درخت حوزه‌های تخصصی

این پژوهش با هدف تدوین و کاوش الگوی کیفی هویت حرفه ای اعضای هیات علمی انجام شد. پژوهش، از نظر طرح، جزء پژوهش های کیفی و از منظر راهبرد، جزء پژوهش های مطالعه موردی کیفی است. مشارکت کنندگان بالقوه ی پژوهش، اعضای هیات علمی دانشگاه های کشور در حوزه ی روانشناسی و آموزش عالی هستند که با روش نمونه گیری هدفمند صاحب نظران کلیدی و در ادامه تکنیک اشباع نظری، 12 تن از اعضای هیات علمی دانشگاه های؛ شیراز، تربیت مدرس، رازی کرمانشاه، یزد و علوم تحقیقات تهران انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از دو ابزار""بررسی اسناد"" و ""مصاحبه نیمه ساختار یافته"" استفاده گردید. با روش همسو سازی، اعتبارپذیری داده ها تایید شد. به منظور تحلیل داده ها، از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. پس از آن اقدام به کدگذاری داده ها برای شناخت عوامل، ملاک ها و نشانگرهای الگو گردید. سرانجام یافته اصلی پژوهش، طراحی مدل هویت حرفه ای اعضای هیات علمی با 5 مضمون فراگیر 1) زمینه ای 2) شخصی 3) فرهنگی اجتماعی 4) حرفه ای و 5) سیاسی اقتصادی بود. یافته های این مطالعه می تواند در سیاست گذاری در زمینه ارتقای هویت حرفه ای اعضای هیات علمی مورد توجه برنامه ریزان و مدیران آموزش عالی قرار گیرد.

با توجه به هزینه و نیرویی که تحصیلات عالی به خود اختصاص می دهد، ارزیابی بازدهی این سرمایه گذاری از لحاظ احراز مشاغل مناسب و موثر ضروری و اجتناب ناپذیر می نماید. در این مقاله، که خود از تحقیقی وسیع تر اخذ گردیده، سعی شده است این ارزیابی با توجه به نوع و میزان تحصیلات و همچنین جنسیت دارندگان مدارک مختلف تحصیلی که در زمان انجام تحقیق دارای مشاغل گوناگون بوده اند صورت گیرد.

محققان تلاش می کنند مولفه های مختلف و تاثیرگذار بر رضایت شغلی را شناسایی کرده تا تاثیر مولفه های نسبتا مهم را اندازه گیری نمایند. رضایت شغلی یکی از عوامل بسیار مهم در افزایش کارائی و ایجاد انگیزش و نگرش مثبت در پرسنل نسبت به کارشان می باشد، که نهایتا باعث ایجاد وفاداری و ماندگاری کارکنان در سازمان ها می شود. از این رو شناسایی عواملی که موجب افزایش رضایت می شود حائز اهمیت بالایی بوده که در این مقاله به بررسی یکی از روش های تاثیرگذار بر رضایت کارکنان پرداخته خواهد شد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر انواع پاداش بر رضایت شغلی کارکنان در بانک گردشگری صورت گرفت. روش تحقیق بخش کمی از نوع همبستگی؛ طرح معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان بانک گردشگری در ایران می باشد. روش نمونه گیری تصادفی ساده و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است. بدین ترتیب از حجم جامعه 1207 نفری، تعداد 292 نفر برای نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری داده ها از پرسشنامه انواع پاداش هلریگل و همکاران (1995) و با هدف سنجش انواع پاداش بر رضایت پرسنل استفاده شد. روایی پرسشنامه ها از طریق متخصصین مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه ها نیز از طریق آلفای کرونباخ به مقدار 939/0 محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که پاداش های مالی؛ پاداش های مکمل؛ پاداش های اجتماعی/ بین فردی؛ پاداش های حاصل از کار، پاداش های خود اداره شونده و نمادهای وضعیتی با پاداشی که منجر به رضایت شغلی در پرسنل می شود، رابطه معنی داری دارد. همچنین پاداش اجتماعی/ بین فردی بیشترین میزان همبستگی با عامل پاداشی را دارند که منجر به رضایت مندی در کارکنان می شود.

