درخت حوزه‌های تخصصی

ارتباطات جهانی و روابط متنوع بین المللی موجب گردیده است که اصول نسبتا یکسانی در بودجه بندی کشورها طی سندی به صورت قانون انعکاس یافته و در تمامی مراحل بودجه مجرا و لازم الرعایه باشند. اصول مذکور اساساً باید در تمام مراحل بودجه مراعا باشند اما درعمل ممکن است تعدادی از آن ها در نظام محاسبات عمومی برخی از کشورها رعایت نگردند. ازمیان اصول بودجه ریزی، قانونی بودن، سالانه بودن، وحدت، جامعیت، شاملیت، عدم تهاتر، تعادل، تقدم درآمدها بر هزینه ها، پیش بینی و تقدم، برآوردی بودن درآمدها، محدود بودن مخارج، تخصیص، ناخالص بودن، انعطاف پذیری و تمرکزعایدات موردتصریح قانون گذار اساسی و عادی ایران قرارگرفته اند و اصول حاکمیت قانون، مسئولیت، صحت، تناسب، تناوب، کفایت، شفافیت، مدیریت، تنوع، تفکیک اعتبارات مستمر و غیرمستمر، قابلیت اعتماد، قابلیت پیش بینی، درعمل و به شکل ضمنی در نظام بودجه ریزی ایران کم وبیش موردتوجه قرار دارند. اصول وحدت، جامعیت، تخصیص، سالانه بودن، عدم تهاتر، تعادل، دقت، شفافیت، مدیریت صحیح مالی و محاسبه براساس واحدپول مشترک در مصوبه مالی شماره 1605 مصوب 25 ژوئن 2002 شورای وزیران اتحادیه اروپا مورداشاره قرارگرفته اند. ازمیان اصول مذکور، اصل تنظیم بودجه براساس واحدپول مشترک، خاص نظام بودجه بندی اتحادیه اروپا می باشد. بانک جهانی نیز در کتابچه راهنمای هزینه های عمومی که در سال 1998 منتشر نمود، اصول شاملیت، انضباط، قانونی بودن، انعطاف پذیری، قابلیت پیش بینی، قابلیت اعتراض، اطلاعات، درستی، شفافیت، مسئولیت و پاسخگویی را به عنوان معیار بودجه مطلوب بیان داشته است. پژوهش حاضر مطالعه ای تطبیقی دررابطه با اصول فوق بین نظام های محاسباتی ایران و اتحادیه اروپا در پرتو اصول معیار بودجه بندی در گزارش سال 1998 بانک جهانی می باشد.

