رویکرد موضوعی

نمایش ۱٬۴۶۱ تا ۱٬۴۸۰ مورد از کل ۵٬۳۸۹ مورد.

۱۴۶۱.

عنایت الهی نسبت به جهان هستی از نگاه سه فیلسوف یهودی، مسیحی و اسلامی( ابن سینا، ابن میمون و توماس آکوئینی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمداسماعیل سیدهاشمی

منبع: آینه معرفت سال دوازدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۳۴

کلید واژه ها: شر مشیت تدبیر عنایت علم ازلی ارادة الهی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۹۳ تعداد دانلود : ۸۹۵

از مباحثی که در الهیات فلسفی یهود، اسلام و مسیحیت بدان پرداخته شده رابطة وجودی و تدبیری خدا با جهان است. این مسئله که با عنوان ""عنایت یا مشیت الهی""مطرح شده است در واقع از تمایز های مهم الهیات فلسفی در حوزة ادیان ابراهیمی با فلسفه های یونانی است، چرا که در الهیات یونانی به رابطة ایجادی بین مبدأ هستی و جهان توجه نشده است بلکه اصل ، عدم عنایت و التفات موجود عالی نسبت به دانی است. سه فیلسوف برجسته و تأثیر گذار در الهیات یهودی ، مسیحی و اسلامی - ابن میمون ، ابن سینا و توماس آکوئینی - با نگاه به این اصل و با الهام از متون دینی تفسیر متفاوتی از رابطة خدا با جهان ارائه نموده اند. هر چند ابعاد و فروعات این بحث بسیار گسترده است ولی با توجه به محدودیت مقاله به تحلیل دیدگاه این سه اندیشمند در توضیح تنها چهار پرسش محوری مرتبط با عنایت و مشیت الهی بسنده شده است و میزان توفیق آنان در تبیین فلسفی این موضوع و نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه های آنان ارزیابی شده است .

۱۴۶۲.

نقد نظریه ازلیت و ابدیت نفس و نقش شهود بر آن در اندیشه افلاطون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدکاظم علمی سولا زهرا محمدی محمدیه

منبع: قبسات سال هجدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۶۹

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۲۷ تعداد دانلود : ۸۰۳

۱۴۶۳.

بررسی مقایسه ای نتایج ایمان از دیدگاه پولس و فخر رازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: قربان علمی حامد نظرپور نجف آبادی

منبع: فلسفه و کلام سال چهل و پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۹۱

کلید واژه ها: ایمان فخر رازی آرامش پولس نتایج آمرزش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۹۷ تعداد دانلود : ۸۰۶

یکی از مسائل مهم ادیان ابراهیمی مسئله ایمان است. پولس رسول و فخر رازی، دو متفکر در دو حوزه دینی اسلام و مسیحیت، در این باره به تفصیل اظهار نظر کرده اند. پولس رسول در بحث از نتایج ایمان از نجات، عادل شمردگی، زندگی جدید، ایمنی از شرور و دشمنان، آرامش و دریافت وعده های خداوند سخن می گوید. فخر رازی نیز معتقد است ایمان عقاب کفر را از بین می برد. وی آمرزش گناهان، امنیت دنیا و آخرت، رزق کریم، بهشت و آسایش ابدی، عزت و محبت را از نتایج ایمان می داند. نظرات این دو متفکر درباره نتایج ایمان قابل مقایسه است؛ این مقاله، با روش توصیفی، تحلیلی و مقایسه ای به بررسی دیدگاه های آن دو در باب نتایج ایمان می پردازد. این بررسی نشان می دهد که هر دو نجات، آرامش، امنیت، آمرزش گناهان و زندگی جدید را از نتایج ایمان می دانند. البته تفاوت هایی در نظرات آن ها نیز وجود دارد.

۱۴۶۴.

