یوسف علی عطاری

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی و افزایش احساس مثبت نسبت به همسر در زوجین ‏شهر اهواز است. جامعه آماری این پژوهش زوجین شهر اهواز می باشند که به فراخوان محقق برای آموزش مهارت ‏های ارتباطی پاسخ داده اند. نمونه این پژوهش را ‏‎48‎‏ نفر از زوجین تشکیل می دهند که از بین جامعه مورد نظر با ‏استفاده از روش نمونه گیری تصادفی به دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شده اند. ابزارهای مورد استفاده در این ‏پژوهش عبارتند از: پرسشنامه الگوهای ارتباطی کریستنسن و سالاری و پرسشنامه احساس مثبت نسبت به ‏همسر. طرح پژوهشی، طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل می باشد. ابتدا برای هر دو گروه پیش آزمون اجرا ‏گردید، سپس مداخله آزمایشی (آموزش مهارت های ارتباطی) به گروه آزمایشی ارایه گردید و پس از اتمام برنامه ‏آموزشی پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. نتایج تحلیل فرضیه ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس نشان ‏داد که آموزش مهارت های ارتباطی باعث افزایش حساسیت مثبت نسبت به همسر، بهبود الگوی ارتباطی سازنده ‏متقابل و کاهش الگوی ارتباطی توقع/ کناره گیری و الگوی ارتباطی اجتنابی متقابل می شود.‏ ‎ ‎

پژوهش حاضر به بررسی رابطه عملکرد خانواده و جو روانی - اجتماعی کلاس با ناسازگاری دانش آموزان پایه سوم متوسطه شهرستان ملایر پرداخته است. آزمودنی ها در این پژوهش 302 نفر (152 پسر و 150 دختر) بودند که با روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده های مورد نیاز از مقیاس سنجش عملکرد خانواده (FAD)، مقیاس کلاس من (MCI) و پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی (AISS) استفاده شد. یافته ها نشان داد که عملکرد خانواده و جو روانی - اجتماعی کلاس با ناسازگاری دانش آموزان رابطه معنی دار منفی دارد.

هدف از این تحقیق بررسی روابط ساده و چندگانه نگرش مذهبی، خوشبینی و سبکهای دلبستگی با رضایت زناشویی در دانشجویان مرد متاهل دانشگاه شهید چمران اهواز بود. نمونه مورد مطالعه شامل 212 دانشجوی مرد متاهل دانشگاه شهید چمران اهواز بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از: 1- پرسشنامه سنجه دینداری مسلمانان، 2- پرسشنامه سبکهای اسنادی، 3- پرسشنامه سبکهای دلبستگی بزرگسال و 4- پرسشنامه رضایت زناشویی (انریچ). نتایج تحقیق نشان دادند که بین هر یک از متغیرهای پیش بین نگرش مذهبی و خرده مقیاس های آن، خوش بینی و سبکهای دلبستگی با رضایت زناشویی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. همچنین، نتیجه تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای پیش بین نگرش مذهبی، خوشبینی و سبکهای دلبستگی 37 درصد واریانس متغیر ملاک (رضایت زناشویی) را تبیین می کنند.

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه ساده و چندگانه ویژگیهای شخصیتی (روان رنجورخویی، برونگرایی، بازبودن، توافق و وجدانی بودن) و عوامل فردی – خانوادگی (طول مدت ازدواج، وضعیت اقتصادی، تعداد فرزندان، تحصیلات، تفاوت سنی، نوع ازدواج و سن ازدواج) با رضایت زناشویی در کارکنان اداره های دولتی شهر اهواز اجرا شد. آزمودنیها در این پژوهش 339 نفر(168 زن و 171 مرد) بودند، که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. آزمودنیها به پرسشنامه های رضایت زناشویی انریچ (ENRICH)، پرسشنامه شخصیتی نئو (Neo-FFI) و پرسشنامه اطلاعات فردی – خانوادگی پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها علاوه بر روشهای توصیفی (میانگین و انحراف معیار)، از ضریب همبستگی ساده، روش رگرسیون چند مرحله ای و رگرسیون با ورود مکرر برای آزمودن فرضیه ها استفاده شد. نتایج نشان دادند که: در کل آزمودنیها عامل شخصیتی روان رنجورخویی با رضایت زناشویی رابطه منفی دارد، ولی عوامل شخصیتی برونگرایی، بازبودن، توافق و وجدانی بودن با رضایت زناشویی رابطه مثبت دارند. عوامل فردی – خانوادگی سن ازدواج، فاصله سنی، نوع ازدواج و تحصیلات با رضایت زناشویی رابطه ای ندارند. بین وضعیت اقتصادی و رضایت زناشویی رابطه مثبت وجود دارد. عوامل فردی – خانوادگی تعداد فرزندان و طول مدت ازدواج و رضایت زناشویی رابطه منفی دارند. عوامل شخصیتی و فردی – خانوادگی با رضایت زناشویی رابطه چندگانه دارند

