ق)، از نظر سیاسی برای اسماعیلیه پیروزی درخور توجه به شمار می رفت، موفقیت در حوزه مسائل مذهبی در آنجا به آسانی مقدور نبود. این در حالی بود که آرمانهای مذهبی و اهداف سیاسی، ایجاب می کرد فاطمیان از همان ابتدا درصدد انتشار عقاید مذهبی خود در میان ساکنان قلمرو مغرب برآیند. بر این اساس، علاوه بر رسمیت بخشیدن به مذهب اسماعیلی، اشاعه آن را محور اصلی سیاست مذهبی خود قرار دادند. یافته های این پژوهش نشان می دهد؛ برخلاف نظر برخی پژوهشگران، فاطمیان نه تنها نسبت به انتشار مذهب رسمی خود در مغرب بی اعتنا نبودند، بلکه تلاش زیادی برای گسترش آن به کار بستند؛ اگرچه این کوشش ها با نتیجه مطلوب آنها همراه نبود. تعلیم و تبلیغ عقاید اسماعیلی، جلوگیری از به جای آوردن مناسک مذهبی اهل سنت، برخورد خشونت آمیز با فقهای مالکی مغرب، تلاش برای جلب نظر علمای اهل سنت با مشارکت دادن آنها در اداره امور و نیز فعالیت های فکری و فرهنگی با هدف تقویت پایه های نظری و کاربردی مذهب اسماعیلی، وجوه مختلف سیاست مذهبی فاطمیان در مغرب را تشکیل می داد.
حیات اجتماعی شیراز عصر فتحعلی شاه قاجار به روایت وارینگ
حوزه های تخصصی:
دوره حکومت قاجاریه(1304ـ 1175ش/ 1925ـ 1795م)، ایران به دلیل موقعیت مهم جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی اش، در کانون توجه و رقابت میان قدرت های بزرگ اروپایی قرار گرفت و گروه های مختلفی از آنان در قالب مامورین و مسافرین خارجی با اهداف و انگیزه های گوناگون به ایران سفر کردند. حیات اجتماعی شیراز از جمله مواردی است که در کانون توجه این سفر نامه نویسان قرار گرفته است. ادوارد اسکات وارینگ، از سفرنامه نویسانی است که در دوره فتحعلی شاه قاجار به ایران و شیراز سفر کرد. این پژوهش در صدد بررسی بازتاب حیات اجتماعی شهر شیراز در سفرنامه وارینگ است. این مقاله با روشی تحلیلی به بررسی روایت های این مسافر انگلیسی و همچنین بر مبنای اهداف و انگیزه های این سفرنامه نویس، نوع پایگاه اجتماعی، شغل و ماموریت وی در شیراز عصر قاجار، خواهد پرداخت.
حجاج و نقش وی در تحکیم و تثبیت خلافت اموی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با مرگ معاویة بن یزید (64 ه .ق) خلافت اموی دچار چالشی جدی شد که آن را تا آستانة انقراض پیش برد. در هر گوشه از قلمرو خلافت، مدعیانی قدرتمند همچون شیعیان، زبیریان و خوارج سر بر آوردند، اما با قدرت گیری مروانیان و ظهور عبدالملک بن مروان در عرصه سیاسی و به کارگیری امرایی قدرتمند همچون حجاج بن یوسف ثقفی، امویان توانستند بار دیگر قدرت از دست رفته را احیاء نمایند.
حجاج با اعمال سیاست های خشن، تمام همّ خویش را مصروف سرکوب مخالفان نمود و حجاز و عراق را که کانون اعتراضات بود، آرام کرد و با گسترش فتوحات در شرق جهان اسلام، درآمد لازم را برای حکومت امویان فراهم نمود. در مقالة حاضر با تدقیق در زندگی و حیات سیاسی حجاج، نقش وی را در تثبیت و تحکیم دوباره خلافت اموی بررسی می کنیم.
استانداردهای فراداده ای اشیای موزه ای: ارائه مهم ترین عناصر فراداده ای موزه ای از نظر متخصصان موزه در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
روش/ رویکرد پژوهش: عناصر استانداردهای موجود فراداده ای برای اشیای موزه ای شناسایی و مقایسه شدند. سپس، بااستفاده از پرسشنامة محقق ساخته، نظرات 30 متخصص موزه در مورد اهمیت هریک از عناصر پرسیده شدیافته ها: از نظر متخصصان، 230عنصر فراداده ای مهم و بسیار مهم هستند. در بین استانداردهای فراداده ای شناسایی شده، 96 عنصر در 2 تا 9 استاندارد مشترک است. بیش از 70 درصد عناصر استانداردها از نظر متخصصان مهم و مورد نیاز موزه های کشور دانسته شدند.
گفتگو با فریدون مشیری (زندگینامه شعر و شاعری)
حوزه های تخصصی:
بازتاب گوشه هایی از ایران و فرهنگ ایران در آثار جاحظ بصری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بازتاب فرهنگ ایرانی وآثار فکری وفرهنگی وتمدنی آن درمیان دیگرملل وآثار نویسندگان آنها موضوع مشهور و شناخته شده ای است؛ اما آنچه به روشن تر شدن دقیق این مساله کمک شایانی می کند ، بررسی موردی این بازتاب و نفوذ در میان آثار برجستگان دیگر ملل است. در این رابطه جاحظ بصری نویسنده و دانشمند توانای عرب قرن 3 هجری ،یکی از این مصادیق مهم است. موضوع این پژوهش بررسی نفوذ و بازتاب زبان ،فرهنگ و تمدن ایران در آثار این دانشمند توانمند است ،که در چند بخش ،شامل استناد به اقوال بزرگان ایرانی و توجه به زبان و فرهنگ ایران ، و مسایل اعتقادی و اجتماعی مربوط به آنها از جمله مواردی هستند که در این مقاله پیرامون آنها سخن به میان می آید .
رساله تنباکوئیه
حوزه های تخصصی:
سپیده دم تمدن در فلات ایران
حوزه های تخصصی: