اجتماعی

۲۸.

تحلیل سیر تحول تاریخی مفهوم عدالت اجتماعی در برنامه های توسعة شهری ایران (1340-1390)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدمهدی عزیزی محمدصالح شکوهی بیدهندی

منبع: تحقیقات تاریخ اجتماعی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: عدالت اجتماعی شهرسازی عدالت فضایی برنامه های توسعة شهری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : 346 تعداد دانلود : 248

برای پاسخ به این پرسش که «چه نظریه ای از عدالت بیش تر مد نظر برنامه ریزان شهری در ایران بوده است و این نظریه در گذر زمان چه تغییراتی یافته است؟» در این مطالعه نخست نمونه هایی از کاربرد مفهوم عدالت در آثار برنامه ریزان شهری ایرانی و سپس سه طرح نمونة جامع شهری بازخوانی شد. یافته ها نشان می دهد بیش ترِ برنامه ریزان شهری ایران در دو تعریف «عدالت به مثابة برابری یک سان» و «عدالت به مثابة تأمین حداقل ها» و نیز در دو بُعد اقتصادی و کالبدی به موضوع عدالت توجه کرده اند. در این نگاه، عدالت عمدتاً در غالب «تأمین دسترسی به کاربری های حیاتی» و «کاهش نابرابری های فضایی» مورد توجه برنامه ریزان ایرانی است.

حمید نفیسی بر این نظر است که ارتباطی تخیلی میان مهاجر و سرزمین مادریاش باقی میماند. تخیلی به این معنا که مهاجر از سرزمین مادریاش تصویری خیالی دارد که فقط در ذهن او وجود دارد، سرزمینی که فارغ از تصور این مهاجران تغییر میکند. او با ذکر مثال از ویدئو کلیپ هایی که ایرانیان در لس آنجلس ساخته اند نشان میدهد که مهاجران در واقع سرزمین مادریای را با استفاده از نمادها و اشیایی نمادین بازسازی میکنند. نوستالژی مهاجر به صورت «بازگشت به اصل» و به «طبیعت» بازنمایی میشود و در عمل به توسط «ناسیونالیسم» و «کمونوتاریسم» متجلی میشود.

در این مصاحبه مسائل دانشگاه در ایران به ویژه آنچه نظام استادی نامیده می شود مورد بحث قرار گرفته اند. چنگیز پهلوان بر این نظر است که چنانچه در حوزه آموزش عالی، نظام استادیِ مناسب برقرار باشد، سایر مشکلات دانشگاهی قابل حل و فصل بوده و دانشگاه می تواند از پسِ مسئولیتش در پیشرفت دادن علم و رشد فرهنگ برآید. در غیر اینصورت، حتی در شرایطی که سایر عوامل مؤثر در بهبود وضع دانشگاه جمع باشند، این نهاد از عهده انجام وظیفه اش برنخواهد آمد. همچنین در این مصاحبه چگونگی به هم ریختن نظام استادی در دانشگاه های کشور پس از انقلاب به بحث گذاشته می شود.

انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 به واسطه ماهیت ائتلافی خود، حاصل تعامل و همکاری گروه ها و طبقات اجتماعی مختلف بود. یکی از طبقات اجتماعی مهم حاضر در انقلاب اسلامی ایران، طبقه کارگر بود. مسئله این پژوهش چرایی ورود کارگران به انقلاب اسلامی ایران به رغم اعطای برخی امتیازهای اقتصادی، رفاهی رژیم حاکم به آنان است که کوشش شده است تا با استفاده از روش توصیفی تفسیری و رهیافت فرهنگی جامعه شناختی، به پاسخ گویی بدان مسئله پرداخته شود. طبق نتایج به دست آمده در این پژوهش، فرهنگ و اقتصاد به عنوان دو عامل تکمیل کننده در انقلاب اسلامی در یک راستا و همسو با هم، نقشی تعیین کننده در شکل گیری نارضایتی کارگران و در نهایت ورود کارگران به انقلاب اسلامی داشتند.

درخت حوزه‌های تخصصی

اجتماعی

فضای سیاسی و سیاست فضا در «شهر تهران»

تجدد و مهندسی اجتماعی در شرکت - شهرک های خوزستان: نگاهی به تجربه آبادان و مسجد سلیمان

تأملات ایرانی: سرمایه اجتماعی در ایران (وضعیت موجود، دورنمای آینده و امکان شناسی گذار - چالش ها و چاره ها)

تجربه ایرانی: تحلیل سیر تحول آموزش عالی در ایران (با تاکید بر تحولات سه دهه اخیر -1)

ایران در قرن 21

بنیادها در یک نگاه

نگاه ایرانیان به جامعه ایرانی

تحلیل سیر تحول تاریخی مفهوم عدالت اجتماعی در برنامه های توسعة شهری ایران (1340-1390)(مقاله علمی وزارت علوم)

فمینیسم اسلامی

جامعه روستایی و گسترش کشاورزی در ایران پس از انقلاب: دو دهه اول

رقابت بر سر رادیکالیسم

روشنفکر دینی باید گردد

پیوند جهانی جنبش زنان ایران

نوستالژی مهاجر

پیدایش انقلاب ها

نظام استادی در دانشگاه های ایران

مسئله فمینیسم در ایران بعد از انقلاب

مقالات ویژه: چپ حکومتی و مسئله بازسازی چپ در ایران

زمینه های ورود و نقش آفرینی کارگران در انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات ویژه: آشتی ملی و دموکراسی

پالایش نتایج جستجو