مقدمه: در حال حاضر فرسودگی شغلی، یک مشکل شایع در تمام سیستم های بهداشتی است و به نظر می رسد عوامل فیزیکی مانند سر و صدا در این زمینه موثر باشند بر این اساس، مطالعه ی حاضر با هدف تعیین رابطه ی بین آزار صوتی و فرسودگی شغلی پرستاران شهر بهبهان در سال 1394 انجام شد. روش کار: جامعه ی آماری این مطالعه ی تحلیلی-مقطعی، پرستاران شهر بهبهان در سال 1394 بودند و 151 پرستار به صورت تصادفی با روش طبقه بندی با تخصیص متناسب از 3 بیمارستان، وارد مطالعه شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه های فرسودگی شغلی مازلاک و آزار صوتی بودند و داده ها در نرم افزار SPSS نسخه ی 16 با استفاده از آمار توصیفی، آزمون آنووا، تی مستقل و ضریب همبستگی اسپیرمن تحلیل شدند. یافته ها: تعداد 151 پرستار (8/25% مرد و 2/74% زن) با میانگین سنی 74/8±48/33 سال وارد مطالعه شدند. میانگین نمره ی حساسیت به صدا 98/22±7/63 و میانگین نمره ی آزاردهندگی صدا 68/22±52/56 بود. درصد بیشتری از پرستاران در زیرمقیاس زوال شخصیت (6/63%) و خستگی عاطفی (2/64%) در سطح فرسودگی پایین قرار داشتند اما در زیرمقیاس فقدان موفقیت فردی، درصد بیشتری از افراد (6/65%) در سطح فرسودگی بالا قرار داشتند. نتایج بررسی رابطه ی فرسودگی شغلی با آزاردهندگی و حساسیت به صدا نشان داد که زیرمقیاس خستگی عاطفی با آزاردهندگی (000/0=P) و با حساسیت به صدا (002/0=P) و هم چنین زیرمقیاس مسخ شخصیت با آزاردهندگی صدا (004/0=P) رابطه ی معنی دار مثبت دارند. نتیجه گیری: بنا بر نتایج، با افزایش آزاردهندگی صدا، فرسودگی شغلی در ابعاد خستگی عاطفی و مسخ شخصیت افزایش می یابد لذا اتخاذ راهکارهایی جهت کاهش آلودگی صوتی در بیمارستان ها جهت پیشگیری از فرسودگی شغلی پرستاران، ضروری به نظر می رسد.

سهم مدیران و شایستگی آنان در راهنمایی و مشاوره شغلی و کاری پرسنل برای ارزیابی عملکرد کار و عملکرد ایشان همواره یکی از دغدغه های جدی سازمان ها به خصوص سازمان های نظارتی است. براین اساس، پژوهش حاضر درصدد تعیین شاخصه های ارزیابی عملکرد مدیران سازمانی با رویکرد مشاوره شغلی است و از روش پژوهش، آمیخته اکتشافی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی مشارکت کنندگان در پژوهش از روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند به شیوه زنجیره ای و در بخش کمی از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی (170 نفر) شامل مدیران در سطوح مختلف (عالی، میانی و پایه) سازمان بازرسی کشور در مرکز (تهران) (240 نفر) در سال 1397 بوده استفاده شد. در گردآوری داده ها، در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته با 15 نفر از مطلعین کلیدی و گروه کانونی استفاده شده و از تحلیل مصاحبه ها شاخص های ارزیابی عملکرد مدیران در سه مؤلفه اصلی مهارت های فردی، تحلیلی و تخصصی مورد شناسایی قرار گرفت که الگوی تدوین شده دارای سه مؤلفه اصلی و 17 زیرمؤلفه می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی است که در ارزیابی عملکرد مدیران سازمان بازرسی کل کشور، مهارت تخصصی به عنوان اصلی ترین شاخص و مهارت های فردی و تحلیلی به عنوان پس شاخص های اصلی، برای ارزیابی مدیران کارایی و اثربخشی دارد.

هدف از این پژوهش مقایسه معلمان با نیم رخ های گوناگون انگیزشی از لحاظ راهبردهای آموزشی و انضباطی بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 354 معلم (158 مرد و 196 مرد) مقاطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهرهای شمالی استان آذربایجان غربی بود که به روش ترکیبی نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه انگیزش خودتعیین گری بلیس و پرسش نامه های محقق ساخته راهبردهای آموزشی و راهبردهای انضباطی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل خوشه ای، آزمون چندمتغیری T2 هاتلینگ و آزمون تی برای گروههای مستقل استفاده شد. بر اساس نتایج، دو خوشه انگیزشی برای معلمان شناسایی گردید که نخستین خوشه انگیزشی که در آن مقدار بالای انگیزش درونی، انگیزش یکپارچه شده و انگیزش همانند سازی شده و مقادیر پایین انگیزش بیرونی و بی انگیزگی مشاهده گردید، به عنوان خوشه انگیزش خودتعیین گری و خوشه ای که در آن همه انگیزش ها تقریباً در یک سطح قرار دارند، خوشه برخوردار از همه انگیزش ها نامیده شد. در ادامه، برای بررسی تفاوت دو خوشه انگیزشی از لحاظ راهبردهای آموزشی و انضباطی از T2 هاتلینگ و آزمون t برای گروههای مستقل استفاده شد که نتایج نشان دادند بین خوشه های انگیزشی معلمان براساس راهبردهای آموزشی و راهبردهای انضباطی، تفاوتی معنادار وجود دارد.لذا می توان نتیجه گرفت انگیزش خودتعیین گری از عوامل مهم درافزایش عملکردهای شغلی معلمان بشمار می آید.