پژوهش حاضر ویژگی های شخصیتی، مهارتهای اجتماعی، سبکهای دلبستگی و متغیرهای جمعیت شناختی به عنوان پیش بینهای موفقیت و شکست رابطه زناشویی در زوجهای متقاضی طلاق و عادی در اهواز بررسی کرده است. افراد شرکت کننده در نمونه اصلی شامل 128 زوج متقاضی طلاق و 129 زوج عادی (جمعا 514 نفر) و در نمونه اعتباریابی شامل 61 زوج متقاضی طلاق و 100 زوج عادی (جمعا 322 نفر) بودند. در این پژوهش برای انتخاب نمونه طلاق از جامعه زوجهای متقاضی طلاق استفاده شد و برای انتخاب نمونه عادی از روش نمونه گیری چند مرحله ای تصادفی استفاده به عمل آمد. همه زوجهای نمونه های اصلی به وسیله پرسشنامه شخصیتی نئو (فرم تجدید نظر شده)، پرسشنامه مهارتهای اجتماعی، پرسشنامه تجدید نظر شده تجارب در روابط نزدیک (ECR-R) و پرسشنامه جمعیت شناختی محقق ساخته مورد سنجش قرار گرفتند. در این پژوهش برای تحلیل داده ها علاوه بر روش آمار توصیفی، روش تحلیل ممیز به کار بسته شد. نتایج به دست‌ آمده فرضیه پژوهش را تایید کرد و نشان داد که شکست و موفقیت در رابطه زناشویی را می توان از روی متغیرهای ویژگیهای شخصیتی، مهارتهای اجتماعی، سبکهای دلبستگی و ویژگیهای جمعیت شناختی پیش بینی نمود. نتایج به دست آمده و مدل ارایه شده توسط این پژوهش به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است.

این پژوهش به منظور بررسی رابطه جهت گیری مذهبی با سلامت روانی دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه در سال تحصیلی 1384-1385 طراحی شد. جامعه آماری دانشجویان دانشگاه رازی بودند که به عنوان نمونه سنجش پژوهش تعداد 449 نفر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. جهت سنجش جهت گیری مذهبی از پرسشنامه جهت گیری مذهبی، که با رویکردی اسلامی تهیه شده است، استفاده شد. جهت بررسی سلامت روانی، از مقیاس سلامت روانی (GHQ-28) استفاده شد که نمره پایین در آن نشانه سلامت روانی است. نتایج نشان دادند که جهت گیری مناسکی با چهار بعد سلامت روانی همبستگیهای معنی داری دارد. ضرایب همبستگی جهت گیری پایبندی به عقاید و مناسک با سلامت جسمانی (P<0.0001) r = -0.26، با اضطراب (P<0.0001) r = -0.29؛ اختلال در کارکرد اجتماعی (P<0.0001) r = -0.26 و با افسردگی (P<0.0001) r =-0.39 می باشد. یافته های دیگر نشان دادند که ضرایب همبستگی بعد جهت گیری پایبندی به اخلاقیات، با شکایت جسمانی (P<0.0001) r = -0.42، با اضطراب (P<0.0001) r =-0.49، با اختلال در کارکرد اجتماعی (P<0.0001) r =-0.33 و با افسردگی (P<0.0001) r =-0.55 به دست آمدند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون برای دخترها نشان دادند که جهت گیری پایبندی به اخلاقیات تنها متغیر قوی در تبیین واریانس سلامت روانی آزمودنیها است. نتایج تحلیل رگرسیون برای پسرها نشان دادند که اضافه کردن متغیر جهت گیری پایبندی به عقاید و مناسک تغییر اندک ولی معنی داری در معادله رگرسیون ایجاد نمود. به عبارت دیگر، جهت گیری مناسکی برای پیش بینی سلامت روانی آزمودنیهای پسر با اهمیت است.