بررسی و نقد دیدگاه سوئین برن در باب وجود خدا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرح رامین

منبع: فلسفه دین سال دهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۴)

کلید واژه ها: احتمال نظم زمانی اصل زودباوری اصل سادگی نظریه های فرادامنه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۷۰ تعداد دانلود : ۶۸۷

ریچارد سوئین برن از جمله فیلسوفان معاصری است که به استدلال های استقرایی برای تبیین خداباوری روی آورده است. وی با استفاده از اصل زودباوری و سادگی، و با تفکیک نظم های زمانی از مکانی ، احتمال وجود خداوند را بسیار تقویت می نماید.سوئین برن سعی دارد از طریق فرضیه خداشناسی توحیدی به پرسش های مرزی پاسخ گوید. اما تمسک به مفاهیم احتمال، سادگی، زودباوری، پیش بینی پذیری، و نظم های زمانی در تقویت این فرضیه، در چالش با اشکال های متعددی است که این مقاله با نگاهی نقادانه به ارزیابی آنها می پردازد.

۱۴۶۵.

ارزش معرفت شناختی گزاره های تاریخی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: عبدالله محمدی

منبع: آیین حکمت سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۷

کلید واژه ها: معرفت شناسی فلسفه علم تاریخ تحویل گرایی غیر تحویل گرایی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه دین

تعداد بازدید : ۱۳۱۴ تعداد دانلود : ۴۸۵

از جمله مسائل مهم در معرفت شناسی و نیز در فلسفة علم تاریخ واقع نمایی گزارش های تاریخی است. این موضوع یکی از نتایج شاخة «معرفت شناسی دلیل نقلی» است، که در میان معرفت شناسان غربی با عنوان «مسئلة تحویل گرایی و غیرتحویل گرایی» مطرح است. این مقاله درصدد تبیین چگونگی و میزان تحصیل این دغدغه است و آشکار می کند که واقع نمایی مراتب مختلفی دارد و اخبار ثقات می توانند تا حد اطمینان و قطع نیز معرفت بخش باشند. در کنار توجه به میزان وثاقت گوینده، توجه به قراین داخلی و خارجی نیز ضروری است. بدیهیات عقلی و نتایج آن، مسلّمات نقلی و مسلّمات علم تجربی از معیارهای بررسی محتوای گزارش های تاریخی اند.

۱۴۶۶.

بررسی تطبیقی معرفت فطری خدا در الهیات کالوینی و الهیات اسلامی (با تکیه برآراء جان کالوین و علامه طباطبایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی فدایی محمدجواد فلاح

منبع: انسان پژوهی دینی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۳۰

کلید واژه ها: علامه طباطبایی فطرت جان کالوین حس الوهی معرفت درونی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۸۱ تعداد دانلود : ۶۸۶

از نظر علامه طباطبایی انسان داراى فطرتى خاص است که او را به سنت خاص زندگى و راه معینى که منتهى به هدف و غایتى خاص (خداوند) مى شود، هدایت مى کند؛ راهى که جز آن را نمى تواند پیش گیرد: «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْها». از سوی دیگر براساس الهیات کالوینی اذعان به وجود خداوند در اعماق ذهن هر انسانی وجود داشته و اکتسابی نیست، بدانسان که نظریه ای باشد که در مدرسه و با تعلیم استاد فراگرفته شود؛ بلکه چیزی است که هریک از ما قبل از تولد کاملاً آن را می شناسیم و خود طبیعت هم اجازه فراموشی آن را به کسی نمی دهد. در این مقاله کوشیدهایم وجوه اشترک و افتراق این دو دیدگاه را بررسی کنیم. جایگاه معرفت فطری بودن قلب، لزوم تکامل و بلوغ گرایش فطری و تأثیر گناه بر این نوع معرفت بهعنوان وجوه مشترک، و انگیزه طرح بحث، ماهیت معرفت فطری، متعلق معرفت فطری و نحوه دریافت این نوع معرفت بهعنوان وجوه افتراق این دو دیدگاه در این نوشته مورد بررسی قرار گرفته است.

۱۴۶۷.