نخبه گرایی یکی از رویکردهایی است که در بطن خود طرفدار استبداد و مخالف شیوه های حکومتی نظارت محور و مردمی نظیر مشروطه است. فرض اصلی این مقال بر این اصل استوار است که به نظر می رسد در اواخر دوره قاجار و شروع زمزمه ها و حرکات سیاسی به منظور تغییر سلطنت و روی کار آمدن رضاشاه، از پیش از کودتای سال 1299 تا آغاز سلطنت وی، برخی مطبوعات رویکردی نخبه گرایانه در پیش گرفتند و طرفدار یک مصلح مقتدر شدند. بر این اساس، مقاله دارای یک سوأل اصلی است: ریشه های رویکرد نخبه گرای مطبوعات ایران که منتج به حمایت از کودتای 1299 و در نهایت برقراری حکومت رضاشاه شد چه بود؟ نتایج بررسی ها نشان داد که آشفتگی ها و بحران های سیاسی و اجتماعی نظیر امضاء قرارداد 1919، مشکلات اجتماعی و اقتصادی و تغییر در ماهیت روزنامه نگاری و ارتباطات از جمله دلایل اصلی رویکرد نخبه گرای مطبوعات در سال های منتهی به کودتا هست و روزنامه نگارانی که به آمدن یک مصلح مقتدر و یا دیکتاتوری منور گرایش یافتند. نوشتار پیش روی با رویکردی توصیفی- تحلیلی و روش کتابخانه ای- اسنادی در صدد است تا نقش نگاه نخبه گرای مطبوعات را بر روی کار آمدن رضاشاه بر اساس دیدگاه نظریه پردازان نخبه گرایی سیاسی مورد سنجش و تبیین قرار دهد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی جامعه شناسانه شکل گیری ناآرامی های اجتماعی در ایران سال 1401 است. پس از درگذشت خانم مهسا امینی ناآرامی های در ایران رخ داد که از لحاظ خاستگاه و پایگاه، شکل و محتوا و همچنین دامنه و گستره، با حوادث اعتراضی یک دهه اخیر تفاوت داشت. سوال پژوهش حاضر مبتنی بر چیستی این ناآرامی ها است. فرضیه تحقیق شکل گیری این اعتراضات اجتماعی را در شکل مدرن و بر اساس جامعه شبکه ای و سه نوع شکل اعتراضی هویت، مخالفت و عمومیت می داند که در تضاد با الگوهای حاکم شکل می گیرد. روش گردآوری داده ها اسنادی، روش تجزیه و تحلیل داده ها ردیابی فرآیند، نوع تحقیق کیفی و ملهم از نظریه جنبش های اجتماعی آلن تورن است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شکل گیری جنبش اجتماعی 1401 با تغییر شرایط جدید جامعه در چهار سطح بین المللی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به واسطه گسترش رسانه های اجتماعی منجر به تغییر الگوها و نگرش های حاکم بر جامعه شده و هویت آن در مغایرت با هویت های مورد قبول حکومت است.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل موثر بر اقبال عمومی کمپین ها در رسانه های اجتماعی انجام شده است. روش تحقیق، ترکیبی شامل رویکردهای کمی و کیفی و جامعه آماری بخش کیفی را کارشناسان حوزه رسانه با سابقه کار بیش از 10 سال در زمینه شبکه های اجتماعی و تبلیغات تشکیل داده اند. در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل کاربران رسانه های اجتماعی تلگرام و اینستاگرام عضو کمپین های مجازی است. در این پژوهش به منظور تحلیل داده های کیفی و کمی به ترتیب از روش های نظریه داده بنیاد و حداقل مربعات جزئی استفاده شد. در بخش کیفی، یافته های پژوهش بیانگر آن است که از دیدگاه مصاحبه شوندگان افزایش تصاعدی اعضا، امکان ارسال آسان برای دوستان، قابلیت عضویت همزمان در چند کمپین، لغو آسان و سریع عضویت، آشنایی با دیگر اعضای کمپین و شناسایی اهداف و انگیزه های آنان، امکان عضویت با هویت غیرواقعی، انجام تنظیمات به منظور دریافت یا عدم دریافت پیام های ارائه شده از طرف کمپین، امکان مشارکت ایرانیان از سراسر جهان در کمپین و امکان آمارگیری لحظه ای کاربران توسط مدیران کمپین به عنوان مهمترین نقاط قوت کمپین های فضای مجازی به شمار می آید. در بخش کمی نیز یافته ها نشان دهنده آن است که ارتباط مستقیم و معناداری بین مولفه های ارتباطات اجتماعی، منافع اقتصادی، تعامل و اقبال کاربران از کمپین های شبکه های اجتماعی وجود دارد. از سوی دیگر، بر اساس یافته های تحقیق، رعایت ارزش ها و هنجارها در اقبال کاربران از کمپین های مذکور تاثیر معناداری ندارند.

سازمان های مردم نهاد تجلی اعتماد و تلفیق کننده سیاست های کلان و مطالبات مردمی به ویژه در ارائه خدمات به نیازمندان هستند. با این حال، در صورتی که استراتژی های اخذ شده از سوی آنها با اقدامات دولت در این زمینه در راستای هم افزایی یکدیگر قرار نگیرد، چه بسا به تهدیدی برای جامعه بدل گردند که مشکلات موجود را مضاعف نمایند. بنا به شواهد، اقدامات این سازمان ها با عملکرد دولت در انگلستان گویای این هم راستایی است. این مقاله با رویکرد کیفی و روش اسنادی – کتابخانه ای و با چارچوب مفهومی «مشارکت اجتماعی»، «خیر عمومی» و «کارکرد پاسخگویی رسانه های اجتماعی» انجام شده است. سازمان های مردم نهاد در ایران و انگلستان در بعد ساختار شبیه به یکدیگر هستند ولی در مورد پاسخگویی به طور عام و استفاده از رسانه های اجتماعی به عنوان یکی از مکانیسم های پاسخگویی عملکرد، دولت انگلستان تعامل بهتر و پایدارتری را ایجاد نموده است. بر مبنای یافته های پژوهش و در راستای کاربردی نمودن نتایج، می توان چند توصیه را در مورد سازمان های همتا در ایران مطرح نمود: 1. در فرایند سیاستگذاری و خط مشی، در کنار دولت و سازمان های دولتی، برای سازمان های مردم نهاد نیز سهمی قائل گردند 2. یک تقسیم کار مدیریت شده بین سازمان-های دولتی و مردم نهاد صورت پذیرد. 3. سازمان های مردم نهاد باید در ایجاد شایستگی فنی برای کارکنان خود جهت استفاده مؤثر از رسانه های اجتماعی سرمایه گذاری کنند. همچنین در اتخاذ برنامه و استراتژی مدونی جهت به کارگیری این رسانه ها در راستای پاسخگویی بهتر تأکید داشته باشد.