پژوهش حاضر از جمله پژوهشهای آزمایشی میدانی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه است که به منظور بررسی تاثیر آموزش گروهی مهارتهای اجتماعی در سازگاری فردی – اجتماعی نوجوانان بزهکار در بند 3 ندامتگاه شهرستان گنبد کاووس انجام شده است. 40 نفر نوجوان زیر 18 سال به صورت تصادفی ساده از میان جامعه پژوهش انتخاب و به شیوه تصادفی ساده به دو گروه 20 نفری گمارده شدند. قبل از انجام مداخله آزمایشی (ارایه متغیر مستقل) دو گره با استفاده از پرسشنامه شخصیتی کالیفرنیا (CTP) پیش آزمون شدند. سپس گروه آزمایشی به مدت 10 جلسه یک ساعته تحت آموزش مهارتهای اجتماعی به صورت گروهی قرار گرفت (مهارتها رفتارهای مربوط به خود، رفتارهای مربوط به دیگران، رفتارهای مربوط به محیط و رفتارهای مربوط به کار). یک هفته پس از انجام مداخله بار دیگر هر دو گروه با استفاده از آزمون (CTP) پس آزمون شدند. نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیری بر روی تفاضل نمره های پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که: نوجوانان بزهکار گروههای آزمایشی و گواه از لحاظ 12 خرده مقیاس آزمون سازگاری فردی – اجتماعی کالیفرنیا (CTP) متفاوتند. در نهایت، یافته ها گواه آن است که آموزش مهارتهای اجتماعی (مداخله درمانی) باعث افزایش سازگاری فردی و اجتماعی در نوجوانان بزهکار شهرستان گنبد کاوس می شود.

این پژوهش در صدد مقایسه سازگاری زناشویی معلمان مرد دبستانهای شهر اهواز بر اساس همسانی هیجان خواهی با همسرانشان است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان مرد دبستانهای شهر اهواز است. نمونه مورد مطالعه شامل 270 نفر از معلمان مرد دبستانهای شهر اهواز به همراه همسرانشان (جمعا 540 نفر) است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در این پژوهش از ابزارهای مقیاس عملکرد خانواده و مقیاس هیجان خواهی شکل پنجم زاکرمن استفاده شده است. طرح این پژوهش از نوع علی – مقایسه ای (پس رویدادی) است. نتایج حاصل نشان داد که بین سازگاری زناشویی، نقشها، حل مساله، درگیری عاطفی، همراهی عاطفی، کنترل رفتار و عملکرد کلی معلمان مرد دبستانهای شهر اهواز در گروه های چهارگانه هیجان خواهی، تفاوت معنی دار وجود دارد.

پژوهش حاضر مقایسه سرسختی روانشناختی، هیجان خواهی و سنخ شخصیتی الف غیرسمی و سمی در میان مردان و زنان مبتلا به سرطان و عادی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روان درمانی در شهر اهواز می باشد. نمونه این تحقیق 180 نفر بودند، که شامل 6 گروه: 30 مرد سرطانی، 30 زن سرطانی، 30 نفر برادران سرطانی، 30 نفر خواهران سرطانی، 30 نفر مرد هم محله ای و 30 نفر زن هم محله ای سرطانیها بودند. هدف این تحقیق پیدا کردن علل روان شناختی سرطان و ارائه راهکارهایی به منظور پیشگیری از آثار منفی روانشناختی در افراد مبتلا به سرطان بود. برای مقایسه افراد سرطانی و عادی در چهار متغیر شخصیتی فوق، از آزمونهای سرسختی روانشناختی، آزمون سنخ شخصیتی الف غیرسمی، سنخ شخصیتی الف سمی و آزمون هیجان خواهی با روایی و پایایی قابل قبول استفاده شد. طرح تحقیق از نوع علی- مقایسه ای بود. یافته های تحقیق از میان افراد سرطانی، خواهر، برادر و افراد هم محله سرطانیها در مراکز مشاوره و مراکز روان درمانی در اهواز جمع آوری گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) استفاده شد و تفاوت در میانگینها با استفاده از آزمون پیگیری توکی بررسی گردید. بر اساس یافته های به دست آمده در این پژوهش مشخص گردید که بین مردان و زنان از لحاظ متغیرهای سرسختی روانشناختی، هیجان خواهی، سنخ شخصیتی الف غیرسمی و سمی تفاوت دیده نشد و فقط بین گروههای سه گانه مردان و زنان سرطانی، برادران و خواهران سرطانی و برادران و خواهران عادی از لحاظ متغیرهای هیجان خواهی و سنخ شخصیتی الف- سمی تفاوت وجود دارد.