بررسی جهتداری علوم تجربی از منظر برخی اندیشمندان معاصر؛ آیت الله جوادی آملی، دکتر سروش و حجت الاسلام و المسلمین میرباقری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی سبحانی حسین سعدآبادی

منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۱۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۷۷

کلید واژه ها: علم علوم تجربی علم دینی سروش وادی آملی میر باقری جهتداری علم امور پیشینی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه علم

تعداد بازدید : ۲۰۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۰۶

را میتوان از مهمترین مبانی معرفت شناسانه در راستای قبول و یا رد مسأله « جهتداری علم » مسأله دانست و از همین رو موضوعی پر اهمیت به شمار میرود. « علم دینی » در نوشتار پیش رو، مسأله مذکور از نگاه سه اندیشمند معاصر؛ یعنی آیت الله جوادی آملی، دکتر سروش و حجت الاسلام و المسلمین میرباقری مورد بررسی قرار گرفته است و سعی شده تا با تکیه بر مبانی و تصریحات هر یک، نظر ایشان در مسأله جهتداری تبیین شود. برخی از اندیشمندان مذکور، مبانیای دارند که در نگاه اول با موضوع جهتداری علم سازگار نیست؛ از جمله استاد جوادی آملی و دکتر سروش قائل به واقع نمایی علم هستند و فهم نسبی را رد میکنند، بر خلاف آقای میرباقری که تعریف مشهور از علم را نقد و سخن از حضور فاعلی در فرایند فهم به میان آوردهاند و به نوعی قائل به نسبیت فهم هستند. در ترابط فهم و اختیار نیز استاد جوادی و دکتر سروش فهم را غیر اختیاری میدانند و در مقابل، حجت الاسلام میرباقری معتقد است فهم بدون اختیار شکل نمیگیرد. از این گذشته ظاهرا سایر مبانی این سه شخصیت، بر موضوع جهتداری علوم تجربی موجود صحّه گذاشته و آن را تایید میکند. از جمله همگی قائل به تاثیر فلسفه در این علوم هستند. همچنین هر سه، فرضیهها و نظریهها را در علم مؤثر دانسته و از نقش شخصیت عالم و محیط پیرامون او در علم سخن گفتهاند.

۱۴۶۸.

بهکتی (آیین پرستش عاشقانه) در هندوییسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سعید گراوند

منبع: اندیشه دینی دوره سیزدهم تابستان۱۳۹۲ شماره ۴۷

کلید واژه ها: تفکر دینی :بهکتی فلسفه ویشنویی پرستش عاشقانه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۲۷۶

بهکتی یا آیین پرستش عاشقانه صورتی از تفکر ویشنویی است که ریشه در تاریخ هندوئیسم دارد. این آیین طی جریان ها و سنت های گوناگون در جنوب و شمال هند مطرح می شود و از سوی حکیمان و متألهان مختلف دست خوش تحولات بسیار می گردد. آثار و عناصر این صورت از دین داری در وداها، اوپانیشادها و در آیین بهگوت، ادبیات دوره ی حماسی، پورانه ها، سوتره ها و در نهایت در اندیشه ی شارحان مکتب ودانته به ویژه در تأملات عرفانی رامانوجه و دیگر متألهان ویشنویی شایان بررسی و شناسایی است. در این نوشتار، سعی بر آن است که ابتدا به نشانه های این شیوه از صور اعتقادی در دوره های مختلف تاریخ تفکر هندویی پرداخته شود، سپس از پیچیدگی اندیشه های فلسفی و سهولت تفکر معطوف به پرستش عاشقانه سخن به میان آید.

۱۴۶۹.

نسبیت در تلقیهای دینی ویتگنشتاین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن طلایی ماهانی

منبع: پژوهش های فلسفی بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۶ تعداد دانلود : ۸۷۲

۱۴۷۰.

مسئله وجود: دیدگاه مشکل آفرین کانت و ناکامی رویکرد فرگه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میر سعید موسوی کریمی

منبع: پژوهش های فلسفی - کلامی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۵۵ و ۵۶)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۵۰ تعداد دانلود : ۷۴۶

۱۴۷۱.

دین و اخلاق، مقایسه رویکرد کرکگور و اشاعره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نعیمه پورمحمدی