افزایش آگاهی و تحصیلات دانشگاهی باعث تحول جایگاه زن در اجتماع شده و در دنیای کنونی زنان نقش مهمی در تغییر اقتصاد جهانی دارند. امروزه زنان کارآفرین در ارتقای توسعه ی اقتصادی و اجتماعی جامعه و ایجاد کسب و کارها سهم رو به رشدی دارند. لذا توجه به فراهم سازی شرایط لازم برای توسعه کارآفرینی زنان از اهمیت بیشتری نسبت به گذشته برخوردار شده است و به توسعه ی اقتصادی و همچنین رشد و شکوفایی خود زنان کمک خواهد کرد. در جامعه ی اطلاعاتی امروز باتوجه به پیشرفتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، یکی از روشهای تسهیل کارآفرینی زنان بکارگیری شبکه های اجتماعی مجازی است. در بستر شبکه های اجتماعی که به عنوان یکی از موثرترین محیطهای تعاملی در زندگی مدرن محسوب می شوند با واسطه ی سواد رسانه ای برای زنان، روند ایجاد کسب و کار و ایجاد شغل برای زنان فراهم می شود. توانایی بکارگیری شبکه های اجتماعی برای پردازش و تولید اطلاعات در فضای نوین کسب و کار توسط زنان کارآفرین را می توان از راه آموزش سواد رسانه ای ارتقا بخشید. متاسفانه همچنان در ایران از سواد رسانه ای به عنوان مفهومی جدید یاد می شود و آموزش آن مورد بی توجهی قرار گرفته است. مقاله حاضر که به شیوه مروری و با کمک منابع کتابخانه ای و اینترنتی تهیه شده تلاش دارد به بررسی اثر آموزش سواد رسانه بر تسهیل کارآفرینی زنان در شبکه های اجتماعی در ایران بپردازد.

ایران از جمله سرزمین های پرخطر به لحاظ وقوع مخاطرات طبیعی است. سیلاب را می توان یکی از این بلایا دانست که وقوع آن خسارات عظیمی را تاکنون به همراه داشته است .برای مدیریت بحران های طبیعی و کاهش خسارات ناشی از این وقایع ،رسانه ها می توانند به عنوان ابزاری هوشمند و تأثیرگذار مورداستفاده قرار بگیرند. تلویزیون به عنوان رسانه ای همگانی و در دسترس، می تواند در آموزش و پیش گیری از این بحران ها نقش بسزایی داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف ارائه ی راهکارهایی برای یافتن نقش آموزشی تلویزیون در پیش گیری از سیل انجام شده است. در فرایند این پژوهش که با رویکردی کیفی انجام شده است با 20 تن از نخبگان حوزه ی ارتباطات و بحران مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته صورت گرفت. اعضای جامعه مورد بررسی در این پژوهش با شیوه نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند و برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل مضمون استفاده شد. یافته های حاصل از این پژوهش شامل روش های آموزش تلویزیونی پیش، حین و پس از سیلاب، موانع آموزش تلویزیونی در داخل و خارج از صداوسیما و بهترین شیوه ها و قالب های مناسب برای آموزش است. توجه بیش تر رسانه به موضوع محیط زیست، اهمیت اطلاع رسانی شفاف و پاسخگویی واضح مسئولان و نهادها، نیاز به آموزش خبرنگاری بحران و پرورش مدیران و خبرنگاران متخصص در بحران و لزوم شناساندن ابعاد بحران های طبیعی و ارائه راهکار به مردم، و نیز استفاده از تکنیک های مبتنی بر آموزش-سرگرمی از جمله راه های آموزش تلویزیونی در شرایط سیلاب بر اساس نتایج این پژوهش است.

بیشتر کشورھای دنیا جرایم اینترنتی بعنوان یک معضل حاد و بسیار مهم تلقی می گردد و دولتھا در صدد پیدا نمودن راه حل ھای مختلفی در جهت جلوگیری از وقوع آن می باشند.جرایم علیه محرمانگی داده ها و سامانه های رایانه ای به عنوان جرایمی که حریم خصوصی اشخاص را مورد تعرض قرار داده و سبب از بین رفتن محرمانگی داده ها و سامانه های رایانه ای می گردند، به موازات طرح در حقوق داخلی در قلمرو اسناد بین الملی نیز قابل بررسی می باشند.فضای سایبر، امکان ارتکاب جرایم مدرنی که در قوانین قبل جرم انگاری نشده بود را، برای مجرمان در اقصا نقاط جهان فارغ از مرزهای جغرافیایی بوجود آورد؛ لذا این موضوع توجه قانونگذاران در سطح ملی و بین المللی را به خود جلب کرد و حتی قانونگذاران دریافتند که محدود نمودن قلمرو جرایم رایانه ای به موارد مدون در اسناد و قوانین ملی یارای مقاومت در برابر این جرایم را ندارد. حال سوال این است که کشورهای مختلف در قبال جرائم رایانه ای در فضای سایبری چه سازوکارهای قانونی را بکار گرفته اند؟ یافته ها بیانگر این نکته است که در بیشتر کشورها جرایم رایانه ای بعنوان یک موضوع جدی مطرح است و کشورها با تصویب قوانینی متناسب با نوع جرایم در پیشگیری از آن تدابیر لازم را اندیشیده اند.