هدف از اجرای تحقیق حاضر اعتباریابی و مقایسه انتظارت خودکارآمدی شغلی در دانشجویان پسر و دختر دانشگاه شهید چمران اهواز بود. برای این منظور به تدوین و اعتباریابی مقیاس راهنمای انتظارات خودکارآمدی شغلی برای دانشجویان دانشگاه شهید چمران نیز پرداخته شد. نتایج به دست آمده درباره پایایی کل مقیاس و همچنین درباره خرده مقیاسهای نیازمندیهای آموزشی، وظایف شغلی، مشاغل حیطه مردانه و مشاغل حیطه زنانه حاکی از پایایی بالای مقیاس می باشند. ضرایب روایی همزمان بین مقیاس انتظارات خودکارآمدی شغلی با مقیاس خودکارآمدی عمومی و با خرده مقیاسهای نیازمندیهای آموزشی و وظایف شغلی در کل نمونه و برای دانشجویان پسر و دختر همگی معنی دار بودند. همچنین، تحلیل واریانس عاملی با اندازه های مکرر بر روی عامل مشاغل ده گانه حیطه مردانه و زنانه از خرده مقیاس نیازمندیهای آموزشی در بین دانشجویان پسر و دختر تفاوت معنی دار نشان داد، اما این تفاوت در خرده مقیاس وظایف شغلی معنی دار نبود. به علاوه، میزان انتظارات خودکارآمدی شغلی دانشجویان در مشاغل ده گانه حیطه مردانه و زنانه، در مقایسه با خرده مقیاسهای نیازمندیهای آموزشی و وظایف شغلی، متفاوت می باشند

در این پژوهش شباهت زوجهای عادی از لحاظ ارزشها (نظری، هنری، مذهبی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی) و نگرشهای فرزند پروری (وابستگی شدید، بی‌اعتنایی و سلطه‌گری)، نگرش به آموزش و پرورش و نگرش خانواده گرایی با زوجهای متقاضی طلاق شهر اهواز مورد مقایسه قرار گرفت. در این تحقیق متغیرهای شباهت ارزشها و نگرشها به عنوان متغیرهای وابسته و متغیر خانوادهای عادی و متقاضی طلاق به عنوان متغیر مستقل در نر گرفته شد. فرضیه‌های پژوهش عبارتند از: 1. شباهت زوجهای عادی در ارزشهای ششگانه بیش از شباهت زوجهای متقاضی طلاق است. 2. شباهت زوجهای عادی در نگرش به آموزش و پرورش نگرش خانواده گرایی و نگرشهای فرزند پروری شامل سه نگرش بی اعتنایی سلطه گری و وابستگی شدید بیش از شباهت زوجهای متقاضی طلاق است. نمونه تحقیق شامل 100 زوج بود. 50 زوج شامل زوجهایی بودند که به صورت تصادفی از یمان زوجهای متقاضی طلاق که به مرکز مشاوره مراجعه نمده بودند انتخاب شدند و 50 زوج مربوط به زوجهای عادی بود که از خانواده‌های وابسته به زوجهای متقاضی طلاق انتخاب گردیدند. بررسی فرضیه‌های تحقیق، از مقیاس ارزشهای آلپورت، و رونون و لیندزی، مقیاس نگرشهای فرزند پروری،‌مقیاس نگرش خانواده گرایی و مقایس نگرش به آموزش و پرورش استفاده به عمل آمد. نتایج تحقیق نشان دادند که شباهت زوجهای عادی در ارزشهای هنری و اقتصادی و مقیاس بی اعتنایی نگرش فرزند پروری، همچنین در نگرش خانواده‌گرایی و نگرش به آموزش و پرورش بیش از شباهت روجهای متقاضی طلاق است. در سایر موارد تفاوت معنی‌داری بین دو گروه مشاهده نشد. سطح معنی‌داری در این تحقیق 05/0 در نظر گرفته شده است.