منبع: اخلاق وحیانی سال اول بهار ۱۳۹۲ شماره ۳

کلید واژه ها: عقل اخلاق اشاعره کرکگور

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۹۳ تعداد دانلود : ۶۲۵

از نظر کرکگور، اخلاق در مرحله دینی که سومین مرحله از مراحل زندگی است محقق می شود و مؤلفه اصلی آن، تسلیم در برابر امر مطلق دین است. ارزش های عام، کلی و عقلی در اخلاق، اعتباری ندارند. اخلاق از نظر اشاعره با مؤلفه حسن و قبح و تکلیف دینی، الاهی و شرعی، از حسن و قبح و تکلیف ذاتی و عقلی، دوری می جوید. از این رو، در اخلاق کرکگور و نیز در اخلاق اشاعره، عقل جایگاهی به منزله معیار اخلاق، معرفت اخلاقی، الزام اخلاقی و انگیزش اخلاقی ندارد؛ و این مراتب، کاملاً در اختیار دین است. این مقاله ضمن نشان دادن اخلاق دینی کرکگور و اشاعره، اختلاف های آن ها را نیز در این رویکرد مشترک بیان می کند. اشاعره از بدو امر، دلالت و حکم اخلاقی را از دین می گیرند؛ اما کرکگور در اصل برای عقل، دلالت و حکم قائل است، اما امر مطلقِ دین، باعث می شود دلالت و حکم عقل به تعلیق درآید؛ همچنین بر خلاف آن که کرکگور مفاهیم ارزشی و الزامی اخلاق را با عقل درمی یابد، اخلاق اشاعره، حتی در ساحت معنا و مفاهیم اخلاقی نیز به دین وابسته است.

۱۴۷۲.

امکان معرفت و چیستی آن در معرفت شناسی فیلسوفان صدرایی و کارتزین ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن رهبر قاسم کاکایی

منبع: معرفت فلسفی سال دهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: حکمت متعالیه معرفت شناسی شکاکیت امکان معرفت چیستی معرفت اقسام معرفت فیلسوفان دکارتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۶۳۸ تعداد دانلود : ۱۲۷۹

در میان مباحث معرفت شناسی معاصر، دو مسئله امکان معرفت و چیستی آن، از جمله مباحث مهم به شمار می آیند. فیلسوفان حکمت متعالیه و فیلسوفان دکارتی، هر دو به امکان معرفت حقیقی اذعان دارند. همچنین آنها معرفت حقیقی را تعریف، و آن را به اقسام متفاوتی تقسیم می کنند. شکاکیت، تقسیم علم به حصولی و حضوری، سخن از تصور و تصدیق و اقسام آن و استفاده ایشان از منطق و به ویژه بحث قیاس و مباحث پیرامون آن، به منزله روش رسیدن به معرفت، از دیگر مباحث مهم در مقایسه معرفت شناسی این دو گروه در باب مسئله امکان و چیستی معرفت است.

۱۴۷۳.

هوسرل اول و دوم: تطور آرای هوسرل در مورد فلسفة زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مازیار چیت ساز سید محمدعلی حجتی علی اکبر احمدی افرمجانی لطف الله نبوی

منبع: حکمت و فلسفه سال نهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: هوسرل نظریة معنا نوئما نوئسیس فلسفة زبان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۳۸ تعداد دانلود : ۱۱۹۱

دیدگاه ""هوسرل"" دربارة فلسفة زبان و معناداری، حداقل دو دورة متفاوت دارد. در دورة اول که گاهی رئالیسم افلاطونی نیز خوانده می شود، هوسرل نظری مشابه ""فرگه"" دارد: معنا عبارت است از یک نوع مثالی. در دورة دوم، با توجه به التفات (Intention)و ساختار آگاهی، دیدگاه او چرخشی استعلائی یافته و با استفاده از کلمة جدید نوئما، ساختاری پیجیده برای معنا پیشنهاد می کند. در این مقاله، دو دورة مذکور تشریح شده و توضیح داده می شود که در هر دو دوره، التفات و مسألة آگاهی نقش خاص خود را ایفا می کند. با تشریح این دو دوره و بررسی تشابه ها و تمایزها، مشخص می شود با وجود تغییرات زیاد آرای او، می توان یک خط سیر ثابت را در دیدگاه او پیدا کرد.

۱۴۷۴.