رفتارهای مدنی- سازمانی ازجمله با اهمیت ترین رفتارهای مثبت در محیط های کار هستند که چندین دهه متوالی توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده اند. براساس جدیدترین شواهد، این رفتارها به دلیل ماهیت مثبت خود، گاهی مورد تاکید زیاد قرار گرفته و به همین دلیل از ماهیت ارادی و اختیاری خود خارج می شوند. رفتارهای مدنی- اجباری همان رفتارهای مدنی متعارف هستند که ماهیت ارادی و اختیاری خود را از دست داده اند. در پژوهش حاضر، چنین فرض شده که رضایت شغلی در رابطه بین رفتارهای مدنی- اجباری با رفتارهای مدنی- سازمانی نقش واسطه ای دارد. در راستای اهداف این پژوهش، 212 نفر از کارکنان یک سازمان دولتی انتخاب شدند و به پرسشنامه های رفتارهای مدنی- اجباری (CCBQ)، رفتارهای مدنی- سازمانی (OCBQ) و رضایت شغلی (JSQ) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که بین رفتارهای مدنی اجباری با رضایت شغلی رابطه منفی و معنادار وجود دارد، اما بین رفتارهای مدنی- اجباری با رفتارهای مدنی- سازمانی در سطح روابط ساده رابطه معنادار به دست نیامد. نتایج الگو سازی معادله ساختاری نیز نشان داد که رضایت شغلی متغیر واسطه ای کامل در رابطه رفتارهای مدنی اجباری با رفتارهای مدنی- سازمانی معطوف به افراد، سازمان و به صورت کلی است. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که رفتارهای مدنی- اجباری از طریق تضعیف رضایت شغلی قادر به کاهش رفتارهای مدنی- سازمانی هستند.

مقدمه: کارکنان فوریت پزشکی در محیطی پرتنش به مراقبت از مصدومین بدحال می پردازند. مشخص نیست در این کارکنان چه صفات شخصیتی با درک استرس کمتری ارتباط دارند. هدف پژوهش حاضر شناسایی صفات کارکنانی است که در روبه رویی با شرایط تنش زا، عملکرد شغلی بالایی نشان می دهند. روش کار: این مطالعه ی توصیفی-مقطعی از فروردین تا شهریور 1394 بر روی کارکنان فوریت پزشکی استان خراسان رضوی به روش همبستگی و به شکل میدانی انجام گرفت. تعداد 190 نفر مرد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل فرم مشخصات جمعیت شناختی، پرسش نامه ی شخصیت نئو-فرم کوتاه (NEO-FFI) و مقیاس استرس ادراک شده ی کوهن بودند. داده ها با شاخص های توصیفی و استنباطی (همبستگی و رگرسیون) و با کمک نرم افزار SPSSنسخه ی 16 تحلیل شدند. یافته ها: از بین صفات شخصیتی، رگه ی شخصیتی روان رنجوری، همبستگی معنی دار مثبت اما برون گرایی و توافق و باوجدان بودن، همبستگی معنی دار منفی با استرس ادراک شده دارند (001/0P<). هم چنین روان رنجوری، گشودگی نسبت به تجربه، توافق و باوجدان بودن 5/59 درصد تغییرات در استرس ادراک شده را تبیین کردند. نتیجه گیری: به نظر می رسد آن دسته ازکارکنان فوریت پزشکی که سطح بالاتری از رگه های شخصیتی مرتبط با ثبات هیجانی، تمایل به یاری رساندن، تلاش برای موفقیت و احساس مسئولیت دارند، می توانند در روبه رویی با شرایط تنش زا و بحرانی، استرس ادراک شده ی کمتر و کارآمدی بیشتری داشته باشند.