هدف از این پژوهش تعیین رابطه بی ثباتی هیجانی، رفتار جامعه گرا و پرخاشگری با عملکرد تحصیلی در دانش آموزان دختر و پسر سال سوم راهنمایی شهر اهواز است. در این تحقیق، 400 دانش آموز (200 دختر و 200 پسر) که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از جامعه آماری انتخاب شدند. به عنوان نمونه تحقیق مورد مطالعه قرار گرفتند. فرضیه های تحقیق به طور کلی عبارت از این بودند که بی ثباتی هیجانی و پرخاشگری با عملکرد تحصیلی رابطه منفی و رفتار جامعه گرا با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت دارند. برای سنجش فرضیه ها از سه مقیاس بی ثباتی هیجانی، رفتار جامعه گرا و پرخاشگری و برای عملکرد تحصیلی از میانگین کل نمره های دانش آموزان استفاده به عمل آمد. تجزیه و تحلیل داده ها، فرضیه ها را به شکل مورد نظر تأیید کرد.

هدف پژوهش حاضر تحلیل سؤالها و تحلیل عاملی پرسشنامه افسردگی یک (BDI-21) بوده است. 196 دانشجوی پسر دانشگاه شهید چمران (اهواز) به صورت تصادفی چند مرحله ای از بین دانشجویانی که در خوابگاههای دانشجویی ساکن بودند انتخاب شدند. بر اساس نتایج تحلیل سؤالهای پرسشنامه افسردگی بک (BDI-21) همه سؤالها با نمره کل همبستگی معنی داری داشتند. بر اساس تحلیل عاملی از طریق تحلیل مؤلفه های اصلی پنج عامل به دست آمد، که عامل یکم بیشترین سهم را در تبیین واریانس پرسشنامه فوق داشت. علاوه بر این، ضریب آلفای کرونباخ (همسانی درونی) برای کل پرسشنامه 0.87، ضریب پایایی تنصیف آن 0.83 و ضریب پایایی بازآزمایی به فاصله سه هفته 0.49 به دست آمد. همچنین، ضریب همبستگی بین پرسشنامه افسردگی بک و خرده مقیاس D از پرسشنامه MMPI 0.60 محاسبه گردید. از مجموع 196 دانشجو تعداد 21 (10.7 درصد) نفر از آنها دچار افسردگی بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که پرسشنامه افسردگی بک را می توان در پژوهشهای روانشناختی و درمانی مورد استفاده قرار داد.

این پژوهش به بررسی هنجاریابی آزمون نقاشی مقیاس مردان آدمک گودیناف - هریس به عنوان یک آزمون تحولی در مدارس ابتدایی بوشهر پرداخته است.در این مطالعه 365 آزمودنی پسر در شش گروه 6 ،7 ،8 ،9 ،10 ،11 سال به صورت تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. اجرا ونمره گذاری این آزمون بر طبق روش نمره گذاری مردان (73 ماده) گودیناف - هریس (1963) انجام گرفت.تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که آزمودنیهای 6 تا 11 ساله پسر در مقیاس مردان در سطح آماری p = 0.01 با یکدیگر تفاوت دارند.مقایسه آماری بین مطالعه هنجاری حاضر با مطالعات هنجاری انجام شده در ایران و در کشور آمریکا بیانگر این است که دانش آموزان بوشهری درآزمون نقاشی آدمک گودیناف - هریس در مقایسه با مطالعه هنجاری آمریکا دچار تاخیر تحولی هستند لیکن با مطالعه هنجاری شیراز فقط در یک سطح سنی تفاوت دارد. همچنین بین نمره های آزمون نقاشی کل نمونه با نمره های پیشرفت تحصیلی (فارسی،ریاضیات،علوم و دیکته) کودکان به استثنای درس ریاضیات رابطه وجود دارد.در نهایت ضریب پایانی مقیاس نمره گذاری مردان با استفاده از روش بازآزمایی به فاصله یک ماه 0.70 و ضریب توافق نمره گذاری در دو گروه 7 و 10 ساله به ترتیب 0.76 و 0.63 بود.روایی آزمون نقاشی آدمک گودیناف - هریس با استفاده از مقیاس نمره گذاری مردان با آزمون ریون رنگی کودکان 0.24 و با آزمون خطاهای بندر گشتالت Koppitz) ( قابل تامل است. یافته های فوق همگی فرضیات تحقیق را تایید می کنند