افراد بین جهانى یا افراد محدود به جهان نگاهى به نظریه همتاهاى لویس و پاسخ پلنتینگا به آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مصطفى زالی روح الله عالمی مهدى قوام صفرى

منبع: معرفت فلسفی سال دهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: جهان هاى ممکن همتا افراد بین جهانى صفات ذاتى صفات عرضى

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۶۱ تعداد دانلود : ۷۷۶

یکى از پرسش هاى ذیل مسئله جهان هاى ممکن آن است که آیا یک فرد در بیش از یک جهان وجود دارد؟ گروهى مانند دیوید لویس وجود فرد در بیش از یک جهان ممکن را انکار کرده و در مقابل گروه دیگرى مانند آلوین پلنتینگا به افراد بین جهانى قایل شده اند. در این مقاله ابتدا رویکرد لویس مبنى بر انکار فرد بین جهانى طرح و نظریه همتا به مثابه نظریه بدیل تشریح مى شود. بر اساس نظریه همتا گرچه هر فرد تنها در یک جهان ممکن وجود دارد، در سایر جهان هاى ممکن داراى همتاست. در مقابل بر اساس نظریه پلنتینگا هر فرد مى تواند در بیش از یک جهان ممکن وجود داشته باشد؛ بنابراین سخن پلنتینگا مستلزم آن است که یک فرد باید داراى صفاتى ذاتى باشد تا منجر به تمایز او در هر جهان شود. در بخش آخر مقاله نشان داده مى شود که مسئله ذات فردى قابل بازگشت به مسئله تشخص در نزد فیلسوفان مسلمان است و از آنجاکه در تحلیل نهایى تشخص جز به وجود نیست، انگاره ذات فردى که مبتنى بر تخصیص کلى به کلى است پذیرفتنى نخواهد بود.

۱۴۷۵.

حل مشکل گناه ذاتی بر مبنای دو اصل «ایمان» و «لطف» در نظام فکری آگوستین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا محمودکلایه رضا اکبریان محمد سعیدی مهر رضا اکبری

منبع: جستارهای فلسفه دین سال دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۳)

کلید واژه ها: عقل ایمان اراده آگوستین لطف

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۸۸ تعداد دانلود : ۱۱۹۹

یکی از اساسی ترین مسائل آگوستین در طول حیات فکری اش، یافتن پاسخ این مسئله است که چه چیز وصول بشر به حکمت حقیقی و سعادت را این چنین دشوار و در مواردی غیر ممکن ساخته است. پاسخ وی را می توان در یک کلمه خلاصه کرد: «گناه». به همین جهت او درصدد بر می آید تا با ارائة دو اصل بنیاد، ایمان و لطف، مشکل گناه را در بشر حل کند تا مسیر دستیابی به حقیقت را بر وی هموار سازد. اما باور او به «گناه ذاتی» که مبنایی برگرفته از متن مسیحیت است، وی را در حل این مشکل با دشواری هایی مواجه می سازد. به اعتقاد آگوستین دو اصل ایمان و لطف در ارتباط با ارادة انسان معنا پیدا می کنند؛ این اراده، مطابق مبنای گناه ذاتی، اراده ای در گناه تلقی می شود و بنابراین بیش از آن که بشر را به سمت خیر سوق دهد او را به سوی انتخاب شر می کشاند. بر این اساس به نظر می رسد کسب فیضِ ایمان یا لطف از سوی چنین موجودی تا حد زیادی غیر محتمل خواهد بود؛ همین مطلب موجب ابهاماتی در دیدگاه آگوستین در این زمینه شده است. پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی- تحلیلی با تکیه بر تحلیل منطقی به بررسی این مطلب پرداخته است

۱۴۷۶.

نقد نگرش پراگماتیسم در تبیین ضرورت دین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد محمدرضایی عظیم عابدینی

منبع: قبسات سال هجدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۶۷

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۲۱۸

۱۴۷۷.

فیزیک کوانتومی و امکان «شعورمندی» ذرات فیزیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حبیب الله رزمی احمد بیگدلی عسگر دیرباز

منبع: فلسفه علم سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: آگاهی معرفت شعور ذرات فیزیک کوانتومی دوگانگی ذره ای موجی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه علم

