درخت حوزه‌های تخصصی

آمار طلاق در کشور روز به روز رو به افزایش است و این معضل بزرگ اجتماعی مانند موریانه پایه های خانواده را فرو می ریزد به گونه ای که در هیچ زمانی مانند عصر حاضر بشر دچار خطر انحلال کانون خانواده و آثار سو ناشی از آن نبوده است. اگر جامعه ای به سوی افزایش طلاق رود، حتما در آستانه بحران قرار می گیرد، لذا جامعه باید در اندیشه کاستن از تعداد طلاق باشد. باید با الهام از زندگی های فرو پاشیده چنان اقدام کرد که علل وعوامل اساسی طلاق به کلی نابود شوند. در این راستا، با توجه به پایین بودن آمار طلاق در استان یزد، این مقاله از بعد خانوادگی به بررسی موضوع می پردازد و سعی دارد مشخص نماید تا چه حد عوامل خانوادگی در پایین بودن آمار طلاق در شهر های یزد، اردکان، و میبد نقش داشته است.روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و جامعه آماری آن مشاورین خانواده و قضات خانواده شهرهای یزد، اردکان و میبد می باشد. برای انتخاب نمونه از مشاورین خانواده تعداد 10 نفر مشاور خبره و با تجربه از شهرهای مذکور به صورت هدفمند انتخاب شدند. لکن به دلیل کم بودن قضات، هر چهار قاضی خانواده موجود در این شهر برای انجام مصاحبه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد، و با روش مقوله بندی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از پژوهش مشخص نمود عوامل خانوادگی شامل اعتقادات مذهبی، مداخله بزرگان فامیل، وابستگی زن به شوهر، الگو پذیری دختر از مادر، عدم حمایت خانواده از طلاق و حمایت اقتصادی والدین در پایین بودن آمار طلاق در شهرهای یزد، اردکان و میبد موثر بوده است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی علل از هم پاشیدگی خانواده ها در دوران قبل از ازدواج، عوامل آشنایی های قبلی و تطابق ویژگی های فردی، خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی و شخصیتی زوجین انجام شد. هدف از انجام آن برداشتن گامی موثر در جهت پیشگیری از تلاشی خانواده ها از طریق شناخت عوامل فوق بود. تا جوانان بتوانند به وسیله پرسشنامه های تهیه و ارایه شده، قبل از ازدواج شناخت بیشتری نسبت به خصوصیات یکدیگر پیدا کنند و از زندگی پایدار و موفقی برخوردار گردند. تحقیق در دو مرحله مطالعه مقدماتی با نمونه ای به حجم 40 نفر و مرحله اصلی با نمونه ای به حجم 200 نفر انجام شد. نمونه اخیر شامل 50 خانواده ناموفق (100 زن و شوهر) و 50 خانواده موفق (100 زن و شوهر) می شد که به طور تصادفی انتخاب گردیدند. خانواده های ناموفق به کمک دادگاه های خانواده و به عنوان گروه آزمایشی و خانواده های موفق به طور موازی با گروه اول و به عنوان گروه گواه برگزیده شدند. ابزار سنجش شامل آزمون خلقی گلیفورد - زیمرمن و پرسشنامه جامع فردی اجتماعی بود: اهم نتایج به شرح زیر است: 1. کمی سن جوانان به هنگام ازدواج، فقر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، کم بودن سواد، پایین بودن سطح شغلی، دخالت بی مورد اطرافیان، پدیده طلاق والدین زوجهای ناموفق، وابستگی مالی زوجین به والدین همه از عوامل تهدید کننده زندگی مشترک زوجین جوان بودند. 2. عدم همسویی زوجین در جهات مختلف موجب اختلاف زناشویی بین زوجین می شود. 3. تشابه نظرات زوجین به عنوان عامل تداوم بخش زندگی مشترک شناخته شد. 4. وجود بیماریهای جسمی، روانی و اختلافات رفتاری اعلام نشده از سوی همسران و خانواده های آنها عامل سستی روابط بین زوجین تلقی شد. 5. حصول شناخت از خصوصیات یکدیگر قبل از ازدواج به عنوان عامل تداوم بخش زندگی شناخته شد.

در این پژوهش شباهت زوجهای عادی از لحاظ ارزشها (نظری، هنری، مذهبی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی) و نگرشهای فرزند پروری (وابستگی شدید، بی‌اعتنایی و سلطه‌گری)، نگرش به آموزش و پرورش و نگرش خانواده گرایی با زوجهای متقاضی طلاق شهر اهواز مورد مقایسه قرار گرفت. در این تحقیق متغیرهای شباهت ارزشها و نگرشها به عنوان متغیرهای وابسته و متغیر خانوادهای عادی و متقاضی طلاق به عنوان متغیر مستقل در نر گرفته شد. فرضیه‌های پژوهش عبارتند از: 1. شباهت زوجهای عادی در ارزشهای ششگانه بیش از شباهت زوجهای متقاضی طلاق است. 2. شباهت زوجهای عادی در نگرش به آموزش و پرورش نگرش خانواده گرایی و نگرشهای فرزند پروری شامل سه نگرش بی اعتنایی سلطه گری و وابستگی شدید بیش از شباهت زوجهای متقاضی طلاق است. نمونه تحقیق شامل 100 زوج بود. 50 زوج شامل زوجهایی بودند که به صورت تصادفی از یمان زوجهای متقاضی طلاق که به مرکز مشاوره مراجعه نمده بودند انتخاب شدند و 50 زوج مربوط به زوجهای عادی بود که از خانواده‌های وابسته به زوجهای متقاضی طلاق انتخاب گردیدند. بررسی فرضیه‌های تحقیق، از مقیاس ارزشهای آلپورت، و رونون و لیندزی، مقیاس نگرشهای فرزند پروری،‌مقیاس نگرش خانواده گرایی و مقایس نگرش به آموزش و پرورش استفاده به عمل آمد. نتایج تحقیق نشان دادند که شباهت زوجهای عادی در ارزشهای هنری و اقتصادی و مقیاس بی اعتنایی نگرش فرزند پروری، همچنین در نگرش خانواده‌گرایی و نگرش به آموزش و پرورش بیش از شباهت روجهای متقاضی طلاق است. در سایر موارد تفاوت معنی‌داری بین دو گروه مشاهده نشد. سطح معنی‌داری در این تحقیق 05/0 در نظر گرفته شده است.