تعداد بازدید : ۴۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۴۹۰

از قرن ها پیش، اندیشمندان و حکمای مسلمان با الهام از آیات نورانی قرآن کریم و با براهین متقن عقلی به اثبات سریان داشتن علم و آگاهی در میان اشیای مادی پرداخته بودند. دانشمندان علوم تجربی به امکان وجود نوعی شعور و آگاهی در برخی مواد و اشیای ظاهراً بی جان اشاره داشته اند. گستردگی «علم» در سراسر هستی حتی در ذرات مادی، فیزیک را نیز در این بحث سهیم می کند. در نظریة کوانتوم، بعضی پدیده ها از جمله آزمایش انتخاب تأخیری ذرات مطرح می شود و چنین می نماید که ذرات از موقعیت پیرامون خود آگاهی دارند و رفتار مناسب با آن را انتخاب می کنند؛ همچنین، در بعضی از مدل های بدیل و رقیب نظریة رایج کوانتوم (مدل بوهم دوبروی)، موج راهنما یا میدان اطلاعات مطرح است که این ها اشاره ای بر امکان شعورمندی ذرات فیزیکی دارند.

۱۴۷۸.

بازخوانی دیدگاه موافقان و مخالفان ضرورت علّی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حسن رضایی

منبع: آیین حکمت سال پنجم بهار۱۳۹۲ شماره ۱۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۳ تعداد دانلود : ۶۴۸

۱۴۷۹.

تزاحم های اخلاقی از دیدگاه دیوید راس و بررسی و نقد آن با تکیه بر متون دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: افضل بلوکی محمدعلی مصلح نژاد

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال پنجم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۸

کلید واژه ها: اولویت بداهت تزاحم وظایف در نگاه نخست وظایف فعلی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی فلسفه و منطق فلسفه غرب رویکرد موضوعی فلسفه های مضاف فلسفه اخلاق

تعداد بازدید : ۱۶۹۶ تعداد دانلود : ۸۰۶

این مقاله به بررسی و نقادی راه حل های تزاحم اخلاقی از دیدگاه دیوید راس (W.D.Ross) پرداخته است. از نگاه او تزاحم در وظایف فعلی امکان وقوع دارد، و فاعل اخلاقی وظیفه دارد آن دسته افعالی را که واجد الزام آوری بیشتری هستند، مقدم بدارد. او مبنای وظایف اخلاقی را «روابط خاص» می داند که از این طریق می توان اولویت و میزان الزام آوری را استکشاف نمود. براساس دیدگاه برخی از ناقدان راس، همانند: پالمر، مک ناوتن، گنسلر، و هولمز و دیگران، و نیز مقایسه این دیدگاه، با متون دینی، دیدگاه راس ناقص و وجود مفاهیمی چون مصلحت و مفسده نفس الامری افعال در متون دینی و همچنین نقش انگیزه فاعل، و توجه به نتیجه افعال و لحاظ کردن اولویت موجود در نتایج حاصل که میزان ارزشمندی افعال را معین می کند، و بالاترین درجه آن قرب الهی است، پاسخی جامع تر و غنی تر را در این زمینه فراهم می نماید، و دیدگاه راس به دلیل نقص در تبیین سلسله وظایف و غیرمنطقی بودن ترتیب آن و عدم ارائه معیاری فراگیر برای ترجیح افعال متزاحم، در واقع راه حل مناسبی برای حلّ این مسئله نیست.

۱۴۸۰.

بررسی دیدگاه کارل بارت در باب الاهیات نوارتدوکسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محبوبه وحدتی پور سید علی حقی

منبع: اندیشه دینی دوره دوازدهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴۵

کلید واژه ها: الاهیات نوارتدوکسی الاهیات دیالکتیکی الاهیات بحران کارل بارت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۷۰۶ تعداد دانلود : ۸۸۰

کارل بارت در دوره ی میانیِ حیات الاهیاتی خود، تحت تأثیر دیدگاه های کیرکگارد، به تقابل میان خداوند و انسان اعتقاد داشت و این تقابل را بر اساس مواجهه ی وجودی میان خداوند و انسانِ سرگشته و حیران در بحران ایمان تفسیر می کرد، لیکن در نگارش دوباره ی کتاب اصول عقاید کلیسا تغییر عقیده داد و با الهام از کتاب مقدس، دیگر نه از تقابل میان خداوند و انسان، بلکه از وحدت میان خداوند و انسان سخن گفت، چراکه بنابر آموزه ی تجسدِ خداوند در عیسی مسیح، نه تنها هیچ تقابلی میان خدا و انسان وجود ندارد، بلکه نوعی یگانگی میان آن ها برقرار است.

درخت حوزه‌های تخصصی